icon zoom-in

Μεγέθυνση κειμένου

Α Α Α

Ο ιδρυτής του WikiLeaks έφερε στο φως 700.000 διαβαθμισμένα έγγραφα για τις αμερικανικές στρατιωτικές και διπλωματικές δραστηριότητες, ιδιαίτερα στο Ιράκ και στο Αφγανιστάν

Την ώρα που οι ηγέτες της Δύσης εκφράζουν την οργή και τον θρήνο τους κατά της Μόσχας, φωτογραφίζοντας ως υπεύθυνο τον Βλαντίμιρ Πούτιν για τον μυστηριώδη θάνατο του σφοδρού και διασημότερου επικριτή του, Αλεξέι Ναβάλνι, ένας άλλος αγωνιστής, υπέρμαχος της αλήθειας και της διαφάνειας, αργοπεθαίνει σε ένα κελί στη Βρετανία, με ένα πέπλο σιωπής που απλώνεται και στις δύο όχθες του Ατλαντικού να σκεπάζει το θέμα.

Ο ιδρυτής του WikiLeaks Τζούλιαν Ασάνζ αποπειράται από σήμερα (20/02) να εξασφαλίσει από τη βρετανική δικαιοσύνη το δικαίωμα υποβολής της ύστατης προσφυγής του εναντίον της έκδοσής του στις ΗΠΑ, που θέλουν να τον δικάσουν για τη δημοσιοποίηση τεράστιου όγκου διαβαθμισμένων και απορρήτων διπλωματικών και στρατιωτικών εγγράφων.

Καθώς πλησίαζε η ακροαματική διαδικασία, υποστηρικτές του προειδοποίησαν για ακόμα μια φορά εναντίον του κινδύνου για τη ζωή του Αυστραλού, 52 ετών, που παραμένει φυλακισμένος τα τελευταία πέντε χρόνια σε φυλακή υψίστης ασφαλείας στη Βρετανία, υπόθεση που έχει μετατραπεί σε σύμβολο των απειλών κατά της ελευθεροτυπίας.

Σήμερα και αύριο, η βρετανική Δικαιοσύνη αναμένεται να επανεξετάσει την άρνηση να επιτραπεί στον Τζούλιαν Ασάνζ να προχωρήσει στην υποβολή έφεσης εναντίον της έκδοσής του στις ΗΠΑ.

Η βρετανική κυβέρνηση είχε κάνει καταρχήν δεκτό το αίτημα έκδοσης τον Ιούνιο του 2022.

«Εάν ηττηθεί, δεν έχει έχει πλέον καμιά δυνατότητα να ασκήσει έφεση» στο Ηνωμένο Βασίλειο, τόνισε χθες Δευτέρα στο BBC η σύζυγός του Στέλλα Ασάνζ, με την οποία απέκτησαν δυο παιδιά την περίοδο που ήταν κλεισμένος στην πρεσβεία του Ισημερινού στη βρετανική πρωτεύουσα.

«Ελπίζουμε πως θα έχουμε χρόνο να προσφύγουμε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ)» ώστε να επέμβει έγκαιρα, τόνισε. Αν εκδοθεί, «θα πεθάνει», προειδοποιούσε η ίδια την περασμένη εβδομάδα.

Τον Ιανουάριο του 2021, η βρετανική δικαιοσύνη είχε αρχικά αποφανθεί υπέρ του ιδρυτή του WikiLeaks. Επικαλούμενη τον κίνδυνο αυτοκτονίας του Αυστραλού, η δικάστρια Βανέσα Μπαρέιτσερ αρνήθηκε να δώσει το πράσινο φως για την έκδοση. Όμως η απόφασή της αυτή ακυρώθηκε μετά από έφεση που άσκησε η Ουάσιγκτον επί προεδρίας του Δημοκρατικού Τζο Μπάιντεν.

«Αλκατράζ των Βραχωδών Ορέων»

Προσπαθώντας να καθησυχάσουν για τη μεταχείρισή του, οι ΗΠΑ είχαν διαβεβαιώσει πως δεν θα φυλακιστεί στη φυλακή υψίστης ασφαλείας ADX στη Φλόρενς (Κολοράντο), γνωστή με το προσωνύμιο «Αλκατράζ των Βραχωδών Ορέων» και ότι θα έχει κλινική και ψυχιατρική φροντίδα. Είχαν αναφερθεί επίσης στην πιθανότητα να εκτίσει την ποινή του στην Αυστραλία.

Οι εγγυήσεις αυτές έπεισαν τη βρετανική δικαιοσύνη μεν, αλλά καθόλου τους υποστηρικτές του Τζούλιαν Ασάνζ, που θεωρούν τη δίωξή του πολιτική.

Αν εκδοθεί στις ΗΠΑ, δικαστεί και καταδικαστεί, αντιμετωπίζει κίνδυνο να του επιβληθεί ποινή κάθειρξης ως ακόμη και 175 ετών διότι έφερε στο φως από το 2010 και μετά πάνω από 700.000 διαβαθμισμένα έγγραφα για τις αμερικανικές στρατιωτικές και διπλωματικές δραστηριότητες, ιδιαίτερα στο Ιράκ και στο Αφγανιστάν.

Στο υλικό που αποκάλυψε συμπεριλαμβάνεται βίντεο που δείχνει αμάχους, ανάμεσά τους δυο δημοσιογράφους και φωτοειδησεογράφους του πρακτορείου ειδήσεων Ρόιτερς, να σκοτώνονται από πυρά επιθετικού ελικοπτέρου στο Ιράκ τον Ιούλιο του 2007.

Τα έγγραφα αυτά εξασφαλίστηκαν χάρη στην Τσέλσι Μάνινγκ, πρώην αναλύτρια του αμερικανικού στρατού. Μετά την καταδίκη της τον Αύγουστο του 2013 να εκτίσει 35 χρόνια κάθειρξης από στρατοδικείο, εντέλει αποφυλακίστηκε έπειτα από επτά χρόνια, με απόφαση του πρώην προέδρου Μπαράκ Ομπάμα.

Τις τελευταίες ημέρες οι εκδηλώσεις υποστήριξης στον Τζούλιαν Ασάνζ πολλαπλασιάστηκαν. Υπέρ του Αυστραλού έχουν ταχθεί πολλές δημοσιογραφικές οργανώσεις.

«Αρκετά»

Ο πρωθυπουργός της Αυστραλίας Άντονι Αλμπανέζι επέκρινε την περασμένη εβδομάδα τη δίωξη των αρχών των ΗΠΑ σε βάρος του ιδρυτή του WikiLeaks, τοποθετούμενος στη συνεδρίαση κατά την οποία το αυστραλιανό κοινοβούλιο ενέκρινε ψήφισμα με το οποίο ζητεί να τερματιστεί.

«Αυτή η υπόθεση δεν μπορεί να να διαρκεί επ’ αόριστον», τόνισε ο κ. Αλμπανέζι στο ημικύκλιο, προσθέτοντας πως οι περισσότεροι Αυστραλοί συμφωνούν, ανεξαρτήτως πολιτικών απόψεων, ότι αυτή η ιστορία έχει κρατήσει «αρκετά».

Ο πρωθυπουργός πρόσθεσε πως ήγειρε το ζήτημα της υπόθεσης του κ. Ασάνζ «στο ύψιστο επίπεδο» στη Βρετανία και στις ΗΠΑ.

Μετά τη σύλληψή του από τη βρετανική αστυνομία τον Απρίλιο του 2019, έπειτα από επτά χρόνια που παρέμενε κλεισμένος στην πρεσβεία του Ισημερινού στο Λονδίνο για να αποφύγει την έκδοσή του στη Σουηδία εξαιτίας κατηγοριών για σεξουαλικές επιθέσεις που μπήκαν έκτοτε στο αρχείο, ο Ασάνζ κρατείται τα τελευταία χρόνια στη φυλακή υψίστης ασφαλείας Μπέλμαρς, στο νοτιοανατολικό Λονδίνο.

Στις αρχές του μήνα, η Άλις Τζιλ Έντουαρντς, η ειδική εισηγήτρια του ΟΗΕ για τα βασανιστήρια, κάλεσε τη βρετανική κυβέρνηση να τερματίσει τη διαδικασία έκδοσης: «Ο Τζούλιαν Ασάνζ πάσχει από χρόνια κατάθλιψη και υποτροπές. Έχει εκτιμηθεί πως υπάρχει κίνδυνος να αυτοκτονήσει», εξήγησε.

Κατά την άποψή της, «ο κίνδυνος να τεθεί σε απομόνωση για παρατεταμένο χρονικό διάστημα παρά την επισφαλή κατάσταση της ψυχικής υγείας του και η επιβολή δυνητικά δυσανάλογης ποινής εγείρουν ερωτήματα για το εάν η έκδοση του κ. Ασάνζ στις ΗΠΑ θα ήταν συμβατή με τις διεθνείς υποχρεώσεις του Ηνωμένου Βασιλείου ως προς τα ανθρώπινα δικαιώματα».

Η ζωή του Ασάνζ σε κίνδυνο

Εάν εκδοθεί στις ΗΠΑ, ο Ασάνζ αντιμετωπίζει ποινή φυλάκισης 175 ετών. Το διακύβευμα ωστόσο για την ελευθεροτυπία είναι πολύ πιο υψηλό. Η διήμερη ακρόαση στο Βασιλικό Δικαστικό Μέγαρο του Λονδίνου είναι πιθανότατα η τελευταία νομική ευκαιρία του Ασάνζ επί βρετανικού εδάφους.

Η σύζυγος και οι συνήγοροι του Ασάνζ ζητούν να γίνουν δεκτά στο δικαστήριο νέα στοιχεία για σχέδια της CIA να απαγάγει και να δολοφονήσει τον Ασάνζ, ενώ καταγγέλλουν το αίτημα έκδοσής του στις ΗΠΑ ως δίωξη για τις πολιτικές απόψεις του, κατά παραβίαση της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, συμπεριλαμβανομένης της ελευθερίας του λόγου.

Πάνω από όλα όμως, τονίζει η συνήγορος του Ασάνζ, Τζένιφερ Ρόμπινσον, «αν εκδοθεί στις ΗΠΑ, οι συνθήκες θα τον οδηγήσουν στην αυτοκτονία».

Υποστηρίζει επίσης ότι εξαιτίας της έως τώρα μεταχείρισής του, ο Ασάνζ υποφέρει από βαριά κατάθλιψη, ενώ έχει επίσης υποστεί ένα μικρό εγκεφαλικό, εν μέσω της αέναης δικαστικής διαμάχης.

«Η ζωή του είναι σε κίνδυνο και δεν υπερβάλλω», τόνισε χαρακτηριστικά η δικηγόρος.

Σε περίπτωση έκδοσης, «ο Τζούλιαν θα βρεθεί σε μια τρύπα τόσο βαθιά, που δεν θα τον ξαναδούμε ποτέ», προειδοποίησε δημόσια από την πλευρά της, η σύζυγός του, Στέλλα.

Στο σκαμνί και η ελευθερία του Τύπου

Σημειώνεται πως μόλις 35 Βρετανοί νομοθέτες – βουλευτές και μέλη της Βουλής των Λόρδων – συνυπέγραψαν πέρυσι επιστολή προς υπουργό Δικαιοσύνης των ΗΠΑ, Μέρικ Γκάρλαντ, ζητώντας τερματισμό της διαδικασίας έκδοσης του Ασάνζ.

Όπως ανέφεραν, σχετίζεται με «τον ρόλο του ως δημοσιογράφου και εκδότη στη δημοσίευση αποδεικτικών στοιχείων για εγκλήματα πολέμου, διαφθορά και παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων».

Τυχόν έκδοσή του «θα οδηγούσε ουσιαστικά στο εδώλιο του κατηγορουμένου την ελευθερία του Τύπου», προειδοποίησαν, με ότι αυτό συνεπάγεται για τον σεβασμό «της ελευθερίας της έκφρασης και το κράτος δικαίου» στις ΗΠΑ.

Στο ίδιο μήκος κύματος, μια διακομματική ομάδα Αμερικανών βουλευτών κάλεσε τον περασμένο Νοέμβριο την κυβέρνηση Μπάιντεν να αποσύρει τις κατηγορίες σε βάρος του Ασάνζ.

«Ο νόμος περί κατασκοπείας του 1917 προοριζόταν προφανώς για την τιμωρία και φυλάκιση κυβερνητικών υπαλλήλων και εργολάβων για την παροχή ή την πώληση κρατικών μυστικών σε εχθρικές κυβερνήσεις», ισχυρίστηκαν, προσθέτοντας: «Όχι να τιμωρήσει δημοσιογράφους και πληροφοριοδότες στην προσπάθεια ενημέρωσης του κοινού για σοβαρά ζητήματα, που κάποιοι κυβερνητικοί αξιωματούχοι των ΗΠΑ ίσως θα προτιμούσαν να κρατήσουν μυστικά».

Παράλληλα, 35 καθηγητές Νομικής, με ανοιχτή επιστολή τους προς την κυβέρνηση Μπάιντεν, στις 14 Φεβρουαρίου ανέφεραν ότι μπορεί «οι προσωπικές απόψεις μας για τον Ασάνζ και το WikiLeaks να ποικίλλουν», ωστόσο, «ένας ελεύθερος Τύπος δεν μπορεί να βασίζεται αποκλειστικά στην ανεκτικότητα της κυβέρνησης για την παροχή πληροφοριών».

«Κατά συνέπεια, το Ανώτατο Δικαστήριο έχει ορθά και επανειλημμένα κρίνει ότι οι δημοσιογράφοι έχουν το δικαίωμα να δημοσιεύουν αληθείς και αξιόλογες πληροφορίες, ακόμα και αν οι πηγές τους απέκτησαν ή δημοσιοποίησαν τις πληροφορίες παράνομα», προσθέτουν.

Από την πλευρά της, η αρχισυντάκτρια του ιστότοπου WikiLeaks, Κρίστιν Χράφνσον, κατέστησε σαφές πως «αν ένας Αυστραλός πολίτης που κάνει δημοσιεύσεις στην Ευρώπη μπορεί να αντιμετωπίσει ποινή φυλάκισης στις ΗΠΑ, τότε ουδείς δημοσιογράφος, πουθενά, θα είναι ασφαλής στο μέλλον. Υπό αυτήν την έννοια, ο Τζούλιαν Ασάνζ ήταν σαν καναρίνι στο ανθρακωρυχείο»…

Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ και Guardian