icon zoom-in

Μεγέθυνση κειμένου

Α Α Α

Οι περισσότεροι προσέχουμε την ποσότητα της ζάχαρης που καταναλώνουμε, αλλά δεν αντιμετωπίζουμε με τον ίδιο τρόπο το αλάτι

Όλοι γνωρίζουμε ανθρώπους που δεν μπορούν να ζήσουν χωρίς γλυκά. Υπάρχουν όμως κι εκείνοι που λαχταρούν κάτι αλμυρό, όπως ένα κομμάτι πίτσα ή μία τυρόπιτα. Αν κάθε βράδυ δεν μπορείς να αντισταθείς στα πατατάκια και σε άλλα έξτρα-αλατισμένα σνακ, τότε να ξέρεις πως οι διατροφικές σου συνήθειες δεν είναι και τόσο υγιεινές.

Το υπερβολικό αλάτι στις τροφές που καταναλώνουμε μπορεί να έχει αρνητικές συνέπειες για τα αιμοφόρα αγγεία, την καρδιά και τα νεφρά μας. Επίσης, οδηγεί σε υψηλή αρτηριακή πίεση, αλλά και σε κατακράτηση υγρών.

Το British Heart Foundation (Βρετανικό Ίδρυμα Καρδιάς) σε έρευνά του το 2022 κατέληξε στο συμπέρασμα ότι αν όλοι μειώναμε την κατανάλωση αλατιού σε 5 γραμμάρια ημερησίως, όπως συνιστά ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ), έως το 2030 θα είχαμε έως και:

  • 1,4 εκατομμύρια λιγότερα νέα περιστατικά υψηλής αρτηριακής πίεσης
  • 135.000 λιγότερα νέα περιστατικά στεφανιαίας νόσου
  • 49.000 λιγότερα νέα περιστατικά εγκεφαλικού επεισοδίου
  • 450.000 επιπλέον χρόνια καλής υγείας.

Υψηλά επίπεδα αλατιού στα έτοιμα γεύματα

Παρόλο που οι περισσότεροι προσέχουμε την ποσότητα των γλυκών που καταναλώνουμε γιατί θεωρούμε εξαιρετικά βλαβερή τη ζάχαρη, δεν αντιμετωπίζουμε με τον ίδιο τρόπο το αλάτι.

Έτσι, ενώ δεν θα τρώγαμε μία ολόκληρη τούρτα μέσα σε ένα απόγευμα, πολύ πιθανό να μην κρατούσαμε την ίδια στάση και με μία πίτσα.

Στα περισσότερα επεξεργασμένα τρόφιμα, ιδίως όταν τα συστατικά είναι κακής ποιότητας, συναντάμε ιδιαιτέρως υψηλά επίπεδα αλατιού

Δυστυχώς, το αλάτι είναι απολύτως απαραίτητο στην παρασκευή φαγητών, τόσο για τη γεύση, όσο και για τη συντήρηση. Δεν προκαλεί λοιπόν έκπληξη το γεγονός ότι στα περισσότερα επεξεργασμένα τρόφιμα, ιδίως όταν τα συστατικά είναι κακής ποιότητας, συναντάμε ιδιαιτέρως υψηλά επίπεδα αλατιού.

Ο ΠΟΥ εκτιμά ότι το 80% του αλατιού που καταναλώνουμε έχει προστεθεί κατά τη διάρκεια της  παρασκευής  προϊόντων. Πράγματι, αυτός είναι ίσως και ο πιο άμεσος τρόπος να μειώσουμε την πρόσληψη αλατιού: Να σταματήσουμε να τρώμε φαγητό που δεν είναι σπιτικό.

Όπως εξηγεί στον Guardian η ειδική σε θέματα διατροφής, Sam Bloom «το πιο ανησυχητικό είναι ο συνδυασμός αλατιού και λίπους που βρίσκουμε στα fast food εστιατόρια. […] Αυτός είναι που δημιουργεί τα προβλήματα με τη χοληστερόλη. Αντίθετα, το αλάτι που προσθέτουν οι άνθρωποι σε ένα σπιτικό γεύμα που φτιάχνεται από το μηδέν είναι πολύ λιγότερο ανησυχητικό».

Σχέση αλατιού και παχυσαρκίας

Η σχέση μεταξύ παχυσαρκίας και πρόσληψης αλατιού, σύμφωνα με τον Dr. Stuart Grice, βιολόγο και γενετιστή, μπορεί να είναι σε αρκετές περιπτώσεις γενετικά καθοδηγούμενη. «Τα ίδια γονίδια που οδηγούν σε υψηλότερη πρόσληψη αλμυρών τροφίμων και ευαισθησία στο αλάτι, έχουν συνδεθεί και με την παχυσαρκία».

Σύμφωνα με τον Grice, συγκεκριμένες γενετικές παραλλαγές επηρεάζουν τον τρόπο με τον οποίο διαφορετικοί άνθρωποι αντιλαμβάνονται τη γεύση του αλατιού. Έτσι, αν κάποιος βρίσκει το αλάτι νόστιμο, είναι πιθανό να καταναλώνει μεγαλύτερες ποσότητες φαγητού. Κάτι τέτοιο καθιστά λογική τη σχέση μεταξύ της επιθυμίας για αλάτι και της παχυσαρκίας.

Υπάρχει, ωστόσο, και μία επιπλέον σύνδεση: Εφόσον το αλάτι βρίσκεται σε μεγάλες ποσότητες σε επεξεργασμένα και υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά τρόφιμα, «τα άτομα με συγκεκριμένη γενετική προδιάθεση επιλέγουν τέτοιου είδους φαγητά, κάτι που αυξάνει τον κίνδυνο αύξησης του βάρους τους», αναφέρει ο Grice.

Η λύση στις λιγούρες

Η λύση στις λιγούρες βρίσκεται, σύμφωνα με τους επιστήμονες, στα υποκατάστατα: «Όταν σας πιάνει λαχτάρα για αλάτι, αποφύγετε να πάτε κατευθείαν σε αλμυρά σνακ, όπως τα πατατάκια, και βεβαιωθείτε ότι είστε καλά ενυδατωμένοι».

Παράλληλα, αναζητήστε τροφές πλούσιες σε φυτικές ίνες, όπως τα φυλλώδη λαχανικά, που περιέχουν πολυφαινόλες, μαγνήσιο και ασβέστιο. «Αυτές οι τροφές θα σας βοηθήσουν να ανακουφιστείτε από την επιθυμία για αλάτι, η οποία συχνά μπορεί να οφείλεται στην επιθυμία για τρόφιμα πλούσια σε θρεπτικά συστατικά», υποστηρίζει ο Grice.

Το σώμα μας μπορεί να θέλει να μας πει πράγματα, αλλά καμιά φορά το μήνυμα χάνεται στη μετάφραση. Ίσως να νομίζουμε ότι ζητάει κάτι αλμυρό, ενώ στην πραγματικότητα λαχταράει θρεπτικές τροφές πλούσιες σε μέταλλα.

Με πληροφορίες από Guardian