Ο Kai Lightner υπήρξε παγκόσμιος πρωταθλητής αναρρίχησης από μικρή ηλικία. Στα 14 του χρόνια, ωστόσο, οι γιατροί του ανακοίνωσαν ότι το συκώτι του ήταν έτοιμο να καταρρεύσει, ενώ λίγο αργότερα έσπασε τη σπονδυλική του στήλη σε δύο σημεία.

Τότε για πρώτη φορά ήρθε αντιμέτωπος με τη σκληρή πραγματικότητα: Οι περιορισμοί που είχε θέσει ο ίδιος στη διατροφή του, ώστε να χάνει κιλά και να γίνεται ελαφρύτερος, είχαν αρχίσει να έχουν σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία του.

Ο 24χρονος σήμερα Lightner ανήκει πλέον σε μία ομάδα κορυφαίων αναρριχητών που μιλούν ανοιχτά για τις διατροφικές διαταραχές και το Σύνδρομο Σχετικής Έλλειψης Ενέργειας στον αθλητισμό (RED-S), μία διαταραχή που πλήττει αρκετούς αθλητές και συχνά παραμένει χωρίς διάγνωση για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Η ομάδα του Lightner, μάλιστα, πιέζει τη Διεθνή Ομοσπονδία Αθλητικής Αναρρίχησης (IFSC) να εμποδίζει τους αθλητές που δεν προσέχουν την υγεία τους από το να αγωνίζονται – αρχής γενομένης από τους φετινούς Ολυμπιακούς Αγώνες στο Παρίσι τον Ιούλιο του 2024.

Το βάρος στις εθνικές ομοσπονδίες

«Για πολλά χρόνια, η IFSC μας έλεγε ότι ήταν αδύνατο να βρει κανονισμούς από νομικής πλευράς και ότι η λύση ήταν να το αναλάβουν οι εθνικές ομοσπονδίες», αναφέρει η Jenya Kazbekova, Ουκρανή αναρριχήτρια και μέλος της συμβουλευτικής επιτροπής αθλητών της IFSC.

Οι εθνικές ομοσπονδίες, ωστόσο, λαμβάνουν χρηματοδότηση και αναγνώριση μόνο όταν φέρνουν καλά αποτελέσματα. Έτσι, πολλές οργανώσεις ενδιαφέρονται περισσότερο για τα μετάλλια παρά για τους αθλητές.

Για αυστηρότερους κανόνες από ‘δω κι εμπρός, έκανε λόγο ο πρόεδρος της IFSC, Marco Scolaris. «Είμαι πεπεισμένος ότι θα βρούμε έναν τρόπο να προστατεύσουμε τους αθλητές», πρόσθεσε.

Απώλεια βάρους

Καθώς οι αναρριχητές μάχονται ενάντια στη βαρύτητα, αρκετοί θεωρούν ότι η γρήγορη απώλεια βάρους είναι ευκολότερη από τη μυϊκή ενδυνάμωση χωρίς, ωστόσο, να συνειδητοποιούν ότι προκαλούν σοβαρά προβλήματα στην υγεία τους.

Η 24χρονη Αμερικανίδα αναρριχήτρια, Melina Costanza υπέφερε επίσης από διατροφικές διαταραχές που έθεσαν σε κίνδυνο την οστική της πυκνότητα.

Χάνοντας αρκετό βάρος, χωρίς να το θέλει, κατά τη διάρκεια των lockdowns λόγω του COVID-19, παρατήρησε ότι αρχικά η απόδοσή της βελτιώθηκε. Έτσι, άρχισε να τρώει όλο και λιγότερο – μέχρι που το 2022 έσπασε το πόδι της κατά τη διάρκεια της προπόνησης.

Η ευαισθητοποίηση γύρω από το RED-S όλο και αυξάνεται

Αναγνωρισμένο από τη Διεθνή Ολυμπιακή Επιτροπή (ΔΟΕ) ως σύνδρομο το 2014, το RED-S προκαλείται από παρατεταμένη και σοβαρή έλλειψη θερμιδικής ενέργειας, που επηρεάζει αρνητικά την αθλητική απόδοση και την υγεία.

Τα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν χαμηλή ανοσία, μειωμένη οστική πυκνότητα και διαταραγμένο ύπνο. Το RED-S είναι ευρέως διαδεδομένο στους αθλητές της ρυθμικής, του καλλιτεχνικού πατινάζ, της καλλιτεχνικής κολύμβησης, αλλά και σε όσους ασχολούνται με αθλήματα αντοχής και κατηγορίας βαρών.

Σε μία έρευνα του 2022, που έγινε σε 114 αθλήτριες αναρρίχησης, το 14,9% δήλωσε ότι πάσχει από κάποια διατροφική διαταραχή, ενώ το 15,8% ανέφερε πως έχει σταματήσει η περίοδός τους, ένα κοινό σύμπτωμα του RED-S.

Προτεραιότητα η υγεία των αθλητών

«Όλοι έχουμε τη δύναμη να αλλάξουμε την κουλτούρα των διατροφικών διαταραχών στον αθλητισμό», έγραψε στον προσωπικό της λογαριασμό στο Instagram η χρυσή Ολυμπιονίκης στην αναρρίχηση Janja Garnbret.

«Ενθαρρύνω τους προπονητές να προσλάβουν διαιτολόγους ή άλλους επαγγελματίες για να μιλήσουν για τη διατροφή στους αθλητές τους και να εκπαιδεύσουν τους προπονητές σχετικά με τις διατροφικές διαταραχές στον αθλητισμό. Οι εξετάσεις για RED-S θα πρέπει να είναι υποχρεωτικές για όλους τους συμμετέχοντες στο Παγκόσμιο Κύπελλο και το Continental Cup».

 Η Garnbret  μάλιστα δηλώνει υπέρ των κυρώσεων και της απαγόρευσης συμμετοχής σε πρωταθλήματα στους αθλητές που  δεν τηρούν συγκεκριμένες προϋποθέσεις, καθώς ο υποσιτισμός και το σύνδρομο RED-S πρέπει να αντιμετωπιστούν το συντομότερο δυνατό.

«Θέλουμε να μεγαλώσουμε την επόμενη γενιά σκελετών;», αναρωτιέται στην ανάρτησή της η χρυσή Ολυμπιονίκης.