Μεγέθυνση κειμένου
Γνωρίζει την κοινότητα των χρηστών από την καλή και την ανάποδη. Είναι μία γυναίκα που δεν φοβάται τις λέξεις ούτε εξωραΐζει καταστάσεις. Μιλάει απλά, κατανοητά, ρεαλιστικά. Σκοπός της να κινητροδοτήσει τους χρήστες να κάνουν το (όποιο) επόμενο βήμα.
Η Φωτεινή Λεομπίλλα, δίνει Πανελλήνιες στα 43 της χρόνια και περνά Κοινωνιολογία στο Πάντειο Πανεπιστήμιο. Αποφοιτά μάλιστα πρώτη στο έτος της, ενώ βραβεύεται δύο φορές από το Ίδρυμα Κρατικών Υποτροφιών για τις ακαδημαϊκές της επιδόσεις. Λίγο αργότερα, ολοκληρώνει το μεταπτυχιακό της στον Κοινωνικό Αποκλεισμό, με 9,45.
Έχει διατελέσει Πρόεδρος του Κέντρου Πρόληψης των Εξαρτήσεων και Προαγωγής της Ψυχοκοινωνικής Υγείας, «Αθηνά-Υγεία», του Δήμου Αθηναίων και υπήρξε σύμβουλος του Δημάρχου Αθηναίων στον σχεδιασμό και την υλοποίηση πολιτικών για τα ναρκωτικά.
Σήμερα, είναι αντιπρόεδρος του ΚΕΘΕΑ και Επιστημονική Υπεύθυνη του Ξενώνα Αστέγων Χρηστών Ψυχοδραστικών Ουσιών του Δήμου Αθηναίων. Παράλληλα, διδάσκει στο μεταπτυχιακό «Εξαρτήσεις-Εξαρτησιολογία» της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ).
Η Φωτεινή, ωστόσο, δεν είναι μόνο αυτό.
Έχει υπάρξει για πολλά χρόνια τοξικοεξαρτώμενη. Σε παλαιότερες συνεντεύξεις της έχει παραδεχτεί ότι τα ναρκωτικά τής έκλεψαν 18 χρόνια από τη ζωή της, στερώντας της – ανάμεσα σε άλλα – και την επαφή με τα παιδιά της.
Κάποια στιγμή μάλιστα συλλαμβάνεται και οδηγείται στις Γυναικείες Φυλακές Κορυδαλλού. Και κάπου εκεί, αποφασίζει να απεξαρτηθεί και να κάνει ένα εντελώς καινούργιο ξεκίνημα.
– Είστε από τα άτομα που μιλούν για την ιστορία τους με αφοπλιστική ειλικρίνεια.
Η προσωπική μου έκθεση μέσω της δημοσιοποίησης της δικής μου ιστορίας αποσκοπεί σε ένα πράγμα: Να αποστιγματιστούν οι χρήστες.
Πρέπει να καταρριφθεί η ιδέα ότι είναι όλοι καμμένα χαρτιά και να κατανοήσουμε ότι οι άνθρωποι αυτοί – άνθρωποι σαν κι εμένα – χρειάζονται μία δεύτερη ευκαιρία. Αν δοθεί αυτή η ευκαιρία, υπό κάποιες προϋποθέσεις και συγκυρίες, θα μπορέσουμε να δούμε μικρά θαύματα.
– Έχετε πει πολλές φορές ότι «εγώ θέλω να βοηθάω στο εδώ και τώρα».
Οι άνθρωποι αυτοί χρειάζονται βοήθεια. Ιδανικά, θα θέλαμε να τους δούμε όλους απεξαρτημένους -– ρεαλιστικά όμως αυτό δεν είναι εφικτό. Οι περισσότεροι θα εξακολουθήσουν να είναι εξαρτημένοι μέχρι να φύγουν από τη ζωή.
Η δική μου φιλοσοφία είναι πολύ κοντά στο κομμάτι της μείωσης βλάβης.
Αυτό σημαίνει ότι έχω έναν άνθρωπο που είναι κοντά σε μία άλφα κατάσταση και ανάλογα με τη φάση που βρίσκεται, προσπαθώ να τον βοηθήσω με όποια θεραπευτικά εργαλεία διαθέτω, για να κάνει το επόμενο βήμα.
Η βοήθεια εξαρτάται από την κατάσταση στην οποία βρίσκεται ο καθένας. Δεν είναι όλοι ίδιοι μεταξύ τους.
Μπορεί σε κάποια πράγματα να υπάρχουν κοινές συνισταμένες, αλλά από την άλλη υπάρχει η ιδιαιτερότητα του χαρακτήρα, ο χρόνος που μπορεί να κάνει κάποιος χρήση, οι ουσίες που πίνει, το οικογενειακό του περιβάλλον.
Όλα είναι καθοριστικά στο αν θα πρέπει να επιλέξεις τη μία ή την άλλη λύση.
– Νιώθετε ότι οι χρήστες αισθάνονται μία άλλου είδους σύνδεση μαζί σας, καθώς έχετε βιώσει όλα όσα εκείνοι περνούν τώρα;
Η αλήθεια είναι ότι στις πρώτες επαφές, νιώθεις πιο οικεία βλέποντας απέναντί σου έναν άνθρωπο που σου λέει «Ξέρω πώς είναι για σένα και μπορώ να σε βοηθήσω».
Η δουλειά του θεραπευτή είναι δύσκολη. Στην πλειοψηφία τους τα περιστατικά που θα αντιμετωπίσει δεν θα έχουν καλή έκβαση
Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει σε καμία περίπτωση ότι ένας πρώην χρήστης που δουλεύει στο θεραπευτικό κομμάτι είναι αυτόματα και καλός θεραπευτής ή το αντίστροφο.
Επίσης, το ότι μπορεί η πορεία του θεραπευόμενου να μην είναι η αναμενόμενη ή αυτή που θα ήθελες, δεν σε κάνει αυτόματα κακό θεραπευτή.
Η συγκεκριμένη δουλειά είναι δύσκολη. Στην πλειοψηφία τους τα περιστατικά που θα δεις και θα ασχοληθείς δεν θα έχουν καλή έκβαση – στατιστικά μιλώντας. Πρέπει να είσαι σε εγρήγορση ως επαγγελματίας και να βρίσκεις τρόπους να ενδυναμώνεσαι για να μπορείς να αντέξεις όλη αυτή τη ματαίωση που έχει αυτή η δουλειά.
Αλλά βέβαια υπάρχουν και στιγμές που σε απογειώνουν και σου δίνουν το μπουστάρισμα που χρειάζεσαι για να αντέξεις και να συνεχίσεις να κάνεις αυτό που αγαπάς.
– Ενώ είστε στη φυλακή, γίνεται μέσα σας το κλικ και αποφασίζετε να κάνετε στροφή 180 μοιρών. Αντί όμως να αφήσετε πίσω σας τον χώρο των ουσιών, επιλέγετε να επιστρέψετε δουλεύοντας στο θεραπευτικό κομμάτι. Αυτό για εσάς, δεν ήταν επιβαρυντικό;
Όπως βρέθηκαν στον δρόμο μου κάποιοι άνθρωποι τότε σε πολύ δύσκολες συνθήκες και με κινητροδότησαν για να μπορέσω να σταθώ στα πόδια μου, αυτό ακριβώς κάνω κι εγώ τώρα.
Ήταν πολύ έντονη η ανάγκη να επιστρέψω πίσω το καλό που πήρα απ’ όσους με βοήθησαν. Φεύγοντας από τη φυλακή, και καθώς περπατούσα στον διάδρομο για να βγω έξω, είπα στον εαυτό μου ότι εγώ εδώ δεν ξαναγυρνάω παρά μόνο ως θεραπεύτρια.
Υπήρξε πάρα πολύ μεγάλο δέσιμο με τους θεραπευτές από το ΚΕΘΕΑ. Θεώρησα τεράστιο και πολύ βοηθητικό όλο αυτό που έκαναν – ταίριαξε στην ψυχοσύνθεσή μου. Είχα και μία βαθύτερη ανάγκη να είμαι χρήσιμος άνθρωπος.
Βέβαια, οι πρώτες μου δουλειές δεν είχαν σχέση με τον χώρο. Ωστόσο, οι σπουδές που έκανα, οι σχολές που επέλεξα, το μεταπτυχιακό μου ήταν όλα δομημένα με τέτοιο τρόπο – ακόμα κι αν δεν ήταν πλήρως συνειδητά – ώστε να μπορέσω να μπω επαγγελματικά πια στον χώρο της απεξάρτησης.
– Αντιμετωπίσατε ρατσισμό ως πρώην χρήστρια – ειδικά στα πρώτα χρόνια;
Προσωπικά νιώθω ότι έχω σταθεί πάρα πολύ τυχερή στη ζωή μου. Ποτέ δεν το έκρυψα πως είμαι πρώην χρήστρια είτε αυτό είχε να κάνει με τις επαγγελματικές μου συνεργασίες είτε με τις διαπροσωπικές μου σχέσεις.
Δεν το έκρυψα ποτέ γιατί είναι κάτι που, αργά ή γρήγορα, θα μπορούσε να βγει στην επιφάνεια. Δεν ήθελα ποτέ να ξεκινάω μία οποιουδήποτε είδους σχέση που να στηρίζεται σε ένα τόσο σοβαρό ψέμα. Σέβομαι όμως και όσους επιλέγουν να μην το λένε.
Εμένα το να το κρύβω θα μου δημιουργούσε πρόβλημα στη διάδραση και την επικοινωνία με τους άλλους ανθρώπους. Το ‘χω πολύ ξεκάθαρο μέσα μου και δεν μου έχει γυρίσει μπούμερανγκ.
– Υπάρχουν αριθμοί που να δείχνουν το ποσοστό επιτυχίας της απεξάρτησης;
Η αλήθεια είναι ότι υπάρχουν μερικές χιλιάδες άνθρωποι οι οποίοι τα έχουν καταφέρει διαχρονικά. Ακριβές ποσοστό όμως δεν είναι εύκολο να υπάρξει.
Όσο περισσότερες προσπάθειες κάνεις να απεξαρτηθείς, τόσο αυξάνονται οι πιθανότητες να είναι επιτυχημένη η επόμενη προσπάθεια
Γιατί εν τέλει, τι μετράμε ως επιτυχία; Αν μετράμε όσους κάνουν πέντε ή δέκα προσπάθειες και στο τέλος τα καταφέρνουν, τότε μιλάμε για ένα ποσοστό που αγγίζει το 20%.
Αν όμως θεωρούμε επιτυχία κάποιον που τα καταφέρνει με την πρώτη φορά, το ποσοστό εδώ δεν ξεπερνά το 5%.
Κι αυτό γιατί έχει αποδειχθεί ότι όσο περισσότερες προσπάθειες κάνεις – αν έχεις δηλαδή την τύχη να είσαι ακόμα ζωντανός – τόσο αυξάνονται και οι πιθανότητες να είναι επιτυχημένη η επόμενη προσπάθεια απεξάρτησης.
– Τι συμβάλλει σε μία επιτυχημένη προσπάθεια; Έχει να κάνει με την ομάδα στήριξης; το είδος θεραπείας; το να το έχει πάρει ο χρήστης απόφαση;
Είναι πολυπαραγοντικό: Παίζει ρόλο τι και πόσο έχεις πιει στη ζωή σου, το οικογενειακό περιβάλλον, τι χαρακτήρας είσαι, σε ποιο πρόγραμμα θα πας, ποιο θα είναι το timing στη ζωή σου.
Γιατί μπορεί αν ξεκινήσεις με ένα πρόγραμμα υποκατάστασης και δεν σου ταιριάξει τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή, να ξαναγυρίσεις στη χρήση.
Μπορεί να πας σε ένα στεγνό πρόγραμμα* και πάλι να μη σου κάνει στην παρούσα φάση. Μπορεί ο ίδιος άνθρωπος, ένα-δύο χρόνια μετά, να καταλήξει πάλι στα ίδια προγράμματα που είχε αποτυχημένα δοκιμάσει στο παρελθόν και τελικά να καταφέρει να τα ολοκληρώσει.
Εδώ δεν υπάρχει μαύρο-άσπρο.
*τα στεγνά θεραπευτικά προγράμματα στηρίζονται στην εντατική ψυχοκοινωνική θεραπεία, χωρίς τη χρήση υποκαταστάτων και έχουν στόχο την απεξάρτηση των χρηστών απ’ όλες τις ουσίες και την πλήρη κοινωνική επανένταξή τους
– Έχετε πει στο παρελθόν ότι αποζητούσατε τη φροντίδα και την αποδοχή και προσπαθήσατε να τα βρείτε με λάθος τρόπο. Να μιλήσουμε λίγο για τις ευθύνες της οικογένειας, των δασκάλων, της κοινωνίας απέναντι στα παιδιά και τους εφήβους;
Δυστυχώς, εάν δεν έχει γίνει προεργασία πιο πριν, στην εφηβεία είναι κάπως αργά. Είναι δηλαδή δύσκολο να πετύχεις πράγματα εάν δεν τα έχεις δουλέψει από πιο μικρές ηλικίες.
Το παιδί θέλει να μεγαλώσει με αγάπη, ασφάλεια και όρια. Εάν αυτά δεν τα έχεις δώσει από τη νηπιακή του ηλικία, το πιθανότερο είναι να εμφανίσει κάποια προβλήματα αργότερα είτε ως έφηβος είτε ως ενήλικας.
Τα παιδιά πρέπει να αισθάνονται ασφαλή σε ένα περιβάλλον που τα αποδέχονται και τα αγαπούν, αλλά να γνωρίζουν ότι σε αυτό το περιβάλλον δεν μπορούν να κάνουν και ό,τι θέλουν. Πρέπει όλα να έχουν ένα μέτρο.
– Υπάρχει έντονος προβληματισμός στις μέρες μας σχετικά με τη χρήση ουσιών από ανήλικους.
Τα δεδομένα αυτή τη στιγμή δείχνουν ότι έχουμε μείωση του ορίου ηλικίας στην έναρξη ουσιών. Όλο και μικρότερες ηλικίες ξεκινούν να πειραματίζονται με νέες ψυχοδραστικές ουσίες.
Οι βλάβες όμως που δημιουργούνται από αυτές είναι σκοτεινή περιοχή για τους επιστήμονες, καθώς η ίδια η σύνθεσή τους, παραμένει άγνωστη ή ποικίλλει. Αυτό δεν είναι καθόλου εύκολο να αντιμετωπισθεί θεραπευτικά.
Έχει δημιουργηθεί μία κουλτούρα ότι τα διεγερτικά ναρκωτικά ή η κάνναβη δεν είναι τόσο επικίνδυνα. Aυτό είναι λάθος
Έχει δυστυχώς αναπτυχθεί μία κουλτούρα ότι τα διεγερτικά ναρκωτικά ή η κάνναβη δεν είναι και τόσο επικίνδυνα. Για μένα αυτό είναι μεγάλο λάθος και δεν το λέω κινδυνολογώντας.
Είναι αποδεδειγμένο ότι επειδή ακριβώς κάποια κέντρα του εγκεφάλου στους εφήβους δεν έχουν αναπτυχθεί στον βαθμό που χρειάζεται, η κατάχρηση της κάνναβης και ειδικά αυτής που κυκλοφορεί ευρέως και μπορεί να είναι με διάφορες προσμίξεις, μπορεί να προκαλέσει σοβαρές ψυχικές παθήσεις – μέχρι και σχιζοφρένεια.
Όταν λοιπόν ρωτούν τη γνώμη μου για την κάνναβη, ακόμη και νεαροί ή παιδιά πιο μικρής ηλικίας, και μου λένε ότι δεν είναι επικίνδυνο και ότι όλοι καπνίζουν, η απάντησή μου είναι: «Αν νιώθεις τόσο τυχερός ότι δεν θα είσαι από αυτούς που δεν θα σου δημιουργήσει πρόβλημα, κάπνισε. Θα είσαι όμως τόσο τυχερός;»
– Όλη αυτή η πληροφορία πώς θα φτάσει στον έφηβο; Έχει νόημα να ξεκινήσουν τέτοιες κουβέντες στα σχολεία;
Η πρόληψη μέσα στο σχολείο είναι να δουλέψεις με τα παιδιά της ηλικίας των επτά, οκτώ, δώδεκα ετών – μετά έχει χαθεί το παιχνίδι. Ουσιαστικά, πρέπει να χτίσεις ανθρώπους και χαρακτήρες πάνω σε αξίες, όπως το να σέβονται τη διαφορετικότητα, να δείχνουν αλληλεγγύη, να έχουν πίστη στον εαυτό τους.
Να ενδυναμώσεις τα παιδιά, να τους μεγαλώσεις την ανθεκτικότητα και να μειώσεις τους παράγοντες ευαλωτότητας.
Το οικογενειακό με το σχολικό περιβάλλον θα πρέπει να λειτουργούν συμμαχικά. Με αυτό τον τρόπο και σε βάθος χρόνου – και αυτό είναι το μειονέκτημα της πρόληψης ότι τα αποτελέσματα θέλουν χρόνο – ενδυναμώνουμε τα παιδιά, έτσι ώστε να γίνουν ανθεκτικοί ενήλικες και να μπορούν να πουν «όχι» εκεί που πρέπει, για να είναι ασφαλή.
– Τα τελευταία τρία χρόνια έχει υπάρξει αύξηση των διαγνώσεων του AIDS/HIV στην Ελλάδα, μεταξύ άλλων και λόγω της κοινής χρήσης σύριγγας. Οι ΧΕΧ (Χώροι Εποπτευόμενης Χρήσης) μπορούν τελικά να ελέγξουν τα πράγματα;
Οι ΧΕΧ είναι ουσιαστικά άλλο ένα εργαλείο στον πυλώνα της μείωσης βλάβης. Με τους ΧΕΧ, αποτρέπουμε θανάτους από υπερδοσολογία. Όταν ο άλλος κάνει εκεί χρήση, εάν υπάρξει οποιοδήποτε θέμα, το προσωπικό επεμβαίνει και του σώζει τη ζωή – ξεκάθαρα!
Επίσης, παρέχονται καθαρά σύνεργα, άρα μειώνεις τη διάδοση διαφόρων ασθενειών, μεταξύ αυτών και του HIV.
Ωστόσο, επειδή το διάστημα κατά το πρώτο lockdown υπήρξε μία αμηχανία σε σχέση με τους οργανισμούς και τη λειτουργία τους, συν το γεγονός ότι οι χρήστες αποτραβήχτηκαν από το κέντρο, εμφανίστηκε μία σχετική αύξηση στα κρούσματα HIV εκείνη την περίοδο της πανδημίας COVID-19.
– Δεδομένου ότι ετοιμάζεται το νομοσχέδιο του νέου ενιαίου φορέα για την απεξάρτηση, τι είναι αυτό που θα θέλατε να αλλάξει και τι θα βοηθούσε πραγματικά τους χρήστες;
Αυτό που κάνω είναι να βλέπω τις ανάγκες που καλύπτονται αυτή τη στιγμή και τις ανάγκες που χρειάζεται να καλυφθούν στην πορεία. Δεν διατηρώ την ψευδαίσθηση ότι θα πάψουν ποτέ να υπάρχουν ναρκωτικά ή χρήστες.
Πρέπει να έχεις όραμα αλλά ταυτόχρονα να πατάς γερά στη Γη για να μπορείς να προτείνεις ρεαλιστικές λύσεις.
Εάν λοιπόν ρωτούσαν τη γνώμη μου, θα πρότεινα οι υπάρχουσες δομές να συνεχίσουν να υφίστανται και να εμπλουτιστούν με άλλες υπηρεσίες.
Δηλαδή είναι εξαιρετικά σημαντικό το κομμάτι της επανένταξης για όσους αυτή τη στιγμή φιλοξενούνται σε έναν ξενώνα. Δυστυχώς, δεν έχουμε εξασφαλίσει το τι γίνεται μετά.
Μία ιδέα θα ήταν να υπάρξει έστω και πιλοτικά ένα πρόγραμμα αντίστοιχο με το Στέγαση και Εργασία. Ουσιαστικά να παρέχεται ένα είδος υποστηριζόμενης διαβίωσης για τους ανθρώπους που φιλοξενούνται σε υπνωτήρια και ξενώνες.
Παράλληλα, να γίνει προσπάθεια για ανάπτυξη δεξιοτήτων και τη διασύνδεσή τους με την αγορά εργασίας. Τέλος, για ένα διάστημα δύο-τριών ετών να πληρώνεται το ενοίκιο ή οι λογαριασμοί κτλ. Να υπάρχει φυσικά και έλεγχος, ώστε να μη γίνει το σπίτι ορμητήριο διακίνησης ή παρανομίας.
– Δεν θα υπάρξουν αντιδράσεις;
Εννοείται! Δεν είναι εύκολο να πεις στον άλλον που δεν έχει σχέση με τα ναρκωτικά και ζορίζεται να τα βγάλει πέρα, ότι εγώ θα αφιερώσω κάποια εκατομμύρια για πενήντα-εκατό ανθρώπους.
Θα πρέπει πάντα να έχουμε αυτή τη διάσταση στο μυαλό μας όταν σχεδιάζουμε πολιτικές γιατί σκοπός δεν είναι να δημιουργούμε αντιπαλότητες με τους ανθρώπους που δεν έχουν σχέση με το πρόβλημα, αλλά να τους κάνουμε συμμάχους.
Είναι πολύ εύκολο να ακούσεις τον αντίλογο: «Εγώ που μια ζωή δουλεύω και πληρώνω, γιατί δεν έχω επιδόματα και ο χρήστης τα έχει όλα τσάμπα;»
Άρα το κάνεις πιλοτικά για να δεις πώς θα πάει, να αξιολογήσεις τη δράση, να δεις αν πρέπει να επανασχεδιάσεις πράγματα και να δώσεις σε 20-30 ανθρώπους – από αυτούς που πληρούν τις προϋποθέσεις – μία ελπίδα και μία προοπτική.
Γιατί χωρίς προοπτική, οι άνθρωποι αυτοί θα ξαναγυρίσουν στη χρήση. Άρα πρέπει να εξασφαλίζεις το συνεχές της φροντίδας.
– Είναι και το ζήτημα της αστεγίας, καθώς πολλοί χρήστες δεν γίνονται δεκτοί σε ξενώνες και υπνωτήρια.
Το 20-30% περίπου όσων είναι άστεγοι αυτή τη στιγμή έχουν κάποια ψυχιατρική διαταραχή. Οι περισσότεροι έχουν εγκαταλειφθεί από τις οικογένειές τους και αρκετούς τους εκμεταλλεύονται οι ίδιοι τους οι συγγενείς και παίρνουν τα επιδόματά τους. Εκείνοι δεν είναι σε κατάσταση που να μπορούν να προστατέψουν τους εαυτούς τους.
Εδώ λοιπόν υπάρχει πρόβλημα. Αυτοί οι άνθρωποι δεν μπορούν να φιλοξενηθούν σε ξενώνες γιατί δεν είναι η κατάστασή τους τέτοια που να το επιτρέπει. Θέλουν φροντίδα.
Όταν πας να στήσεις μία δομή, δημιουργούνται χιλιάδες αντιδράσεις. Θεωρούν ότι ξαφνικά η περιοχή τους θα υποβαθμιστεί
Πρέπει να νοσηλευτούν και να λάβουν θεραπεία, ώστε να αρχίσουν να αποκτούν σιγά-σιγά ένα βαθμό λειτουργικότητας. Να μάθουν να αυτοεξυπηρετούνται σε τέτοιο βαθμό που να μπορούν να φιλοξενηθούν σε κάποιο ξενώνα και να αλληλεπιδράσουν με άλλους ανθρώπους που δεν έχουν ψυχιατρικές διαταραχές.
Εγώ δεν είμαι υπέρ της δημιουργίας γκέτο, δηλαδή έναν ξενώνα για τους χρήστες, έναν άλλο για εκείνους με τα ψυχικά νοσήματα κ.ο.κ. Ιδανικά, θα ήθελα να μπορούν να είναι στον ίδιο χώρο όλοι και να τους αντιμετωπίζουμε ως ανθρώπους που έχουν θέματα υγείας. Εξάλλου, στην ουσία, ο πυρήνας των προβλημάτων τους είναι ο ίδιος.
Καλό θα ήταν και ο κόσμος να είναι λίγο πιο ανεκτικός γιατί, όταν πας να στήσεις μία δομή, δημιουργούνται χιλιάδες αντιδράσεις. Θεωρούν ότι ξαφνικά η περιοχή τους θα υποβαθμιστεί.
Αφού ο ελέφαντας είναι ήδη μέσα στο δωμάτιο. Τι συζητάμε τώρα; Τους ενοχλεί το υπνωτήριο στη Σουρμελή, ενώ η πιάτσα είναι κάτω από τα σπίτια τους έτσι κι αλλιώς. Φοβούνται ότι, επειδή η πολυκατοικία τους είναι ένα στενό πιο κάτω, θα μειωθεί η αξία του οικήματος.
– Σας στεναχωρούν τέτοιου είδους αντιδράσεις;
Με θυμώνει η υποκρισία των ανθρώπων γιατί μερικοί επικοινωνούν μαζί μου ή με τις αρχές και, ενώ λένε ότι νοιάζονται για τους χρήστες, στην ουσία αυτό που θέλουν είναι να φύγει το πρόβλημα από την πόρτα τους.
Καταλαβαίνω απόλυτα ότι, σε ανθρώπινο επίπεδο, δεν είναι ωραίο να κατεβαίνεις με το παιδί σου και να πέφτεις στα σκαλιά πάνω σε έναν που βαράει με κατεβασμένα παντελόνια. Κανείς δεν θέλει να ζει μία τέτοια κατάσταση.
Από την άλλη, όταν πάω να κάνω ΧΕΧ, για να δώσω τη δυνατότητα στον χρήστη να πάει να το κάνει αλλού, διαμαρτύρονται ότι φέρνω τον ΧΕΧ στη γειτονιά τους. Μα αφού ο χρήστης είναι ήδη στην πόρτα σου!
– Είναι πάντως εξαιρετικά δυσάρεστη η κατάσταση στο κέντρο.
Είναι ναι! Αλλά, Δώσε μου την ευκαιρία να φτιάξω ΧΕΧ σε δύο-τρία σημεία, να έχω και κάποιες κινητές μονάδες ΧΕΧ και αργά ή γρήγορα θα φύγει από τα σκαλιά σου και θα πάει εκεί να κάνει τη χρήση. Δεν υπάρχουν μαγικές λύσεις.
Εγώ τους χρήστες δεν τους λυπάμαι. Θεωρώ τον οίκτο κακό συναίσθημα. Τους νοιάζομαι! Έχει μεγάλη διαφορά.
Μακάρι να κατανοούσαμε όλοι ότι οι άνθρωποι αυτοί θέλουν απλώς φροντίδα και δεύτερες ευκαιρίες. Δυστυχώς, είναι τα «σκουπίδια» που θέλουμε να κρύψουμε κάτω από το χαλί. Υπάρχει, έστω και υπόρρητα, αυτή η αντίληψη.
Εμένα με θυμώνει και με θλίβει γιατί έχω γνωρίσει χρήστες που είναι αληθινά διαμάντια με ταλέντο, με δεξιότητες, με πλούτο συναισθημάτων και ας είναι ακόμα ενεργοί στη χρήση. Δεν εξωραΐζω! Ανάμεσά τους, υπάρχουν και αυτοί με παραβατικές συμπεριφορές.
Την ξέρω την κοινότητα με τα καλά και τα στραβά της. Αλλά πραγματικά, το να αντιμετωπίζουμε όλους τους χρήστες ως εν δυνάμει εγκληματίες, είναι τουλάχιστον άδικο.
