Οι μεγαλύτερης ηλικίας ενήλικες χρειάζονται περισσότερο χρόνο για να τους πάρει ο ύπνος, ξυπνούν συχνότερα κατά τη διάρκεια της νύχτας και απολαμβάνουν τη μεσημεριανή σιέστα σε μεγαλύτερο βαθμό σε σχέση με τους νεότερους.

Επιπλέον, περνούν λιγότερο χρόνο βυθισμένοι σε βαθύ, αναζωογονητικό ύπνο, ο οποίος βοηθά στην ανάπτυξη και την αποκατάσταση των οστών και των μυών, ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα και επιτρέπει στον εγκέφαλο να αναδιοργανώσει και να εδραιώσει τις μνήμες, αναφέρει ο Dr. Abhinav Singh, ιατρικός διευθυντής του Indiana Sleep Center.

Η μελατονίνη πέφτει

Τα επίπεδα μελατονίνης, τα οποία παίζουν σημαντικό ρόλο στους κύκλους ύπνου-αφύπνισης, μειώνονται με την ηλικία. Δεν αποτελεί έκπληξη λοιπόν, ότι σε μία μελέτη που δημοσιεύθηκε το 1995, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι το 57% των συμμετεχόντων, ηλικίας 65 ετών και άνω, εξέφρασε τουλάχιστον ένα παράπονο σε σχέση με τον ύπνο του.

Συγκεκριμένα, ανέφερε πως δυσκολεύεται να αποκοιμηθεί ή να διατηρήσει τον ύπνο του, ότι ξυπνά πολύ πρωί, ότι κάνει ανήσυχο ύπνο, αλλά και πως συχνά κοιμάται κατά τη διάρκεια της ημέρας.

Διαβασε ακομα

Δύο νύχτες κακού ύπνου είναι αρκετές για να νιώσεις ότι γέρασες

Χειρότερη η ποιότητα ύπνου στις γυναίκες

Ταυτόχρονα, μία αρκετά νεότερη μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2014 αποκάλυψε πως οι γυναίκες είναι πιο πιθανό να υποφέρουν από προβλήματα ύπνου σε σχέση με τους άνδρες.

Το φαινόμενο μάλιστα ξεκινά κατά τη μετάβαση στην εμμηνόπαυση – ή λίγο πιο πριν – κάπου δηλαδή ανάμεσα στα 45 με 55 έτη, σύμφωνα με το Εθνικό Ινστιτούτο Γήρανσης.

Τι ακριβώς προκαλεί αυτές τις αλλαγές;

Μία εξήγηση θα μπορούσε να είναι η γήρανση του εγκεφάλου. Σε μία έρευνα που δημοσιεύθηκε το 2022, ο Dr. Luis de Lecea, καθηγητής ψυχιατρικής και επιστημών συμπεριφοράς στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ, διαπίστωσε πως μία συγκεκριμένη ομάδα νευρώνων που είναι υπεύθυνη για την εγρήγορση, διεγείρεται υπερβολικά στα γηράσκοντα ποντίκια, διαταράσσοντας τους κύκλους του ύπνου τους.

Κάτι τέτοιο είναι πιθανό να συμβαίνει και με τους ανθρώπους, καθώς το τμήμα του εγκεφάλου που ρυθμίζει τον ύπνο στα ποντίκια – και ονομάζεται υποθάλαμος – είναι παρόμοιο με εκείνο των ανθρώπων.

Επιπλέον, οι ερευνητές έχουν επίσης διαπιστώσει ότι ο υπερχιασματικός πυρήνας, μία άλλη περιοχή του εγκεφάλου που ρυθμίζει τους κιρκάδιους ρυθμούς του σώματος, επιδεινώνεται στα ποντίκια με την ηλικία.

Διαβασε ακομα

Γιατί οι άνθρωποι σταμάτησαν να κοιμούνται σε ντουλάπια;

Υπεύθυνες και οι αλλαγές στην καθημερινότητα

Ορισμένες αλλαγές στον τρόπο ζωής μπορούν επίσης να οδηγήσουν σε διαταραχές ύπνου, αναφέρει ο Dr. Adam Spira, καθηγητής και ερευνητής ύπνου στη Σχολή Δημόσιας Υγείας Bloomberg του Johns Hopkins.

Όταν οι άνθρωποι συνταξιοδοτούνται, οι ημέρες τους παύουν πια να οργανώνονται με βάση ένα συγκεκριμένο πρόγραμμα. Έχουν τη δυνατότητα να ξυπνούν αργότερα ή να κοιμούνται κατά τη διάρκεια της ημέρας, γεγονός που μπορεί να δυσχεράνει τον ύπνο τη νύχτα, δημιουργώντας έτσι έναν φαύλο κύκλο.

Η κατάθλιψη ενισχύει την αϋπνία

Οι ερευνητές έχουν επίσης διαπιστώσει ότι υπάρχει σύνδεση μεταξύ της κατάθλιψης, της μοναξιάς και της θλίψης για την απώλεια ενός αγαπημένου προσώπου, με τον κακό ύπνο στους ηλικιωμένους.

Η αύξηση του σωματικού βάρους μπορεί να οδηγήσει σε υπνική άπνοια, κατά την οποία συνήθως ροχαλίζουμε, λαχανιάζουμε ή πνιγόμαστε μέσα στον ύπνο μας

Ταυτόχρονα, σε μία μελέτη του 2014, ο Dr. Spira κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι ηλικιωμένοι ενήλικες που δυσκολεύονται με ορισμένες δραστηριότητες ή δουλειές του σπιτιού, όπως το πλύσιμο των ρούχων, τα ψώνια και οι βόλτες με φίλους, είναι πιο πιθανό να αναφέρουν ότι υποφέρουν από αϋπνία, σε σχέση με τους ηλικιωμένους που συμμετέχουν με άνεση σε αυτά.

Για τις γυναίκες επίσης, οι εξάψεις, οι νυχτερινές εφιδρώσεις και τα υψηλότερα ποσοστά κατάθλιψης, άγχους και στρες – κοινά συμπτώματα της μετάβασης στην εμμηνόπαυση – σχετίζονται επίσης με τον κακό ύπνο.

Ωστόσο, οι ερευνητές δεν έχουν καταλήξει ακόμη γιατί τα συγκεκριμένα συμπτώματα είναι πιο έντονα ή εμφανίζονται πιο συχνά σε ορισμένες γυναίκες σε σχέση με άλλες.

Επιπλέον, η αύξηση του σωματικού βάρους μπορεί να οδηγήσει σε υπνική άπνοια, κατά την οποία κάποιος μπορεί να ροχαλίζει, να λαχανιάζει ή να πνίγεται ενώ κοιμάται. Τέλος, ορισμένα φάρμακα, όπως τα διουρητικά για την αρτηριακή πίεση, είναι λογικό να οδηγούν σε συνεχείς επισκέψεις στην τουαλέτα κατά τη διάρκεια της νύχτας και άρα σε χειρότερης ποιότητας ύπνο.

Διαβασε ακομα

Μπορούμε να συνομιλήσουμε με κάποιον που κοιμάται;

Και τώρα τι κάνουμε;

Τα καλά νέα είναι ότι οι ίδιες συνήθειες που βελτιώνουν τον ύπνο για τους ανθρώπους γενικά θα μπορούσαν να βοηθήσουν και τους μεγαλύτερους σε ηλικία ενήλικες.

Συνιστάται λοιπόν να ακολουθείται συγκεκριμένο πρόγραμμα ύπνου, να αποφεύγεται η μεσημεριανή σιέστα, αλλά και η καφεΐνη αργά το απόγευμα. Επιπλέον, η υγιεινή διατροφή και η γυμναστική παίζουν σημαντικό ρόλο στην αντιμετώπιση των διαταραχών του ύπνου.

Ταυτόχρονα, η διατήρηση σταθερών ωρών φαγητού και η καθημερινή έκθεση στον ήλιο – που βοηθά στη διατήρηση της παραγωγής μελατονίνης – μπορούν να έχουν θεαματικά αποτελέσματα στην ποιότητα του ύπνου μας.

Με πληροφορίες από New York Times