Το 1994, σε ένα νοσοκομείο της Ουαλίας, η σεξουαλική ζωή εκατομμυρίων ανθρώπων θα άλλαζε για πάντα, χάρη στη γενναιότητα μιας μικρής ομάδας ανδρών από το Merthyr Tydfil, μία πόλη στα ανατολικά της χώρας – συμπεριλαμβανομένων ορισμένων πρώην χαλυβουργών που αναζητούσαν απεγνωσμένα χρήματα, κατά τη διάρκεια της βιομηχανικής παρακμής της περιοχής.

Η οικονομική ανέχεια οδήγησε πολλούς από αυτούς να πάνε στο τοπικό ερευνητικό κέντρο και να γίνουν εθελοντές ως ιατρικά πειραματόζωα. Από τις αρχές της δεκαετίας του 1990, η Pfizer ήθελε να δοκιμάσει ένα χημικό σκεύασμα που ονομαζόταν Sildenafil UK-92,480, σε μια προσπάθεια να αντιμετωπίσει την υψηλή αρτηριακή πίεση και τη στηθάγχη.

Η φαρμακευτική εταιρεία ανέθεσε τις μελέτες στο ερευνητικό κέντρο του Merthyr Tydfil που στρατολόγησε ντόπιους νεαρούς άνδρες για να δοκιμάσουν… το βιάγκρα.

«Εύκολο» χρήμα

Ο Idris Price ήταν ένας από τους άνδρες που υπέγραψαν για να δοκιμάσουν το νέο φάρμακο το 1992, αυτό που είναι πλέον γνωστό ως “viagra” (βιάγκρα) ή μπλε χάπι. Εκείνη την εποχή πήγαινε από δουλειά σε δουλειά, έχοντας απολυθεί από την τοπική χαλυβουργία.

«Αν μου έλειπαν χρήματα, πήγαινα σε αυτό το μέρος που ονομάζεται Simbec», λέει ο Price, όπου ρωτούσε για τις μελέτες στις οποίες θα μπορούσε να πάρει μέρος επί πληρωμή.

Οι μόνες πληροφορίες που γνώριζε σχετικά με το φάρμακο ήταν πως το δισκίο θα καταπολεμούσε τη στηθάγχη και ότι ίσως να είχε ορισμένες παρενέργειες. Παρόλο που, όπως είναι λογικό και ο ίδιος και οι άλλοι συμμετέχοντες, είχαν άγχος, ξεκίνησαν να λαμβάνουν το σύνθετο χάπι UK-92.480 τρεις φορές την ημέρα για 10 συνεχόμενες ημέρες.

Τα χρήματα ήταν ιδιαιτέρως σημαντικά για τον Price: «Μας επέτρεψαν να πάρουμε επιπλέον τρόφιμα. […] Ήταν πραγματικά εύκολο χρήμα που μας ήταν χρήσιμο».

Διαβασε ακομα

Θα έπινες χυμό από βάτραχο για να σου κελαηδήσει ξανά;

Η μπλε επανάσταση

Ωστόσο, όταν η δοκιμή τελείωσε, οι ερευνητές διαπίστωσαν πως οι συμμετέχοντες στη δοκιμή βίωναν κάποιες απρόβλεπτες παρενέργειες του φαρμάκου – ήταν η στιγμή που «έφερε την επανάσταση» για τη Pfizer αλλά και ολόκληρο τον κόσμο.

Οι εθελοντές προσέρχονταν στο ερευνητικό κέντρο, λέγοντας – με χαμηλωμένα μάτια και κατακόκκινοι από ντροπή – πως άρχισαν να παρατηρούν ασυνήθιστα μεγάλο αριθμό στύσεων.

Οι τυχαίες παρατηρήσεις στο Merthyr Tydfil ώθησαν τη βιο-φαρμακευτική εταιρεία να αναζητήσει και να συγκεντρώσει χρηματοδότηση για την έναρξη μιας νέας μελέτης γύρω από την ανδρική στυτική δυσλειτουργία.

Διάφοροι ασθενείς με αυτό το πρόβλημα άρχισαν να συρρέουν στο νοσοκομείο Southmead του Bristol, πριν από μια περαιτέρω κλινική δοκιμή το επόμενο έτος, το 1994, στο Swansea, που περιλάμβανε άνδρες με διαβήτη και καρδιακές παθήσεις, των οποίων οι παρενέργειες μπορεί να περιλαμβάνουν στυτική δυσλειτουργία.

Θεαματικά αποτελέσματα

«Ήρθαμε αντιμέτωποι με αυτούς τους συνηθισμένους μεσήλικες άνδρες από το Swansea που ήταν σε θέση να κάνουν σεξ για πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια, αφού έλαβαν απλώς ένα δισκίο», λέει ο Dr. David Price, επικεφαλής της έρευνας και σύμβουλος ενδοκρινολογίας.

Η δοκιμή περιελάμβανε την προβολή ερωτικών βίντεο, ενώ στο πέος των ανδρών τοποθετήθηκε μια συσκευή για την παρακολούθηση της επίδρασης του φαρμάκου. Τα αποτελέσματα στο Swansea, όπως και από τη μελέτη του Μπρίστολ, ήταν θετικά.

Η Pfizer συνειδητοποίησε γρήγορα ότι είχε στα χέρια της ένα φάρμακο που θα μπορούσε να «αλλάξει το παιχνίδι». Μάλιστα, η επιτυχία ήταν τόσο μεγάλη, που αρκετοί άνδρες αρνήθηκαν να επιστρέψουν τα αχρησιμοποίητα δισκία τους.

Διαβασε ακομα

Το πέος σου μπορεί να έχει μικροπλαστικά και αυτό είναι όσο ανησυχητικό ακούγεται

Ενισχύοντας τις οικογενειακές αξίες

Η ομάδα μάρκετινγκ της Pfizer άρχισε τότε να ασχολείται εντατικά με το πώς να προωθήσει το μήνυμά της για το νέο αυτό χάπι, καθώς οι ειδικοί θεωρούσαν πως το κοινό θα το έβλεπε ως «εξαιρετικά περίεργο ή καταστροφικό».

Η εταιρεία ανησυχούσε επίσης για το λανσάρισμα του μπλε χαπιού, που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως φάρμακο για το σεξ, σε έναν κόσμο που θεωρούσαν σχετικά συντηρητικό.

Μάλιστα, για να μπορέσει να προωθηθεί το φάρμακο παγκοσμίως, με όσο το δυνατόν λιγότερες αντιδράσεις, η τότε διευθύντρια μάρκετινγκ της Pfizer, Jennifer Doebler θέλησε να πάρει την «ευλογία του Βατικανού», λέγοντας ότι «το Viagra θα μπορούσε να βοηθήσει στον θεσμό του γάμου και να ενισχύσει τις οικογενειακές αξίες».

Γράφοντας ιστορία

Τελικά το χάπι κυκλοφόρησε στα ράφια των ΗΠΑ και του Ηνωμένου Βασιλείου το 1998 ως η πρώτη εγκεκριμένη από του στόματος θεραπεία για τη στυτική δυσλειτουργία και πολύ σύντομα έγινε το φάρμακο με τις ταχύτερες πωλήσεις στην ιστορία – με τις ετήσιες πωλήσεις να κορυφώνονται το 2008, με σχεδόν 2 δισεκατομμύρια δολάρια.

Ωστόσο ο Price και οι υπόλοιποι άνδρες από το Merthyr Tydfil, τη μικρή ουαλική πόλη, δεν είχαν ιδέα ότι το μπλε χάπι για το οποίοι οι ίδιοι αποτέλεσαν τα πειραματόζωα είχε φέρει την επανάσταση παγκοσμίως.

Οι περισσότεροι συνειδητοποίησαν την επιτυχία του όταν κυκλοφόρησε η ταινία “Men Up” από το BBC One, το 2023, που παρουσίαζε τις πρώτες κλινικές δοκιμές για το φάρμακο.

Από την πλευρά του, ο συνιδρυτής του βιάγκρα Dr. David Brown έχει δηλώσει στο παρελθόν πως αν δεν ήταν οι άνδρες της νότιας Ουαλίας, το μπλε χάπι μπορεί να μην υπήρχε. Ενδεχομένως να «ήταν απελπισμένοι να κερδίσουν ένα μικρό εισόδημα, αλλά έκαναν μεγάλη διαφορά στη ζωή πολλών ανθρώπων και θα πρέπει να αισθάνονται καλά γι’ αυτό. Κυριολεκτικά έγραψαν ιστορία!».

Με πληροφορίες από Wales Online / BBC