Είτε για λόγους υγείας ή ηθικούς λόγους, είτε επειδή γνωρίζουν πως η κτηνοτροφία έχει μεγάλο αντίκτυπο στο περιβάλλον, όλο και περισσότεροι άνθρωποι επιλέγουν να περιορίσουν ή να «κόψουν» εντελώς το κρέας από τη διατροφή τους. Τι συμβαίνει όμως στον οργανισμό όταν το κρέας και τα άλλα ζωικά προϊόντα εξαφανιστούν από το πιάτο και τη ζωή μας;

Έρευνες δείχνουν ότι ακόμη και μικρά διαστήματα χωρίς κρέας – μερικές ημέρες, εβδομάδες ή ακόμα και ένα ή δύο γέυματα μέσα στην ημέρα – μπορούν να προκαλέσουν εκπληκτικές αλλαγές, από την απώλεια βάρους και τα σημάδια βελτίωσης της υγείας της καρδιάς μέχρι πιο ανεπαίσθητες επιπτώσεις στο έντερο και το ανοσοποιητικό σύστημα.

Απώλεια βάρους και οφέλη για την καρδιά

Ένα από τα πιο αξιοσημείωτα αποτελέσματα της διακοπής του κρέατος, όπως αναφέρεται στο National Geographic, είναι η απώλεια βάρους. Αυτό, ωστόσο, δεν έχει μόνο να κάνει με την αφαίρεση των ζωικών προϊόντων – αλλά, κυρίως, με τις σωστές αντικαταστάσεις τους,

Όταν οι άνθρωποι αντικαθιστούν τα πλούσια σε θερμίδες κρέατα με τροφές πλούσιες σε φυτικές ίνες, όπως λαχανικά, όσπρια, δημητριακά ολικής αλέσεως και φρούτα, «καταλήγουμε απλώς να καταναλώνουμε περισσότερες τροφές που έχουν λιγότερες θερμίδες», λέει ο Matthew Landry, διαιτολόγος και επιστήμονας υγείας στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας.

Τα πλούσια σε φυτικές ίνες τρόφιμα μάς βοηθούν, επίσης, να αισθανόμαστε χορτάτοι για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, γεγονός που μπορεί να μειώσει την υπερκατανάλωση τροφής.

Για παράδειγμα, μια έρευνα του 2018 που μελετούσε ανθρώπους επί τρεις μήνες διαπίστωσε ότι όσοι μεταπήδησαν σε μια χορτοφαγική διατροφή έχασαν περίπου 4 κιλά.

Τα οφέλη, ωστόσο, επεκτείνονται και πέρα από το βάρος, με αρκετές μελέτες να έχουν διαπιστώσει ότι οι χορτοφαγικές δίαιτες που διαρκούν έξι εβδομάδες ή περισσότερο μπορούν να οδηγήσουν σε χαμηλότερη αρτηριακή πίεση – έναν βασικό παράγοντα για τη μείωση του κινδύνου καρδιακών παθήσεων και εγκεφαλικών επεισοδίων.

Άλλες μελέτες σε χορτοφάγους έχουν παρατηρήσει μείωση της «κακής» χοληστερόλης που υπάρχει άφθονη στο κρέας και τα γαλακτοκομικά προϊόντα, η οποία φράζει τα αιμοφόρα αγγεία και αυξάνει τον κίνδυνο για καρδιακές παθήσεις και εγκεφαλικά επεισόδια.

Διαβασε ακομα

Πόσο κόκκινο κρέας να (μην) τρως για το καλό σου. Και των ζώων

Αλλαγές στο έντερο

Η μετάβαση σε μια φυτική διατροφή δεν αλλάζει μόνο το φαγητό στο πιάτο, αλλά και το οικοσύστημα των βακτηρίων που ζουν στο έντερό μας. Οι νέοι χορτοφάγοι τείνουν να αναπτύσσουν περισσότερα βακτήρια που ειδικεύονται στη διάσπαση των φυτικών ινών των φυτικών τροφών και λιγότερα βακτήρια που στοχεύουν στο κρέας, εξηγεί η Veronica Witte, νευροεπιστήμονας στο Ιατρικό Κέντρο του Πανεπιστημίου της Λειψίας.

Σε μια μελέτη του 2014 που χρησιμοποίησε δείγματα κοπράνων για να αναλύσει τα βακτήρια του εντέρου ανθρώπων που μεταπήδησαν σε μια φυτική διατροφή, διαπίστωσε πως η σύνθεση των βακτηρίων του εντέρου τους άλλαξε, «ακόμη και μετά από αρκετές ημέρες», λέει η Witte.

Οι επιστήμονες διερευνούν επίσης τα πιθανά οφέλη των βακτηρίων που ζυμώνουν φυτικές ίνες και τις ενδεχόμενες επιβλαβείς επιδράσεις των βακτηρίων επεξεργασίας κρέατος, ενώ άλλοι ερευνητές μελετούν κατά πόσον οι αλλαγές στα βακτήρια του εντέρου μπορούν, με κάποιο τρόπο, να επηρεάσουν τον εγκέφαλο και την επιθυμία για φαγητό.

Διαβασε ακομα

Δείξε μου το έντερό σου, να σου πω ποιοι είναι οι φίλοι σου

Υγεία του ανοσοποιητικού συστήματος

Οι επιστήμονες εξακολουθούν να ελέγχουν τις λεπτομέρειες, αλλά οι πρώτες έρευνες δείχνουν ότι μια φυτική διατροφή μπορεί, επίσης, να επηρεάσει το ανοσοποιητικό σύστημα. Μια μελέτη του 2024 ανέφερε ότι οι άνθρωποι που ακολούθησαν μια δίμηνη χορτοφαγική δίαιτα ανέπτυξαν υψηλότερη δραστηριότητα σε τμήματα του ανοσοποιητικού συστήματος που εμπλέκονται στην άμυνα κατά των ιών.

Παρ’ όλα αυτά, οι μακροπρόθεσμες επιπτώσεις είναι ακόμα ασαφείς, όπως, επίσης, παραμένει μυστήριο εάν η απομάκρυνση του κρέατος από τη διατροφή είναι απολύτως απαραίτητη για την υγεία.

Μελέτες σχετικά με την κλασική μεσογειακή διατροφή – που περιλαμβάνει άφθονα λαχανικά, δημητριακά ολικής αλέσεως, φασόλια, αλλά και κρέας και ψάρι έως και δύο φορές την εβδομάδα- δείχνουν παρόμοια οφέλη με τη χορτοφαγία.

Διαβασε ακομα

Η μεσογειακή διατροφή πέθανε. Μπορεί να ήταν και ψέμα

Καλλιεργώντας υγιεινές συνήθειες

Αν και η χορτοφαγική και η βίγκαν διατροφή μπορεί να έχει σημαντικά οφέλη για την υγεία, όπως αναφέρουν οι ειδικοί, όλα εξαρτώνται από τις έξυπνες διατροφικές επιλογές που κάνουμε – και αυτό δεν έχει να κάνει αποκλειστικά και μόνο με την αποχή από το κρέας.

Η αντικατάσταση του κρέατος με μεγάλες ποσότητες υπερ-επεξεργασμένων τροφίμων, όπως τα vegan κατεψυγμένα πιάτα ζυμαρικών, τα ζαχαρούχα σνακ ή κάποια υπερ-επεξεργασμένα υποκατάστατα, μπορεί να είναι εξίσου επιζήμια.

Επιπλέον, παρόλο που οι ελλείψεις θρεπτικών συστατικών δεν αποτελούν μεγάλη ανησυχία για τους ανθρώπους που εγκαταλείπουν το κρέας για λίγες εβδομάδες ή μήνες, είναι σημαντικό, μακροπρόθεσμα, να διασφαλίζουμε ότι λαμβάνουμε αρκετά βασικά θρεπτικά συστατικά που σπανίζουν στα φυτικά τρόφιμα, όπως η βιταμίνη Β12, ο σίδηρος, ο ψευδάργυρος, το ασβέστιο και τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα.

Διαβασε ακομα

Τα υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα που πρέπει να σταματήσεις να τρως

Πολλά από αυτά τα θρεπτικά συστατικά είναι εύκολα διαθέσιμα σε ποικίλα φυτικά τρόφιμα, όπως το τόφου και οι φακές, – ωστόσο, σύμφωνα με τους επιστήμονες, όσοι ακολουθούν μια vegan διατροφή θα πρέπει να εξετάσουν το ενδεχόμενο λήψης συμπληρωμάτων βιταμίνης Β12 και βιταμίνης D.