Η δολοφονία του ηγέτη της Χεζμπολάχ Χασάν Νασράλα ήταν ένα βήμα προς την αλλαγή «της ισορροπίας δυνάμεων στην περιοχή για τα επόμενα χρόνια», δήλωσε το Σάββατο (28/09) ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου.

Ο ηγέτης του Ισραήλ βλέπει μια ευκαιρία που ανοίγεται για μια θεμελιώδη αναδιαμόρφωση της εξουσίας στη Μέση Ανατολή και μπορεί να θεωρεί ότι η Χεζμπολάχ είναι θανάσιμα τραυματισμένη. Η ολοκληρωτική νίκη, ωστόσο, είναι άπιαστη και όσοι παίρνουν αυτό που εύχονται συχνά ζουν για να το μετανιώσουν.

Από τις 17 Σεπτεμβρίου, το Ισραήλ έχει καταφέρει στη μαχητική ομάδα που υποστηρίζεται από το Ιράν το ένα πλήγμα μετά το άλλο στο Λίβανο – πρώτα οι εκρήξεις των βομβητών και των walkie talkie, στη συνέχεια μια μαζική αεροπορική επιδρομή στη νότια Βηρυτό που σκότωσε τον ανώτερο διοικητή Ιμπραήμ Ακίλ (μαζί με τουλάχιστον είκοσι πολίτες), ενώ τρεις ημέρες αργότερα ακολούθησε η έναρξη μιας βίαιης εκστρατείας βομβαρδισμών.

Μέχρι το βράδυ της Παρασκευής (27/09) -όταν ο Νασράλα σκοτώθηκε σε βομβιστική επίθεση που ισοπέδωσε πολλά κτίρια- η ανώτερη ηγεσία της Χιζμπολάχ είχε εξαλειφθεί σχεδόν ολοκληρωτικά.

Ωστόσο, η πρόσφατη ιστορία προσφέρει μόνο πικρά μαθήματα για τους ισραηλινούς ηγέτες – και άλλους – που τρέφουν μεγάλες φιλοδοξίες για τεκτονικές αλλαγές στο Λίβανο και στη Μέση Ανατολή γενικότερα.

Διαβασε ακομα

Η Χεζμπολάχ δεν είναι Χαμάς. Μπορεί το Ισραήλ να αντέξει έναν ολοκληρωτικό πόλεμο;

Τον Ιούνιο του 1982, το Ισραήλ εισέβαλε στον Λίβανο με στόχο να συντρίψει την Παλαιστινιακή Απελευθερωτική Οργάνωση. Πέραν αυτού, ήλπιζε να εγκαθιδρύσει μια εύπλαστη χριστιανοκρατούμενη κυβέρνηση στη Βηρυτό και να εκδιώξει τις συριακές δυνάμεις από τη χώρα.

Απέτυχε και στα τρία. Ναι, οι παλαιστινιακές ένοπλες ομάδες στο Λίβανο αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τη χώρα βάσει μιας συμφωνίας που επιτεύχθηκε με αμερικανική μεσολάβηση και τους έστειλε στην εξορία στην Τυνησία, την Υεμένη και αλλού.

Αλλά ο στόχος της κατάπνιξης των παλαιστινιακών εθνικών φιλοδοξιών μαζί με την Οργάνωση για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης απέτυχε. Πέντε χρόνια αργότερα, η Πρώτη Παλαιστινιακή Ιντιφάντα, ή εξέγερση, ξέσπασε στη Γάζα και εξαπλώθηκε στη Δυτική Όχθη. Σήμερα οι Παλαιστίνιοι είναι τόσο ανυποχώρητοι και ανήσυχοι όσο ποτέ άλλοτε στην απόρριψη της ισραηλινής κατοχής.

Ο κύριος σύμμαχος του Ισραήλ στο Λίβανο κατά την εισβολή ήταν ο Μπασίρ Αλ Γκεμαγιέλ, ένας ηγέτης της χριστιανικής πολιτοφυλακής των Μαρωνιτών, ο οποίος εξελέγη από το κοινοβούλιο, αλλά πριν αναλάβει τα καθήκοντά του δολοφονήθηκε σε μια τεράστια έκρηξη στην ανατολική Βηρυτό.

Τον αντικατέστησε ο αδελφός του, Αμίν, και υπό την ηγεσία του και με την ενεργό αμερικανική συμμετοχή και ενθάρρυνση, τον Μάιο του 1983, ο Λίβανος και το Ισραήλ υπέγραψαν συμφωνία για την εγκαθίδρυση κανονικών διμερών σχέσεων.

Διαβασε ακομα

Πώς οι επιθέσεις στον Λίβανο άλλαξαν τη Μέση Ανατολή

Μπροστά στην έντονη αντιπολίτευση, η κυβέρνηση έπεσε τον επόμενο Φεβρουάριο και σύντομα η συμφωνία ακυρώθηκε.

Οι ΗΠΑ, οι οποίες είχαν αναπτύξει στρατεύματα στη Βηρυτό μετά τις σφαγές στη Σάμπρα και τη Σατίλα τον Σεπτέμβριο του 1982, αποχώρησαν αφού η πρεσβεία τους βομβαρδίστηκε δύο φορές, μαζί με τους Αμερικανούς πεζοναύτες και τους στρατώνες του γαλλικού στρατού τον Οκτώβριο του 1983.

Ο εμφύλιος πόλεμος του Λιβάνου ξέσπασε εκ νέου και μαινόταν για περισσότερα από έξι χρόνια.

Οι συριακές δυνάμεις, οι οποίες είχαν εισέλθει στον Λίβανο το 1976 ως «αποτρεπτική δύναμη» βάσει εντολής του Αραβικού Συνδέσμου, δεν αποχώρησαν παρά μόνο το 2005, μετά τη δολοφονία του πρώην πρωθυπουργού Ραφίκ Αλ Χαρίρι.

Ίσως το πιο σημαντικό αποτέλεσμα της ισραηλινής εισβολής του 1982 ήταν η γέννηση της Χεζμπολάχ, η οποία συνέχισε να διεξάγει έναν αδυσώπητο ανταρτοπόλεμο που ανάγκασε το Ισραήλ να αποχωρήσει μονομερώς από τον νότιο Λίβανο – σημαντικά η πρώτη και μοναδική φορά που μια αραβική στρατιωτική δύναμη ανάγκασε επιτυχώς το Ισραήλ να υποχωρήσει από αραβικά εδάφη.

Αυτή η νέα ομάδα, με τη βοήθεια του Ιράν, αποδείχθηκε πολύ πιο φονική και αποτελεσματική από τους Παλαιστίνιους μαχητές που το Ισραήλ είχε εκδιώξει με επιτυχία.

Η Χεζμπολάχ συνέχισε να πολεμά το Ισραήλ μέχρις εσχάτων στον πόλεμο του 2006 και τα επόμενα χρόνια έγινε μόνο ισχυρότερη, με σημαντική ιρανική βοήθεια.

Σήμερα η Χεζμπολάχ είναι κατακερματισμένη και διαλυμένη και σαφώς διεισδύει στις ισραηλινές μυστικές υπηρεσίες – αλλά και πάλι, θα ήταν πρόωρο να γραφτεί ο επικήδειός της.

Διαβασε ακομα

Η πιο σκοτεινή ώρα της Χεζμπολάχ, η πιο αιματηρή στον Λίβανο

Πέρα από τον Λίβανο και το Ισραήλ, υπάρχει το παράδειγμα της εισβολής στο Ιράκ υπό την ηγεσία των ΗΠΑ το 2003.

Καθώς ο ιρακινός στρατός κατέρρεε και τα αμερικανικά στρατεύματα έτρεχαν προς τη Βαγδάτη, η κυβέρνηση του Τζορτζ Μπους έτρεφε φαντασιώσεις ότι η πτώση του Σαντάμ Χουσεΐν θα οδηγούσε στην ανατροπή των καθεστώτων της Τεχεράνης και της Δαμασκού και θα πυροδοτούσε την άνθιση των φιλελεύθερων δημοκρατιών σε ολόκληρη την περιοχή.

Αντίθετα, η αμερικανική κατοχή του Ιράκ κατέληξε σε ένα λουτρό αίματος θρησκευτικής βίας, στο οποίο οι ΗΠΑ πλήρωσαν ακριβά με αίμα και χρήμα, ενώ ο λαός του Ιράκ ακόμη περισσότερο.

Η δολοφονία του Σαντάμ Χουσεΐν επέτρεψε στο Ιράν να εξαπλώσει την επιρροή του στην καρδιά του πολιτικού κατεστημένου της Βαγδάτης.

Η Αλ Κάιντα, η οποία διαλύθηκε από την εισβολή στο Αφγανιστάν υπό την ηγεσία των ΗΠΑ, αναγεννήθηκε στο σουνιτικό τρίγωνο του Ιράκ και τελικά μεταμορφώθηκε στο Ισλαμικό Κράτος στη Συρία και το Ιράκ.

Η τότε υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Κοντολίζα Ράις κατά τη διάρκεια του πολέμου Ισραήλ-Χιζμπολάχ το 2006, είπε ότι όλη η αιματοχυσία και η καταστροφή που παρακολουθούσαμε τότε, ήταν «οι γεννητικοί πόνοι της νέας Μέσης Ανατολής».

Προσοχή σε όσους υπόσχονται μια νέα αυγή, τη γέννηση μιας νέας Μέσης Ανατολής, μια νέα ισορροπία δυνάμεων στην περιοχή. Ο Λίβανος είναι ένας μικρόκοσμος όλων όσων μπορούν να πάνε στραβά. Είναι η χώρα των απρόβλεπτων συνεπειών.

Με πληροφορίες από CNN