Με τα ζωηρά τιρκουάζ, γαλαζοπράσινα νερά της, δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι η λίμνη Σάλντα προβάλλεται συχνά ως οι «Μαλδίβες της Τουρκίας».

Εξαιρετική στην όψη, γαλήνια και περιτριγυρισμένη από άφθονη άγρια ζωή, δεν είναι να απορεί κανείς που έχει γίνει ένα σημαντικό, αν και λιγότερο γνωστό αξιοθέατο, που βρίσκεται βαθιά στα νοτιοδυτικά της χώρας.

Αλλά υπάρχουν πολλά περισσότερα σε αυτό το πανέμορφο υδάτινο σώμα και τις παραλίες του με λευκή άμμο από την ομορφιά για να ενθουσιάσει τους τουρίστες. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, η λίμνη Σάλντα είναι το μοναδικό μέρος στη Γη που είναι ανάλογο με τον κρατήρα Jezero στον Άρη.

Είναι ένα γεγονός που έχει κεντρίσει το ενδιαφέρον των επιστημόνων του διαστήματος, σε μια εποχή που η ανθρωπότητα στρέφει όλο και περισσότερο την προσοχή της στον Κόκκινο Πλανήτη ως πιθανό προορισμό για μια επανδρωμένη αποστολή.

Έχει επίσης συμβάλει στην αύξηση της περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης γύρω από αυτόν τον εύθραυστο θησαυρό, ο οποίος αντιμετωπίζει υπαρξιακές απειλές από τη ρύπανση και τη μείωση της στάθμης των υδάτων.

Η Briony Horgan, καθηγήτρια στο Τμήμα Επιστημών της Γης, της Ατμόσφαιρας και των Πλανητών του Πανεπιστημίου Purdue, ταξίδεψε στην Τουρκία το 2019 με την ομάδα του ρόβερ Perseverance της NASA για να μελετήσει τη μυστηριώδη λίμνη και εντυπωσιάστηκε από την ομοιότητά της με έναν μακρινό πλανήτη.

«Είναι πραγματικά ένα απίστευτα μοναδικό μέρος», λέει στο CNN Travel.

«Και από πολλές απόψεις, ήταν σαν να βρισκόμαστε στις όχθες της αρχαίας λίμνης Jezero στον Άρη».

Στην εξερεύνηση του διαστήματος, ένα πλανητικό ανάλογο είναι ένα μέρος στη Γη που θεωρείται παρόμοιο ή συγκρίσιμο με τις συνθήκες που επικρατούν σε έναν άλλο πλανήτη ή φεγγάρι. Η Horgan λέει ότι η εύρεση ενός αναλόγου του Άρη εδώ είναι ιδιαίτερα δύσκολη λόγω των υψηλών επιπέδων σιδήρου και μαγνησίου που συνθέτουν τη σύνθεση του Κόκκινου Πλανήτη και «είναι πολύ πρωτόγονα».

Ωστόσο, λέει ότι η λεκάνη της λίμνης Σάλντα είναι «αυτής της σύνθεσης που δημιουργήθηκε στον πυθμένα ενός ωκεανού όταν ο ωκεάνιος φλοιός διαλύθηκε και δημιούργησε νέο φλοιό κατευθείαν από το εσωτερικό της Γης».

Αυτή η διαδικασία, λέει η Horgan, ευθύνεται για το περιβάλλον της λίμνης Σάλντα που μοιάζει με τον Άρη.

Η Nurgül Balcı, καθηγήτρια στο Τμήμα Γεωλογικής Μηχανικής του Τεχνικού Πανεπιστημίου της Κωνσταντινούπολης, συμμετείχε επίσης στις μελέτες της NASA για τη λίμνη Σάλντα. Εκτός από το να βοηθήσει τους επιστήμονες να κατανοήσουν καλύτερα τη γεωλογία του Άρη, λέει ότι η λίμνη προσφέρει επίσης πληροφορίες για την ιστορία του δικού μας πλανήτη.

Για παράδειγμα, οι μικροοργανισμοί στο νερό έχουν δημιουργήσει μικροβιακές δομές ηλικίας τουλάχιστον 2 εκατομμυρίων ετών, ορισμένες από τις οποίες έχουν αποκαλυφθεί λόγω της μείωσης της στάθμης του νερού στη λίμνη.

Αυτές οι ανθρακικές μορφές, που μοιάζουν με κουνουπίδια, περιέχουν κρίσιμα στοιχεία για τη δική μας προέλευση.

«Η Σάλντα περιέχει πολλές πληροφορίες που μπορούν να μας βοηθήσουν να κατανοήσουμε τη ζωή που ξεκίνησε και εξελίχθηκε πριν από 3,5 δισεκατομμύρια χρόνια», λέει η Balcı.

Απαιτείται μεγαλύτερη προστασία, λένε οι ειδικοί

Πέρυσι, η Διεθνής Επιτροπή για τη Γεωκληρονομιά (IUGS) ανακοίνωσε ότι η λίμνη Σάλντα συμπεριλήφθηκε στον κατάλογό της με τους 100 κορυφαίους γεωλογικούς τόπους του κόσμου.

Η Balcı ήταν μεταξύ των βασικών συντελεστών που παρουσίασαν στοιχεία για να υποστηρίξουν την προσθήκη της στον κατάλογο.

«Ετοιμάσαμε έναν φάκελο (που δείχνει) ότι η Σάλντα περιέχει σημαντικές πληροφορίες για τον Άρη και την πρώιμη Γη και ότι αν χαθούν, θα δυσκολευτούμε να βρούμε και να κατανοήσουμε τέτοιες πληροφορίες», εξηγεί.

Τα τελευταία χρόνια, περιβαλλοντολόγοι και δικηγόροι έχουν εκφράσει έντονα την ανάγκη να αυξηθούν η προστασία και η ευαισθητοποίηση σχετικά με την αξία της λίμνης πέρα από τη φυσική της ομορφιά.

Ενώ ορισμένοι εμπειρογνώμονες είναι αισιόδοξοι ότι η εγγραφή στον κατάλογο της IUGS θα έχει θετικό αντίκτυπο στις προσπάθειες αυτές, άλλοι εξακολουθούν να είναι επιφυλακτικοί, όπως ο συνταξιούχος λέκτορας Erol Kesici της Σχολής Υδάτινων Πόρων Eğirdir του Πανεπιστημίου Süleyman Demirel. Ιδρυτής του Τουρκικού Ινστιτούτου Νερού, ο Kesici είναι επίσης επιστημονικός σύμβουλος δύο περιβαλλοντικών ενώσεων, της Ένωσης για την Προστασία της Φύσης της Τουρκίας και της Ένωσης για τη Φύση και την Αειφορία.

«Παρά το γεγονός ότι η λίμνη Σάλντα διαθέτει πολλές ευαίσθητες και προστατευόμενες περιοχές, όπως περιοχές προστασίας της φύσης και άλλα καθεστώτα προστασίας, υπάρχουν σοβαρά ζητήματα στην πράξη», λέει.

«Η υπερβολική ρύπανση και η μόλυνση που προκαλείται από την κατασκευή λιμνών και φραγμάτων προκαλούν τη σταδιακή εξαφάνιση του οικοσυστήματος της λίμνης, του τιρκουάζ νερού και των (ενδημικών) ειδών».

Η καθηγήτρια Horgan εξέφρασε παρόμοια συναισθήματα, σημειώνοντας ότι η λίμνη Σάλντα είναι «μια υπέροχη τοποθεσία που ελπίζω να δουν πολλοί άνθρωποι. Αλλά είναι το είδος του τόπου που θα πρέπει να βεβαιωθούμε ότι εκτιμούμε με υπευθυνότητα».

Ένας θησαυρός για τους λάτρεις της φύσης όλο το χρόνο

Η λίμνη Σάλντα φιλοξενεί 301 είδη φυτών, δύο από τα οποία είναι ενδημικά και αναπτύσσονται στη λεκάνη της λίμνης, καθώς και τρία ενδημικά είδη ψαριών και πάνω από 30 είδη υδρόβιων πτηνών, μεταξύ των πιο κοινών ζώων όπως αγριογούρουνα και αλεπούδες. Αυτά καθιστούν τη λίμνη Σάλντα ένα από τα καλύτερα μέρη της Τουρκίας για φωτογράφιση της φύσης και πεζοπορία.

«Η καλύτερη εποχή για να επισκεφθείτε τη Σάλντα είναι η άνοιξη και οι αρχές του καλοκαιριού», σημειώνει ο Hasan Gülday, ξεναγός με έδρα τη δυτική Τουρκία.

«Η αρμονία των πράσινων δέντρων γύρω, των λευκών ακτών της λίμνης και του τιρκουάζ χρώματος αναδεικνύεται καλύτερα αυτή την περίοδο».

Ωστόσο, μπορείτε να επισκεφθείτε τη λίμνη Σάλντα οποιαδήποτε εποχή του χρόνου, συμπεριλαμβανομένου του χειμώνα. Στην πραγματικότητα, ο δρόμος προς το κοντινό χιονοδρομικό κέντρο Σάλντα προσφέρει την καλύτερη πανοραμική θέα της λίμνης και των περιχώρων της, τόσο εντυπωσιακή που πολλοί υποθέτουν ότι οι εικόνες που τραβήχτηκαν εκεί έχουν υποβληθεί σε επεξεργασία με photoshop.

Αν προγραμματίσετε το ταξίδι σας γύρω στον Ιούλιο και στις αρχές Αυγούστου, μπορείτε να θαυμάσετε τα μοβ χωράφια λεβάντας νοτιοδυτικά της λίμνης, όπου οι ντόπιοι φτιάχνουν σαπούνι και αρώματα με άρωμα λεβάντας, μερικά από τα καλύτερα αναμνηστικά για να τα φέρετε πίσω στην πατρίδα σας.

Επιτρέπεται στους ανθρώπους να κολυμπούν στη λίμνη, και πολλοί το κάνουν, αλλά οι απόψεις σχετικά με τον καλύτερο τρόπο προστασίας του υδάτινου σώματος από αυτούς τους επισκέπτες είναι αντικρουόμενες.

«Θέλω να τεθούν χρονικοί περιορισμοί και όρια χωρητικότητας για δραστηριότητες όπως το κολύμπι», λέει ο ξεναγός Gülday.

Ο επιστημονικός σύμβουλος Kesici, εν τω μεταξύ, είναι εντελώς αντίθετος με το να μπαίνουν οι άνθρωποι στο νερό επειδή «είναι μια κλειστή λίμνη, όλα τα απόβλητα παραμένουν μέσα (σ’ αυτήν)». Επίσης, λέει ότι ορισμένοι άνθρωποι κάνουν λασπόλουτρα, πιστεύοντας ότι μπορεί να βοηθήσουν στην επούλωση ορισμένων δερματικών παθήσεων, αλλά και αυτό μπορεί να βλάψει το ευαίσθητο οικοσύστημα της λίμνης.

Εξερευνώντας την περιοχή

Η λίμνη Σάλντα βρίσκεται στο Μπουρντούρ, κοντά στα σύνορα της πόλης Ντενιζλί, η οποία φιλοξενεί ένα άλλο στολίδι της Τουρκίας, το Παμούκκαλε – μόνο περίπου 1,5 ώρα οδήγησης βορειοανατολικά. Η περιοχή αναφέρεται ως η τουρκική περιοχή των λιμνών ή τουρκική λιμνοθάλασσα.

Ο Gülday συνιστά επίσης να επισκεφθείτε τις αρχαίες πόλεις Κίβυρα και Σαλαγασσό, οι οποίες περιλαμβάνονται στον Προσωρινό Κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO.

Η Κίβυρα είναι ένας οικισμός που χρονολογείται από την πρώιμη Εποχή του Σιδήρου, περίπου 1,5 ώρα οδήγησης νότια της Σάλντα. Η πόλη βρισκόταν στο σταυροδρόμι σημαντικών εμπορικών δρόμων για αιώνες και ο ελληνιστικός, ρωμαϊκός, λυδικός και πισιδικός πολιτισμός επηρέασε τον οικισμό.

Διαβασε ακομα

Οι σκαλισμένες στα βράχια μυστηριώδεις πόλεις των νεκρών

Η ιστορία της Σαγαλασσού χρονολογείται πριν από περίπου 12.000 χρόνια και αφέθηκε στην τύχη της μετά τον 6ο αιώνα λόγω επιδημιών, επιδρομών και φυσικών καταστροφών, όπως οι σεισμοί.

Είναι ένας από τους καλύτερα διατηρημένους αρχαιολογικούς χώρους στην Τουρκία, επειδή η απομακρυσμένη τοποθεσία του απέτρεψε τη λεηλασία και ο οικισμός καλύφθηκε γρήγορα από τη βλάστηση και το έδαφος λόγω της διάβρωσης.

Πως να φτάσετε εκεί: Πολλοί ταξιδιώτες επιλέγουν να νοικιάσουν αυτοκίνητο για να εξερευνήσουν καλύτερα τις γραφικές διαδρομές της περιοχής. Το ταξίδι από την Αττάλεια στη λίμνη Σάλντα διαρκεί περίπου 2,5 ώρες. Οι τουριστικές εταιρείες προσφέρουν επίσης περιηγήσεις στην περιοχή, συμπεριλαμβανομένης της λίμνης.

Με πληροφορίες από CNN