Μεγέθυνση κειμένου
Η γενιά του «αγοράζω τα πάντα, αλλά δεν μου ανήκει τίποτα» βλέπει το κόστος ζωής να εκτοξεύεται στα ύψη
Οι 20άρηδες που μόλις τώρα μπαίνουν στον εργασιακό στίβο δεν φαίνεται να αγχώνονται για τη σύνταξη – ούτως ή άλλως είναι ακόμα πολύ μακριά – φυσικά ούτε είναι αισιόδοξοι. Η κλιματική αλλαγή, ο πόλεμος και η οικονομική αβεβαιότητα έχουν προτεραιότητα στη λίστα με τα άγχη τους.
Οι GenZers, οι νέοι που γεννήθηκαν μεταξύ 1997 και 2012, έχουν αποδεχτεί πως, κατά πάσα πιθανότητα, δεν θα αποκτήσουν ποτέ δικό τους ιδιόκτητο σπίτι, εκτός φυσικά και αν έχουν από τους γονείς τους, δεν θα έχουν αρκετά χρήματα στην άκρη για όταν θα βγουν στη σύνταξη – και σε ποια ηλικία άραγε θα γίνει αυτό – ούτε θα πετύχουν άλλα «παραδοσιακά οικονομικά ορόσημα».
Ωστόσο, οι Zoomers δεν λυπούνται να ξοδέψουν τα χρήματά τους. Δεν είναι τσιγκούνηδες και τους αρέσει να απολαμβάνουν μία καλή ποιότητα ζωής, επιλέγοντας τις προσωρινές συγκινήσεις από ένα «συντηρητικό παρόν» που θα τους εξασφαλίσει ένα πιο σίγουρο (;;;) μέλλον, όπως έκαναν οι γονείς και, ακόμη περισσότερο, οι παππούδες τους.
Το διαδίκτυο είναι γεμάτο από βίντεο όπου εκπρόσωποι της γενιάς Z εξηγούν την τάση: Η δημιουργία οικογένειας, η αγορά ενός σπιτιού γίνονται όλο και πιο απρόσιτα, επομένως, ποιος ο λόγος της αποταμίευσης;
Ο μηδενισμός κυριαρχεί στον αλγόριθμο
Τη δυσαρέσκειά τους οι GenZers την εκφράζουν – πού αλλού; – στο TikTok και τις άλλες πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης με βίντεο όπου μιλούν για «ανέφικτους οικονομικούς στόχους».
Η Ajla Brama, μια 26χρονη δημιουργός περιεχομένου, χρησιμοποιεί τη δημοφιλή πλατφόρμα για να αναφερθεί στις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η γενιά Z στις ΗΠΑ, αλλά και παγκοσμίως: Πενιχροί μισθοί, οικονομική αβεβαιότητα και μία δύσκολη αγορά ακινήτων, με τις αυξήσεις στα ενοίκια να ξεπερνούν κάθε προηγούμενο, αλλά και λογική.
@ajlabrama The strug is so real for this one #travel #europe #summer #hair #barber ♬ original sound – Love4infiny
«Θέλουμε να έχουμε μια αξιοπρεπή διαβίωση, αλλά δεν μπορούμε καν να μετακομίσουμε από το σπίτι των γονιών μας», λέει η Brama. «Έχω κουραστεί τόσο πολύ να ακούω: «”Αν απλά αποταμιεύατε λίγο περισσότερο, αν απλά επενδύατε λίγο περισσότερο…” […] Οι νέοι έχουν φτάσει στα όριά τους. Δεν μπορούν να αντέξουν οικονομικά να ζήσουν, να φάνε, να βάλουν βενζίνη στο αυτοκίνητό τους».
Η οικονομική δυσπραγία
Σε όλο τον κόσμο, οι GenZers που οδεύουν προς τα τέλη της δεκαετίας των 20 βιώνουν καθημερινά έντονα τις οικονομικές αντιξοότητες. Σύμφωνα με την επικαιροποίηση των Παγκόσμιων Οικονομικών Προοπτικών του Ιουλίου 2024 που δημοσίευσε το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, «η δυναμική του παγκόσμιου αποπληθωρισμού επιβραδύνεται», με τον πληθωρισμό στις τιμές των υπηρεσιών να είναι υψηλότερος του μέσου όρου, παράλληλα με τους περιορισμούς στο διασυνοριακό εμπόριο και την απροθυμία των κεντρικών τραπεζών να ξεκινήσουν μειώσεις επιτοκίων.
Έχοντας αυτό κατά νου, η οικονομική δυσπραγία δεν αποτελεί μόνο πρόβλημα για την Gen Z. Μία έρευνα του 2024 (Wellness Barometer Survey) της εταιρείας Brightplan που πραγματοποιήθηκε σε 1.400 εργαζόμενους σε πολυεθνικές εταιρείες με έδρα τις ΗΠΑ διαπίστωσε ότι η πλειοψηφία των συμμετεχόντων, ανεξαρτήτως ηλικίας, αισθάνονται αγχωμένοι για την οικονομική τους θέση, αναφέροντας ως παράγοντες που δυσχεραίνουν την κατάσταση τον υψηλό πληθωρισμό, την αύξηση των επιτοκίων και την αστάθεια της αγοράς.
Προχωρώντας επιφυλακτικά
«[Για τη Gen Z], η εμπιστοσύνη στους θεσμούς βρίσκεται σε ιστορικά χαμηλό επίπεδο», λέει ο Andrew Roth, ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της dcdx, μιας εταιρείας έρευνας και στρατηγικής για τη Gen Z.
Οι νέοι δεν έχουν καμία εμπιστοσύνη στις κυβερνήσεις, στους θεσμούς αλλά ούτε και στις προηγούμενες γενιές, λέει ο Roth. «Αισθάνονται ότι δεν τους ακούνε».
Παράλληλα με τη δυσπιστία που δείχνουν οι GenZers σε πολιτικούς, αστυνομία και δικαιοσύνη, ένας άλλος τομέας απέναντι στον οποίο είναι πλέον επιφυλακτικοί είναι η εκπαίδευση. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, όπου κάθε έτος στο Πανεπιστήμιο κοστίζει πάνω-κάτω 9.250 λίρες Αγγλίας (λίγο πάνω από 10.000 ευρώ), πρόσφατα στοιχεία αποκάλυψαν ότι το χάσμα στις δυνατότητες κέρδους μεταξύ αποφοίτων και μη αποφοίτων πανεπιστημίου συρρικνώνεται, φέρνοντας στην επιφάνεια το ερώτημα αν ένα πτυχίο τελικά «αξίζει τον κόπο» και την οικονομική επιβάρυνση.
Αντίστοιχη κατάσταση επικρατεί και στις ΗΠΑ, όπου τα δίδακτρα στα πανεπιστήμια είναι διπλάσια, με αποτέλεσμα πολλοί φοιτητές να αναγκάζονται να παίρνουν δάνειο για να ολοκληρώσουν τις σπουδές τους: Πλέον, το ποσοστό των αποφοίτων λυκείου στην Αμερική που εγγράφονται στο κολέγιο έχει μειωθεί από 70% το 2009 σε 62% το 2022, σύμφωνα με τα στοιχεία του Εθνικού Κέντρου Εκπαιδευτικής Στατιστικής.
Μηδενιστές με τα οικονομικά
Η παιχνιδοποίηση (gamification) των προσωπικών οικονομικών, δηλαδή η χρήση των μηχανισμών παιχνιδιού σε μη παιγνιώδεις καταστάσεις, όπως στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, τροφοδοτεί μια προφανή μηδενιστική προσέγγιση των χρημάτων.
Για παράδειγμα το φαινόμενο “girl math” του 2023 χρησιμοποιήθηκε ως ένα χιουμοριστικό μέσο εκλογίκευσης φαινομενικά περίπλοκων και – συχνά – γελοίων τρόπων, με τους οποίους οι νέες γυναίκες δικαιολογούν μια υπερβολική ή περιττή δαπάνη. Επιπλέον, ο ατυχής χαρακτηρισμός της γενιάς Z ως «η γενιά αγοράζω τα πάντα και δεν έχω τίποτα» δημιουργούν λάθος εντυπώσεις και περνούν παραπλανητικά μηνύματα.
«Αυτό που κάποιοι αντιλαμβάνονται ως τεμπελιά ή μηδενισμό μπορεί στην πραγματικότητα να μοιάζει περισσότερο με ‘παράλυση’ επειδή δεν υπάρχουν τόσες πολλές επιλογές», λέει ο Roth.
Η νεότερη γενιά εξακολουθεί να θέλει να ανθίσει, σύμφωνα με τον Mark Beal, επίκουρο καθηγητή στη Σχολή Επικοινωνίας και Πληροφόρησης του Πανεπιστημίου Rutgers. «Η Gen Z έχει οικονομικούς στόχους», ισχυρίζεται ο Beal. «Κερδίζουν χρήματα. Αποταμιεύουν χρήματα. Επενδύουν χρήματα. Ορισμένοι έχουν ήδη αγοράσει σπίτια. Απλώς προσεγγίζουν [τους στόχους] διαφορετικά. Δεν είναι τόσο δομημένοι και άκαμπτοι όσο οι προηγούμενες γενιές» που είχαν σαν στόχο ένα σπίτι με κήπο, οικογένεια και παιδιά μέχρι τα 30.
Παρ’ όλα αυτά, ο 57χρονος Beal σημειώνει ότι εκεί που η γενιά του μπορεί να ακολουθούσε το οικονομικό σχέδιο των γονέων τους, ο συνεχής καταιγισμός περιεχομένου των μέσων κοινωνικής δικτύωσης δείχνει στην Gen Z ότι υπάρχουν άλλα πράγματα για τα οποία πρέπει να ζει κανείς – άλλοι στόχοι που μπορεί να έχουν προτεραιότητα έναντι της αγοράς ενός σπιτιού ή της ενίσχυσης των συνταξιοδοτικών λογαριασμών του.
«Είμαι άνθρωπος της γενιάς X», λέει ο Beal. «Ζούσαμε για να δουλεύουμε. Η γενιά Z εργάζεται για να ζήσει. Δουλεύουν για να απολαμβάνουν τη ζωή, να βιώνουν τη ζωή, να ταξιδεύουν. Έχουν μια εντελώς διαφορετική νοοτροπία – η οποία, ως Gen X-er, νομίζω ότι είναι η σωστή. Έχουν μια πιο ισορροπημένη ζωή».
Με πληροφορίες από BBC
Ακολουθήστε το pride.gr στο Google News και ενημερωθείτε πρώτοι
Νεοτερα
