Όσο εμείς είμαστε απασχολημένοι με τους γρήγορους ρυθμούς της καθημερινότητάς μας, ένας σιωπηλός κίνδυνος απειλεί όλο και περισσότερο την υδρόβια ζωή του πλανήτη μας: Η διαρροή αποβλήτων – ιδιαίτερα των πλαστικών – «πνίγει» ωκεανούς, παραλίες, ποτάμια, λίμνες – ακόμη και απομακρυσμένα περιβάλλοντα όπως η Αρκτική.

«Ο κόσμος βρίσκεται αντιμέτωπος με μια κρίσιμη καταστροφή από τα απόβλητα που προκύπτει από την ταχεία αύξηση της παραγωγής απορριμμάτων και την αδυναμία αντιμετώπισής της με βιώσιμο τρόπο, κάτι που θέτει σε κίνδυνο το περιβάλλον, το κλίμα και την ανθρώπινη υγεία», αναφέρουν οι ερευνητές του IIASA (το Διεθνές Ινστιτούτο Εφαρμοσμένων Συστημάτων Ανάλυσης).

Διαρροή αστικών στερεών αποβλήτων

Τα αποτελέσματα της μελέτης που δημοσιεύθηκε στα τέλη Ιουνίου στο επιστημονικό περιοδικό Nature Communications δείχνουν ότι η πλειονότητα των διαρροών αστικών στερεών αποβλήτων – καθημερινών αντικειμένων που απορρίπτονται από τους ανθρώπους – σε υδάτινα περιβάλλοντα πλήττουν κυρίως την Αφρική, την Κίνα, την Ινδία και τη Νότια Ασία.

«Είναι απαραίτητο να αρχίσουμε να εστιάζουμε στη βελτίωση των συστημάτων διαχείρισης αποβλήτων σε αυτές τις πληγείσες περιοχές», αναφέρει η επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, Adriana Gomez Sanabria.

Στοχεύοντας σε πολλαπλά είδη αποβλήτων

Ένα ενδιαφέρον αποτέλεσμα της μελέτης είναι ότι η εστίαση σε ένα μόνο είδος αποβλήτων δεν είναι αρκετή: Για παράδειγμα, η αντικατάσταση των πλαστικών ποτηριών με χάρτινα φάνηκε αρχικά σωστή κίνηση, αλλά τώρα τα χάρτινα απορρίμματα έχουν αυξηθεί.

Έτσι, η έρευνα υπογραμμίζει τη σημασία της καθολικής συλλογής των αποβλήτων για να αποτραπεί η διείσδυσή τους στο περιβάλλον μας. «Η ανάλυσή μας δείχνει ότι υπάρχει επείγουσα ανάγκη να δημιουργηθεί ένα τυποποιημένο πλαίσιο για την παρακολούθηση της παραγωγής, της σύνθεσης και των ροών αποβλήτων», αναφέρει ο συν-συγγραφέας της μελέτης Florian Lindl.

«Αυτό το πλαίσιο θα πρέπει να μας βοηθήσει να παρακολουθήσουμε την αποτελεσματικότητα των δράσεων, συμπεριλαμβανομένων των πολιτικών, οικονομικών και τεχνολογικών μέτρων που αποσκοπούν στη μείωση των αποβλήτων και στη βελτίωση των συστημάτων διαχείρισης απορριμμάτων».

Βελτίωση των συστημάτων διαχείρισης

Οι ερευνητές σημειώνουν πως η μελέτη τους καλύπτει ένα κρίσιμο κενό στην κατανόηση του τρόπου με τον οποίο τα συστήματα διαχείρισης αποβλήτων διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην αντιμετώπιση διαφόρων περιβαλλοντικών επιπτώσεων.

Εξετάζοντας τον τρόπο με τον οποίο τα συστήματα αυτά αλληλεπιδρούν με τη διαρροή αποβλήτων, μπορούμε να εντοπίσουμε αποτελεσματικές στρατηγικές για τον περιορισμό της ρύπανσης στα υδάτινα περιβάλλοντα και τη διαφύλαξη των οικοσυστημάτων μας.

Με άλλα λόγια, η έρευνα θα μπορούσε να χρησιμεύσει ως οδικός χάρτης για ένα πιο βιώσιμο μέλλον: «Πρέπει να κατανοήσουμε ότι η πρωταρχική λειτουργία των συστημάτων διαχείρισης αποβλήτων είναι η προστασία της ανθρώπινης υγείας και του περιβάλλοντος», λέει η Sanabria.

«Ως δημιουργοί της κρίσης των αποβλήτων, πρέπει να αναλάβουμε την ευθύνη αλλάζοντας τη συμπεριφορά μας για τη μείωση της κατανάλωσης μέσω πρακτικών απόρριψης, επανεξέτασης και επαναχρησιμοποίησης».

Με πληροφορίες από Earth