Τα τελευταία χρόνια πολλές είναι οι επιχειρήσεις που φαίνεται ότι στηρίζουν τη ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα με απώτερο σκοπό να επωφεληθούν από τον θετικό αντίκτυπο που έχει όλο αυτό για εκείνους και τα έσοδά τους. Το φαινόμενο “pinkwashing” έχει την τιμητική του κατά τη διάρκεια του Ιουνίου (Pride Month), όταν διάφορες εταιρείες «στρώνουν το ροζ χαλί» για να «παρελάσουν» οι queer και οι υποστηρικτές τους, διακοσμώντας τα βαρετά εταιρικά λογότυπά τους με ουράνια τόξα και ποστάροντας στα social media «εμπνευσμένα μηνύματα» για την υπερηφάνεια.

Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια, οι πιο απαιτητικοί καταναλωτές έχουν εκφράσει τις ανησυχίες τους σχετικά με τις επιπτώσεις του “pinkwashing” και πώς οι φαινομενικά καλοπροαίρετες επιχειρήσεις και τα ιδρύματα καταλήγουν να κάνουν περισσότερο κακό παρά καλό.

Τι είναι το pinkwashing;

Το pinkwashing αναφέρεται στον τρόπο με τον οποίο εταιρείες και ιδρύματα οικειοποιούνται το ΛΟΑΤΚΙ+ κίνημα και τη γενικότερη κουλτούρα για να προωθήσουν ένα προϊόν, μια εταιρεία ή μια οντότητα.

Αυτό παρατηρείται πιο έντονα κατά τη διάρκεια του Μήνα Υπερηφάνειας, όταν οι διάφορες μάρκες και οι οργανισμοί βγαίνουν μπροστά «για να στηρίξουν» τη ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα με λογότυπα στολισμένα με το ουράνιο τόξο και προωθητικές ενέργειες με queer θεματολογία.

Ο όρος “pinkwashing” χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά το 2002, όταν οι υποστηρικτές της ευαισθητοποίησης για τον καρκίνο του μαστού άρχισαν να παρατηρούν μάρκες που προωθούσαν προϊόντα με τη ροζ κορδέλα – σύμβολο της ανάγκης ευαισθητοποίησης και χρηματοδότησης της έρευνας για τον καρκίνο του μαστού.

Ωστόσο, αυτές οι εταιρείες στήριζαν μεν την εκστρατεία, αλλά παράλληλα συνέχιζαν να κατασκευάζουν προϊόντα που περιείχαν συστατικά που προκαλούν καρκίνο.

Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.

Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από το χρήστη Las viñetas de Moreno 🚩 (@morenoleninista)

Το ροζ «ξέπλυμα»

Εκ πρώτης όψεως, μπορεί να φαίνεται αξιέπαινο για τις επώνυμες επιχειρήσεις – και όχι μόνο – να εκφράζουν την υποστήριξή τους στη ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα, αλλά οι πιο επιφυλακτικοί προτρέπουν τους καταναλωτές να είναι πιο απαιτητικοί σχετικά με τις πραγματικές αξίες και τις εργασιακές πρακτικές μιας εταιρείας πριν αγοράσουν μια μάρκα μόνο και μόνο επειδή φέρει το ουράνιο τόξο στο λογότυπό της.

Πολλές είναι άλλωστε οι επιχειρήσεις που επιδίδονται σε “pinkwashing” για να ενισχύσουν τις δημόσιες σχέσεις τους και να αντλήσουν κεφάλαια από το «ροζ χρήμα», ενώ παράλληλα διατηρούν άδικες εργασιακές πρακτικές, διαδικασίες προσλήψεων που εισάγουν διακρίσεις και υποστηρίζουν οργανώσεις κατά των ΛΟΑΤΚΙ+.

Διαβασε ακομα

Αγόρασε τα αναμνηστικά του EuroPride 2024, είναι για καλό

Είναι ένας τρόπος για πολλές εταιρείες «να καρπώνονται τα οφέλη της queer συμμαχίας χωρίς να πρωτοστατούν σε πρωτοβουλίες ή να προωθούν απτές πολιτικές που θα έχουν θετικό αντίκτυπο στην κοινότητα», λέει το Institute for Policy Studies, μια αμερικανική προοδευτική δεξαμενή σκέψης που ξεκίνησε το 1963 και εδρεύει στην Ουάσιγκτον.

Αυτές οι εταιρείες κάνουν πως στηρίζουν τους ΛΟΑΤΚΙ+ έχοντας ως στόχο το κέρδος, ενώ η κοινότητα συνεχίζει να υποφέρει από διακρίσεις, υψηλά ποσοστά ψυχικών ασθενειών, έλλειψη στέγης, ανεργία και φτώχεια.

Πώς μοιάζει το Pinkwashing;

Ένα από τα πιο κραυγαλέα παραδείγματα pinkwashing είναι η προσπάθεια της ισραηλινής κυβέρνησης να επαναπροσδιορίσει τη χώρα ως ένα είδος «γκέι Μέκκας».

Το 2010, η επιτροπή τουρισμού του Τελ Αβίβ χρηματοδότησε μια εκστρατεία 90 εκατομμυρίων δολαρίων για να «πουλήσει» την πόλη ως «διεθνή προορισμό διακοπών για ομοφυλόφιλους».

Μέχρι πρόσφατα, το Tel Aviv Pride προβαλλόταν ως η «μεγαλύτερη εκδήλωση υπερηφάνειας στην Ασία» (το φετινό Pride Parade ακυρώθηκε). Αυτό, παρά τις συνεχείς παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων κατά των Παλαιστινίων, την αιματοχυσία στη Γάζα, και τους ακραία συντηρητικούς και βαθιά θρησκευόμενους πολιτικούς που απαρτίζουν την κυβέρνηση οι οποίοι, σύμφωνα με τον καθηγητή νομικής του Πανεπιστημίου του Τελ Αβίβ, Aeyal Gross, «παραμένουν έντονα ομοφοβικοί».

Σφαίρες Ουράνιο Τόξο των πεζοναυτών των ΗΠΑ

Τον Ιούνιο του 2022, ο λογαριασμός Twitter (πλέον X) των πεζοναυτών των Ηνωμένων Πολιτειών ανέβασε στο Twitter μια φωτογραφία από το κράνος ενός στρατιώτη με έξι σφαίρες στο χρώμα του ουράνιου τόξου δεμένες στο πλάι.

«Καθ’ όλη τη διάρκεια του Ιουνίου, το Σώμα Πεζοναυτών των ΗΠΑ (USMC) στηρίζει το #Pride αναγνωρίζοντας και τιμώντας τη συνεισφορά των ΛΟΑΤΚΙ μελών των υπηρεσιών μας. Παραμένουμε προσηλωμένοι στην προώθηση ενός περιβάλλοντος χωρίς διακρίσεις και υπερασπιζόμαστε τις αξίες της ίσης μεταχείρισης όλων, με αξιοπρέπεια και σεβασμό», έλεγε η λεζάντα.

Ωστόσο, ο αμερικανικός στρατός έχει μακρά ιστορία ομοφοβικών και τρανσφοβικών πολιτικών, συμπεριλαμβανομένης της απαγόρευσης “Don’t Ask, Don’t Tell” που απαγόρευε στους Αμερικανούς ΛΟΑΤΚΙ να υπηρετούν ανοιχτά στο στρατό.

Σειρά Pride στο SHEIN

Ο «γίγαντας του ηλεκτρονικού εμπορίου» Shein είναι μόνο μία από τις πολλές εταιρείες που προωθούν το φτηνό fast fashion παγκοσμίως. Το 2022 κυκλοφόρησαν μια ειδική συλλογή με σχεδόν 400 προϊόντα που σχετίζονταν με το Pride στον κατάλογό τους. Ωστόσο, όπως αναφέρει η εταιρεία βιώσιμης μόδας Good On You, η Shein δεν έκανε σχεδόν τίποτα για να στηρίξει το κίνημα των ΛΟΑΤΚΙ+ με τα έσοδα που αποκόμισε από τη συγκεκριμένη κολεξιόν.

Εκτός από αυτό όμως, η fast fashion εταιρεία ηλεκτρονικού εμπορίου έχει πολλές φορές δεχτεί έντονη κριτική για τις ανήθικες εργασιακές πρακτικές της αλλά και την έλλειψη διαφάνειας όσον αφορά στο αποτύπωμα άνθρακα και τη χρήση τοξικών χημικών ουσιών στη διαδικασία παραγωγής των ρούχων της.

Διαβασε ακομα

Shein: Η fast fashion των πενιχρών μισθών, των εξαντλητικών ωραρίων και της παιδικής εργασίας

Τι μπορούν να κάνουν οι καταναλωτές;

Καλό είναι να επιλέγουμε – ανάλογα με την τσέπη μας φυσικά – να ψωνίζουμε από εταιρείες που είναι αποδεδειγμένα γνωστές για τις ευαισθησίες τους γύρω από το περιβάλλον και που αγωνίζονται με διάφορους τρόπους να συνθλίψουν τις διακρίσεις. Επιχειρήσεις που σέβονται τον εργαζόμενο και – ιδανικά – που έχουν στο δυναμικό τους ή ανήκουν σε queer άτομα.

Το πιο σημαντικό είναι να μην παρασυρόμαστε από τις καμπάνιες μεγάλων εταιρειών που ναι μεν δείχνουν πως στηρίζουν τους ΛΟΑΤΚΙ+ αλλά στην ουσία αποσκοπούν μόνο στο προσωπικό τους κέρδος.

Και να θυμόμαστε πως στήριξη δεν σημαίνει μόνο ένα ουράνιο τόξο στο λογότυπο, μία πολύχρωμη κολεξιόν και ένα χορηγούμενο άρμα ή περίπτερο στο Pride Parade.

Με πληροφορίες από LGBTQ Nation