Όταν οι εργαζόμενοι είναι αφεντικά του εαυτού τους, μπορεί να αισθάνονται ότι κάθε στιγμή του ελεύθερου χρόνου τους πρέπει να ξοδεύεται για να κερδίζουν χρήματα. Αυτό έχει αντίκτυπο.

H Ελλάδα διαχρονικά παρουσιάζει ένα από τα μεγαλύτερα ποσοστά αυτοαπασχόλησης (self-employment). Το γεγονός αυτό οφείλονται σε μία σειρά παραγόντων, όπως, εισοδηματικές ανισότητες και αναντιστοιχία προσφοράς και ζήτησης των θέσεων εργασίας και των ζητούμενων δεξιοτήτων.
Για πολλούς εργαζόμενους η αυτοαπασχόληση παρουσιάζει ένα σημαντικό πλεονέκτημα: Μπορούν να διαχειριστούν σωστά το χρόνο τους.

Ωστόσο, όπως αναφέρει το BBC, υπάρχει μία «παγίδα» στην οποία συχνά πέφτουν μέσα. Νιώθουν ενοχές για τις ώρες που περνούν κατά τη διάρκεια της ημέρας χωρίς να εργάζονται. Αυτό γιατί πιστεύουν πως θα μπορούσαν να εκμεταλλευτούν το συγκεκριμένο χρόνο για να κερδίσουν περισσότερα χρήματα. Ως αποτέλεσμα, οι άνθρωποι που εργάζονται για τον εαυτό τους μπορεί να είναι επιρρεπείς σε πολλές ώρες εργασίας, να μην βάζουν όρια μεταξύ εργασίας και προσωπικής ζωής και να νιώθουν πως ποτέ δεν κάνουν αρκετά.

Κερδίζουν χρόνο, χάνουν χρήματα

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει μελέτη του 2021 στο Journal of Experimental Psychology, σύμφωνα με την οποία πολλοί αυτοαπασχολούμενοι χαρακτηρίζουν ως «χαμένο» το χρόνο που αφιερώνουν σε δραστηριότητες αναψυχής. Μάλιστα, σύμφωνα με την έρευνα, νιώθουν πως δεν μπορούν να απολαύσουν την κάθε στιγμή της ημέρας, καθώς όταν χάνουν χρόνο από την εργασία τους, χάνουν και χρήματα.

Χτίζεις την επιχείρησή σου σωστά όταν γνωρίζεις τι αξίζει ο χρόνος σου σε χρήματα

Η Shannon Loys, μία 35χρονη αυτοαπασχολούμενη γραφίστρια στην πολιτεία της Βόρειας Καρολίνας των ΗΠΑ, λέει ότι οι ενοχές είναι πιο έντονες όταν κάνει κάτι ευχάριστο για τον εαυτό της.

«Πιστεύω πως συμβαίνει όταν κάνω κάτι που δεν μπορώ να δικαιολογήσω», αναφέρει, σημειώνοντας ότι την ώρα που διπλώνει τα ρούχα της δεν νιώθει ενοχές. Αντίθετα, αισθάνεται άσχημα όταν επιλέγει να καταπιαστεί με μία αγαπημένη της ασχολία. Και αυτό γιατί, σύμφωνα με την ίδια, σε αυτό το χρόνο χάνει χρήματα.

«Χτίζεις την επιχείρησή σου σωστά όταν γνωρίζεις τι αξίζει ο χρόνος σου σε χρήματα» υποστηρίζει, αναφέροντας πως κάθε φορά που κάποιος επιλέγει ένα χόμπι αντί να δουλέψει εκείνη την ώρα, απλά επιλέγει να μην βγάλει χρήματα.

Καναδοί ερευνητές διαπίστωσαν πως οι ελεύθεροι επαγγελματίες, πολλές φορές όταν ασχολούνται με κάτι εκτός εργασίας, δεν βλέπουν την ώρα να «επιστρέψουν στο γραφείο τους». Έτσι, καταλήγουν να εργάζονται πολλές ώρες κατά τη διάρκεια της ημέρας και να μην απολαμβάνουν πραγματικά τον ελεύθερό τους χρόνο.

Διαβασε ακομα

Προνόμιο ή τιμωρία η επιστροφή στο γραφείο;

Εργασία VS Αναψυχή

Όταν ο περισσότερος χρόνος «στο γραφείο» ισοδυναμεί άμεσα με περισσότερο εισόδημα, η εξίσωση εργασίας-αναψυχής γίνεται όλο και πιο περίπλοκη.

«Για τους αυτοαπασχολούμενους εργαζόμενους και τους ελεύθερους επαγγελματίες, αυτή η πίεση μπορεί να ενισχυθεί ακόμη περισσότερο», λέει η Toni Frana, ειδική σύμβουλος στην εξειδικευμένη ιστοσελίδα FlexJobs. Όπως διαπιστώνει η ίδια είναι σύνηθες να αισθάνονται ενοχές όταν δεν ασχολούνται με την εργασία τους, καθώς δεν βασίζονται σε σταθερό εισόδημα.

Έρευνες στο παρελθόν έχουν δείξει, χωρίς έκπληξη, πως ο ελεύθερος χρόνος βελτιώνει την ψυχική υγεία ενός ατόμου. Δυστυχώς για τους περισσότερους ελεύθερους επαγγελματίες η κατάσταση είναι περίπλοκη, καθώς συχνά οδηγούνται σε εξάντληση, λόγω των υπερβολικών ωρών εργασίας.

Χαρακτηριστικά της κατάστασης είναι τα συμπεράσματα μελέτης του 2020, τα οποία, σύμφωνα με το BBC, έδειξαν ότι οι αυτοαπασχολούμενοι είχαν πολύ περισσότερες πιθανότητας να εξαντληθούν σε σχέση με τους εργαζόμενους εξαρτημένης εργασίας.

«Μπορεί να είναι απαίσιο να είσαι αφεντικό του εαυτού σου»

Η αυτοαπασχόληση δεν παρουσιάζει μόνο μειονεκτήματα. Παρά τις πολλές ώρες εργασίας και το άγχος για ένα ικανοποιητικό εισόδημα – ακόμα και παρά την εξουθένωση – υπάρχουν κάποια πλεονεκτήματα για τους ελεύθερους επαγγελματίες. Για παράδειγμα, κάποιοι αναφέρουν υψηλά εισοδήματα, ενώ κάποιοι άλλοι αισθάνονται ευτυχείς απαλλαγμένοι από οποιοδήποτε αφεντικό πάνω από το κεφάλι τους. Μήπως, όμως υπάρχει μία ειρωνεία; «Ναι, είσαι το αφεντικό του εαυτού σου”, λέει η Loys. «Αλλά μπορεί να είσαι κάπως απαίσιος».

Όμως, το αντάλλαγμα είναι μία ειρωνεία που πολλοί αυτοαπασχολούμενοι θα εκτιμήσουν: Η εργασία στο δικό σας ωράριο προσφέρει ευελιξία και ελευθερία, αλλά μπορεί να σας αφήσει ανίκανους να απολαύσετε τον ελεύθερο χρόνο, αν προσπαθήσετε να χρησιμοποιήσετε αυτόν τον χρόνο για οτιδήποτε άλλο εκτός από τη δουλειά.

Με πληροφορίες από BBC