Η υποχώρηση των παγετώνων απειλεί τον εφοδιασμό σε τρόφιμα και νερό δύο δισεκατομμυρίων ανθρώπων σε όλο τον κόσμο, προειδοποιεί ο ΟΗΕ, καθώς οι σημερινοί «πρωτοφανείς» ρυθμοί τήξης θα έχουν, σύντομα, απρόβλεπτες συνέπειες.

Τα δύο τρίτα του συνόλου της αρδευόμενης γεωργίας στον κόσμο είναι πιθανό να επηρεαστούν με κάποιο τρόπο από τους παγετώνες που λιώνουν και τη μείωση των χιονοπτώσεων στις ορεινές περιοχές, κάτι που δημιουργείται από την κλιματική κρίση, σύμφωνα με έκθεση της Unesco.

Περισσότεροι από ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι ζουν σε ορεινές περιοχές σε αναπτυσσόμενες χώρες και από αυτούς οι μισοί αντιμετωπίζουν ήδη επισιτιστική ανασφάλεια – η οποία αναμένεται να επιδεινωθεί, καθώς η παραγωγή τροφίμων σε αυτές τις περιοχές εξαρτάται από τα ορεινά νερά, το λιώσιμο του χιονιού και τους παγετώνες, σύμφωνα με την Παγκόσμια Έκθεση για την Ανάπτυξη του Νερού 2025.

Οι ανεπτυγμένες χώρες κινδυνεύουν επίσης: στις ΗΠΑ, για παράδειγμα, η λεκάνη του ποταμού Κολοράντο αντιμετωπίζει πρόβλημα ξηρασίας από το 2000 και οι υψηλότερες θερμοκρασίες σημαίνουν ότι μεγαλύτερο μέρος των βροχοπτώσεων πέφτει ως βροχή, η οποία απορροφάται πιο γρήγορα από το χιόνι των βουνών, επιδεινώνοντας τις συνθήκες ξηρασίας.

«Ανεξαρτήτως του πού ζούμε, όλοι εξαρτόμαστε με κάποιο τρόπο από τα βουνά και τους παγετώνες. Όμως, αυτοί οι φυσικοί πύργοι νερού αντιμετωπίζουν άμεσο κίνδυνο. Αυτή η έκθεση επισημαίνει την επείγουσα ανάγκη για δράση», αναφέρει η διευθύντρια της Unesco, Audrey Azoulay.

Με ασύλληπτες ταχύτητες

Η ταχύτητα της αλλαγής των παγετώνων είναι η χειρότερη που έχει καταγραφεί, σύμφωνα με έρευνες του Παγκόσμιου Μετεωρολογικού Οργανισμού: από το 1998 και μετά, οι παγετώνες στις Άλπεις και τα Πυρηναία έχουν μειωθεί κατά περίπου 40%, ενώ στην Αφρική και τις Τροπικές Άνδεις έχουν χαθεί έως και τα μισά από τα παγόβουνα.

Επιπλέον, η απώλεια των παγετώνων έχει και άλλες συνέπειες, όπως αύξηση των χιονοστιβάδων, καθώς η βροχή πάνω στο χιόνι είναι σημαντικός παράγοντας σχηματισμού τους. Η τήξη των πάγων προκαλεί, επίσης, ξαφνικές πλημμύρες σε κοιλάδες, με το λιωμένο νερό να ελευθερώνεται με ταχύτητα, ενώ ο αποψυγμένος παγετώνας απελευθερώνει μεθάνιο από το υπέδαφος.

Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε τον Φεβρουάριο στο περιοδικό Nature εκτιμά ότι, μέχρι το τέλος του αιώνα, η μισή ποσότητα των παγετώνων του κόσμου θα έχει χαθεί εάν δεν υπάρξουν μέτρα για τον περιορισμό της παγκόσμιας αύξησης της θερμοκρασίας.

Διαβασε ακομα

Το νερό των παγετώνων που λιώνουν γεμίζει 3 πισίνες κάθε δευτερόλεπτο

Επιπτώσεις αισθητές σε όλο τον κόσμο

Ο Alex Brisbourne, γεωφυσικός των παγετώνων στο Βρετανικό Ανταρκτικό Ερευνητικό Κέντρο, αναφέρει πως οι παγετώνες των βουνών περιέχουν μερικά από τα μεγαλύτερα αποθέματα φρέσκου νερού στον κόσμο.

«Το λιωμένο νερό που απελευθερώνεται το καλοκαίρι παρέχει νερό σε ένα δισεκατομμύριο ανθρώπους και στηρίζει τεράστιες βιομηχανίες και τη γεωργία. Οι επιπτώσεις της τήξεως θα γίνουν αισθητές σε όλο τον κόσμο».

Η κατάσταση αυτή έρχεται την ίδια στιγμή που οι πηγές τροφής είναι ήδη υπό πίεση. Ο Alvaro Lario, πρόεδρος του Διεθνούς Ταμείου για την Αγροτική Ανάπτυξη (Ifad) και πρόεδρος του UN-Water, τονίζει την ανάγκη για περισσότερη στήριξη στις κοινότητες των βουνών, οι οποίες είναι από τις πιο ευάλωτες όσον αφορά στην επισιτιστική ανασφάλεια.

«Το νερό ρέει προς τα κάτω, αλλά η επισιτιστική κρίση ανεβαίνει προς τα πάνω. Τα βουνά παρέχουν το 60% του γλυκού μας νερού, αλλά οι κοινότητες που φυλάσσουν αυτούς τους ζωτικούς πόρους είναι μεταξύ των πιο επισιτιστικά ανασφαλών».

Η ανάγκη για επενδύσεις στη βιωσιμότητα αυτών των περιοχών είναι επιτακτική, όπως αναφέρει ο Guardian, για την προστασία των παγετώνων, των ποταμών και της κοινής μας μελλοντικής επιβίωσης.