icon zoom-in

Μεγέθυνση κειμένου

Α Α Α

Μελέτη έδειξε ότι οι άνθρωποι φοβούνται την απόρριψη και διστάζουν να ξαναζωντανέψουν παλιές φιλίες

Η αναζωπύρωση φιλικών σχέσεων είναι εξαιρετικά ευεργετικές για τους ανθρώπους, όμως όταν πρόκειται για το πρώτο μήνυμα που θα γεφυρώσει την απόσταση, οι περισσότεροι δεν τολμούν να πατήσουν το κουμπί αποστολής.

Παρόλο που οι ψυχολόγοι έχουν επισημάνει εδώ και καιρό τα οφέλη των επανασυνδέσεων, σύμφωνα με μια νέα μελέτη ψυχολόγων από τo Πανεπιστήμια Simon Fraser και το Πανεπιστήμιο του Sussex, συχνά διστάζουμε να επικοινωνήσουμε με παλιούς φίλους που έχουμε χάσει επαφή – κυρίως γιατί φοβόμαστε την απόρριψη.

Η μελέτη με τους 2.500 συμμετέχοντες

Η μελέτη περιελάμβανε επτά μεγάλες έρευνες στις οποίες συμμετείχαν 2.500 συμμετέχοντες. Πάνω από το 90% αυτών μπορούσαν να σκεφτούν έναν συγκεκριμένο φίλο με τον οποίο είχαν χαθεί και θα ήθελαν να ξαναμιλήσουν.

Ωστόσο, ακόμη και όταν εξέφρασαν την επιθυμία να επανασυνδεθούν, πίστευαν ότι αυτός ο φίλος θα το εκτιμούσε και τους δόθηκε χρόνος να συντάξουν ένα sms, μόνο το ένα τρίτο αυτών έστειλε πράγματι το μήνυμα.

Ακολούθησαν και άλλα πειράματα προκειμένου οι ερευνητές να αξιολογήσουν την προθυμία των συμμετεχόντων να προσεγγίσουν έναν παλιό φίλο. Τελικά, όσο κι αν προσπάθησαν οι ειδικοί να ενθαρρύνουν τη σύνδεση, το ποσοστό των συμμετεχόντων που τόλμησαν να επικοινωνήσουν με έναν παλιό φίλο παρέμεινε χαμηλό.

«Καταλήξαμε στο συμπέρασμα ότι η προσπάθεια να αλλάξουμε το μυαλό των ανθρώπων ίσως να μην είναι η καλύτερη στρατηγική», λέει η ψυχολόγος Lara Aknin, επικεφαλής της έρευνας. «Έτσι, προσπαθήσαμε να αλλάξουμε τη συμπεριφορά τους».

Εξασκώντας την τέχνη της φιλίας

Σε μία νέα προσέγγιση η Aknin έβαλε τους συμμετέχοντες να εξασκηθούν κάνοντας «προθέρμανση»: Μια ομάδα πέρασε τρία λεπτά γράφοντας μηνύματα σε σημερινούς φίλους και γνωστούς, ενώ μια άλλη πέρασε τον ίδιο χρόνο σκρολάροντας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Στη συνέχεια, ζητήθηκε από όλους να συντάξουν και να στείλουν ένα μήνυμα σε έναν παλιό φίλο.

Η εργασία εξάσκησης αποδείχθηκε επιτυχής: Το 53% όσων «έκαναν προθέρμανση» έστειλαν τελικά το μήνυμα, ενώ μόλις το 31% όσων ασχολήθηκαν με τα social media κατέληξαν να επικοινωνήσουν με έναν παλιό φίλο.

Η απόσταση μάς έκανε δυο ξένους

Απ’ ότι φαίνεται, με την πάροδο του χρόνου, οι παλιοί φίλοι μπορεί να «αρχίσουν να αισθάνονται σαν ξένοι», εξηγεί η Aknin. Αυτή η ψυχολογική απόσταση είναι αυτό που οι άνθρωποι ανέφεραν ως το κύριο εμπόδιο στην επανασύνδεση.

Το είδος της σχέσης που είχαν δύο φίλοι πριν χάσουν την επαφή μπορεί επίσης να καθορίσει το πόσο δύσκολο ή εύκολο είναι να γεφυρώσουν αυτή την απόσταση, σύμφωνα με τον ψυχολόγο Giuseppe Labianca. Επιπλέον, «ο φόβος της απόρριψης και της αμηχανίας μπορεί να μας κάνει υπερβολικά προσεκτικούς», συμπληρώνει η Aknin.

Οι αδρανείς δεσμοί

Τελικά το να έχουμε περισσότερες – και διαφορετικού τύπου – κοινωνικές σχέσεις είναι καλό για εμάς. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο, κατά τη διάρκεια της κοινωνικής απομόνωσης της πανδημίας του COVID-19, πολλοί άνθρωποι που βρίσκονταν σπίτι προσέγγιζαν παλιούς φίλους, αυτό που ο Labianca αποκαλεί «αδρανείς δεσμούς».

«Σε πολλές περιπτώσεις, μέρος του λόγου που ένας δεσμός αδρανοποιείται είναι επειδή οι άνθρωποι μετακομίζουν, τα ενδιαφέροντά τους αποκλίνουν και έτσι χάνουν τα ίχνη άλλων ανθρώπων. Αλλά αν το καλοσκεφτείτε, αυτό είναι που κάνει τη συνάντηση με κάποιον που έχετε να δείτε πολύ καιρό τόσο χρήσιμη και τόσο ενδιαφέρουσα», λέει ο Labianca.

Μένετε συνδεδεμένοι στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης

Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μπορεί να διευκολύνουν την επανασύνδεση με αδρανείς δεσμούς: «Οι άνθρωποι εξακολουθούν να περνούν από το μυαλό μας, ή τουλάχιστον να περνούν από τις ροές μας», λέει η Aknin.

Ωστόσο, ο Labianca υποστηρίζει πως τα social media κάνουν τις επαφές με παλιούς φίλους πιο επιφανειακές και πως η πλήρης επανενεργοποίηση ενός παλιού δεσμού απαιτεί μια πραγματική συζήτηση: Ένα τηλεφώνημα ή μια πρόσωπο με πρόσωπο αλληλεπίδραση.

Τόλμησε την επικοινωνία

Αν θέλετε να επικοινωνήσετε με έναν παλιό φίλο αλλά αισθάνεστε διστακτικοί, «δεν είστε οι μόνοι», επισημαίνει η Aknin, η οποία προτείνει να γίνει μία «προθέρμανση», ακριβώς όπως με τη μελέτη.

Μάλιστα, η ψυχολόγος μάς συμβουλέυει να εξασκηθούμε στέλνοντας μηνύματα σε καλούς φίλους με τους οποίους κρατάμε επαφή και στη συνέχεια να αλλάξουμε το όνομα του παραλήπτη με κάποιον που έχουμε καιρό να μιλήσουμε και να πατήσουμε «αποστολή».

Παρόλο που οι άνθρωποι φοβούνται ότι το άλλο άτομο δεν θα ανταποκριθεί θετικά, ο Labianca επιμένει: «Τα περισσότερα από αυτά [τα κολλήματα] είναι στο δικό μας μυαλό, και αν όντως πλησιάσετε, θα εκπλαγείτε από το πόσο ενθουσιασμένοι θα είναι οι άνθρωποι όταν έρθετε σε επαφή. Αξίζει τον κόπο να το κάνετε».

Με πληροφορίες από National Geographic