Στις 2 Μαΐου φεύγει από τη ζωή η Πηνελόπη Δέλτα, η συγγραφέας μυθιστορημάτων για παιδιά και νέους, όπως «Παραμύθι χωρίς όνομα», ο «Τρελαντώνης» και «Τα Μυστικά του Βάλτου» και η σημαντικότερη ίσως γυναικεία φυσιογνωμία στις κρίσιμες για τον Ελληνισμό πρώτες δεκαετίες του 20ού αιώνα.

Γεννιέται στην Αλεξάνδρεια τον Απρίλιο του 1874 και οι γονείς της, ο επιχειρηματίας και εθνικός ευεργέτης Εμμανουήλ Μπενάκης και η Βιργινία Χωρέμη, της προσφέρουν εξαιρετική μόρφωση.

Αν και υποδειγματική κόρη, δεν είναι εύκολο να ξεφύγει από τους αυστηρούς κανόνες της οικογένειάς της και καταφέρνει να απαλλαγεί από τις πιέσεις μόνο μετά τον γάμο της τον Δεκέμβριο του 1895 με τον μεγαλέμπορο βαμβακιού Στέφανο Δέλτα στα 21 της χρόνια.

Ο σύζυγός της – εκ των ιδρυτών του Κολεγίου Αθηνών – είναι φιλoδημοτικιστής και δίνει τη δυνατότητα στη Δέλτα να μελετήσει με άνεση τη λογοτεχνική παραγωγή της δημοτικής και να έρθει σε επαφή με τους πρωτεργάτες της, τους Αλέξανδρο Πάλλη, Αργύρη Εφταλιώτη, Πέτρο Βλαστό, Κωστή Παλαμά και Ίωνα Δραγούμη.

Ο έρωτάς της με τον Ίωνα Δραγούμη

Η Πηνελόπη Δέλτα γνωρίζει τον πραγματικό έρωτα τον Φεβρουάριο του 1905, όταν συναντά τον υποπρόξενο τότε στην Αλεξάνδρεια Ίωνα Δραγούμη. Ο τελευταίος είναι ο μοναδικός άνδρας που καταφέρνει να κλέψει την καρδιά της και εκείνη δεν διστάζει να αποκαλύψει τα συναισθήματά της ακόμα και στον σύζυγό της.

Ο κατά πέντε χρόνια νεότερος Δραγούμης την ερωτεύεται με πάθος. Η απόσταση που τους χωρίζει είναι ένας από τους λόγους που ο έρωτας αυτός έμεινε πλατωνικός. Εξάλλου, η Δέλτα δεν μπορούσε να απαρνηθεί τον ρόλο της συζύγου και μητέρας.

Η παράφορη αυτή σχέση λήγει όταν ο Δραγούμης ερωτεύεται τη Μαρίκα Κοτοπούλη το 1912, ωστόσο εκείνη δεν τον ξεπρνά ποτέ. Τα υπόλοιπα χρόνια της ζωής της παραμένει μαυροντυμένη με τη σκέψη της αυτοκτονίας να επανέρχεται συχνά στο μυαλό της.

Η φιλία με τον Ελευθέριο Βενιζέλο

Τον Μάιο του 1912 γνωρίζεται με τον Ελευθέριο Βενιζέλο και μετά τα Νοεμβριανά του 1916 συντάσσεται με τη βενιζελική παράταξη. Ο Βενιζέλος αποτελεί ένα από τα πρότυπα της Πηνελόπης Δέλτα, με τον οποίο διατηρεί αλληλογραφία μέχρι τον θάνατό του το 1936.

Οι πολιτικές εξελίξεις που ακολουθούν ως τη Μικρασιατική Καταστροφή επηρεάζουν ιδιαιτέρως την ήδη εύθραυστη υγεία της (προϊούσα παράλυση των άκρων), τραυματίζοντας περαιτέρω την ψυχοσύνθεσή της.

Από το 1925, αναλαμβάνει σημαντικές πρωτοβουλίες για την περίθαλψη και την οικονομική ενίσχυση των προσφύγων από τη Βουλγαρία και τη Μικρά Ασία. Την ίδια περίοδο γνωρίζεται και με τον Νικόλαο Πλαστήρα, με τον οποίο αλληλογραφεί τακτικά μέχρι την επιβολή της Μεταξικής δικτατορίας.

Του συμπαραστέκεται, μάλιστα, τόσο ηθικά όσο και υλικά μετά το αποτυχημένο κίνημα της 6ης Μαρτίου 1933.

Διαβασε ακομα

Paul Auster: 5 βιβλία του λογοτεχνικού γίγαντα του Μπρούκλιν που πρέπει να διαβάσεις

Ο θάνατός της: «Σιωπή»

Στις 27 Απριλίου 1941, όταν τα γερμανικά στρατεύματα καταλαμβάνουν την Αθήνα, η Πηνελόπη Δέλτα επιχειρεί απόπειρα αυτοκτονίας, παίρνοντας δηλητήριο.

Σε ιδιόχειρο σημείωμα, γράφει: «Παιδιά μου, ούτε παπά, ούτε κηδεία. Παραχώστε με σε μια γωνιά του κήπου, αλλά μόνο αφού βεβαιωθείτε ότι δεν ζω πια. Φροντίστε τον πατέρα σας. Τον φιλώ σφιχτά. Π.Σ. Δέλτα». Αφήνει την τελευταία της πνοή στις 2 Μαΐου 1941.

Στον τάφο της, στον κήπο του σπιτιού της, χαράσσεται η λέξη «Σιωπή». Σήμερα στο εντυπωσιακό σπίτι στην Κηφισιά στεγάζονται τα αρχεία του Μουσείο Μπενάκη.