Η αρχαία Ελλάδα παρήγαγε τα πρώτα αρχεία της δημοκρατίας, της δυτικής φιλοσοφίας και ,απ’ ότι φαίνεται, της ρύπανσης του περιβάλλοντος από μόλυβδο.

Ερευνητές που μελέτησαν ιζήματα από την ηπειρωτική Ελλάδα και το Αιγαίο βρήκαν τις αρχαιότερες γνωστές ενδείξεις ρύπανσης από μόλυβδο στο περιβάλλον, που χρονολογούνται πριν από περίπου 5.200 χρόνια.

Αυτό είναι 1.200 χρόνια παλαιότερο από την προηγούμενη καταγραφή ρύπανσης από μόλυβδο, που είχε εντοπιστεί σε ένα τυρφώδες έλος στη Σερβία.

«Η πρώτη μορφή βιομηχανικής ρύπανσης στον κόσμο»

Στην αρχαιότητα, ο μόλυβδος απελευθερωνόταν στην ατμόσφαιρα ως υποπροϊόν της τήξης μεταλλεύματος για χαλκό και ασήμι. Το τοξικό μέταλλο στη συνέχεια συμπυκνωνόταν ως σκόνη και καθίζανε στο έδαφος.

Διαβασε ακομα

Μια πανέμορφη «μίνι Ελλάδα» δίπλα στην Ελλάδα

«Το ασήμι χρησιμοποιούνταν για κοσμήματα και ειδικά αντικείμενα – αλλά δεν βρισκόταν σε καθαρή μορφή, αλλά εξορυσσόταν από μεταλλεύματα που περιείχαν μόλυβδο», δήλωσε ο αρχαιολόγος του Πανεπιστημίου της Χαϊδελβέργης και ένας εκ των συγγραφέων της μελέτης που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Communications Earth and Environment, Γιόζεφ Μάραν.

Ο τόπος με τις πρώτες ενδείξεις μόλυνσης από μόλυβδο βρίσκεται στη βορειοανατολική Ελλάδα, κοντά στη Θάσο. Προηγούμενα αρχαιολογικά ευρήματα δείχνουν ότι η Θάσος ήταν ένα από τα σημαντικότερα κέντρα εξόρυξης αργύρου και μεταλλουργίας στην περιοχή, δήλωσε ο Μάραν.

«Ο μόλυβδος που απελευθερώθηκε από την τήξη είναι η πρώτη μορφή τοξικής ή βιομηχανικής ρύπανσης στον κόσμο», δήλωσε ο ιστορικός του Γέιλ, Τζόζεφ Μάνινγκ, που δεν συμμετείχε στη μελέτη.

Η ρύπανση από μόλυβδο κορυφώθηκε υπό τους Ρωμαίους

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα επίπεδα ρύπανσης από μόλυβδο παρέμειναν σχετικά χαμηλά και τοπικά στην αρχαία Ελλάδα, την κοιτίδα του ευρωπαϊκού πολιτισμού, καθ’ όλη τη διάρκεια της Εποχής του Χαλκού, της Κλασικής και της Ελληνιστικής περιόδου.

Η Κλασική περίοδος είναι διάσημη για την αθηναϊκή δημοκρατία, τον Σωκράτη και τον Πλάτωνα, ενώ κατά την Ελληνιστική περίοδο η ελληνική πολιτισμική επιρροή κορυφώθηκε σε όλη τη Μεσόγειο.

Ωστόσο, περίπου πριν από 2.150 χρόνια, οι ερευνητές ανίχνευσαν «μια πολύ ισχυρή και απότομη αύξηση» στις εκπομπές μολύβδου λόγω ανθρώπινων δραστηριοτήτων σε όλη την Ελλάδα, δήλωσε ένας εκ των συγγραφέων, Ανδρέας Κουτσοδένδρης από το Πανεπιστήμιο της Χαϊδελβέργης.

Εκείνη την περίοδο, το 146 π.Χ., ο ρωμαϊκός στρατός κατέκτησε την ελληνική χερσόνησο, μεταμορφώνοντας την κοινωνία και την οικονομία της περιοχής.

Καθώς το ρωμαϊκό εμπόριο, οι αποικίες και η ναυτιλία επεκτάθηκαν στη Μεσόγειο και τη Μαύρη Θάλασσα, η ζήτηση για ασημένια νομίσματα αυξήθηκε. Αυτό απαιτούσε τήξη μετάλλων, η οποία απελευθέρωνε μόλυβδο, είπε ο Κουτσοδένδρης.

Διαβασε ακομα

Η πρωτεύουσα του Βιετνάμ είναι η πιο μολυσμένη πόλη στον κόσμο

Αργότερα, η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία χρησιμοποίησε μόλυβδο για σκεύη και κατασκευές, συμπεριλαμβανομένων σωλήνων.

Προηγούμενες έρευνες – συμπεριλαμβανομένης μιας ανάλυσης πυρήνων πάγου από τη Γροιλανδία – είχαν εντοπίσει υψηλά επίπεδα μολύβδου σε μεγάλο μέρος του Βόρειου Ημισφαιρίου κατά τη ρωμαϊκή εποχή.

Αλλά η νέα μελέτη προσθέτει μια πιο «συγκεκριμένη και τοπική εικόνα για το πώς άλλαξαν τα επίπεδα μολύβδου», δήλωσε ο περιβαλλοντικός επιστήμονας Νέιθαν Τσέλμαν από το Πανεπιστήμιο της Νεβάδα στο Ρίνο, που δεν συμμετείχε στην έρευνα.

Με πληροφορίες από Euronews