Λίγα λεπτά ολικής ηλιακής έκλειψης είναι αρκετά για να δημιουργήσουν δέος και εντυπωσιασμό στους ανθρώπους και για να… τρελάνουν τα ζώα.

Τα ζώα βασίζονται αποκλειστικά και μόνο στο βιολογικό τους ρολόι για να προγραμματίζουν τις συνήθειες τους, όπως ο ύπνος, η αναζήτηση τροφής και το κυνήγι.

Με αυτή την έννοια, ακούγεται πολύ λογικό οι συμπεριφορές τους να διαταράσσονται όταν ο Ήλιος εξαφανίζεται ξαφνικά από τον ουρανό, έστω και για κάποια λεπτά.

Ωστόσο, ο τρόπος με τον οποίο μια ηλιακή έκλειψη επηρεάζει τα ζώα είναι ένα αντικείμενο ανεξερεύνητο, καθώς τα φαινόμενα αυτά δεν είναι καθημερινά, αλλά και επειδή δεν αντιδρούν όλα τα ζώα με τον ίδιο τρόπο.

«(Το φως) είναι ένα τεράστιο σύνθημα που επηρεάζει τα πάντα, από τα φυτά μέχρι τα ζώα. Ως βιολόγοι δεν μπορούμε να απενεργοποιήσουμε τον ήλιο, αλλά κάθε τόσο, η φύση τον απενεργοποιεί για εμάς», εξηγεί η Cecilia Nilsson, οικολόγος συμπεριφοράς στο Πανεπιστήμιο Lund της Σουηδίας.

Πριν από 100 και πλέον χρόνια ένας εντομολόγος από τη Νέα Αγγλία έθεσε σε δοκιμασία την εξαφάνιση του Ήλιου. Ο William Wheeler κυκλοφόρησε αγγελίες σε τοπικές εφημερίδες, προσλαμβάνοντας το κοινό να καταγράψει τις αλλαγές στη συμπεριφορά των ζώων κατά τη διάρκεια μιας ηλιακής έκλειψης του 1932.

Συγκέντρωσε, τότε, περισσότερα από 500 ανέκδοτα κείμενα, τα οποία κατέγραφαν αλλαγές σε πουλιά, θηλαστικά, έντομα και φυτά, όπως κουκουβάγιες που άρχισαν να κορνάρουν και μέλισσες που επέστρεφαν στην κυψέλη τους.

Με την επόμενη ηλιακή έκλειψη να πραγματοποιείται τη Δευτέρα (8/4), η περιέργεια σχετικά με αυτό το ζήτημα έχει πυροδοτηθεί εκ νέου. Εκτείνοντας μια στενή λωρίδα γης, από το Μεξικό έως το Μέιν, οι επιστήμονες θα παρακολουθούν στενά το μονοπάτι της έκλειψης και θα καλέσουν τον κόσμο να σημειώσει οποιαδήποτε μυστηριώδη συμπεριφορά.

Διαβασε ακομα

Όταν η Σελήνη διώχνει τον Ήλιο: Από πού θα είναι ορατή η ολική έκλειψη

Πώς πραγματικά αντέδρασαν τα ζώα;

Ο Adam Hartstone-Rose, επιστήμονας που συνεργάζεται με τον ζωολογικό κήπο Riverbanks Zoo and Garden στη Νότια Καρολίνα, αρχικά πίστευε ότι οι τα ζώα που ζουν εκεί δεν θα ενοχλούνταν από την έκλειψη του 2017.

Προς έκπληξή του, περισσότερα από τα τρία τέταρτα των ζώων που παρατηρήθηκαν είχαν μια διακριτή αντίδραση στο «εκπληκτικό» και «καθοριστικό για τη ζωή» γεγονός, λέει η Hartstone-Rose.
Το μείγμα των αντιδράσεων χωρίστηκε σε τέσσερις κατηγορίες – ζώα που συμπεριφέρονταν κανονικά, εκείνα που εκτελούσαν τη βραδινή τους ρουτίνα και εκείνα που εμφάνιζαν άγχος ή νέες συμπεριφορές.

Ορισμένα ζώα, όπως οι αρκούδες γκρίζλι, ήταν εντελώς αμήχανα μπροστά σε αυτή την εμπειρία. «Βασικά κοιμόντουσαν και χαλάρωναν κατά τη διάρκεια όλης της εμπειρίας», λέει ο Hartstone-Rose.
«Ακριβώς στην στιγμή της έκλειψης, ένα από αυτά έριξε το κεφάλι του προς τα πάνω, σχεδόν για να τονίσει ότι δεν μπορούσε να νοιαστεί λιγότερο», προσθέτει.

Τα νυχτόβια πουλιά, από την άλλη πλευρά, φαίνονταν πολύ μπερδεμένα. «Κατά τη διάρκεια της ημέρας, τα καστανοκόκκινα βατραχοπούλια προσπαθούν με κάθε τρόπο να μοιάζουν με σάπιο κούτσουρο», λέει η Hartstone-Rose.

Ως αριστοτέχνες της μεταμφίεσης, αυτά τα πουλιά αποτινάσσουν το καμουφλάζ τους τη νύχτα για να αναζητήσουν τροφή. «Αυτό ακριβώς έκαναν ακριβώς κατά την κορύφωση της έκλειψης. Όταν ο ήλιος βγήκε ξανά, ξαναγύρισαν στα κλαδιά», προσθέτει ο Hartstone-Rose.

Δυστυχώς, ορισμένα ζώα εμφάνισαν συμπτώματα άγχους και δυσφορίας κατά τη διάρκεια της έκλειψης. Οι καμηλοπαρδάλεις, που είναι συν«ήθως αρκετά χαλαρά ζώα», λέει ο επιστήμονας, άρχισαν να τρέχουν σαν να τρόμαξαν από κάποιο αρπακτικό ή όχημα στη φύση.

Την πιο παράξενη συμπεριφορά επέδειξαν οι γιγάντιες χελώνες των Γκαλαπάγκος. «Κανονικά, οι χελώνες είναι αρκετά καθιστικά και όχι πολύ εκφραστικά ζώα», λέει ο Hartstone-Rose. Ωστόσο, έγιναν πιο εξωστρεφείς και δραστήριες πριν από την έκλειψη – ζευγαρώνοντας αυθόρμητα μεταξύ τους στο αποκορύφωμα της έκλειψης.

Με πληροφορίες από BBC