Ο Jon Kung είναι δημοφιλής στο TikTok για τις ιδιόρρυθμες, σχεδόν καρτουνίστικες ματιές του στο φαγητό. Για παράδειγμα, παίρνει έναν τεράστιο κεφτέ τύπου Σανγκάης, γεμάτο με κάστανα και πέντε μπαχαρικά, τον τηγανίζει και τον τοποθετεί πάνω σε ένα πιάτο με σπαγγέτι με σάλτσα ντομάτας.

Ή φτιάχνει γέμιση με κομματάκια κοτόπουλου με γεύση Buffalo wing με την οποία γεμίζει wonton σε μια μοντέρνα εκδοχή των rangoons (τηγανητά dumplings).

Το fusion ήταν πάντα μια παρουσίαση της κουζίνας μιας διαφορετικής κουλτούρας για μια κυρίαρχη κουλτούρα, εξηγεί. «Η τρίτη κουλτούρα ενημερώνεται από μια βιωμένη εμπειρία».

Τι σημαίνει παιδί τρίτης κουλτούρας

Ο όρος «παιδί τρίτης κουλτούρας» επινοήθηκε για πρώτη φορά το 1967 από τους κοινωνιολόγους Ruth Hill και John Useem που μελετούσαν τους απόδημους Βρετανούς στην Ινδία.

Προέκυψε ως αναφορά σε ανθρώπους που μεγάλωσαν σε μια κουλτούρα εκτός της χώρας καταγωγής των γονέων τους και δεν έχουν έναν μοναδικό σταθερό τόπο.

Είναι πιο κοσμοπολίτες και κινούνται μεταξύ πολιτισμών και χωρών, λέει ο James Zarsadiaz, καθηγητής ιστορίας της Ασιατικής Αμερικής στο Πανεπιστήμιο του Σαν Φρανσίσκο.

Δεν μπορούν να απαντήσουν στο πού είναι το σπίτι τους και υπάρχει αυτό το αίσθημα της μειονεξίας.

Για ορισμένους, μπορεί να είναι μια αποπροσανατολιστική διαδικασία. «Τα παιδιά τρίτης κουλτούρας βιώνουν επίσης κρίσεις ταυτότητας, καθώς αγωνίζονται εσωτερικά να αναλάβουν πλήρως την κυριότητά τους σε οποιαδήποτε από τις χώρες στις οποίες έχουν διαμείνει, συμπεριλαμβανομένης της χώρας “πατρίδας” του διαβατηρίου τους», λέει η δρ Angela Gwak, ψυχολόγος στο Revive Psychology στη Νέα Υόρκη.

Μεγαλώνοντας σε τρεις πατρίδες

Ο Kung μεγάλωσε σε τρία μέρη: Στις Ηνωμένες Πολιτείες, τον Καναδά και το Χονγκ Κονγκ. Συνάντησε για πρώτη φορά τον όρο «τρίτη κουλτούρα» όταν φοιτούσε σε διεθνές σχολείο στο Χονγκ Κονγκ και περιτριγυριζόταν από συμμαθητές του με παρόμοιο υπόβαθρο.

Αλλά άρχισε να εφαρμόζει τη φράση σε σχέση με το φαγητό μόνο στην ενήλικη ζωή του, αφού εργάστηκε τόσο σε αμερικανικές όσο και σε κινεζικές κουζίνες σε όλο τον κόσμο.

«Είχα προβλήματα να αποδεχτώ πλήρως την ταυτότητά μου ως Κινέζος μάγειρας», λέει.

Το σημείο καμπής ήταν κατά τη διάρκεια της παγκόσμιας πανδημίας, όπου άρχισε να στηρίζεται στη διαφορετική ανατροφή του. Για να συνθέσει τις εμπειρίες του, άρχισε να δημοσιεύει βίντεο μαγειρικής στο διαδίκτυο.

Κυρίαρχος στο TikTok

Με 1,7 εκατομμύρια followers στο TikTok και με έδρα πλέον το Ντιτρόιτ, ο Kung έγινε γρήγορα πρεσβευτής του φαγητού της τρίτης κουλτούρας κατά τη διάρκεια του lockdown, σερβίροντας περήφανα ιδιόρρυθμα πιάτα, όπως σάντουιτς με παστό κρόκο πάπιας και dumplings σε σάλτσα βότκας, αλλά και απλά, αλλά ανακουφιστικά μπολ με ωμό σολομό πάνω σε ρύζι, το οποίο θεωρεί έναν από τους αγαπημένους του συνδυασμούς όλων των εποχών.

Οι viewers προσελκύονταν από το φαγητό, αλλά πολλοί τον αγάπησαν για τα ωμά και προσωπικά voiceovers του, που συχνά αγγίζουν θέματα όπως η διαπολιτισμική μαγειρική.

Ο Kung ενσωματώνει επίσης τη δική του πολιτική και προσωπική ζωή στη δουλειά του. «Δεν πιστεύω στην αυθεντικότητα του πολιτισμού, αλλά πιστεύω στην αυθεντικότητα του εαυτού μου», λέει.

Αν και ο όρος «τρίτη κουλτούρα» επινοήθηκε τον 20ό αιώνα, εισήλθε πραγματικά στο λεξιλόγιο της κοινής γνώμης κατά τις τελευταίες δύο δεκαετίες, σύμφωνα με τον Zarsadiaz. «Αρχίζεις να βλέπεις πολλούς millennials και Gen Z να ταυτίζονται με αυτήν».

Ο Kung αποδίδει την αυξημένη χρήση του όρου στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, στους Ασιάτες Αμερικανούς που διψούν για mainstream εκπροσώπηση.

«Χωρίς πράγματα όπως το TikTok, τα reels του Instagram ή τα shorts του YouTube, δεν νομίζω ότι αυτό θα είχε συμβεί ποτέ», λέει. «Μας επέτρεψε να πάρουμε πίσω τις αφηγήσεις και να μιλήσουμε κυριολεκτικά για τους εαυτούς μας».

Σύμφωνα με τον Zarsadiaz, το φαγητό είναι ένα από τα πιο συνηθισμένα μέσα που χρησιμοποιούνται για να συμπυκνώσουν τη μοναδική εμπειρία του να ακροβατείς ανάμεσα σε πολλούς κόσμους.

«Για πολλούς από τους φοιτητές μου που παρακολουθούν τα μαθήματα Ασιατικοαμερικανικών σπουδών, το φαγητό είναι συχνά η πύλη εισόδου γι’ αυτούς», λέει. «Μπορεί να αισθάνονται απομακρυσμένοι από την ασιατική τους πλευρά, αλλά το φαγητό τους βοηθά να εντοπίσουν συγκεκριμένες στιγμές στη ζωή τους».

Αναμνήσεις, παραδόσεις και νέες εμπειρίες σε ένα πιάτο

Για τον Kung, αυτές οι στιγμές συχνά θυμίζουν την παιδική του ηλικία. Συνδέει τα σπαγγέτι με τα κινούμενα σχέδια, ειδικά με τα κωμικά μεγάλα κεφτεδάκια που τοποθετούνται πάνω σε κόκκινα ζυμαρικά με σάλτσα.

«Χρησιμοποίησα τη διαδρομή της καντονέζικης μαγειρικής για να πετύχω μια παιδική φαντασίωση», λέει για την κινέζικη μίξη κεφτέδων και σπαγγέτι. «Ευτυχώς, η καντονέζικη μαγειρική είναι αρκετά αρμονική με το ιταλικό φαγητό».

Οι επικριτές της δουλειάς του έχουν δυσανασχετήσει με το φαινομενικά τυχαίο συνονθύλευμα των υλικών ή τον κατηγόρησαν ότι δεν τηρεί τις παραδοσιακές τεχνικές, αλλά ο Kung πιστεύει ακράδαντα ότι δεν πρέπει να βάζει τις συνταγές σε βάθρο.

Στο πρώτο του βιβλίο μαγειρικής Kung Food, το οποίο κυκλοφόρησε τον Οκτώβριο του 2023, γράφει για την απασχόλησή του σε ένα εστιατόριο στο Μακάο και την έκπληξή του όταν είδε τον σεφ να φτιάχνει τη σάλτσα για τα κινέζικα νουντλς dan dan (πικάντικα νουντλς Σιτσουάν) με μεγάλες κουταλιές φυστικοβούτυρο.

Ο πραγματισμός, υποστηρίζει, είναι ένα έμφυτο γνώρισμα της κινεζικής μαγειρικής – και είναι ένα γνώρισμα που εφαρμόζει συνεχώς στη δική του μαγειρική, είτε φτιάχνει congee με περισσευούμενο ψητό κοτόπουλο και ρύζι, είτε προτιμά τα somen noodles επειδή είναι τόσο λεπτά που μαγειρεύονται σε μόλις δύο λεπτά.

Διαβασε ακομα

Η νέα τάση στο φαγητό θέλει πιάτα πλούσια σε έντομα. Αντέχεις;

Μιλάει επίσης με αγάπη για έναν συγγενή που είχε ένα βιβλίο με συνταγές από τη δεκαετία του 1970 για το πώς να φτιάχνει κινέζικο φαγητό σε φούρνο μικροκυμάτων.

«Αν προσπαθήσατε ποτέ να φτιάξετε ψωμάκια στον ατμό, ο φούρνος μικροκυμάτων είναι ασυναγώνιστος», λέει. «Σου δίνει πραγματικά αφράτα αποτελέσματα».

Η κουζίνα της τρίτης κουλτούρας είναι τελικά ένα αμάλγαμα παγκόσμιων επιρροών, μια απόρριψη της αντίληψης ότι υπάρχει ένας σωστός τρόπος να κάνεις τα πράγματα.

Στο τέλος της ημέρας, το φαγητό του Kung – είτε πρόκειται για mac and cheese με κάρυ, είτε για ραβιόλια βουτύρου και λάδι τσίλι – είναι μια ανυπόκριτη αντανάκλαση του εαυτού του.

«Το ενδιαφέρον μου για τη μαγειρική της τρίτης κουλτούρας με δίδαξε ότι τα μόνα πράγματα που διεκδικούμε όλοι μας είναι οι δικές μας ιστορίες, οι δικές μας εμπειρίες και οι δικές μας αναμνήσεις», γράφει ο Kung στην εισαγωγή στο βιβλίο μαγειρικής του.

«Το φαγητό και η κουλτούρα αλλάζουν διαρκώς, και αν αγκαλιάσουμε αυτή την έννοια, μπορούμε να κρατήσουμε τις παραδόσεις που έχουμε – παλιές και νέες – κοντά στην καρδιά μας».

Με πληροφορίες από BBC