Η μοναξιά συνδέεται με την κακή υγεία και αυτό είναι γνωστό εδώ και καιρό. Ωστόσο, οι ερευνητές λένε πως έχουν νέα ευρήματα για τη σχέση μεταξύ αυτών των δύο.

Ενώ η κακή υγεία μπορεί να οδηγήσει σε απομόνωση και συνεπώς μοναξιά, οι μελέτες έχουν υποδείξει πως η ίδια η μοναξιά μπορεί να προκαλέσει κακή υγεία. Τώρα οι ερευνητές λένε ότι έχουν εντοπίσει έναν μηχανισμό για τη δεύτερη σχέση, διαπιστώνοντας ότι η μοναξιά μπορεί να επηρεάσει τα επίπεδα ορισμένων πρωτεϊνών που συνδέονται με διάφορες ασθένειες και ακόμα και με θάνατο.

Η καθηγήτρια Μπάρμπαρα Σαχακιάν, μία εκ των συγγραφέων της μελέτης από το Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ, δήλωσε ότι ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας έχει ανακηρύξει την κοινωνική απομόνωση και τη μοναξιά ως μείζον πρόβλημα στον κόσμο.

«Το μήνυμα είναι ότι πρέπει να αρχίσουμε να κατανοούμε πως είναι θέμα υγείας, τόσο για την ψυχική υγεία και την ευημερία όσο και για τη σωματική υγεία, και ότι πρέπει να παραμένουμε συνδεδεμένοι με άλλους ανθρώπους», είπε.

Μοναξιά και πρωτεΐνες

Στο περιοδικό Nature, οι ερευνητές περιγράφουν πώς χρησιμοποίησαν δεδομένα από περισσότερους από 42.000 συμμετέχοντες στο πρόγραμμα UK Biobank για να διερευνήσουν αν το 9,3% που ανέφερε κοινωνική απομόνωση και το 6,4% που ανέφερε μοναξιά είχαν διαφορετικά επίπεδα πρωτεϊνών στο αίμα τους σε σχέση με όσους δεν ανέφεραν αυτά τα συναισθήματα.

Αφού έλαβαν υπόψη παράγοντες όπως ηλικία, φύλο, επίπεδο εκπαίδευσης, κάπνισμα και κατανάλωση αλκοόλ, η ομάδα βρήκε 175 πρωτεΐνες που σχετίζονται με την κοινωνική απομόνωση και 26 πρωτεΐνες που σχετίζονται με τη μοναξιά, πολλές από τις οποίες επικαλύπτονταν. Οι περισσότερες πρωτεΐνες βρέθηκαν σε υψηλότερα επίπεδα σε άτομα που ανέφεραν κοινωνική απομόνωση ή μοναξιά και εμπλέκονται στη φλεγμονή, την αντι-ιική απόκριση και το ανοσοποιητικό σύστημα.

Διαβασε ακομα

Η απομόνωση του χειμώνα θεραπεύει. Μήπως να πέφταμε σε χειμερία νάρκη;

Οι ερευνητές στη συνέχεια μελέτησαν δεδομένα που παρακολούθησαν την υγεία των συμμετεχόντων για μια περίοδο κατά μέσο όρο 14 ετών. «Διαπιστώσαμε ότι περίπου το 90% αυτών των πρωτεϊνών συνδέεται με τον κίνδυνο θνησιμότητας», δήλωσε ο Δρ Τσουν Σεν, πρώτος συγγραφέας της έρευνας, από το Πανεπιστήμιο Φουντάν στην Κίνα. Επιπλέον, περίπου το 50% των πρωτεϊνών συνδέθηκε με καρδιαγγειακές παθήσεις, διαβήτη τύπου 2 και εγκεφαλικά επεισόδια.

Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν επίσης μια προσέγγιση που ονομάζεται Μεντελιανή τυχαιοποίηση για να εξετάσουν αν άτομα με γενετικές παραλλαγές που σχετίζονται με τη μοναξιά ή την κοινωνική απομόνωση είχαν μεγαλύτερη πιθανότητα να έχουν υψηλότερα επίπεδα των πρωτεϊνών που τους ενδιέφεραν. Εξέτασαν επίσης αν άτομα με γενετικές παραλλαγές που οδηγούν σε υψηλότερα επίπεδα αυτών των πρωτεϊνών ήταν πιο πιθανό να είναι κοινωνικά απομονωμένα ή να αισθάνονται μοναξιά.

Υποθέτοντας ότι αυτές οι παραλλαγές κατανέμονται τυχαία στον πληθυσμό, η προσέγγιση μπορεί να φωτίσει εάν τα επίπεδα των πρωτεϊνών είναι αιτία ή αποτέλεσμα της κοινωνικής απομόνωσης ή μοναξιάς.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι καμία από τις πρωτεΐνες δεν φαίνεται να προκαλεί κοινωνική απομόνωση ή μοναξιά. Ωστόσο, η μοναξιά επηρέαζε τα επίπεδα πέντε πρωτεϊνών. «Βρήκαμε ότι και οι πέντε αυτές πρωτεΐνες σχετίζονται με πολλούς δείκτες φλεγμονής και μεταβολισμού», δήλωσε ο Σεν.

Μεταξύ άλλων, οι πέντε αυτές πρωτεΐνες εξηγούσαν εν μέρει τη σχέση μεταξύ μοναξιάς και καρδιαγγειακών παθήσεων, εγκεφαλικών επεισοδίων και θνησιμότητας, ενώ οι τέσσερις από αυτές σχετίζονταν με τον όγκο εγκεφαλικών περιοχών που εμπλέκονται σε συναισθηματικές και κοινωνικές διεργασίες καθώς και με την αντίληψη του εγκεφάλου για την κατάσταση του σώματος.

Ο Σεν δήλωσε ότι, αν και οι επιδράσεις δεν ήταν μεγάλες, ήταν σημαντικές, σημειώνοντας ότι τα επίπεδα μιας πρωτεΐνης, γνωστής ως ADM, μπορούσαν να εξηγήσουν, κατά μέσο όρο, περίπου το 7,5% της συσχέτισης μεταξύ μοναξιάς και του κινδύνου τεσσάρων ασθενειών και θνησιμότητας.

Διαβασε ακομα

H μοναξιά αυξάνει τον κίνδυνο πρόωρου θανάτου

Ο καθηγητής Μάρκο Ελοβαϊνίο, από το Πανεπιστήμιο του Ελσίνκι, ο οποίος δεν συμμετείχε στην έρευνα, δήλωσε ότι η μελέτη υποστηρίζει έντονα προηγούμενες έρευνες που δείχνουν ότι η μοναξιά και – σε κάποιο βαθμό – η κοινωνική απομόνωση συνδέονται με πολλά σωματικά προβλήματα υγείας, πιθανόν ως αποτέλεσμα συστημικών φλεγμονωδών διεργασιών που προκαλούνται από το στρες.
«Μια σημαντική συμβολή αυτής της μελέτης είναι ότι πλέον αποσαφηνίζει τον βιολογικό μηχανισμό – τις πρωτεΐνες – που μπορεί να είναι υπεύθυνες για τις παρατηρούμενες συνδέσεις», δήλωσε.

Ωστόσο, ο Ελοβαϊνίο υπέδειξε ότι οι συμπεριφορές υγείας που σχετίζονται με το στρες, όπως η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ και η χαμηλή σωματική δραστηριότητα, μπορεί να αποτελούν ακόμη πιο σημαντικό παράγοντα που συμβάλλει στις επιπτώσεις της μοναξιάς στην υγεία και ενδεχομένως να υποκρύπτουν ορισμένες από τις αλλαγές στα επίπεδα πρωτεϊνών που επισημάνθηκαν στη μελέτη.

«Το ενδιαφέρον ερώτημα είναι πώς η κοινωνία μπορεί να μειώσει τους κινδύνους για την υγεία που σχετίζονται με τη μοναξιά. Αν θέλουμε να εστιάσουμε στους μηχανισμούς, η συμπεριφορά είναι πιθανώς ένας ευκολότερος στόχος από τις πρωτεΐνες», δήλωσε.

Με πληροφορίες από Guardian