icon zoom-in

Μεγέθυνση κειμένου

Α Α Α

Η σοκολάτα έχει εδώ και καιρό τη φήμη ότι προκαλεί ακμή. Υπάρχει κάποια αλήθεια σε αυτό; Ή είναι απλώς κάτι που οι γονείς λένε στα παιδιά τους για να μην τρώνε γλυκά;

Στη δεκαετία του 1960, διάφορες μελέτες ανέλυσαν τη σχέση μεταξύ σοκολάτας και ακμής. Η μεγαλύτερη από αυτές -στην οποία συμμετείχαν μόνο 65 άτομα- δεν διαπίστωσε καμία σχέση μεταξύ των δύο και έκτοτε έχει επικριθεί για το γεγονός ότι είχε πολλές ατέλειες και κενά.

Πιο πρόσφατες μελέτες, όμως, δείχνουν ότι θα μπορούσαν, στην πραγματικότητα, να υπάρχουν πολλές συνδέσεις μεταξύ διατροφής και ακμής – ιδιαίτερα στη δυτική διατροφή, η οποία είναι πλούσια σε κορεσμένα λιπαρά, ζάχαρη και γαλακτοκομικά.

Η ακμή είναι μια κοινή δερματική πάθηση όπου οι θύλακες των τριχών στο δέρμα μπλοκάρονται από το έλαιο και τα νεκρά κύτταρα του δέρματος, γεγονός που προκαλεί τη δημιουργία κηλίδων. Η σοβαρή ή επίμονη ακμή από την εφηβεία και την ενηλικίωση προκαλείται κυρίως από τα γονίδια, λέει η Beibei Du-Harpur, δερματολόγος και κλινική λέκτορας στο Kings College του Λονδίνου. Αυτό συμβαίνει επειδή τα γονίδιά μας καθορίζουν το μέγεθος των σμηγματογόνων αδένων του δέρματός μας, οι οποίοι παράγουν λάδι.

Τα κρούσματα ακμής σε ενήλικες έχουν αυξηθεί τα τελευταία χρόνια, ιδίως στις γυναίκες, αλλά δεν υπάρχει ένας μόνο λόγος γι’ αυτό, λέει η Du-Harpur, σημειώνοντας πως παίζουν ρόλο και οι περιβαλλοντικοί παράγοντες στην καθημερινή μας ζωή. «Γενικά, ο τρόπος ζωής μας δεν είναι καλός για το ανθρώπινο σώμα και ίσως η ακμή να είναι μια εκδήλωση αυτού του γεγονότος», λέει.

Σε μια μελέτη, οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι η ακμή επιδεινώνεται από τον σύγχρονο τρόπο ζωής -συμπεριλαμβανομένης της δυτικής διατροφής με υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη και λιπαρά- αλλά προσθέτουν ότι η αλληλεπίδραση μεταξύ της υγείας, της λειτουργίας του ανοσοποιητικού συστήματος, της διατροφής, της φλεγμονής, του στρες και των περιβαλλοντικών εκθέσεων χρειάζεται περισσότερη έρευνα.

Μπορεί η σοκολάτα να προκαλέσει ακμή;

Εξήντα χρόνια αφότου κατηγορήθηκε για πρώτη φορά ότι ενδεχομένως προκαλεί ακμή, πολλοί άνθρωποι εξακολουθούν να θεωρούν τη σοκολάτα ως πιθανό παράγοντα. Περίπου 9 στους 10 ασθενείς που βλέπει η Zainab Laftah, δερματολόγος στο νοσοκομείο Guy’s and St Thomas’ του Λονδίνου και εκπρόσωπος του Βρετανικού Ιδρύματος για το Δέρμα, τη ρωτούν ποιες τροφές μπορούν να κόψουν από τη διατροφή τους για να βελτιώσουν την ακμή τους – και η σοκολάτα είναι μία από αυτές.

«Υπάρχει κάποια παρανόηση, αλλά και μια μικρή δόση αλήθειας», λέει. Παρά το γεγονός ότι ο κύριος παράγοντας είναι η γενετική προδιάθεση, ορισμένα συστατικά στη διατροφή ενός ατόμου θα μπορούσαν να προκαλέσουν φλεγμονή, λέει η Laftah. Μερικοί άνθρωποι θα αντιδράσουν έντονα σε συγκεκριμένες ομάδες τροφίμων, όπως τα γαλακτοκομικά, προσθέτει, αλλά αυτό είναι σπάνιο και θα μπορούσε να σχετίζεται με δυσανεξία.

Ορισμένοι ερευνητές έχουν προσπαθήσει να ξεχωρίσουν τις επιδράσεις των επιμέρους συστατικών της σοκολάτας για να δουν ποια συστατικά μπορεί να συνδέονται με την ακμή, αλλά οι μελέτες απέχουν πολύ από το να είναι πειστικές, και είναι σχετικά μικρές.

Μια άλλη μελέτη του 2011 εξέτασε τις επιδράσεις της μαύρης σοκολάτας στην ακμή, πράγμα που σημαίνει ότι εξέτασε τις επιδράσεις της σοκολάτας ανεξάρτητα από την περιεκτικότητά της σε ζάχαρη. Διαπίστωσαν ότι η κατανάλωση σοκολάτας εξακολουθούσε να συνδέεται με την επιδείνωση της ακμής, αλλά η μελέτη περιελάμβανε μόνο 10 συμμετέχοντες και δεν υπήρχε ομάδα ελέγχου εικονικού φαρμάκου.

Ένας λόγος για τη σχέση μεταξύ της ακμής και της διατροφής γενικότερα θα μπορούσε να οφείλεται στον γλυκαιμικό δείκτη (GI) των τροφίμων, ο οποίος δείχνει πόσο γρήγορα ένα τρόφιμο μπορεί να αυξήσει τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα του οργανισμού. Πολυάριθμες μελέτες έχουν βρει μια σύνδεση μεταξύ υψηλού GI – όπως τα φρούτα, το ψωμί και τα ζυμαρικά – και τα συμπτώματα ακμής.

Ο λόγος που τα τρόφιμα με υψηλό GI μπορούν να επιδεινώσουν την ακμή, λέει η Laftah, είναι επειδή προκαλούν αύξηση των επιπέδων ινσουλίνης στο σώμα, η οποία αυξάνει τη φλεγμονή, η οποία αυξάνει την παραγωγή σμήγματος στο δέρμα, το οποίο μπορεί στη συνέχεια να φράξει τους πόρους μας και να οδηγήσει σε ξεσπάσματα. Ωστόσο, η σοκολάτα έχει στην πραγματικότητα χαμηλή έως μεσαία περιεκτικότητα σε GI.

Ένας άλλος όγκος ερευνών εξέτασε ευρύτερα τη σχέση μεταξύ της ακμής και της δυτικής διατροφής (η οποία είναι επίσης γνωστό ότι είναι γεμάτη με τρόφιμα υψηλού δείκτη GI).

Πολυάριθμες πληθυσμιακές μελέτες δείχνουν μια συσχέτιση μεταξύ της ακμής και της κατανάλωσης τροφών με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά και ζάχαρη. Η μεγαλύτερη μελέτη του είδους της, που δημοσιεύθηκε το 2020, συνέκρινε την ακμή και τις διατροφικές συνήθειες περισσότερων από 24.000 ατόμων. Οι ερευνητές εντόπισαν ότι η δυτική διατροφή πιθανώς παίζει ρόλο στην ακμή.

Μια πληθυσμιακή μελέτη διαπίστωσε ότι δεν υπάρχουν περιπτώσεις ακμής μεταξύ των κατοίκων των νησιών Kitavan της Παπούα Νέας Γουινέας. Οι ερευνητές καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι αυτό μπορεί να οφείλεται στη διατροφή τους με χαμηλή περιεκτικότητα σε GI. Ωστόσο, οι ερευνητές προσαρμόστηκαν σε ορισμένους συγχυτικούς παράγοντες που θα μπορούσαν να έχουν θολώσει τη συσχέτιση μεταξύ διατροφής και ακμής, όπως είναι η συνολική πρόσληψη θερμίδων.

«Η ακμή είναι ένα μεταβολικό σύνδρομο του δέρματος», λέει ο Bodo Melnik, καθηγητής δερματολογίας και ανώτερος λέκτορας στο Πανεπιστήμιο του Osnabrück της Γερμανίας. «Υπάρχουν πολλές σχέσεις μεταξύ της ακμής και άλλων δυτικών ασθενειών, όπως ο διαβήτης και η παχυσαρκία».

Σε ένα έγγραφο του 2015, υποστήριξε ότι οι εξευγενισμένοι υδατάνθρακες (οι οποίοι συχνά είναι υψηλής περιεκτικότητας σε GI), το γάλα και τα κορεσμένα λιπαρά προάγουν την ακμή. Αυτό, λέει, οφείλεται στο γεγονός ότι μια δίαιτα με υψηλή περιεκτικότητα σε τρόφιμα υψηλής περιεκτικότητας σε GI πυροδοτεί μια «επικίνδυνη αντίδραση» στους σμηγματογόνους θύλακες που αυξάνει την παραγωγή σμήγματος και αλλάζει τη σύνθεσή του.

Η σοκολάτα από μόνη της δεν προκαλεί ακμή;

Η σοκολάτα περιέχει πολλά κορεσμένα λιπαρά και μπορεί να περιέχει πολλή ζάχαρη. Ωστόσο, οι πιθανές επιπτώσεις εξαρτώνται από τη συνολική διατροφή σας. Μπορεί ακόμη να εξαρτώνται από τον τύπο της σοκολάτας που τρώτε, καθώς η μαύρη σοκολάτα υψηλού ποσοστού έχει χαμηλότερη περιεκτικότητα σε ζάχαρη.

Επίσης, μπορεί να υπάρχουν κάποια δερματολογικά πλεονεκτήματα στην κατανάλωση συγκεκριμένης μαύρης σοκολάτας. Ορισμένες μελέτες δείχνουν ότι η μαύρη σοκολάτα μειώνει το οξειδωτικό στρες στο δέρμα, το οποίο συμβάλλει στη φλεγμονή. Ωστόσο, αυτό μπορεί να αποτελεί περισσότερο όφελος για τα ορατά σημάδια γήρανσης του δέρματος, παρά για τη μείωση της σοβαρότητας ή του κινδύνου ακμής.

«Υπάρχουν κάποια οφέλη για το δέρμα από την κατανάλωση μαύρης σοκολάτας λόγω της περιεκτικότητάς της σε φλαβονοειδή», λέει η Laftah, «τα οποία είναι ένα ισχυρό αντιοξειδωτικό που παίζει κρίσιμο ρόλο στο δέρμα, στις ελεύθερες ρίζες που προκαλούνται από το οξειδωτικό στρες, το οποίο συνδέεται με τη γήρανση του δέρματος», όπως εξηγεί.

Το κρίσιμο είναι ότι, ενώ ορισμένα διατροφικά πρότυπα (υψηλές θερμίδες, χαμηλά θρεπτικά συστατικά) μπορούν να συμβάλλουν σε χαμηλού βαθμού φλεγμονή σε όλο το σώμα, αυτό μπορεί να εκδηλωθεί με ακμή μόνο σε κάποιον που είναι ήδη γενετικά επιρρεπής σε αυτήν» λέει η Du-Harpur.

Σε γενικές γραμμές, μια διατροφή που είναι καλή για τη γενική υγεία – με υψηλή περιεκτικότητα σε φρούτα και λαχανικά και άλλες τροφές πλούσιες σε αντιοξειδωτικά – είναι καλή για το δέρμα μας.

«Το σώμα λειτουργεί συντονισμένα, οπότε τα πράγματα που είναι καλά για την καρδιά, το έντερο και τον εγκέφαλο είναι καλά και για το δέρμα», υπογραμμίζει.

Με πληροφορίες από BBC