Τα άψυχα σώματα των δύο από τους έξι εργάτες που έχασαν τη ζωή τους στα παγωμένα νερά του λιμανιού της Βαλτιμόρης, στην ανατολική ακτή των ΗΠΑ, ανασύρθηκαν χθες Τετάρτη, ανακοίνωσαν οι αρχές, την επομένη της κατάρρευσης γέφυρας όταν έπεσε πάνω σε πυλώνα της γιγαντιαίο πλοίο μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων.

«Λίγο μετά τις 10:00, δύτες εντόπισαν κόκκινο ημιφορτηγό σε βάθος περίπου 7,6 μέτρων», εξήγησε κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου η αστυνομία της Μέριλαντ, της πολιτείας όπου υπάγεται διοικητικά η Βαλτιμόρη. «Δυο θύματα της τραγωδίας είχαν παγιδευτεί μέσα στο όχημα».

Τα πτώματα που ανασύρθηκαν αναγνωρίστηκαν· είναι αυτά δυο ανδρών 35 και 26 ετών, μελών συνεργείου εργατών οδοποιίας, που επισκεύαζε το οδόστρωμα της γέφυρας Francis Scott Key όταν έγινε το δυστύχημα.

Τα πτώματα των υπολοίπων τεσσάρων συναδέλφων τους, που προχθές Τρίτη έγινε σαφές από τις αρχές πως πλέον θεωρούνταν νεκροί, δεν έχουν εντοπιστεί ακόμη.

Εξαιτίας της ποσότητας του μπετόν και των συντριμμιών στο σημείο όπου έγινε το δυστύχημα, οι δύτες «δεν έχουν πλέον τη δυνατότητα να κινηθούν με ασφάλεια» προς «αυτά που θεωρούμε πως είναι τα οχήματα που παγιδεύτηκαν», τόνισε ο Ρόλαντ Μπάτλερ της αστυνομίας της Μέριλαντ.

Θα χρειαστεί επομένως πρώτα να απομακρυνθεί τμήμα της γέφυρας που εμποδίζει, ώστε να επιτραπεί η ασφαλής πρόσβαση των δυτών, διευκρίνισε.

Τα θύματα επισκεύαζαν το οδόστρωμα της γέφυρας μήκους 2,6 χιλιομέτρων όταν μεγάλα τμήματά της κατέρρευσαν στον ποταμό Πατάπσκο περί τη 01:30 (τοπική ώρα· 07:30 ώρα Ελλάδας) προχθές Τρίτη, σύμφωνα με τις αρχές.

JUST IN: Baltimore port worker claims the Dali cargo ship had a "severe electrical problem" just days before it crashed into the Francis Scott Key Bridge.

Container Royalty co-administrator Julie Mitchell said the ship was having issues 48 hours before the crash.

"Those two… pic.twitter.com/7RccwEz7QU

— Collin Rugg (@CollinRugg) March 27, 2024

Οι αρχές είχαν προειδοποιήσει από προχθές πως δεν θεωρούσαν πλέον πως «θα βρουν αυτούς τους ανθρώπους στη ζωή».

Δυο μέλη του συνεργείου διασώθηκαν αμέσως μετά το δυστύχημα.

Οι εργάτες που αγνοούνταν ήταν κυρίως υπήκοοι Μεξικού και Γουατεμάλας.

Το φορτηγό πλοίο μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων Dali, υπό σημαία Σιγκαπούρης, αναχωρούσε από το λιμάνι με προορισμό την Ασία όταν συγκρούστηκε μετωπικά με πυλώνα της γέφυρας.

Η γέφυρα, που χρησιμοποιούσαν καθημερινά δεκάδες χιλιάδες οχήματα, κατέρρευσε σαν πύργος από τραπουλόχαρτα — τμήμα της κατέληξε στο κατάστρωμα του πλοίου.

«Δεν είχε σχεδιαστεί για να αντέξει τέτοια σύγκρουση»

Το πελώριο φορτηγό, με μήκος 300 μέτρων, είναι «σταθερό», διαβεβαίωσε χθες ο Πίτερ Γκοτιέ, αξιωματικός της αμερικανικής ακτοφυλακής, προσθέτοντας πως το σκάφος δεν εγείρει κανέναν κίνδυνο ούτε για το περιβάλλον ούτε για τους κατοίκους, μολονότι στο αμπάρια του βρίσκονται 5,6 δισεκ. λίτρα καυσίμου ντίζελ και στο κατάστρωμα μερικά εμπορευματοκιβώτια με επικίνδυνες ύλες.

Δυο εμπορευματοκιβώτια, από το σύνολο των 4.700, έπεσαν στο νερό.

Ο απολογισμός των θυμάτων θα μπορούσε να είναι πολύ βαρύτερος αν το πλήρωμα του πλοίου, που έχασε για κάποια ώρα τον έλεγχο της μηχανής και των συστημάτων πλοήγησης λόγω διακοπής της ηλεκτροδότησης, δεν είχε εκπέμψει σήμα κινδύνου.

Η προειδοποίηση του επέτρεψε στις αρχές να κλείσουν in extremis τμήμα της οδικής γέφυρας.

Κατά τον υπουργό Μεταφορών Πιτ Μπούτιτζετζ, «αυτού του τύπου η γέφυρα (…) δεν έχει σχεδιαστεί για να αντέξει μετωπική σύγκρουση με κρίσιμο πυλώνα στήριξης».

Εντυπωσιακές εικόνες από κλειστά κυκλώματα παρακολούθησης δείχνουν το πλοίο μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων να αποκλίνει από την πορεία του και να πέφτει σε πυλώνα της γέφυρας, που εγκαινιάστηκε το 1977, προκαλώντας την κατάρρευσή της.

Το πλήρωμα έκανε απελπισμένη προσπάθεια να επιβραδύνει το πλοίο ρίχνοντας την άγκυρα.

Η Τζένιφερ Χόμεντι, πρόεδρος της ομοσπονδιακής υπηρεσίας ασφάλειας των μεταφορών (NTSB), ανέφερε πως ομάδα ανέκτησε τις συσκευές καταγραφής δεδομένων του φορτηγού πλοίου, κρίσιμες για την έρευνα.

«Το κόστος της ανοικοδόμησης»

Ο αμερικανός πρόεδρος δεσμεύτηκε ότι «το ομοσπονδιακό κράτος θα πληρώσει το σύνολο του κόστους της ανοικοδόμησης» της γέφυρας, που φέρει το όνομα του στιχουργού του αμερικανικού εθνικού ύμνου. Ο Τζο Μπάιντεν παραδέχθηκε πάντως πως για την αποπεράτωση του έργου θα χρειαστεί αρκετός χρόνος.

«Θα σταθούμε στο πλευρό των πολιτών της Βαλτιμόρης για όσο χρειαστεί», διαβεβαίωσε χθες βράδυ μέσω X (του πρώην Twitter).

Το διακύβευμα είναι πρωτίστως οικονομικό: η γέφυρα τεσσάρων λωρίδων με μήκος 2,6 χιλιομέτρων αποτελεί μέρος οδικού άξονα βορρά-νότου κρίσιμου για την οικονομία της ανατολικής ακτής των ΗΠΑ.

Προς το παρόν, οι θαλάσσιες μεταφορές στο λιμάνι της Βαλτιμόρης έχουν «ανασταλεί μέχρι νεωτέρας», σύμφωνα με τις αρχές. Πρόκειται για το ένατο μεγαλύτερο της χώρας βάσει της δραστηριότητας και σε αυτό εργάζονται πάνω από 15.000 άνθρωποι.

Το πλοίο Dali, μήκους 300 μέτρων και πλάτους 48, ανήκει στην Grace Ocean Pt Ltd, τη διαχείρισή του έχει αναλάβει η Synergy Marine Corp και είναι ναυλωμένο από τον δανέζικο κολοσσό των θαλάσσιων μεταφορών Maersk. Τα 22 μέλη του πληρώματός του είναι σώα. Είχε αποπλεύσει για τη Σρι Λάνκα.

Οι λιμενικές αρχές της Σιγκαπούρης γνωστοποίησαν ότι πέρασε επιτυχώς δύο ελέγχους το 2023 και ότι τον Ιούνιο επισκευάστηκε δείκτης οργάνου ελέγχου πίεσης των καυσίμων που ήταν ελαττωματικός.

Οι λιμενικές αρχές της Χιλής ενημέρωσαν επίσης το 2023 ότι το Dali αντιμετώπισε βλάβη στις μηχανές, πρόβλημα που πάντως επιδιορθώθηκε γρήγορα, κατ’ αυτές.

Θα άντεχε η γέφυρα του Ρίου-Αντιρρίου;

Στο μεταξύ, τον γύρο του Διαδικτύου και των διεθνών μέσων ενημέρωσης κάνει το βίντεο με τη γέφυρα Francis Scott Key στη Βαλτιμόρη να πέφτει «σαν τραπουλόχαρτο», μετά την πρόσκρουση της φορτηγίδας Dali σε πυλώνα της, τα ξημερώματα της Τρίτης (27/03), πυροδοτώντας παράλληλα ανησυχία για το παγκόσμιο εμπόριο.

Ο Παναγιώτης Καρύδης, καθηγητής στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο (ΕΜΠ) και ειδικός στις αντισεισμικές κατασκευές εξηγεί γιατί συνέβη αυτό, κάνοντας παράλληλα σύγκριση με την κατασκευή της γέφυρας Ρίου – Αντιρρίου.

«Το συγκεκριμένο θέμα είναι παρόμοιο με τους υπολογισμούς που κάνουμε έναντι σεισμικών καταπονήσεων. Συγκεκριμένα, η γέφυρα Ρίου – Αντιρρίου στηρίζεται σε τέσσερα μεσόβαθρα μέσα στη θάλασσα μεταξύ των οποίων περνάει το ρήγμα του Κορινθιακού Κόλπου.

Έχει υπολογιστεί, λοιπόν, η σχετική γέφυρα να αντέχει χωρίς να καταρρέει, να αντέχει σχετική μετακίνηση του ενός μεσοβάθρου σε σχέση με το άλλο, κάποια μέτρα. Δηλαδή αν μετακινηθεί λόγω του ρήγματος κάποια μέτρα το ένα σε σχέση με το άλλο να μην καταρρέει. Αυτό προφανώς δεν έγινε στη συγκεκριμένη περίπτωση γιατί απλά δεν έχει υπολογιστεί αντισεισμικά», είπε ο κ. Καρύδης, μιλώντας στην ΕΡΤ.

Ο καθηγητής επεσήμανε ακόμα ότι, κατά τη στατική και αντισεισμική μελέτη της γέφυρας, δεν υπολογίζονται μόνο σενάρια με βάση τα Ρίχτερ, αλλά και βάσει της έντασης του σεισμού: «Δεν είναι μόνο τα Ρίχτερ, είναι και η ένταση του σεισμού, οι επιταχύνσεις για περιθώριο επανάληψης σεισμού 2000 χρόνια, το οποίο σημαίνει ότι μπορεί να αντέξει χωρίς να καταρρέει, εκεί είναι το κλειδί όλων των αντισεισμικών κατασκευών και των κτιρίων μας, να αντέχουν όσο μεγάλος σεισμός κι αν γίνει, χωρίς να καταρρέουν».

«Είναι περίπου σαν να έγινε μια προσομοίωση σεισμού στη γέφυρα [της Βαλτιμόρης] και δεν άντεξε ούτε τη δόνηση, τον κραδασμό τον ισχυρό από την κρούση, ούτε την παραμόρφωση των στηρίξεων», ανέφερε ο καθηγητής, ο οποίος στάθηκε και στο γεγονός πως «πέντε λεπτά πριν από την πρόσκρουση, είχε φανεί πως το πλοίο κατευθυνόταν πάνω στον πυλώνα της γέφυρας».

Ανησυχία για τις οικονομικές συνέπειες

Ανησυχία για τις οικονομικές συνέπειες από την κατάρρευση της Key Bridge εκφράζουν αναλυτές, καθώς η γέφυρα αποτελούσε την είσοδο στο λιμάνι της Βαλτιμόρης, το ένατο μεγαλύτερο στον κόσμο και εκείνο με τη μεγαλύτερη εμπορική κίνηση στις ΗΠΑ.

Αξιωματούχοι δηλώνουν πως μέσω του λιμανιού διακινούνται 47 εκατομμύρια τόνοι διεθνών εμπορευμάτων. Μιλώντας στο ΒΒC, ο γενικός διευθυντής του Institute of Export and International Trade, Μάρκο Φροτζόνε, υποστήριξε ότι η αναστολή στη λειτουργία της Key Bridge «θα έχει σημαντικό αντίκτυπο στην παγκόσμια εφοδιστική αλυσίδα».

«Περισσότερα από 750.000 αυτοκίνητα και οχήματα μεταφέρθηκαν μέσω της Βαλτιμόρης το 2023. Μιλάμε για σημαντικές μάρκες από ΗΠΑ και Ευρώπη, από τη General Motors και την Ford στην Jaguar Land Rover, τη Nissan, τη Fiat, και την Audi», ανέφερε ο Φροτζόνε.

Σύμφωνα με τον ίδιο, στο κάδρο πρέπει να μπει και το γεγονός ότι «η Βαλτιμόρη είναι σημαντικός εξαγωγέας υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) και αυτό θα προκαλέσει επιπλοκές και στη Μεγάλη Βρετανία και στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Περίπου 500.000 τόνοι LNG διακινούνται σε μηνιαία βάση από την Βαλτιμόρη οπότε οι επιπλοκές από ό,τι πρόκειται να συμβεί θα είναι σημαντικές και θα κλιμακωθούν πριν να επανέλθει η κανονική λειτουργία του λιμανιού».

Παράλληλα, στο λιμάνι της Βαλτιμόρης εργάζονται 15.000 άτομα, ενώ συνολικά, πάνω από 140.000 άνθρωποι θα επηρεαστούν από τη διακοπή της λειτουργίας του.

Ήδη η δανέζικη εταιρεία διακίνησης εμπορευμάτων Maersk, φορτίο της οποίας μετέφερε το Dali που έπεσε πάνω στην γέφυρα, ανακοίνωσε ότι «θα αφαιρέσουμε τη Βαλτιμόρη από όλες τις υπηρεσίες μας για το προσεχές διάστημα».