Μεγέθυνση κειμένου
Εάν το Ισραήλ χτυπήσει τις ιρανικές ενεργειακές εγκαταστάσεις, οι παγκόσμιες τιμές του πετρελαίου πιθανότατα θα εκτοξευθούν από τα 74 δολάρια περίπου τώρα στα 86 δολάρια το βαρέλι
Η Μέση Ανατολή βρίσκεται σε χάος και η αγορά πετρελαίου είναι εντυπωσιακά ήρεμη γι’ αυτό. Οι τιμές του πετρελαίου έχουν ανέβει, αλλά όχι δραματικά, ακόμα και ενώ ο κόσμος προετοιμάζεται για έναν ολοκληρωτικό πόλεμο στην πιο κρίσιμη περιοχή του πλανήτη για την ενέργεια.
Η σχετικά ψύχραιμη αντίδραση της αγοράς πετρελαίου αντανακλά μια νοοτροπία που έχει αρχίσει να επικρατεί.
Οι επενδυτές, έχοντας καεί από προηγούμενες γεωπολιτικές ανησυχίες που γρήγορα έπεσαν στο κενό, έχουν μουδιάσει από τον καταιγισμό κρίσεων σε όλο τον κόσμο. Αυτή τη φορά περιμένουν αποδείξεις για πραγματικές διαταραχές του εφοδιασμού προτού ανεβάσουν την τιμή του αργού πετρελαίου.
Ωστόσο, οι ειδικοί προειδοποιούν ότι εξακολουθεί να υπάρχει πραγματικός κίνδυνος ο αναδυόμενος περιφερειακός πόλεμος στη Μέση Ανατολή να προκαλέσει μια καταστροφική άνοδο των τιμών του πετρελαίου που θα κλονίσει, όχι μόνο την παγκόσμια οικονομία, αλλά ίσως και τις προεδρικές εκλογές στις ΗΠΑ.
«Αυτό πρόκειται να χειροτερέψει πριν βελτιωθεί. Η ιστορία του ψεύτη βοσκού που ξεγελά επανειλημμένα τους χωρικούς λέγοντας ότι ένας λύκος επιτίθεται στο κοπάδι, δεν είχε καλό τέλος – ούτε για το χωριό ούτε για τον βοσκο», δήλωσε ο Bob McNally, πρόεδρος της εταιρείας συμβούλων Rapidan Energy Group.
«Είναι δύσκολο να υπερεκτιμήσει κανείς πόσο εφησυχασμένες έχουν γίνει οι αγορές πετρελαίου», είπε.
Είναι επίσης δύσκολο να υπερεκτιμήσει κανείς πόσο απεχθάνονται οι Αμερικανοί τις αιχμές των τιμών στην αντλία βενζίνης.
Οι τιμές της βενζίνης έχουν πέσει – με 18 πολιτείες να έχουν τώρα κατά μέσο όρο λιγότερο από 3 δολάρια το γαλόνι – αλλά μια μεγαλύτερη σύγκρουση στη Μέση Ανατολή θα μπορούσε να το αλλάξει αυτό.
«Πρόκειται μακράν για την πιο σημαντική περιοχή παραγωγής και εξαγωγής στον κόσμο. Δεν είναι τίποτα λιγότερο από την καρδιά και το σύστημα κυκλοφορίας της παγκόσμιας οικονομίας», δήλωσε ο McNally, ο οποίος διετέλεσε σύμβουλος ενέργειας του πρώην προέδρου George W. Bush.
Κανένας πανικός στις αγορές
Οι τιμές του πετρελαίου σκαρφάλωσαν μόλις 2,4% την Τρίτη (01/10), αφού το Ιράν έριξε εκατοντάδες πυραύλους στο Ισραήλ. Οι τιμές αυξήθηκαν ελάχιστα την επόμενη μέρα, ακόμη και όταν το Ισραήλ υποσχέθηκε αντίποινα.
Μόνο την Πέμπτη (03/10), όταν ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν άφησε ανοιχτή την πόρτα στο Ισραήλ να πλήξει τα αποθέματα πετρελαίου του Ιράν, οι αγορές αντέδρασαν πιο έντονα. Το αργό σκαρφάλωσε σχεδόν 5% στα 73,50 δολάρια το βαρέλι το απόγευμα της ίδιας μέρας.
Παρόλα αυτά, οι τιμές του αμερικανικού πετρελαίου παραμένουν πολύ πιο κοντά στα χαμηλά επίπεδα του 2024 παρά στα υψηλά επίπεδα του περασμένου φθινοπώρου, σχεδόν στα 90 δολάρια.
Η συγκρατημένη αντίδραση υπογραμμίζει τις παρατεταμένες ανησυχίες σχετικά με την υπερπροσφορά, τα οικονομικά προβλήματα στην Κίνα και τις εσωτερικές διαμάχες εντός του ΟΠΕΚ+, του καρτέλ πετρελαίου με επικεφαλής τη Σαουδική Αραβία και τη Ρωσία.
Η αντίδραση της αγοράς θα ήταν πιθανότατα πολύ πιο δραματική πριν από δύο δεκαετίες, πριν από την επανάσταση του σχιστόλιθου που έκανε τις Ηνωμένες Πολιτείες ενεργειακή υπερδύναμη.
«Πριν από την επανάσταση του σχιστόλιθου, αυτού του είδους η κατάσταση θα είχε στείλει τις τιμές πολύ πάνω από τα 100 δολάρια», δήλωσε στο CNN η Helima Croft, παγκόσμια επικεφαλής της στρατηγικής εμπορευμάτων στην RBC Capital Markets.
Ακόμη και μόλις πριν από δύο χρόνια, οι τιμές του πετρελαίου εκτινάχθηκαν στα 130 δολάρια το βαρέλι τον Μάρτιο του 2022 μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Ωστόσο, ο πόλεμος αυτός δεν προκάλεσε ποτέ τις μεγάλες διαταραχές της προσφοράς που πολλοί φοβόντουσαν και οι τιμές του πετρελαίου επέστρεψαν τελικά στη γη.
Πώς θα απαντήσει το Ισραήλ
Τώρα το ερώτημα είναι πώς θα επιλέξει το Ισραήλ να ανταποδώσει το χτύπημα στο Ιράν – και αν αυτή η απάντηση θα διαταράξει τις ροές πετρελαίου από την περιοχή.
Είναι πολύ νωρίς για να πούμε ότι θα υπάρξει διακοπή του ενεργειακού εφοδιασμού και οι αξιωματούχοι των ΗΠΑ θα κάνουν πιθανότατα ό,τι είναι δυνατόν για να την αποφύγουν.
Ο Μπάιντεν δήλωσε την Τετάρτη ότι δεν υποστηρίζει μια ισραηλινή επίθεση στις ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις.
«Υπάρχει ένας αξιοπρεπής κίνδυνος ότι οι ενεργειακές εγκαταστάσεις και οι ροές πετρελαίου θα μπορούσαν να απορροφηθούν σε μια κλιμάκωση μεταξύ του Ισραήλ και του Ιράν και των συμμάχων του», δήλωσε ο McNally.
Και τότε πώς θα απαντούσε το Ιράν σε μια άμεση επίθεση από το Ισραήλ;
Η Croft είπε ότι υπάρχει κίνδυνος το Ιράν να αποφασίσει να «διεθνοποιήσει» το κόστος της κρίσης χτυπώντας πετρελαϊκές εγκαταστάσεις στην περιοχή.
Οι τιμές του πετρελαίου εκτινάχθηκαν στα ύψη το 2019, όταν οι πετρελαϊκές εγκαταστάσεις της Σαουδικής Αραβίας υπέστησαν ζημιές σε μια επίθεση που οι Αμερικανοί αξιωματούχοι απέδωσαν στο Ιράν.
«Αυτή η ιρανική απάντηση θα μπορούσε να είναι σαν ένα ντοπαρισμένο 2019», δήλωσε η Croft.
Η επίθεση στις ιρανικές πετρελαϊκές εγκαταστάσεις θα μπορούσε να οδηγήσει τις τιμές στα ύψη
Ο Kevin Book, διευθύνων σύμβουλος της ClearView Energy Partners, δήλωσε στο CNN ότι πιστεύει ότι η αγορά πετρελαίου υποτιμά τον κίνδυνο στη Μέση Ανατολή αυτή τη στιγμή.
Εάν το Ισραήλ χτυπήσει τις ιρανικές ενεργειακές εγκαταστάσεις, οι παγκόσμιες τιμές του πετρελαίου πιθανότατα θα εκτοξευθούν από τα 74 δολάρια περίπου τώρα στα 86 δολάρια το βαρέλι, δήλωσε η ClearView στους πελάτες της αυτή την εβδομάδα.
Παρόλο που το Ιράν παραμένει υπό κυρώσεις για το πυρηνικό του πρόγραμμα, εξακολουθεί να είναι σε θέση να πωλεί το πετρέλαιό του στην παγκόσμια αγορά – κυρίως στην Κίνα.
Ένας κίνδυνος είναι να δεχθεί επίθεση η κύρια εγκατάσταση εξαγωγής του Ιράν στο νησί Χαργκ. Αυτό θα μπορούσε να έχει σημαντικό αντίκτυπο, επειδή αντιπροσωπεύει το 90% των εξαγωγών πετρελαίου του Ιράν, σύμφωνα με την ClearView.
Οι εξαγωγές πετρελαίου του Ιράν ανήλθαν σε «στιβαρό» 1,8 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα τον Αύγουστο, σύμφωνα με τη Διεθνή Υπηρεσία Ενέργειας.
Μια απώλεια αυτού του πετρελαίου θα είχε αντίκτυπο στις τιμές της ενέργειας.
Φόβοι για τα Στενά του Ορμούζ
Θεωρητικά, η Σαουδική Αραβία και ο ΟΠΕΚ θα μπορούσαν να αναπληρώσουν την απώλεια αυτών των βαρελιών, αν και θα χρειαζόταν χρόνος για να γίνει αυτό.
«Παρ’ όλη τη συζήτηση για την επανάσταση του σχιστόλιθου, για άλλη μια φορά θα καταλήξει σε ένα τηλεφώνημα στο Ριάντ», δήλωσε η Croft, αναλυτής της RBC.
Είναι επίσης πιθανό η κυβέρνηση Μπάιντεν να ανταποκριθεί σε μια διακοπή με την απελευθέρωση αποθεμάτων έκτακτης ανάγκης από το Στρατηγικό Αποθεματικό Πετρελαίου. Ο Μπάιντεν άδειασε επιθετικά πετρέλαιο από το SPR μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, αλλά παραμένει η μεγαλύτερη προμήθεια πετρελαίου έκτακτης ανάγκης στον κόσμο.
Ο μεγαλύτερος κίνδυνος είναι το Ιράν να προβεί σε αντίποινα διακόπτοντας τη ροή του πετρελαίου από τα Στενά του Ορμούζ, το πιο κρίσιμο σημείο αποχέτευσης πετρελαίου στον πλανήτη.
Το κανάλι έχει πλάτος μόλις 21 μίλια στο στενότερο σημείο του και είναι ο μόνος τρόπος για να φτάσει το πετρέλαιο από τον Περσικό Κόλπο στους ωκεανούς του κόσμου.
Μια διαταραχή στα Στενά του Ορμούζ θα μπορούσε να στείλει τις τιμές του πετρελαίου πάνω από τα 100 δολάρια το βαρέλι, σύμφωνα με την ClearView.
Οι αναλυτές της Citigroup έγραψαν σε σημείωμα προς τους πελάτες τους την Τετάρτη: «Οποιοδήποτε κλείσιμο των Στενών του Ορμούζ θα αποτελούσε σημείο καμπής για την παγκόσμια αγορά πετρελαίου και την παγκόσμια οικονομία».
«Σε ένα τέτοιο σενάριο, οι παγκόσμιες αγορές πετρελαίου θα βρίσκονταν σε αχαρτογράφητα νερά, με τις τιμές του πετρελαίου να βιώνουν πιθανότατα μια απότομη και σημαντική άνοδο πολύ πέρα από τα προηγούμενα υψηλά ρεκόρ», σύμφωνα με το σημείωμα.
Η Citi τόνισε ότι ένα τέτοιο ενδεχόμενο είναι απίθανο και ότι η αιχμή των τιμών θα είναι προσωρινή καθώς η αγορά θα προσαρμόζεται.
Παρόλα αυτά, μια σημερινή αιχμή της τιμής του πετρελαίου θα έστελνε τις τιμές της βενζίνης στα ύψη, λίγες εβδομάδες πριν από τις αμερικανικές εκλογές. Και θα μπορούσε να εκνευρίσει τους καταναλωτές και τις επιχειρήσεις σχετικά με τη σταθερότητα της παγκόσμιας οικονομίας.
«Υπάρχουν λίγες μετρήσεις που είναι πιο πιθανό να επηρεάσουν την αντίληψη των ψηφοφόρων για την οικονομική ευημερία από την τιμή της βενζίνης», δήλωσε ο Book.
Με πληροφορίες από CNN
Ακολουθήστε το pride.gr στο Google News και ενημερωθείτε πρώτοι
Related
Νεοτερα
