icon zoom-in

Μεγέθυνση κειμένου

Α Α Α

Τα δελφίνια έχουν αναπτύξει ένα από τα πιο περίπλοκα φωνητικά συστήματα στον κόσμο των ζώων για να επικοινωνούν, αλλά τώρα οι επιστήμονες διαπίστωσαν πως μια επιπλέον μορφή επικοινωνίας μεταξύ τους είναι το χαμόγελο

Για τους ανθρώπους, η λάμψη ενός χαμόγελου είναι ένας εύκολος τρόπος για να αποφύγουν την παρεξήγηση. Και, σύμφωνα με μια νέα μελέτη, τα ρινοδέλφινα μπορεί να χρησιμοποιούν μια παρόμοια τακτική όταν παίζουν μεταξύ τους.

Η μελέτη, η οποία δημοσιεύθηκε την Τετάρτη στο περιοδικό iScience, διαπίστωσε ότι τα δελφίνια κάνουν μια έκφραση με ανοιχτό στόμα, ανάλογη με το «χαμόγελο», κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού τους.

Για τη διεξαγωγή της έρευνας, μια ομάδα επιστημόνων από ιδρύματα της Ιταλίας και της Γαλλίας παρατήρησε 11 δελφίνια στο Zoomarine της Ρώμης και άλλα 11 στο Planète Sauvage στη δυτική Γαλλία να παίζουν μεταξύ τους, με τους ανθρώπινους εκπαιδευτές τους και μόνα τους.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα θαλάσσια θηλαστικά «χαμογελούσαν» σχεδόν πάντα όταν βρίσκονταν στο οπτικό πεδίο του συμπαίκτη τους και ο συμπαίκτης τους «χαμογελούσε» και αυτός στο ένα τρίτο των περιπτώσεων.

Αυτό υποδηλώνει ότι πρόκειται για μια μορφή επικοινωνίας, είπαν, υποθέτοντας ότι «χαμογελώντας» το ένα στο άλλο, τα δελφίνια θα μπορούσαν να σταματήσουν τα παιχνίδια τους από το να εξελιχθούν σε πραγματικό καβγά λόγω κακής επικοινωνίας.

Αλλά παρόλο που η έκφρασή τους μοιάζει με χαμόγελο για τους ανθρώπους, η ειδικός στην επικοινωνία των δελφινιών Heather Hill, καθηγήτρια ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο St. Mary’s στο Σαν Αντόνιο του Τέξας, η οποία δεν συμμετείχε στη μελέτη, προειδοποιεί να μην εξάγουμε πολλά συμπεράσματα.

«Πιστεύω ότι τα δελφίνια επιδίδονται σε μια αντίδραση με ανοιχτό στόμα κατά τη διάρκεια καταστάσεων παιχνιδιού και φαίνεται λογικό ότι πρόκειται για μια μορφή επικοινωνίας. Δεν αισθάνομαι άνετα να το αποκαλέσω χαμόγελο, επειδή χρησιμοποιούν επίσης τις εκδηλώσεις ανοιχτού στόματος σε πολλά άλλα πλαίσια», δήλωσε στο CNN, επισημαίνοντας τη χρήση του σε επιθετικές, μοναχικές και παιχνιδιάρικες πράξεις.

«Θα πρέπει πραγματικά να το ερμηνεύσουμε απλώς ως μια ανταλλαγή ανοιχτών στοματικών κινήσεων που λαμβάνει χώρα μεταξύ δύο ατόμων για να επικοινωνήσουν «έι, συμφωνούμε», πρόσθεσε. «Σημαίνει αυτό απαραίτητα ότι επειδή πρόκειται για παιχνίδι, είναι ευχάριστο και επομένως εσύ και εγώ χαμογελάμε ο ένας στον άλλον όπως θα μπορούσε να κάνει ένας άνθρωπος ή ένας χιμπατζής… Δεν είμαι σίγουρη ότι είμαι έτοιμη να κάνω αυτό το επόμενο βήμα».

Τα δελφίνια, που αγαπιούνται πολύ -και ανθρωπομορφοποιούνται- από τους ανθρώπους, είναι γνωστά για το παιχνίδι τους, την πλούσια κοινωνική τους ζωή και την πολύπλοκη επικοινωνία μεταξύ τους.

Έχουν πολλούς διαφορετικούς τρόπους για να παίζουν μαζί, όπως να πηδούν, να κάνουν στροφές πάνω από το νερό, να χτυπούν την επιφάνεια του νερού με τα πτερύγια της ουράς τους, να παλεύουν ή να σερφάρουν μέσα στα κύματα.

Όμως, παρά τη φήμη των δελφινιών ως παιχνιδιάρικων, οι εκφράσεις του προσώπου τους κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού δεν είχαν διερευνηθεί ποτέ στο παρελθόν, αν και μελέτες έχουν διαπιστώσει ότι άλλα θηλαστικά, όπως οι άνθρωποι και οι πίθηκοι, επικοινωνούν με ανοιχτό στόμα, με εκφράσεις που μοιάζουν με χαμόγελο όταν παίζουν.

Οι επιστήμονες πιστεύουν ευρέως ότι αυτή η συμπεριφορά προέρχεται από μια τροποποιημένη δράση δαγκώματος χωρίς την πραγματική επαφή, αναφέρει η μελέτη.

Οι ερευνητές της τελευταίας μελέτης διαπίστωσαν ότι το 92% των περιπτώσεων που τα δελφίνια χρησιμοποιούσαν την έκφραση με ανοιχτό στόμα συνέβαινε όταν έπαιζαν μεταξύ τους και όχι με ανθρώπους ή μόνα τους.

Όταν τα δελφίνια συμμετείχαν σε μια επιθετική αλληλεπίδραση ή σε μια πιο χαλαρωτική δραστηριότητα, όπως η παράλληλη κολύμβηση ή η ανάποδη κολύμβηση, οι επιστήμονες δεν παρατήρησαν την έκφραση «χαμόγελο».

Οι ερευνητές σημείωσαν επίσης τη σημασία της φωνητικής επικοινωνίας των δελφινιών κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού τους και δήλωσαν ότι αυτό θα μπορούσε να αποτελέσει εστίαση για μελλοντικές μελέτες, δεδομένου ότι δεν κατέγραψαν αυτά τα σήματα.

«Τα δελφίνια έχουν αναπτύξει ένα από τα πιο περίπλοκα φωνητικά συστήματα στον κόσμο των ζώων, αλλά ο ήχος μπορεί επίσης να τα εκθέσει σε θηρευτές ή αδιάκριτους», ανέφερε σε δήλωσή του ο αντίστοιχος συγγραφέας Livio Favaro, ζωολόγος στο Πανεπιστήμιο του Τορίνο.

«Όταν τα δελφίνια παίζουν μαζί, ένας συνδυασμός σφυρίγματος και οπτικών ενδείξεων τα βοηθά να συνεργαστούν και να επιτύχουν στόχους, μια στρατηγική ιδιαίτερα χρήσιμη κατά τη διάρκεια του κοινωνικού παιχνιδιού, όταν είναι λιγότερο σε επιφυλακή για τα αρπακτικά», πρόσθεσε.

Όλα τα δελφίνια που παρατηρήθηκαν για τη μελέτη αυτή ζουν σε αιχμαλωσία. Η Hill σημείωσε ότι η συμπεριφορά του «χαμόγελου» πιθανώς συμβαίνει και στη φύση, αλλά ίσως λιγότερο συχνά, καθώς περνούν περισσότερο χρόνο αναζητώντας τροφή και αποφεύγοντας τα αρπακτικά.

«Το επόμενο βήμα θα ήταν να κάνουμε την ίδια μεθοδολογία … να δουλέψουμε με αυτά τα άγρια είδη και να δούμε τι κάνουν στο ίδιο πλαίσιο», είπε.

Με πληροφορίες από CNN