Το 2019, 57 επιστήμονες μαζί με το πλήρωμα ξεκίνησαν ένα ταξίδι 54 ημερών στις πιο απομακρυσμένες περιοχές της Ανταρκτικής. Η αποστολή τους: Ο παγετώνας Thwaites που είναι στο μέγεθος της Βρετανίας και λιώνει τόσο γρήγορα που αργότερα ονομάστηκε ο «παγετώνας της ημέρας της κρίσης».

Ο παγετώνας Thwaites εξαφανίζεται σήμερα οκτώ φορές πιο γρήγορα από ό,τι τη δεκαετία του 1990, ρίχνοντας 80 δισεκατομμύρια τόνους πάγου στον ωκεανό κάθε χρόνο, γεγονός που ευθύνεται για το 4% της ετήσιας ανόδου της στάθμης της θάλασσας στον πλανήτη.

Λόγω του κολοσσιαίου μεγέθους του και της ανησυχητικής κατάρρευσής του, αυτό το απομακρυσμένο παγόβουνο δεν θεωρείται μόνο ένα από τα πιο τρομακτικά μέρη στη Γη, αλλά και ένα από τα πιο σημαντικά: Το παγωμένο σημείο μηδέν στον παγκόσμιο αγώνα κατά της κλιματικής κρίσης.

Εάν ο πάγος Waites λιώσει εντελώς, θα μπορούσε να αυξήσει τη στάθμη της θάλασσας κατά 300 εκατοστά ή και περισσότερο, προκαλώντας «ανατριχιαστικές» παγκόσμιες επιπτώσεις.

Όμως, μια νέα μελέτη υποδηλώνει ότι ο λεγόμενος παγετώνας της Καταστροφής μπορεί να μην εξαφανίζεται τόσο γρήγορα όσο φοβούνταν κάποτε οι επιστήμονες – αν και εξακολουθεί να εξαφανίζεται με ταχείς ρυθμούς.

Η νέα μελέτη προσφέρει ένα κάπως πιο ελπιδοφόρο – αν και ακόμα τρομακτικό – χρονοδιάγραμμα της εξαφάνισής του. «Αυτό που βλέπουμε αυτή τη στιγμή με τον παγετώνα Thwaites είναι μια καταστροφή σε αργή κίνηση», δήλωσε στο The Conversation ο πολικός επιστήμονας Mathieu Morlighem, επικεφαλής της μελέτης.

Ένας από τους ανθρώπους που συμμετείχαν στο μοναδικό ταξίδι στον παγετώνα Thwaites το 2019 ήταν η Elizabeth Rush, της οποίας το ζωντανό, ποιητικό βιβλίο για την κλιματική κρίση, Rising, ήταν φιναλίστ για το βραβείο Πούλιτζερ.

Το τελευταίο βιβλίο της, The Quickening, εξιστορεί αυτό το ιστορικό ταξίδι στην άκρη του Thwaites – ένα παγωμένο, μακρινό μέρος που δεν έχει επισκεφθεί ποτέ ξανά άνθρωπος.

Ανταρκτική, ένα αινιγματικό μέρος

«Ο παγετώνας Thwaites είναι ένα πραγματικά αινιγματικό μέρος στην Ανταρκτική. Βρίσκεται στο τέλος της θάλασσας Amundsen. Ήταν ένα ταξίδι τεσσάρων ημερών μέχρι την πλησιέστερη ερευνητική βάση. Όταν υπέγραψα για να συμμετάσχω σε αυτή την αποστολή, ο υπεύθυνος προγράμματος μου είπε: Ξέρετε, είναι πιο εύκολο για εμάς να φέρουμε βοήθεια στους ανθρώπους που εργάζονται στον διαστημικό σταθμό από το να φέρουμε βοήθεια σε εσάς αν έχετε πρόβλημα. Υπάρχει η ανησυχία ότι ο Thwaites εισέρχεται σε μια ταχεία περίοδο κατάρρευσης, αλλά η πραγματικότητα είναι ότι κανείς δεν είχε πάει ποτέ στην άκρη της διάβρωσής του» ανέφερε μιλώντας στο BBC Travel, η Elizabeth Rush.

«Η ταχύτητα με την οποία ανεβαίνει η στάθμη της θάλασσας κάνει τη διαφορά. Έτσι, 300 εκατοστά σε δύο αιώνες είναι πραγματικά διαφορετικό από 300 εκατοστά σε 40 χρόνια. Η ανησυχία είναι πραγματικά τι κάνουν οι άνθρωποι γι’ αυτό; Υποστηρίζω την ελεγχόμενη υποχώρηση, δηλαδή να υπάρξει κυβερνητική παρέμβαση για να αγοραστούν τα σπίτια σε περιοχές με χαμηλό υψόμετρο που είναι επιρρεπή στις πλημμύρες, να αποζημιωθούν οι άνθρωποι και να μετακομίζουν κάπου καλύτερα».

«Η πόλη της Νέας Υόρκης έχει ήδη κάνει κάποια ελεγχόμενη υποχώρηση στο Staten Island. Η πολιτεία παρενέβη, αγόρασε και κατεδάφισε πάνω από 500 σπίτια στο Staten Island. Το 80% των κατοίκων μπόρεσαν να πάρουν τα χρήματα που τους δόθηκαν για το σπίτι τους και να μετακομίσουν αλλού στο Staten Island. Μερικές φορές πιστεύουμε ότι η ελεγχόμενη υποχώρηση είναι σαν να διασπά τις κοινότητες, αλλά δεν είναι απαραίτητα έτσι. Ως εκ τούτου, η άνοδος της στάθμης της θάλασσας δεν είναι καταστροφική αν προετοιμαστούμε γι’ αυτήν – και αυτό είναι ένα μεγάλο αν».

Τείχος σαν το Game of Thrones

«Ο παγετώνας, όταν φτάσαμε, έμοιαζε σαν να φτάνουμε στο Τείχος στο Game of Thrones. Ήταν τόσο μεγάλο. Μας πήρε τρεις εβδομάδες να φτάσουμε εκεί. Αισθάνεσαι ότι είσαι όσο πιο μακριά γίνεται από τους ανθρώπους. Και το να φαντάζεσαι ότι οι ενέργειές μας τόσο μακριά προκαλούν κυριολεκτικά την κατάρρευση αυτού του επικού τείχους, σε ανατριχιάζει».

«Υπάρχει μια συνεχής συζήτηση σχετικά με τα είδη των τόπων που πρέπει ή δεν πρέπει να επισκεπτόμαστε στη Γη. Μια σκέψη είναι να αφήσουμε αυτά τα δυσπρόσιτα, εύθραυστα οικοσυστήματα στην ησυχία τους. Μια άλλη άποψη είναι ότι το να βλέπουμε από κοντά την ευθραυστότητά τους οδηγεί τους ανθρώπους να νοιάζονται περισσότερο γι’ αυτά».

Υπάρχουν μέρη που δεν πρέπει να επισκεπτόμαστε; «Είναι μια σπουδαία ερώτηση και μπορώ να απαντήσω μόνο από προσωπικό επίπεδο. Όταν διασχίσαμε ξανά τον Νότιο Ωκεανό, ήξερα ότι δεν θα ξαναπήγαινα ποτέ στην Ανταρκτική. Ήξερα ότι η μετάβασή μου ήταν κάτι που γινόταν μια φορά και ότι είχε νόημα στο πλαίσιο της εργασίας μου για πέντε χρόνια για να γράψω ένα βιβλίο για την αποστολή. Χωρίς αυτό το βαθύτερο νόημα πίσω από το ταξίδι, δεν θα ένιωθα σωστό να το κάνω».

«Μπορώ να πω κατηγορηματικά ότι στο πλαίσιο του περιστασιακού τουρισμού, δεν νομίζω ότι πρέπει να πάμε στην Ανταρκτική. Δεν νομίζω ότι τα κρουαζιερόπλοια πρέπει να πηγαίνουν εκεί. Αλλά υπάρχει ένα κομμάτι του εαυτού μου που παλεύει λίγο με τη διάκριση μεταξύ απομακρυσμένου και κλειστού, ανέγγιχτου και αγγιγμένου. Σε αυτό το σημείο, η Ανταρκτική έχει αγγιχτεί από εμάς, ο Αμαζόνιος έχει αγγιχτεί από εμάς, ακόμη και αν μας αρέσει να τα θεωρούμε ως αυτά τα μυθικά, ανέγγιχτα μέρη».

«Νομίζω ότι σε γενικές γραμμές, ναι, βλέπουμε κάτι και νοιαζόμαστε περισσότερο γι’ αυτό. Όσο μεγαλώνω, τόσο περισσότερο προσπαθώ να στρέψω αυτή την περιέργεια πιο κοντά στο σπίτι μου. Μπορώ να περπατήσω στη γειτονιά μου με το τρίχρονο παιδί μου και να δω όλους αυτούς τους καταπληκτικούς θάμνους, τις πεταλούδες και τα μίνι οικοσυστήματα στις αυλές των γειτόνων μου. Και νομίζω ότι μπορούμε επίσης να αντιμετωπίσουμε αυτά τα μέρη με το ίδιο είδος θαυμασμού και γοητείας που θα μπορούσαμε να αντιμετωπίσουμε την Ανταρκτική ή τον Αμαζόνιο».

Διαβασε ακομα

Η πρώτη χώρα στον κόσμο που έχασε όλους τους παγετώνες της από την κλιματική κρίση

«Ο πρώτος άνθρωπος που είδε την Ανταρκτική την είδε μόλις πριν από 200 χρόνια. Πρόκειται για ένα μέρος τόσο ισχυρό που κυριολεκτικά κράτησε τους ανθρώπους σε απόσταση αναπνοής για τη συντριπτική πλειοψηφία της ανθρώπινης ιστορίας. Δεν υπάρχει άλλο τέτοιο μέρος στον πλανήτη. Κάθε άλλο μέρος που πηγαίνετε έχει ιστορίες ιθαγενών που αναδύονται από αυτό εδώ και χιλιάδες χρόνια. Αυτό είναι το μόνο μέρος στον πλανήτη όπου δεν υπάρχει τίποτα από αυτά. Το να μπορέσουμε να το πλησιάσουμε είναι τόσο σπάνιο και τόσο νέο στην ιστορία του πλανήτη. Έτσι, αν πρόκειται να πάτε εκεί, θέλω να πάτε εκεί με την επίγνωση του πόσο εξαιρετικό είναι αυτό που κάνετε και πόσο ισχυρό μέρος είναι η Ανταρκτική που επισκέπτεστε».

Με πληροφορίες από BBC