Πόσο καλά ξέρουν οι γυναίκες το σώμα τους και γιατί το 2024 υπάρχει η ανάγκη να μιλάμε ακόμα για την απαραίτητη χρήση προφυλακτικού κατά την ερωτική επαφή; Μπορούν τα social media να καλύψουν το κενό της σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης στα σχολεία και πώς μία έγκυος είναι σε θέση να ξέρει πώς να προστατέψει τον εαυτό και το μωρό της από πρακτικές που αποτελούν ξεκάθαρη μαιευτική βία;

Η Ηλέκτρα Οικονομίδου, μαία, χοροθεραπεύτρια, Birth Educator και ιδρύτρια του Birth Engineering δίνει απαντήσεις σε όλα τα παραπάνω στο pride.gr, ενώ μιλά και για τα ποσοστά των καισαρικών που δεν λένε να πέσουν στην Ελλάδα, αμφισβητώντας παγιωμένες αντιλήψεις που πάνε – τελικά – εντελώς κόντρα στη φύση μας.

Πόσο καλά ξέρουν οι γυναίκες το σώμα τους;

Δεν έχουν καμία επαφή και αυτό είναι λυπηρό. Το γυναικείο σώμα είναι ταμπού και έτσι, ως μικρά κορίτσια, δεν κάτσαμε να το ψάξουμε και να το ανακαλύψουμε. Δυστυχώς, οι γυναίκες – που έχουμε πιο περίπλοκο αναπαραγωγικό σύστημα από τους άνδρες – δεν ξέρουμε ούτε τα βασικά, όπως πού βρίσκεται η ουρήθρα, η κλειτορίδα ή ο κόλπος.

Οι γυναίκες δεν ξέρουμε ούτε τα βασικά, όπως πού βρίσκεται η ουρήθρα ή η κλειτορίδα

Εν τω μεταξύ, στα σχολεία όταν ορισμένοι συνάδελφοι πάνε να κάνουν κάποια ομιλία για την πρόληψη, τη σεξουαλική διαπαιδαγώγηση και τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα αντιμετωπίζουν αντιστάσεις από τους ίδιους τους γονείς. Τι να πω; Είναι η πατριαρχία; Είναι η θρησκεία; Όπως και να έχει, είναι απαράδεκτο γιατί μιλάμε για βασικά πράγματα: Μιλάμε για την υγεία των παιδιών.

Και έρχεται να καλύψει το κενό το διαδίκτυο και τα social media

Η αλήθεια είναι πως πολλοί έφηβοι χρησιμοποιούν το TikTok για να μάθουν, να ρωτήσουν. Τις προάλλες μία 16χρονη μου έστειλε ότι είναι έγκυος. Και της λέω «γιατί βρε αγάπη μου να έχεις επαφή, στις μέρες μας, χωρίς προφυλακτικό; Πέρα από την εγκυμοσύνη, αν κολλήσεις κάτι; Έρπη ή κονδυλώματα γιατί να τα φορτωθείς σε όλη σου τη ζωή;»

Είναι κρίμα να συμβαίνει κάτι τέτοιο: Τα παιδιά έχουν μία σεξουαλικότητα πιο ανοιχτή σε σύγκριση με 30 χρόνια πριν – με την αφύπνιση να έχει έρθει πολύ πιο νωρίς – αλλά κάνουμε πως δεν το βλέπουμε! Χρειάζεται οπωσδήποτε μία άλλη αντιμετώπιση. Στα σχολεία, για παράδειγμα, θα πρέπει να γίνει μία σοβαρότερη προσπάθεια γιατί και οι γονείς, εκτός του ότι συχνά δεν είναι ανοιχτοί σε τέτοιες συζητήσεις, ούτε οι ίδιοι ξέρουν το σώμα τους.

Τον γυναικολόγο, τουλάχιστον, τον επισκεπτόμαστε;

Στην Ελλάδα είμαστε καλά όσον αφορά στις επισκέψεις στον γυναικολόγο. Δηλαδή, οι περισσότερες θα πάνε με την έναρξη της σεξουαλικής ζωής να κάνουν το τεστ ΠΑΠ, με τις μαμάδες να φέρνουν συχνά οι ίδιες τις κόρες τους.

Βέβαια εκεί υπάρχει ένα άλλο ζήτημα γιατί κάπως έτσι ξεκινά μία «σχέση ζωής» με τον γυναικολόγο από τα 14-15 και ακόμη και αν κάτι δεν αρέσει στο κορίτσι ή αν αισθανθεί κάπως άβολα, δύσκολα θα μπει στη διαδικασία να επιλέξει άλλον γιατρό.

Σε πολλές χώρες, η γυναικολογική εξέταση πραγματοποιείται παρουσία τρίτου ατόμου για να προφυλαχθεί τόσο η ασθενής όσο και ο ίδιος ο γιατρός

Εν τω μεταξύ, τον γυναικολόγο σπάνια τον ψάχνουμε πιο επισταμένα να δούμε ποιος είναι, τι έχει κάνει, το βιογραφικό του… Οι περισσότερες πάνε κάπου επειδή εκεί πάει η μητέρα, η κουμπάρα, η ξαδέρφη τους και όλο τους το σόι. Δηλαδή μπορείς σε όλη σου τη ζωή να αλλάξεις 4-5 οφθαλμίατρους, αλλά με τον γυναικολόγο είναι διαφορετικά. Έχει γίνει imprint.

Δηλαδή τον γυναικολόγο, κατά κάποιον τρόπο, τον «παντρευόμαστε»

Από ένα απλό τεστ ΠΑΠ δεν μπορείς να καταλάβεις και πολλά, αν σου ταιριάζει ο άλλος – παρόλο που και σε αυτή την περίπτωση υπάρχουν συχνά συμπεριφορές ανάρμοστες – όπως και με την ψηλάφηση.

Στην Αγγλία όταν ήμουν, για παράδειγμα, αλλά και σε πολλές άλλες χώρες, δεν υπήρχε περίπτωση να γίνει γυναικολογική εξέταση από γιατρό χωρίς την παρουσία τρίτου ατόμου, και συγκεκριμένα μίας γυναίκας. Και αυτό όχι μόνο για να προφυλαχθεί η ασθενής, αλλά και ο ίδιος ο γιατρός.

Και βέβαια αυτό που είναι ανεπίτρεπτο είναι πως, παρόλο που μιλάμε για επιστήμονες, μετά από κάποια ηλικία πάει η γυναίκα και ακούει: «Άντε! Πότε θα γίνεις μάνα;» και «Αν δεν το σκέφτεσαι ακόμα καλού-κακού να καταψύξουμε τα ωάρια».

Δεν είναι, όμως, σημαντικό μία γυναίκα που θέλει να πάρει τον χρόνο της και να μπει στη μητρότητα αργότερα να έχει και αυτή την επιλογή;

Σαφέστατα! Όμως έχει γίνει κάτι σαν «βιομηχανία» τα τελευταία χρόνια γιατί παίζουν πολλά χρήματα από πίσω. Δηλαδή, δεν γίνεται στις μέρες μας να ακούει μία γυναίκα μετά τα 30-35 «γιατί δεν έχεις κάνει ακόμα παιδί;» από τον επαγγελματία υγείας σε κάθε γυναικολογική εξέταση. Της προσθέτεις ένα έξτρα βάρος στην κοινωνική πίεση που ήδη δέχεται.

Εν τω μεταξύ, ένα άλλο θέμα είναι όταν γυναίκες άνω των 35-40, που θέλουν να γίνουν μητέρες, πάνε κατευθείαν στην εξωσωματική χωρίς να κάνουν μία σοβαρή προσπάθεια αποτοξίνωσης, για να βελτιώσουν ολιστικά τη ζωή τους.

Δηλαδή υπάρχουν γυναικολόγοι που προτείνουν την εξωσωματική χωρίς πρώτα να έχουν γίνει άλλες βασικές εξετάσεις, όπως μία απλή εξέταση του θυρεοειδούς. Και πάνε οι γυναίκες και κάνουν πέντε, έξι, εφτά εξωσωματικές και είναι διαλυμένες ψυχικά και σωματικά πολύ πριν έρθει το παιδί στη ζωή τους.

Πόσο επιβαρυντική είναι για μία γυναίκα η εξωσωματική;

Το τι σημαίνει αυτό για την υγεία μίας γυναίκας θα αρχίσουμε να το βλέπουμε από εδώ κι εμπρός. Δεν μπορούμε να το πούμε ακόμα γιατί οι εξωσωματικές ξεκίνησαν να γίνονται κατά κόρον λίγο μετά το 2000. Όμως, η ορμονική διέγερση που δέχεται μία γυναίκα είναι μία βαριά διαδικασία και για το σώμα και για την ψυχολογία της.

Υπάρχουν γυναικολόγοι που προτείνουν την εξωσωματική χωρίς πρώτα να έχουν γίνει άλλες βασικές εξετάσεις

Αυτές οι γυναίκες θέλουν έξτρα στήριξη. Επειδή υπάρχει αυτή η υπερπροσπάθεια, ο φόβος και το άγχος δεν τελειώνουν ποτέ, ούτε όταν μείνουν τελικά έγκυες.

Δηλαδή, θα σου πω το πιο απλό: Οι περισσότερες εξωσωματικές πάνε κατευθείαν για καισαρική γιατί θεωρούνται «πολύτιμη κύηση» – όμως η αίσθηση που έχει αυτή η γυναίκα ότι δεν μπόρεσε να τα καταφέρει μόνη της και ότι το σώμα της δεν θα τα βγάλει πέρα, την κάνει να μπαίνει αποδυναμωμένη αργότερα στη μητρότητα, ενώ είναι σημαντικό μία μαμά να μην έχει φόβο και να μπει σε αυτή τη φάση με όλες της τις δυνάμεις.

Σε μία τόσο ευαίσθητη στιγμή, πώς είναι δυνατόν μία γυναίκα να πει όχι σε αυτό που της προτείνει ο γιατρός της; Δηλαδή, ακόμα και κάτι πιο απλό, όπως κάποια συμπληρώματα ή εξετάσεις που θα της γράψει, πώς μπορεί να ξέρει ότι πραγματικά τα χρειάζεται;

Καλό θα είναι η έγκυος να βρίσκει μία ανεξάρτητη μαία. Η μαία είναι η επαγγελματίας υγείας που εξειδικεύεται στη φυσιολογική εγκυμοσύνη και τον τοκετό. Εκπαιδευόμαστε για όλη την αναπαραγωγική περίοδο της γυναίκας και παίζουμε ρόλο και για την πρόληψη της υγείας της, αλλά και για πολύ αργότερα, μέχρι και την εμμηνόπαυση.

Το βασικότερο, όμως, είναι ότι είμαστε εδώ για την περιγεννητική υγεία και φροντίδα της γυναίκας. Μπορούμε να παρακολουθήσουμε μία κύηση χαμηλού κινδύνου και συνεργαζόμαστε με τους γιατρούς. Αυτό είναι δεδομένο γιατί, παρόλο που νομικά έχουμε το δικαίωμα συνταγογράφησης, δεν είμαστε στο σύστημα. Όμως είμαστε απόλυτα ικανές να παρακολουθήσουμε μία κύηση, να εκτελέσουμε τον τοκετό και να είμαστε παρούσες και μετέπειτα, για τον θηλασμό και την είσοδο της γυναίκας στη μητρότητα.

Είναι ενδεικτικό για τη φιλοσοφία ενός γιατρού το εάν έχει δική του μαία ή όχι, σε σχέση πάντα με το αν προωθεί τον φυσικό τοκετό ή την καισαρική

Μία μαία μπορεί να εξηγήσει σε μία έγκυο γυναίκα τι εξετάσεις χρειάζεται και αν κάποια πράγματα είναι υπερβολή. Γιατί, δυστυχώς, υπάρχουν γιατροί που προτείνουν διάφορες ακριβές εξετάσεις, ακόμη κι αν δεν είναι απαραίτητες. Για μένα, λοιπόν, μία έγκυος πρέπει να πηγαίνει, έστω και για μία επίσκεψη – για να δει πώς είναι – σε μία ανεξάρτητη μαία.

Η ανεξάρτητη μαία θα μπορεί μετά να συνεργαστεί με τον γυναικολόγο της εγκύου;

Υπάρχουν γυναικολόγοι που συνεργάζονται με ανεξάρτητες μαίες και αυτό είναι το καλύτερο. Σε τέτοιες στιγμές, θες ανθρώπους που να τα πηγαίνουν καλά μεταξύ τους και να συμφωνούν – δεν θες διαφωνίες.

Και εδώ να πούμε πως είναι ενδεικτικό για τη φιλοσοφία ενός γιατρού το εάν έχει δική του μαία ή όχι σε σχέση πάντα με το αν προωθεί τον φυσικό τοκετό ή την καισαρική.

Όπως και να έχει, όμως, είναι δικαίωμα της γυναίκας να έχει όποιον θέλει στη γέννα της. Βεβαίως αυτό γίνεται σε ιδιωτικά μαιευτήρια. Στα δημόσια υπάρχει η μαία της βάρδιας και το καθεστώς είναι εντελώς διαφορετικό. Εκεί δεν έχεις την επιλογή.

Δημόσιο ή ιδιωτικό μαιευτήριο και γιατί μία έγκυος να επιλέξει τον τοκετό στο σπίτι;

Μία υγιής έγκυος μπορεί να γεννήσει όπου θέλει, αλλά κυρίως εκεί όπου νιώθει άνετα, ασφαλής και ξέρει ότι θα εισακουστούν οι επιλογές της. Πολλοί πιστεύουν πως εάν μία γυναίκα γεννήσει στο σπίτι, θα πρέπει απ έξω να υπάρχει ένα ασθενοφόρο standby. Κάτι τέτοιο δεν ισχύει, ακόμα και σε χώρες που ο τοκετός στο σπίτι είναι κοινή πρακτική – όπως σε Ηνωμένο Βασίλειο, Ολλανδία, Δανία – και υποστηρίζεται από το εθνικό σύστημα υγείας τους.

Εάν είσαι υγιής και έχεις μία καλή εγκυμοσύνη, δηλαδή παρακολουθούμε το μωρό και είναι όλα καλά, ο τοκετός στο σπίτι είναι μία καλή και ασφαλής επιλογή για τη μαμά και το μωρό γιατί δεν κάνουμε παρεμβάσεις. Αφήνουμε τα πράγματα να εξελιχθούν φυσικά.

Τι γίνεται, όμως, αν πάει κάτι στραβά;

Αυτό το κάτι που αναφέρουν ορισμένοι ότι μπορεί να συμβεί, δεν συμβαίνει ξαφνικά. Δεν λέμε ότι δεν υπάρχει ρίσκο, αλλά είναι εξαιρετικά χαμηλό. Εάν είναι κάτι να παρεκκλίνει από το φυσιολογικό, θα φανεί από νωρίς και υπάρχει πάντα χρόνος για μεταφορά στο νοσοκομείο.

Οι γυναίκες που επιλέγουν τον τοκετό στο σπίτι είναι πάντα καλά ενημερωμένες και συνειδητοποιημένες και οι μαίες, από την πλευρά τους, μπορούν να διαχειριστούν το επείγον. Παρέχουμε πρώτες βοήθειες για ασφαλή μεταφορά όπου χρειαστεί.

Εσύ που νιώθεις λιγότερο αγχωμένη;

Θα σου πω. Όταν είμαι στο μαιευτήριο είναι αλλιώς γιατί δεν είμαι εγώ η υπεύθυνη, όπως σε έναν τοκετό στο σπίτι. Σε μία κλινική, υπεύθυνος είναι ο γιατρός. Όμως υπάρχουν άλλα πράγματα που σε αποσυντονίζουν – εγώ τα λέω «πρωτοκολλίστικα» – που δεν είναι υπέρ της μαμάς και του μωρού και, δυστυχώς, εκεί εγώ δεν μπορώ να τα ρυθμίσω όλα.

Μετά τον τοκετό, δεν είναι πρώτη ανάγκη του μωρού να πλυθεί. Έχουμε ένα πλάσμα που θέλει να θερμορυθμιστεί και εμείς του κάνουμε μπάνιο

Προσωπικά, προτιμώ τον τοκετό στο σπίτι γιατί μπορεί να έχει μεγαλύτερη ευθύνη, αλλά υπάρχει περισσότερη ικανοποίηση για τη μαμά και το μωρό. Είναι άλλη η ατμόσφαιρα και άλλες οι διαδικασίες που ακολουθούνται.

Τι συμβαίνει σε ορισμένα μαιευτήρια που θεωρείς απαράδεκτο;

Η νούμερο ένα πρακτική, που για εμένα είναι ξεκάθαρη μαιευτική βία προς το μωρό, είναι ο αποχωρισμός από τη μητέρα του με το που βγει. Της το παίρνουν ή το αφήνουν 5-10 λεπτά, και μετά το απομακρύνουν, ενώ δεν πρέπει να φεύγει το μωρό από τη μάνα για το πρώτο δίωρο! Τέλος!

Δεν είναι πρώτη ανάγκη του μωρού να πλυθεί. Είναι να συνέλθει από το σοκ της γέννας πάνω στη μάνα του. Να ρυθμίσει την αναπνοή και τη θερμοκρασία. Έχουμε ουσιαστικά ένα πλάσμα που θέλει να θερμορυθμιστεί και εμείς του κάνουμε μπάνιο. 

Άλλα διαδικαστικά είναι να μπουν τα βραχιολάκια του και να ζυγιστεί για τα γραφειοκρατικά, ενώ παίρνουν το μωρό και το βάζουν να ζεσταθεί στον θάλαμο με τα άλλα μωρά. Αυτό γίνεται γιατί δεν υπάρχει one-to-one midwife, μαία δηλαδή, που να είναι δίπλα στη μητέρα και να τη βοηθά αυτές τις πρώτες ώρες μετά τον τοκετό. Εν τω μεταξύ, ειδικά στα δημόσια νοσοκομεία, δεν επιτρέπεται καν να είναι ο/η σύντροφος της γυναίκας μέσα, οπότε παίρνουν το μωρό και τέλος.  

Σε άλλα νοσοκομεία, το θέμα είναι καθαρά χωροταξικό. Δηλαδή εάν ένα δημόσιο νοσοκομείο έχει πέντε αίθουσες τοκετού, με το που γεννήσεις θα σε πάνε στον χώρο που γίνεται η ανάνηψη – όπου θα είναι και άλλες γυναίκες σε φορεία – και έτσι πάλι το μωρό απομακρύνεται.

Η γέννα θεωρείται κάτι επικίνδυνο από το οποίο πρέπει να «σώσουμε» μάνα και παιδί

Επιπλέον, η ανάνηψη που γίνεται σήμερα στα μωρά είναι εντελώς αντιεπιστημονική – δεν είναι καν στα πλαίσια του NLS (Newborn Life Support), του παγκόσμιου συστήματος που λέει πως κάνουμε ανάνηψη: Τα μωρά είναι υγιέστατα και κλαίνε γιατί θέλουν να νιώσουν τη μαμά τους και εμείς κάνουμε πράγματα αχρείαστα εκείνη την ώρα.

Γενικώς ασκείται πολλή βία στα μωρά. Η γέννα θεωρείται κάτι επικίνδυνο από το οποίο πρέπει να «σώσουμε» μάνα και παιδί και υπάρχει η τάση να παρεμβαίνουμε, ενώ η φύση τα έχει κάνει καλά. Για εμένα, εάν χρειαστεί κάποια παρέμβαση είναι για να σώσεις μία κατάσταση και όχι εκ των προτέρων για να μη συμβεί.

Είναι αυτός ο λόγος που έχουμε τόσο μεγάλο ποσοστό καισαρικών στην Ελλάδα;

Ξέρεις τι γίνεται; Στο συλλογικό ασυνείδητο έχει περάσει πως τόσο η μαμά όσο και το παιδί «κινδυνεύουν» από τη γέννα και έτσι δέχονται παρεμβάσεις μην τυχόν και συμβεί κάτι. Δηλαδή, αυτό που έχει μείνει είναι το adverse outcome, το αρνητικό, ότι θα συμβεί κάτι κακό.

Έχει να κάνει και με τον τρόπο που ζούμε: Έχουμε αποξενωθεί εντελώς από την ίδια μας τη φύση και δεν εμπιστευόμαστε πια τον οργανισμό μας, ότι μπορούμε να τα καταφέρουμε και πάμε κατευθείαν στα τεχνητά μέσα.

Οι τεχνητοί πόνοι και η καισαρική είναι στρεσογόνες πρακτικές για το μωρό

Η καισαρική τομή δεν πρέπει να γίνεται προληπτικά. Είναι ένα χειρουργείο. Εάν πάμε με προγραμματισμένο ραντεβού, το σοκ για το μωρό είναι τεράστιο γιατί δεν έχει μπει στη διαδικασία της γέννας – η ίδια η φύση είναι που προετοιμάζει το μωρό για να γεννηθεί: Με τις ορμόνες του τοκετού, το ετοιμάζει να πάρει την πρώτη του ανάσα.

Τόσο οι τεχνητοί πόνοι όσο και η καισαρική είναι στρεσογόνες πρακτικές για το μωρό, το οποίο τη μία στιγμή είναι μέσα στη μήτρα ήσυχο και ξαφνικά βρίσκεται έξω. Και γι’ αυτό, πολλά μωρά – ειδικά με τη λάθος ανάνηψη που γίνεται – πάνε στα πρόωρα.

Εν τω μεταξύ, η καισαρική σχετίζεται και με παθήσεις που μπορεί να κουβαλά μετά ο άνθρωπος εφ όρου ζωής, με αυτοάνοσα, αλλεργίες και άσθμα – γιατί όλα έχουν να κάνουν με το μικροβίωμα, δηλαδή τα καλά μικρόβια που παίρνει το μωρό περνώντας από τον κόλπο της μαμάς, κάτι που είναι απόλυτα σημαντικό για το ανοσοποιητικό του σύστημα.

Οπότε, είναι άλλο να πάμε σε καισαρική επειδή κάτι προέκυψε και εντελώς διαφορετικό να πούμε από την αρχή ότι θα βγει ένα μωρό με καισαρική. Αυτό, φυσικά, δεν σημαίνει πως όλα τα παιδιά που γεννιούνται με καισαρική θα έχουν προβλήματα, ούτε πως τα μωρά που γεννιούνται με φυσιολογικό τοκετό είναι απολύτως υγιή.

Και σίγουρα δεν θα πρέπει να φοβούνται όσες γυναίκες χρειάζεται να γεννήσουν με καισαρική τομή – όμως πρέπει οι επαγγελματίες υγείας να προσφέρουν ό,τι καλύτερο στη γυναίκα και κυρίως να την ενημερώνουν για τα πάντα – και για τι συνέπειες – δηλαδή να υπάρχει το informed consent, η συγκατάθεση που θα έρθει μετά τη σωστή ενημέρωση της εγκύου.

Πόσο ενισχύει το ανοσοποιητικό ο μητρικός θηλασμός και τι γίνεται με τις γυναίκες που δεν μπορούν να θηλάσουν;

Δύσκολο μία μητέρα να μην μπορεί να θηλάσει. Τις περισσότερες φορές απλώς δεν έχει τη σωστή στήριξη ή έχει λάθος οδηγίες και ενημέρωση. Για παράδειγμα, υπάρχουν γυναίκες που μου γράφουν στα social media ότι η μαία τους τούς είπε στο πρώτο 24ωρο να δώσουν στο μωρό ξένο γάλα γιατί οι ίδιες δεν είχαν.

Σαφώς, ο θηλασμός έχει προκλήσεις και δεν είναι για όλες τις γυναίκες το ίδιο εύκολος, αλλά οι επαγγελματίες υγείας πρέπει να στηρίξουν τη μητέρα με κάθε τρόπο.

Δεν έχουμε συνηθίσει ακόμα να βλέπουμε μία γυναίκα να θηλάζει το μωρό της σε δημόσια θέα

Εν τω μεταξύ, από τη δεκαετία του ’80 και του ’90, όταν οι γυναίκες άρχισαν να βγαίνουν πιο έντονα στην αγορά εργασίας και έπρεπε να επιστρέφουν στις 40 ημέρες στο γραφείο, έδιναν ξένο γάλα για πρακτικούς λόγους – ήταν και η άνοδος της γαλακτοβιομηχανίας – και έγινε μόδα. Και κάπως έτσι, συνδέθηκε ο θηλασμός με κάτι το «πρωτόγονο», ενώ το γάλα σε σκόνη έγινε το «σύγχρονο» και το «εξελιγμένο».

Αυτή η γενιά είναι τώρα οι γιαγιάδες και όταν κλαίει το μωρό, που η μαμά μπορεί να είναι πελαγωμένη ή κουρασμένη – και δυστυχώς μεταφράζουμε όλα τα κλάματα του μωρού σε «πείνα» –  η εύκολη λύση είναι το έτοιμο γάλα. Και αυτό είναι πολύ βαρύ και το μωρό θα κοιμηθεί αμέσως για να το χωνέψει και έτσι εμείς είμαστε ήσυχες ότι όλα πήγαν καλά.

Έχει αρχίσει όμως και αλλάζει η κουλτούρα γύρω από τον θηλασμό…

Δεν έχουμε συνηθίσει ακόμα να βλέπουμε μία γυναίκα να θηλάζει το μωρό της σε δημόσια θέα – όμως γίνονται προσπάθειες να αλλάξει αυτό. Ακόμα και μαμάδες στα social media είναι επικριτικές απέναντι σε άλλες που θηλάζουν τα παιδιά τους επειδή είναι πάνω από ενός ή δύο ετών.

Δεν υπάρχει όριο στον θηλασμό:  Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) λέει οπωσδήποτε 6 μήνες. Μέχρι τον ένα χρόνο, μάλιστα, το γάλα είναι η βασική τροφή του παιδιού – ενώ παράλληλα μπορεί να δοκιμάζει άλλες τροφές. Όμως, ο θηλασμός μπορεί να συνεχιστεί και μέχρι τα δύο χρόνια ή και παραπάνω – για όσο θέλουν οι μαμάδες και το ζητά το παιδί.

Είναι απίστευτο το σώμα της γυναίκας: Το γάλα της μητέρας προσαρμόζεται σύμφωνα με τις ανάγκες του παιδιού

Για ‘μένα, ο θηλασμός είναι εμβόλιο, καθώς το παιδί παίρνει αντισώματα. Το γάλα της μητέρας προσαρμόζεται σύμφωνα με τις ανάγκες του παιδιού σε κάθε ηλικία. Είναι απίστευτο το σώμα της γυναίκας: Η μητέρα παίρνει την πληροφορία από το στόμα του μωρού που μπορεί, για παράδειγμα να είναι κρυωμένο,  και βγάζει τα αντισώματα για τη νόσο που έχει στο γάλα της.

Δεν μπορεί να συγκριθεί αυτό με τη σκόνη που είναι ίδια από 0 έως 6 μηνών. Το γάλα της μητέρας αλλάζει ανάλογα με το τι τρώει η γυναίκα, τις ανάγκες του μωρού, την κατάστασή του. Εξάλλου, ο θηλασμός δεν είναι μόνο τροφή έχει να κάνει και με την συναισθηματική ενδυνάμωση.

Τελικά ποιον πρέπει να ακούει μία νέα μητέρα;

Κανέναν! Πρέπει να εμπιστεύεται το ένστικτό της. Μία καλά ενημερωμένη νέα μαμά ξέρει πολύ καλά τι πρέπει να κάνει. Επίσης, σημαντικό είναι να έχει τη στήριξη και του / της συντρόφου της.

Από κοινού θα πρέπει να ενημερώνονται σωστά και η μητέρα να παίρνει τις αποφάσεις που την κάνουν να νιώθει περισσότερο ασφαλής. Υπάρχουν οι επαγγελματίες υγείας, υπάρχει και το διαδίκτυο.

Δεν μπορώ να ακούω από τις μανάδες και τις πεθερές των νέων μητέρων να λένε: «Έλα μωρέ! Και εμείς το κάναμε και τι πάθαμε;»

Δεν γίνεται να είσαι απόλυτα οργανωμένος όταν ψάχνεις που θα παντρευτείς, να σκας ένα σωρό λεφτά για να έχεις το τέλειο μέρος για τη δεξίωση και να μην έχεις δει το μαιευτήριο όπου θα γεννήσεις ή να μην ξέρεις τι ακριβώς κάνουν εκεί.

Εν τω μεταξύ, δεν μπορώ να ακούω και από τους τριγύρω – συνήθως τις μανάδες και τις πεθερές των εγκύων – το «Έλα μωρέ! Και εμείς το κάναμε και τι πάθαμε;» Δηλαδή, δεν πάθαμε και τίποτα αλλά δεν είμαστε και στα καλύτερά μας: Όλοι είμαστε με στρες, κατάθλιψη, καρκίνους – αν τα κάναμε τόσο καλά, θα έπρεπε να ήμασταν σε εξαιρετική κατάσταση.

 Η αλήθεια είναι ότι κάτι πάει στραβά…

Εδώ βλέπουμε παιδιά να «σκοτώνονται» μεταξύ τους, παιδική κατάθλιψη, παιδική παχυσαρκία, ενήλικες στα πρόθυρα νευρικής κρίσης και με μία υγεία ιδιαίτερα ευάλωτη, αρρωσταίνουμε κάθε τρεις και λίγο. Άρα, εκ του αποτελέσματος, κάτι δεν κάναμε καλά.

Εγώ το λέω ξανά και ξανά: Η περιγεννητική περίοδος είναι εξαιρετικά σημαντική για τη σωματική και ψυχική υγεία του ανθρώπου. Δηλαδή, την ωκυτοκίνη, την ορμόνη της ευτυχίας και της αγάπης, μαθαίνεις να την εκκρίνεις στην πρώτη περίοδο της ζωής σου.

Εάν έχεις μία μαμά φουλ στρεσαρισμένη, γεννήθηκες με καισαρική τομή χωρίς να μπεις σε διαδικασία τοκετού, δεν περάσεις μέσα από τον κόλπο της μητέρας σου για να λάβεις το μικροβίωμα, χάσεις και τον θηλασμό, οπότε πάνε και από εκεί τα αντισώματα, δεν σε παίρνουν αγκαλιά για να μη σε «κακομάθουν», δεν κοιμάσαι στο κρεβάτι με τους γονείς σου γιατί οι άλλοι τους λένε πως δεν κάνει, πώς θα παράγεις την ωκυτοκίνη;

Πώς θα αγαπήσεις τον εαυτό σου πρώτα και έπειτα τον συνάνθρωπο; Και ερχόμαστε μετά και αναρωτιόμαστε τι έχουμε κάνει λάθος ως ανθρωπότητα…