icon zoom-in

Μεγέθυνση κειμένου

Α Α Α

Αντικείμενα που προέρχονται από ένα βουνό πεταμένων ρούχων στην έρημο Ατακάμα πωλήθηκαν στην τιμή των εξόδων αποστολής σε μια αντίσταση κατά της «ρατσιστικής και αποικιοκρατικής» απόρριψης των ανεπιθύμητων ρούχων

Κάθε εβδομάδα, ο Μπαστιάν Μπαρία εξορμά στην έρημο Ατακάμα στη βόρεια Χιλή αναζητώντας πεταμένα ρούχα στην άμμο. Περίπου τα μισά από τα εκατοντάδες ρούχα που βρίσκει είναι σε άριστη κατάσταση. Συλλέγει ό,τι μπορεί και τα προσθέτει στον σωρό ρούχων δύο τόνων που αποθηκεύει στο σπίτι ενός φίλου του.

Στις 17 Μαρτίου, 300 από αυτά τα αντικείμενα, μεταξύ των οποίων σορτς Nike και Adidas, τζιν Calvin Klein και μια δερμάτινη φούστα, τέθηκαν για πρώτη φορά προς πώληση στο διαδίκτυο. Η τιμή; Μηδέν. Οι πελάτες έπρεπε να πληρώσουν μόνο τα έξοδα αποστολής. Η πρώτη παρτίδα εξαντλήθηκε μέσα σε πέντε ώρες, αγοράστηκε από πελάτες από χώρες όπως η Βραζιλία, η Κίνα, η Γαλλία, οι ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο.

Το Re-commerce Atacama αποτελεί μέρος μιας εκστρατείας για την ευαισθητοποίηση σχετικά με τα βουνά απορριπτόμενων ρούχων στη Χιλή και τα υφασμάτινα απόβλητα παγκοσμίως. Δημιουργήθηκε μετά από μια επίδειξη μόδας που διοργανώθηκε στην έρημο πέρυσι, όπου τα μοντέλα περπάτησαν σε μια πασαρέλα από άμμο φορώντας ρούχα φτιαγμένα από τα γύρω απορρίμματα.

«Θέλουμε ο κόσμος να νιώσει ότι συμμετέχει και να γίνει φορέας της αλλαγής – όχι από μια παθητική θέση παρακολούθησης περιεχομένου, αλλά αγοράζοντας κάτι, δείχνοντας στον κόσμο και λέγοντας την ιστορία μας για το τι συμβαίνει εδώ στην έρημο», λέει ο Μπαρία, 32 ετών, πολιτικός μηχανικός και συνιδρυτής της Desierto Vestido (Ντυμένη Έρημος), μιας οργάνωσης αφιερωμένης στην ευαισθητοποίηση για τα υφασμάτινα απόβλητα.

«Στην αρχή, υπήρχε μια δυσπιστία εκ μέρους μου να δω αυτό να συμβαίνει. Αναρωτήθηκα γιατί ρούχα σε άριστη κατάσταση πετιούνται στην έρημο, ενώ υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που θα ήθελαν να τα φορέσουν. Είναι λυπηρό. Σε κάνει πραγματικά να νιώθεις ανίσχυρος».

Η Χιλή αποτελεί εδώ και καιρό προορισμό για μεταχειρισμένα και απούλητα ρούχα, τα περισσότερα από τα οποία κατασκευάζονται στην Κίνα ή το Μπαγκλαντές και περνούν από την Ευρώπη, την Ασία ή τις ΗΠΑ πριν φτάσουν στη χώρα. Το 2022, περισσότεροι από 131.000 τόνοι ρούχων έφτασαν στη χώρα, οι περισσότεροι από αυτούς στην πόλη Ικίκε στη βόρεια Χιλή, όπου βρίσκεται ένα από τα σημαντικότερα λιμάνια duty-free της Νότιας Αμερικής.

Κάποια από αυτά μεταπωλούνται, αλλά πηγές στην περιοχή λένε ότι μέχρι και το 70% καταλήγει σε χωματερές στην έρημο κάθε χρόνο. Στη Χιλή απαγορεύεται η απόρριψη των αποβλήτων υφασμάτων σε νόμιμες χωματερές, επειδή δημιουργούν αστάθεια στο έδαφος. Η έρημος είναι ένας από τους πιο δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς της χώρας, γνωστή για τα απόκοσμα τοπία της, αλλά για όσους ζουν κοντά στις χωματερές έχει γίνει τόπος καταστροφής. Εικόνες ενός βουνού από ρούχα που τραβήχτηκαν από το διάστημα έγιναν viral το 2023. Τα τελευταία χρόνια, οι άνθρωποι έχουν καταφύγει στην καύση των απορριμμάτων σε μια προσπάθεια να κρύψουν την έκτασή τους. Τα τοξικά σύννεφα καπνού που προκύπτουν αποτελούν περιβαλλοντική και υγειονομική ανησυχία για τις γύρω κοινότητες.

Αποφασισμένη να κάνει κάτι για την κρίση, η οργάνωση του Μπαρία συνεργάστηκε με τους ακτιβιστές της μόδας Fashion Revolution Brazil, τη βραζιλιάνικη διαφημιστική εταιρεία Artplan και την πλατφόρμα ηλεκτρονικού εμπορίου Vtex, για να ενημερώσει τον κόσμο για την κατάσταση.

Η επιχείρηση Re-commerce Atacama περιλαμβάνει μια προσεκτική διαδικασία επιλογής και αποκατάστασης των ενδυμάτων, ώστε να διασφαλιστεί ότι βρίσκονται σε καλή κατάσταση για μεταπώληση. Καθαρίζονται και διατίθενται δωρεάν, με μόνη επιβάρυνση τα έξοδα αποστολής, στην ψηφιακή πλατφόρμα.

Πηγή: Guardian

Πριν από την πρώτη διάθεση των ρούχων, influencers και προσωπικότητες, όπως ο Ντούντου Μπερτολίνι, κριτής στο Drag Race Brasil, έκαναν αναρτήσεις για την καμπάνια στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Η επόμενη διάθεση αναμένεται τον Απρίλιο. Όποιος ενδιαφέρεται μπορεί να προσθέσει το email του για να ειδοποιηθεί όταν γίνουν διαθέσιμα περισσότερα ρούχα.

Η Φερνάντα Σιμόν, διευθύντρια του Fashion Revolution Brazil, βλέπει το project ως «μια πράξη ακτιβισμού που αποκαλύπτει τι κρύβεται πίσω από τη μόδα και αποδεικνύει ότι μπορούμε να κάνουμε τα πράγματα διαφορετικά».

«Περισσότερο από το να απομακρύνουμε τα ρούχα από την έρημο, θέλαμε να εμπνεύσουμε λύσεις, να επανεξετάσουμε το μοντέλο της μόδας και να δείξουμε ότι πρέπει να μιλήσουμε για την κυκλικότητα», λέει χαρακτηριστικά.

Περίπου 92 εκατομμύρια τόνοι υφασμάτινων αποβλήτων δημιουργούνται ετησίως και κάθε δευτερόλεπτο, το ισοδύναμο ενός φορτηγού με ρούχα καταλήγει σε χώρο υγειονομικής ταφής κάπου στον κόσμο.

Το φαινόμενο αυτό είναι συνέπεια της αύξησης της κατανάλωσης ενδυμάτων και του γρήγορου μοντέλου παραγωγής της βιομηχανίας μόδας, λέει η Σιμόν. «Ο τρόπος με τον οποίο παράγουμε τη μόδα είναι λάθος», λέει. «Παράγουμε όλο και περισσότερο και η ταχύτητα παραγωγής γίνεται όλο και πιο γρήγορη. Δεν υπάρχει διαφάνεια σχετικά με το πώς κατασκευάζονται αυτά τα ρούχα».

Ενώ πριν από 20 χρόνια, οι περισσότερες εταιρείες κυκλοφορούσαν τέσσερις συλλογές ρούχων ετησίως, λέει, τώρα με την άνοδο της fast fashion και της ultra-fast fashion, μπορεί να υπάρχουν μέχρι και 52 συλλογές το χρόνο.

Τα απούλητα αποθέματα και τα ανεπιθύμητα μεταχειρισμένα ρούχα, τα περισσότερα από τα οποία προέρχονται από τις αγορές των ΗΠΑ, της Ευρώπης και της Ασίας, πετιούνται σε χώρες του παγκόσμιου Νότου. Ένα άλλο μέρος όπου αυτό το πρόβλημα είναι ιδιαίτερα ορατό είναι η Άκρα, η πρωτεύουσα της Γκάνας, όπου κουβάρια από ρούχα βρίσκονται στην ακτή.

Η Σιμόν χαρακτηρίζει αυτή την πρακτική «ρατσιστική και αποικιοκρατική». Οι περισσότερες από τις πρώτες ύλες που απαιτούνται για την κατασκευή ρούχων προέρχονται από χώρες του παγκόσμιου Νότου, λέει. Οι ευρωπαϊκές χώρες και οι ΗΠΑ είναι οι μεγαλύτεροι καταναλωτές, και όταν δεν θέλουν τα ρούχα, καταλήγουν πίσω σε χώρες του παγκόσμιου Νότου.

«Πρόκειται για ένα τεράστιο πρόβλημα. Δεν είναι μόνο η Χιλή, δεν είναι μόνο η Γκάνα. Είναι ένα παγκόσμιο πρόβλημα. Αντιμετωπίζουμε αυτά τα απορρίμματα και είναι απόδειξη ότι πρέπει να επανεξετάσουμε το σύστημα της μόδας».

Με πληροφορίες από Guardian