icon zoom-in

Μεγέθυνση κειμένου

Α Α Α

Καισαρικές τομές, προσβλητικά σχόλια ακόμη και σωματική κακοποίηση κατά τη διάρκεια του τοκετού. Πολλές έγκυες «βιάζονται» συστηματικά στα μαιευτήρια και αυτό είναι καθόλα νόμιμο

Για το τεράστιο ζήτημα της μαιευτικής βίας που υφίστανται πολλές γυναίκες στα μαιευτήρια κατά τη διάρκεια του τοκετού μίλησε η Αφροδίτη Μητσοπούλου, ηθοποιός και σκηνοθέτρια της παράστασης «Αγορομάνα».

Στην εκπομπή «Εξελίξεις τώρα» με την Αναστασία Γιάμαλη, η κα Μητσοπούλου έκανε λόγο για ακόμα μία μορφή έμφυλης βίας, αυτή τη φορά, με θύματα έγκυες γυναίκες. Η καλλιτέχνιδα αναφέρθηκε στις περιπτώσεις γυναικών που έχουν στερηθεί με τον πιο παρεμβατικό τρόπο το δικαίωμα στην αυτοδιάθεση του σώματός τους.

«Οι γυναίκες βιάζονται στα μαιευτήρια συστηματικά και αυτό είναι καθόλα νόμιμο. Όταν δεν έχεις έλεγχο πάνω στο σώμα σου, δεν μπορείς να διαμαρτυρηθείς γι’ αυτό που σου συμβαίνει, δεν έχεις λόγο».

Μέθοδος Κριστέλερ

Η Κα Μητσοπούλου παραδέχτηκε ότι έχει υπάρξει και η ίδια θύμα μαιευτικής βίας στην πρώτη της εγκυμοσύνη με αποτέλεσμα, κατά τη διάρκεια της δεύτερης, αντί να απολαμβάνει το γεγονός ότι περίμενε το μωρό της, δεν ήθελε να γεννήσει, ενώ ξυπνούσε τις νύχτες και έκλαιγε.

«Πάνω στο σώμα σου μπορεί ο καθένας από το προσωπικό του νοσοκομείου, ένας τυχαίος να περάσει και να σου κάνει χειρισμό Κριστέλερ», μία ιατρική μέθοδο που μπορεί ακόμη και να σκοτώσει την επίτοκη και το νεογνό.

Πρόκειται για μία «σκληρή» πρακτική που ακολουθείται από μεγάλο ποσοστό μαιευτήρων και μαιών κατά τη διάρκεια της γέννας, οι οποίοι πιέζουν τη μήτρα στην κοιλιά της γυναίκας, κατά τη διάρκεια της εξώθησης του μωρού.

Πιθανές επιπλοκές της μεθόδου περιλαμβάνουν εγκεφαλικές βλάβες, από την πίεση που ασκείται στο κεφάλι του μωρού, προβλήματα με τον ομφάλιο λώρο, που μπορεί να οδηγήσει σε υποξία, αλλά και εσωτερική αιμορραγία για τη μητέρα.

«[Η μέθοδος] πονάει πιο πολύ και από την ίδια τη γέννα», συνεχίζει η σκηνοθέτιδα «χωρίς η γυναίκα να έχει δικαίωμα να μιλήσει και χωρίς να ξέρει κιόλας».

Η θεατρική παράσταση «Αγορομάνα»

Η Αφροδίτη Μητσοπούλου θέλησε να μετατρέψει το τραύμα της μαιευτικής βίας σε θεατρική παράσταση.

Η «Αγορομάνα» μιλάει για την έμφυλη βία και η μαιευτική βία «είναι απλώς το κερασάκι αυτών των πρακτικών που υφίστανται οι γυναίκες από τη στιγμή που γεννιούνται (…) Έχουν έρθει γυναίκες και μου έχουν πει ότι έχω βιαστεί και το κατάλαβα τώρα».

Μέσα από ένα πολύ προσωπικό ύφος, που συνδυάζει το stand-up comedy, το ντοκιμαντέρ και το μουσικό θέατρο, το έργο εξερευνά, εξιστορεί και αποδομεί τα βιώματα της γονεϊκότητας, φωτίζει σταδιακά τους έμφυλους ρόλους και ξετυλίγει με τόλμη το νήμα της βίας κατά των γυναικών.

Μάλιστα, σε κάθε παράσταση, φιλοξενείται μια διαφορετική/ό καλεσμένη/καλεσμένο, που ενσωματώνεται στη σκηνική δράση και συνεισφέρει με μια μοναδική οπτική γύρω από τα θέματα που αφηγείται το έργο.

Καταδικάστηκε έμπειρη γυναικολόγος του ΕΣΥ

Η συζήτηση γύρω από τη μαιευτική βία έχει γίνει πολύ πιο έντονη εδώ και έναν μήνα και στην Ελλάδα, καθώς δεν είναι λίγες οι αναίτιες έως και επικίνδυνες πρακτικές που λαμβάνουν συχνά χώρα με στόχο την επίσπευση ή και τον «προγραμματισμό» ενός τοκετού.

Σύμφωνα με στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, στην Ελλάδα το 2022 έγιναν 28.884 φυσιολογικοί τοκετοί (ποσοστό 37,96%), έναντι 47.128 τοκετών με καισαρική τομή (ποσοστό 61,93%), ανοίγοντας μία τεράστια συζήτηση σχετικά με το κατά πόσον είναι αναγκαίες όλες αυτες οι επεμβάσεις και γιατί, ειδικά στη χώρα μας, δεν δίνεται προτεραιότητα στον φυσιολογικό τοκετό.

Επιπλέον, τον Σεπτέμβριο του 2024, μία γυναικολόγος του ΕΣΥ καταδικάστηκε σε δύο χρόνια φυλάκιση με αναστολή για ανθρωποκτονία από αμέλεια, καθώς το Τριμελές Πρωτοδικείο Αθηνών έκρινε ότι η γιατρός με τις πράξεις και τις παραλείψεις της, τον Μάρτιο του 2018, οδήγησε ένα νεογνό στον θάνατο από περιγεννητική ασφυξία, η οποία χαρακτηρίζεται από διαταραχές στην ανταλλαγή των αερίων στον πλακούντα, που οδηγούν σε υποξία, υπερκαπνία και µεταβολική οξέωση.

Μετατραυματικό στρες

Η εμπειρία μίας γυναίκας που έχει υποστεί μαιευτική βία μπορεί να μετατραπεί σε μετατραυματικό στρες: Η μαία και συντονίστρια προγράμματος IASIS HYPATIA, Κωνσταντίνα Νούσια αναφέρει πως πολλές γυναίκες που είχαν αυτή τη δυσάρεστη εμπειρία, κατά τη διάρκεια του τοκετού, αρνούνται να μπουν ξανά στη διαδικασία μίας νέας εγκυμοσύνης.

Η ίδια παραδέχεται πως, κατά τη διάρκεια του τοκετού, πολλές γυναίκες μπορούν να ακούσουν «Σταμάτα» ή «Σκάσε», με την Ιωάννα Βασιλάκη, μαία και πόρεδρο της Ένωσης Ανεξάρτητων Μαιών / Μαιευτών Ελλάδος να αναφέρει πως ακόμη και πρόσφατα ήταν παρούσα σε περιστατικό σε δημόσιο νοσοκομείο όπου προϊστάμενη μαία έκλεισε το στόμα μίας εγκύου για να μη φωνάζει.

Η Κα Νούσια μίλησε επίσης και για περιπτώσεις όπου χαστούκισαν γυναίκες ακριβώς επειδή έκαναν θόρυβο, με την Κα Βασιλάκη να συμπληρώνει πως είναι πολλές οι φορές που ασκείται κάποιου είδους βία πάνω σε μία γυναίκα χωρίς να έχει ερωτηθεί για οτιδήποτε θα γίνει πάνω στο κορμί ή στο παιδί της.

Η νομική κατοχύρωση του όρου

Παράλληλα, ανοίγει και η συζήτηση για τη νομική κατοχύρωση του όρου «μαιευτική βία», με τη δικηγόρο Αθηνά Κακλαμάνη να αναφέρει πως το κύριο πρόβλημα στην περίπτωση της μαιευτικής ή γυναικολογικής βίας είναι ότι «πρόκειται για αδικήματα που δεν είναι τυποποιημένα στο ποινικό μας σύστημα».

Στις μέρες μας, στην Ελλάδα, όπως και σε άλλες χώρες, έχουν δημιουργηθεί παρατηρητήρια για τη μαιευτική βία, έτσι ώστε οι γυναίκες να ενημερώνονται για όλα όσα βιώνουν κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και του τοκετού τους και να μπορούν να ξεχωρίσουν εάν υφίστανται μαιευτική βία και πώς μπορούν να αντιδράσουν.

Έχουμε στερήσει από τις γυναίκες τη φυσική διαδικασία

Ένας τέτοιος οργανισμός είναι και το Kind Things Foundation, που ιδρύθηκε από την Εριέττα Κούρκουλου-Λάτση, η οποία στην εκπομπή του MEGA το Σάββατο (19/10) αναφέρθηκε στη μαιευτική βία, την οποία περιέγραψε ως ψυχική, συναισθηματική και σωματική βία, καθώς και στην έλλειψη σεβασμού, απέναντι στις γυναίκες την ώρα του τοκετού.

«Φωνάζουμε σε μία γυναίκα την ώρα του τοκετού ότι απαγορεύεται να φωνάζει, που είναι πολύ φυσική διαδικασία. […] Θα έπρεπε μία γυναίκα να έχει την ελευθερία να κάνει ό,τι θέλει την ώρα του τοκετού. Έχουμε στερήσει από τις γυναίκες τη φυσική διαδικασία. Στην Ελλάδα στις περισσότερες περιπτώσεις δεν ανήκει στις γυναίκες ο τοκετός τους», ανέφερε η Κα Κούρκουλου-Λάτση.

Επιπλέον, μίλησε και για τον μεγάλο αριθμό προγραμματισμένων τοκετών που πραγματοποιούνται στην Ελλάδα, τονίζοντας ότι οι γυναίκες δεν ενημερώνονται ορθά. Ωστόσο, «δεν είναι σωστό να ρίχνουμε όλο το βάρος στις γυναίκες. Το πρόβλημα είναι συστημικό, έχει να κάνει με το πρόγραμμα του εκάστοτε γιατρού».

Στην ερώτηση πώς μία γυναίκα μπορεί να καταλάβει εάν έχει πέσει θύμα μαιευτικής βίας, η ιδρύτρια και πρόεδρος του Kind Things Foundation τόνισε πως οτιδήποτε κάνει μία γυναίκα να αισθάνεται άβολα, «ιδίως σε μία στιγμή ευαλωτότητας, όπως είναι ο τοκετός», αποτελεί βία αφού στην ουσία «δεχόμαστε αυτό που μας επιβάλλει κάποιος τρίτος στο δικό μας σώμα».