Πηγή: Freepik
Μεγέθυνση κειμένου
Η Freya Bennett γράφει για την ουδέτερη ως προς το φύλο μόδα και στο διπλό κοινωνικό πρότυπο που θεωρεί αποδεκτά τα κορίτσια με παραδοσιακά «αγορίστικα» ρούχα, αλλά χαρακτηρίζει «περίεργα» τα αγόρια που επιλέγουν ροζ φρου φρου
Καθώς περίμενα να φέρω στον κόσμο τη δεύτερη κόρη μου, βρέθηκα για άλλη μία φορά να διασχίζω το αχανές τοπίο των φωτογραφιών του Pinterest, αναζητώντας έμπνευση για παιδικά δωμάτια και ονόματα.
Κατά την περιήγησή μου, μού έκανε εντύπωση ο υπερκορεσμός της «ουδέτερης» ως προς το φύλο αισθητικής ή αυτό που θα περιέγραφα ως έλλειψη οτιδήποτε «τυπικά κοριτσίστικου».
Έχουν περάσει έξι χρόνια από τότε που απέκτησα την πρώτη μου κόρη και, ενώ εκείνη την περίοδο η τάση προς ένα ουδέτερο ως προς το φύλο στυλ είχε αρχίσει να διαφαίνεται – με φίλους που δήλωναν τη δέσμευσή τους να ντύνονται και να διακοσμούν με αυτόν τον τρόπο – η εμπορευματοποίηση αυτής της τάσης έχει έκτοτε εκτοξευθεί στα ύψη.
Γιατί το μπλε και το πράσινο είναι αποδεκτά χρώματα ουδέτερου φύλου, αλλά το ροζ και το μοβ όχι;
Πληκτρολογήστε «ουδέτερη μόδα για μωρά» (gender neutral baby fashion) στο Google και θα συναντήσετε πληθώρα unisex βρεφικών ρούχων, παιδικών δωματίων και λίστες παιχνιδιών που έχουν επιμεληθεί προσεκτικά, ώστε να εξαλείψουν οτιδήποτε θα μπορούσε να θεωρηθεί τυπικά «κοριτσίστικο».
Αυτό με ωθεί να αναρωτηθώ: «Γιατί το μπλε και το πράσινο είναι αποδεκτά χρώματα ουδέτερου φύλου, αλλά το ροζ και το μοβ όχι;»
Εκτιμώ το γεγονός ότι ο κόσμος των κοριτσιών έχει διευρυνθεί, ώστε να περιλαμβάνει πλέον όλα τα αθλήματα, τα φορτηγά, τις κατασκευές και τη μηχανική. Αυτό είναι ένα καταπληκτικό βήμα προς τα εμπρός, αλλά η αναδυόμενη προοπτική – συχνά μεταξύ των πιο προοδευτικών κύκλων – υποδηλώνει ότι τα κορίτσια που υιοθετούν την εικόνα του «αγοροκόριτσου» θεωρούνται cool, ενώ τα κορίτσια που τείνουν προς το «κοριτσίστικο» αποκλίνουν από τα φεμινιστικά ιδεώδη.
Αυτό που ξεκίνησε ως μία ευγενική ιδέα έχει κάπως γυρίσει μπούμερανγκ, ασκώντας άθελά του κριτική στα κορίτσια και τις γυναίκες. Και ενώ το μέλλον των κοριτσιών έχει διευρυνθεί ώστε να περιλαμβάνει ενδιαφέροντα και ασχολίες που κάποτε ήταν αποκλειστικά για τα αγόρια, αναρωτιέμαι αν έχει υπάρξει κάτι αντίστοιχο, ώστε να συμπεριλάβουμε «κοριτσίστικες» ασχολίες για τα αγόρια. Από αυτά που παρατηρώ, θα έλεγα πως όχι.
Κατά τα πρώτα χρόνια της ζωής της πρώτης μου κόρης, ήμουν μέλος μιας διαδικτυακής φεμινιστικής ομάδας γονέων. Θυμάμαι ότι έπεσα κάποια στιγμή σε μία ανάρτηση που με ώθησε να αναλογιστώ τη στάση απέναντι στην «κοριτσίστικη» συμπεριφορά.
Σε αυτή την ανάρτηση, μία μητέρα εξέφραζε την απογοήτευσή της για την απόφαση της κόρης της να επιλέξει ένα ζευγάρι μοβ λαμπερά πατίνια, περιμένοντας από εκείνη να έχει «καλύτερο γούστο» από το να στραφεί σε ένα «εξαιρετικά θηλυκό στυλ».
Αυτό με έκανε να προβληματιστώ σχετικά με την αντίθεση μεταξύ των συντηρητικών απόψεων για τα έμφυλα ρούχα και των προοδευτικών στάσεων. Μήπως και οι δύο κρίνουν τα παραδοσιακά θηλυκά ενδιαφέροντα, αν και με διαφορετικούς τρόπους;
Όταν η κόρη μου έγινε δύο ετών, ήθελε μια αποκλειστικά ροζ γκαρνταρόμπα, επιμένοντας να φοράει μόνο φορέματα – προτιμώντας ιδιαίτερα τα tutus ή οτιδήποτε άλλο με έξτρα φραμπαλά ή λάμψη.
Γιατί θα έπρεπε να ντρεπόμαστε για το ροζ και τους φραμπαλάδες; Δεν είναι κι αυτός ένας άλλος τρόπος να υποτιμάμε τα κορίτσια και τις γυναίκες;
Ενώ ο σύντροφός μου και εγώ δεν είχαμε συζητήσει για την ανατροφή της κόρης μας με τρόπο ουδέτερο ως προς το φύλο, ψωνίζαμε και στα δύο τμήματα του καταστήματος ρούχων. Η μικρή είχε μπλουζάκια με φορτηγά και δεινόσαυρους, καθώς και ρούχα με νεράιδες και μονόκερους.
Από παιχνίδια, φροντίζαμε να αγοράζουμε τόσο φορτηγά όσο και κούκλες, ελπίζοντας να την αφήσουμε να εξερευνήσει ελεύθερα τα ενδιαφέροντά της. Ωστόσο, από την αρχή, έτεινε έντονα προς οτιδήποτε τυπικά «κοριτσίστικο», δείχνοντας μειωμένο ενδιαφέρον για τα πιο «αγορίστικα» παιχνίδια, όπως μερικοί θεωρούν τα αυτοκινητάκια.
Καλοπροαίρετοι φίλοι, που γνώριζαν τις φεμινιστικές μου ιδέες, έκαναν σχόλια όπως: «Πρέπει να μισείς πόσο πολύ αγαπάει το ροζ». Αυτό το βρήκα ενδιαφέρον γιατί, παρά το γεγονός ότι είμαι περήφανη φεμινίστρια, δεν είχα ποτέ θέμα με την επιλογή των ρούχων της.
Γιατί θα έπρεπε να ντρεπόμαστε για το ροζ και τους φραμπαλάδες; Δεν είναι κι αυτός ένας άλλος τρόπος να υποτιμάμε τα κορίτσια και τις γυναίκες;
Γενικά, η τάση «ουδέτερου φύλου» εκδηλώνει μια παρόμοια προκατάληψη, αλλά ίσως πιο διακριτικά.
Το ουδέτερο ως προς το φύλο στυλ τείνει προς τα ρούχα που παραδοσιακά συνδέονται με τα αγόρια, αποφεύγοντας τις ροζ αποχρώσεις, τα φρου φρου, τα φορέματα ή τις φούστες.
Έτσι, αναδύεται ένα κοινωνικό διπλό πρότυπο, όπου τα κορίτσια που φορούν παραδοσιακά «αγορίστικα» ρούχα γίνονται πλήρως αποδεκτά, ενώ τα αγόρια που επιλέγουν φούστα χαρακτηρίζονται ως «περίεργα».
Η παρατήρηση αυτή εγείρει ανησυχίες πως, παρά το γεγονός ότι προωθείται η ουδετερότητα των φύλων, εξακολουθεί να υπάρχει μία σιωπηρή υποτίμηση των παραδοσιακά «κοριτσίστικων» στοιχείων, υποδηλώνοντας ότι θεωρούνται «λιγότερα». Αυτό ενέχει μία απόχρωση «κατωτερότητας» εναντίον της οποίας οι φεμινίστριες και οι σύμμαχοί τους αγωνίζονται εδώ και αιώνες.
Και ενώ αυτά τα διπλά πρότυπα επηρεάζουν τον τρόπο με τον οποίο βλέπουμε και σεβόμαστε τα κορίτσια και τις γυναίκες, επηρεάζουν επίσης σημαντικά και τα αγόρια.
Ένα viral βίντεο στο TikTok με έναν μπαμπά να επιπλήττει μία παιδαγωγό επειδή επέτρεψε στον γιο του να φορέσει ένα φόρεμα πριγκίπισσας αναδεικνύει την κοινωνική στάση απέναντι στα αγόρια που εξερευνούν τις φυσικές τους κλίσεις.
Όλα τα παιδιά θα πρέπει να έχουν την ευκαιρία να βιώσουν τη χαρά του να στροβιλίζονται μέσα σε μία αστραφτερή φούστα, εφόσον το επιθυμούν
Η ταπείνωση των μικρών αγοριών επειδή εξερευνούν την παραδοσιακά θηλυκή αισθητική και τα «κοριτσίστικα» ενδιαφέροντα όχι μόνο σπέρνει τον σπόρο του μισογυνισμού αλλά καλλιεργεί και την ντροπή στα αγόρια που μπορεί να θέλουν να τα εξερευνήσουν.
Η κοινωνική υποτίμηση της θηλυκότητας ξεκινά από πολύ μικρή ηλικία και η στάση που έχουν οι γονείς, αλλά και ο κόσμος γενικότερα, γύρω από τη χρήση «κοριτσίστικων» πραγμάτων φυτεύεται από πολύ νωρίς στο μυαλό τους.
Αν και η προσπάθεια για ουδετερότητα των φύλων είναι αξιέπαινη, θα ήθελα να την δω να ανοίγει την αγκαλιά της και στο ροζ και στα φρου φρου. Ενσωματώνοντας στοιχεία «κοριτσίστικου» χαρακτήρα στην έννοια της ουδετερότητας των φύλων, μπορούμε να καλλιεργήσουμε μία γενιά παιδιών που δεν αντιλαμβάνεται το ροζ ως αντιφεμινιστικό ή κατώτερο.
Επιπλέον, αυτή η ευρύτερη αποδοχή μπορεί να ενθαρρύνει την κοινωνία να είναι πιο ανοιχτή στο να αφήσει τα αγόρια να εξερευνήσουν το «κοριτσίστικο» στυλ, διασφαλίζοντας ότι όλα τα παιδιά θα έχουν την ευκαιρία να βιώσουν τη χαρά του να στροβιλίζονται μέσα σε μία αστραφτερή φούστα, ως μία από τις πιο θεμελιώδεις παιδικές ιεροτελεστίες.
Μεγαλώνοντας τη δεύτερή μου κόρη, προτεραιότητά μου εξακολουθεί να είναι να διασφαλίζω ότι μπορεί να εξερευνήσει τα ενδιαφέροντά της χωρίς ντροπή ή κριτική. Είτε λαχταρά το φόρεμα με τα φρου φρου είτε το φορτηγό, δεσμεύομαι να φροντίζω και να ενθαρρύνω όλες τις πτυχές αυτού που θέλει να είναι.
Η Freya Bennett είναι συγγραφέας και δημοσιογράφος. Αυτό το άρθρο γνώμης δημοσιεύθηκε στη Guardian.
Οι απόψεις που εκφράζονται στα άρθρα είναι προσωπικές – του εκάστοτε αρθρογράφου/συντάκτη – και δεν συμφωνούν απαραίτητα με τις απόψεις και θέσεις της ιστοσελίδας