Από την πρώτη σκηνή το “Adolescence” («Εφηβεία»), η μίνι σειρά που κυκλοφόρησε αυτή την εβδομάδα στο Netflix, προκαλεί (τουλάχιστον) αμηχανία: μία στρατιά από πάνοπλους αστυνομικούς μπαίνουν με τη βία μέσα σε ένα σπίτι, ζητούν από τα μέλη της οικογένειας να ξαπλώσουν στο πάτωμα και χωρίς να δώσουν καμία εξήγηση εισβάλλουν στο δωμάτιο ενός 13χρονου αγοριού, αρχίζοντας να διαβάζουν τα δικαιώματά του.

Ο θεατής σοκάρεται – ειδικά όταν αποκαλύπτεται το πρόσωπο του πρωταγωνιστή Jamie Miller (τον οποίο υποδύεται ο 15χρονος Owen Cooper) – ένα αγόρι που όχι μόνο έχει αγγελική μορφή, αλλά δείχνει τόσο έκπληκτο και τρομαγμένο που καταβρέχει το παντελόνι του κατά τη σύλληψή του.

Γροθιά στο στομάχι

Μέσα σε λίγα μόνο 24ωρα από την πρεμιέρα και όλοι μιλούν για το αριστουργηματικό τηλεοπτικό πρότζεκτ τεσσάρων επεισοδίων των Στίβεν Γκράχαμ και Τζακ Θορν που βασίζεται σε περιστατικά ωμής βίας ανάμεσα σε ανήλικους στη Βρετανία, εντός και εκτός του σχολείου.

Μέσα σε τέσσερα επεισόδια, ο θεατής παρακολουθεί την αποκάλυψη της φρικτής αλήθειας που αποτελεί «γροθιά στο στομάχι»: ένα γλυκό αγόρι από μια φαινομενικά φυσιολογική οικογένεια των προαστίων έχει επηρεαστεί τόσο βαθιά από τη “manosphere” – τον διαδικτυακό κόσμο που προωθεί την τοξική αρρενωπότητα και στον οποίο κυριαρχούν προσωπικότητες όπως ο Andrew Tate – που καταλήγει να σκοτώσει με μαχαίρι μια συμμαθήτριά του.

Όπως αποκαλύπτεται αργότερα, η κοπέλα τον είχε απορρίψει, κάτι που, σύμφωνα με το αφήγημα της “red-pilling” κουλτούρας, είναι απαράδεκτο. Ο όρος προέρχεται από την ταινία The Matrix, όπου ο πρωταγωνιστής παίρνει ένα κόκκινο χάπι (“red pill”) που του αποκαλύπτει την αληθινή, σκληρή πραγματικότητα.

Σε αυτή την περίπτωση, αναφέρεται στις ανδρικές υπεροπτικές κοινότητες για να περιγράψει τη «συνειδητοποίηση ότι η ισότητα, η ενσυναίσθηση και η συμπερίληψη είναι ψευδαισθήσεις που πρέπει να απορριφθούν», όπως αναφέρει ο Independent.

Αυτό που κάνει τη σειρά τόσο απροκάλυπτα σοκαριστική είναι το πόσο φυσιολογικός – ακόμα και συμπαθής – φαίνεται ο χαρακτήρας του 13χρονου Jamie, γεγονός που δεν επιτρέπει τη σύνδεση – στο μυαλό του θεατή – ανάμεσα στο έφηβο αγόρι με τα ακραία πρόσωπα που υποστηρίζουν τη manosphere.

Η σειρά, ωστόσο, επικεντρώνεται στο πόσο εύκολα ένας ευγενικός, ντροπαλός έφηβος, που είναι και καλός μαθητής, μπορεί να παρασυρθεί σε αυτήν τη χυδαία και επικίνδυνη «ιδεολογία», κάτι που αποτελεί τεράστιο φόβο για εκατοντάδες γονείς πλέον.

Η αλήθεια είναι ότι, όπως αναφέρουν οι ειδικοί, ο τοξικός εξτρεμισμός έχει εμφυτευτεί σταδιακά στα μυαλά των παιδιών μέσω του διαδικτύου εδώ και χρόνια – τώρα απλώς αρχίζουμε να βλέπουμε τις τραγικές συνέπειες.

Διαβασε ακομα

Σεξιστικά μηνύματα, μισογυνισμός και αλγόριθμος πάνε μαζί

Η νέα γενιά και η διαμόρφωση της ταυτότητας μέσω αλγορίθμων

Οι Gen-Zers και οι Gen-Aers είναι οι πρώτοι αυθεντικοί ψηφιακοί αυτόχθονες: δεν έχουν καμία ανάμνηση από έναν κόσμο χωρίς κινητά (BP – Before Phones) και γι’ αυτό τα πάντα, από τις πολιτικές τους απόψεις μέχρι την αυτοεκτίμησή τους, διαμορφώνονται από τα κοινωνικά δίκτυα και τους αλγορίθμους.

Πριν από δύο γενιές, οι πολιτικές και κοινωνικές απόψεις ενός ατόμου σχηματίζονταν από τους γονείς, τους φίλους και την προσωπική αναζήτηση. Η ενημέρωση απαιτούσε προσπάθεια: διάβασμα εφημερίδων, συζητήσεις, συμμετοχή σε εκδηλώσεις.

Οι εφημερίδες, μάλιστα, είχαν νομική υποχρέωση να τηρούν την αλήθεια. Σήμερα, όμως, τα κοινωνικά μέσα έχουν γίνει το πρωταρχικό μέσο πληροφόρησης για τους νέους, παρουσιάζοντας, τις περισσότερες φορές, μονόπλευρες απόψεις και ακραίες ιδεολογίες.

Η ιδέα ότι όλοι έχουν φωνή στο διαδίκτυο ακούγεται ωραία στη θεωρία: μπορεί αρχικά να βοήθησε στην καταπολέμηση της λογοκρισίας, όμως κάπου στην πορεία, τα πράγματα πήραν επικίνδυνη τροπή.

Το 2014, το Gamergate σηματοδότησε τη μετατροπή του διαδικτύου σε πεδίο μάχης: γυναίκες gamers άρχισαν να δέχονται επιθέσεις, ενώ ακροδεξιές ομάδες, εκμεταλλευόμενες την ανωνυμία του διαδικτύου, ξεκίνησαν να διδίδουν μίσος και διχασμό.

Από τότε, η manosphere έχει μετατραπεί σε έναν ιστό εχθρότητας, με influencers να προτρέπουν εφήβους και νέους άνδρες να «πάρουν το κόκκινο χάπι» και να «ξυπνήσουν» για να διεκδικήσουν την κυριαρχία τους.

Οι πιο ακραίες εκδοχές αυτής της ιδεολογίας, μάλιστα, δεν προωθούν απλώς την «ενδυνάμωση των ανδρών», αλλά και την καταπίεση των γυναικών – ακόμα και μέσω βίας.

Διαβασε ακομα

O συγκλονιστικός queer μονόλογος του Sam Rockwell είναι λόγος για να δεις το White Lotus

Η αληθινή ζωή δεν είναι TikTok

Η «ψηφιακή φυλή αγοριών και νέων ανδρών» εναντίον των γυναικών οδηγεί, συχνά, σε αποξένωση, λιγότερες φιλίες, χαλαρότερες οικογενειακές σχέσεις και μια γενικότερη δυσθυμία.

Όμως, η αληθινή ζωή, όπως τονίζουν οι ειδικοί, δεν είναι ένα Snapchat group γεμάτο σεξιστικά αστεία, ούτε ένα κίνημα στο TikTok, όπου η αποφυγή των ανδρών είναι βιώσιμη επιλογή.

Τα βίντεο και οι φρικιαστικές εικόνες που κυκλοφορούν ελεύθερα, όπως και τα κωδικοποιημένα μηνύματα που ανταλλάσσουν οι νέοι μέσα από συνομιλίες οι οποίες συνήθως δεν ελέγχονται, είναι στο επίκεντρο σε αυτή τη σειρά του Netflix.

Εκτός από την υπόθεση της Ζιζέλ Πελικό, εξάλλου, όπου ο σύζυγός της προσκαλούσε άγνωστα άτομα μέσω του διαδικτύου να έρθουν σπίτι για να βιάσουν τη ναρκωμένη γυναίκα του, ανατριχιαστική ήταν και η πολύ πρόσφατη έρευνα που αποκαλύφθηκε τον Ιανουάριο του 2024 για την ύπαρξη πολλαπλών ομάδων στο Telegram, ορισμένες από τις οποίες διέθεταν έως και 70.000 μέλη από διάφορες χώρες τα οποία συζητούσαν πώς να βιάσουν και να κακοποιήσουν σεξουαλικά γυναίκες

Μισογυνισμός και εφηβική ευθραυστότητα

Ένα άλλο σημείο που εστιάζει η σειρά είναι οι σχέσεις ανάμεσα στα παιδιά και τους γονείς και πώς αυτές αλλάζουν, ειδικά λίγο πριν την εφηβεία, κάτι που τρομάζει αρκετούς ενηλίκους που έρχονται αντιμέτωποι με ένα εντελώς διαφορετικό άτομο.

Το πιο ανατριχιαστικό, ωστόσο, είναι πως το Adolescence δεν προσφέρει εύκολες διεξόδους – δεν υπάρχουν κακοποιητικοί γονείς, οικογενειακά μυστικά, ούτε μια σαφής εξήγηση για το τι μπορεί να οδήγησε τον 13χρονο να πράξει τον φόνο.

Η σειρά όμως δίνει τροφή για σκέψη και μας υπενθυμίζει πόσο εύκολα μπορεί ο οποιοσδήποτε να παρασυρθεί – ειδικά όταν είναι ανήλικος – και να κάνει λάθη που καταστρέφουν ζωές – όχι μόνο του θύματος και της οικογένειάς του, αλλά και του ίδου του δράστη και των δικών του συγγενών και φίλων.

Διαβασε ακομα

Toxic Town: Η συγκλονιστική αληθινή ιστορία πίσω από τη νέα σειρά του Netflix

Αποκαλύπτει τέλος και μια πικρή αλήθεια: ότι όσο οι γονείς μαθαίνουν στα κορίτσια να «προσέχουν» αλλά αφήνουν τα αγόρια ανεξέλεγκτα, χωρίς να τους διδάσκουν τον σεβασμό σε όλα τα άτομα ανεξαρτήτως φύλου, καμιά θηλυκότητα δεν μπορεί να αισθάνεται ασφαλής.