Γιος ξυλουργού, ο Γιούρι Αλεξέγιεβιτς Γκαγκάριν, ο οποίος σαν σήμερα (12/04), έγινε ο πρώτος άνθρωπος που ταξίδεψε στο διάστημα, γεννήθηκε στο χωριό Κλουσίνο του Σμολένσκ της Ρωσίας το 1934. Στα 16 του μετακόμισε στη Μόσχα για να μαθητεύσει ως εργάτης χυτηρίου σε ένα εργοστάσιο μετάλλων, αλλά σύντομα μεταφέρθηκε σε μια τεχνική σχολή στο Saratov.

Εκεί έγινε μέλος μιας ιπτάμενης λέσχης και πέταξε για πρώτη φορά στους ουρανούς. Αποφοίτησε από τη σχολή δοκίμων της σοβιετικής πολεμικής αεροπορίας το 1957 και άρχισε να υπηρετεί ως πιλότος μαχητικών αεροσκαφών. Παντρεύτηκε τη σύζυγό του, Βαλεντίνα, την ίδια χρονιά- απέκτησαν δύο κόρες.

Το 1960, ο Γκαγκάριν επιλέχθηκε μαζί με άλλους 19 υποψήφιους για το σοβιετικό διαστημικό πρόγραμμα. Το πρόγραμμα περιόρισε τους κοσμοναύτες σε δύο -τον Γκαγκάριν και τον συνάδελφο του πιλότο δοκιμών Γκέρμαν Τίτοφ- ως τελικούς υποψήφιους για την πρώτη πτήση του προγράμματος στο διάστημα.

Ορισμένοι πίστευαν ότι ο Γκαγκάριν προκρίθηκε λόγω της προτίμησης του Σοβιετικού πρωθυπουργού Νικήτα Χρουστσόφ για το πιο ταπεινό του υπόβαθρο (ο Τιτόφ ήταν γιος δασκάλου).

Στις 9:07 π.μ. της 12ης Απριλίου 1961, όταν το διαστημόπλοιο Vostok 1 του Γκαγκάριν απογειώθηκε από το κοσμοδρόμιο του Μπαϊκονούρ, ο ίδιος πρόφερε το εκπληκτικά ανεπίσημο, αμέσως εμβληματικό επιφώνημα Poyekhali!. (Πάμε!) Η πτήση του, μια μοναδική τροχιά γύρω από τη Γη, ήταν αδιατάρακτη.

Η τροχιά του, η οποία διήρκεσε μία ώρα και 48 λεπτά, είχε μερικές ανησυχητικές στιγμές. Έχασε τη ραδιοεπικοινωνία με τη Γη για 23 λεπτά, κατά τη διάρκεια των οποίων, διασκέδαζε βλέποντας σταγόνες νερού να επιπλέουν στην καμπίνα, που απελευθερώνονταν από το σωλήνα πόσης του.

Η προσγείωση κατέληξε σχεδόν σε καταστροφή, όταν τα καλώδια που συνέδεαν την άκατο καθόδου και την άκατο εξυπηρέτησης του Vostok απέτυχαν να διαχωριστούν σωστά, προκαλώντας μαζικό τράνταγμα καθώς το διαστημόπλοιο επανήλθε στην ατμόσφαιρα της Γης. Ο Γκαγκάριν εκτινάχθηκε πριν από την προσγείωση, πέφτοντας με αλεξίπτωτο με ασφάλεια κοντά στον ποταμό Βόλγα.

Είχε την πιο συγκεχυμένη ιδέα για το πού βρισκόταν όταν επέστρεψε στη Γη. Προσγειώθηκε σε μια κολεκτίβα, όπως αυτή των παιδικών του χρόνων. «Παιδιά, ας γνωριστούμε», είπε στους έκπληκτους αγρότες που συνάντησε. «Είμαι ο πρώτος διαστημάνθρωπος στον κόσμο, ο Γιούρι Αλεξέγιεβιτς Γκαγκάριν».

Ο Γκαγκάριν έγινε διεθνής διασημότητα, περιόδευσε σε όλο τον κόσμο και τιμήθηκε από τη χώρα του.

Η κυβέρνηση Χρουστσόφ του απένειμε το παράσημο του Λένιν και τον ονόμασε ήρωα της Σοβιετικής Ένωσης.

Ο θρίαμβος του Γκαγκάριν αποτέλεσε οδυνηρό πλήγμα για τις Ηνωμένες Πολιτείες, οι οποίες είχαν προγραμματίσει την πρώτη τους διαστημική πτήση για τον Μάιο του 1961. Επιπλέον, ένας Αμερικανός αστροναύτης δεν θα έφτανε το κατόρθωμα του Γκαγκάριν να τεθεί σε τροχιά γύρω από τη Γη μέχρι τον Φεβρουάριο του 1962, όταν ο αστροναύτης Τζον Γκλεν έκανε τρεις περιφορές με το Friendship 7.

(Μέχρι τότε, ο Τιτόφ είχε ήδη γίνει ο δεύτερος Σοβιετικός που έφτασε στο διάστημα, κάνοντας 17 περιφορές γύρω από τη Γη σε διάστημα 25 ωρών με το Vostok 2 τον Αύγουστο του 1961).

Ο Γκαγκάριν πάλευε με το αλκοόλ μετά τη φήμη του, αλλά στα τέλη της δεκαετίας του 1960 είχε επιστρέψει στην εκπαίδευσή του. Επιλέχτηκε ως εφεδρικός πιλότος για την άτυχη αποστολή Soyuz 1 (στην οποία δύο σοβιετικά διαστημόπλοια επρόκειτο να συναντηθούν στο διάστημα) και παρακολούθησε με τρόμο τον φίλο του Vladimir Komarov να πεθαίνει όταν τα αλεξίπτωτά του δεν άνοιξαν κατά την επανείσοδο τον Απρίλιο του 1967.

Λιγότερο από ένα χρόνο αργότερα, στις 27 Μαρτίου 1968, ο ίδιος ο Γκαγκάριν σκοτώθηκε όταν το διθέσιο μαχητικό MiG-15 που πετούσε μαζί με τον Βλαντιμίρ Σεριόγκιν συνετρίβη έξω από μια μικρή πόλη κοντά στη Μόσχα κατά τη διάρκεια μιας εκπαιδευτικής πτήσης ρουτίνας.

Οι στάχτες του Γκαγκάριν τοποθετήθηκαν σε μια κόγχη στον τοίχο του Κρεμλίνου, ενώ η γενέτειρά του, το Γζάτσκ, μετονομάστηκε σε Γκαγκάριν προς τιμήν του.

Με πληροφορίες από History, CNN