Περισσότεροι από 150 βραβευμένοι με Νόμπελ και Παγκόσμιο Βραβείο Τροφίμων υπέγραψαν ανοιχτή επιστολή, με την οποία ζητούν να καταβληθούν προσπάθειες για την αύξηση της παραγωγής τροφίμων, πριν από μια επικείμενη παγκόσμια καταστροφή από την πείνα.

Ο συνασπισμός μερικών από τους μεγαλύτερους εν ζωή στοχαστές του κόσμου κάλεσε σε επείγουσα δράση για την προτεραιότητα της έρευνας και της τεχνολογίας, για την επίλυση της «τραγικής αναντιστοιχίας της παγκόσμιας προσφοράς και ζήτησης τροφίμων».

Ο φυσικός του Big Bang Ρόμπερτ Γούντροου Γουίλσον, η βραβευμένη με Νόμπελ χημικός Τζένιφερ Ντούντνα, ο Δαλάι Λάμα, ο οικονομολόγος Τζόζεφ Ε. Στίγκλιτς, η επιστήμονας της NASA Σίνθια Ρόζενσβαϊγκ, ο γενετιστής Γκεμπίσα Ετζέτα από την Αιθιοπία και τις ΗΠΑ, ο πρόεδρος της Αφρικανικής Τράπεζας Ανάπτυξης, Ακινβούμι Αντεσίνα, ο Ουόλε Σογίνκα, κάτοχος του βραβείου Νόμπελ λογοτεχνίας- και ο Σερ Ρότζερ Πένροουζ που πήρε Νόμπελ Φυσικής για τις μαύρες τρύπες ήταν μεταξύ των υπογραφόντων στην έκκληση που συντονίζει ο Κάρι Φάουλερ, κάτοχος του Παγκόσμιου Βραβείου Τροφίμων 2024 και ειδικός απεσταλμένος των ΗΠΑ για την παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια.

🚨153 Laureates warn: 🌍 Hunger Tipping Point Ahead!

👩‍🔬 Science & innovation are critical to feed 9.7B by 2050. It’s time for a moonshot to tackle food insecurity.

Learn more: https://t.co/LygGcoMqKf#Laureates4Action #MoonshotForHunger pic.twitter.com/WiqxHpe3hy

— World Food Prize Foundation (@WorldFoodPrize) January 14, 2025

Αναφερόμενος σε προκλήσεις όπως η κλιματική κρίση, ο πόλεμος και οι πιέσεις της αγοράς, ο συνασπισμός κάλεσε για προσπάθειες «φιλικές προς τον πλανήτη» που θα οδηγήσουν σε σημαντικά άλματα στην παραγωγή τροφίμων, ώστε να θρέψουν 9,7 δισεκατομμύρια ανθρώπους μέχρι το 2050. Η έκκληση αφορούσε την οικονομική και πολιτική υποστήριξη, δήλωσε ο γεωπόνος Τζέφρι Χότιν, ο Βρετανός συν-παραλήπτης του περσινού Παγκόσμιου Βραβείου Τροφίμων.

«Είναι σχεδόν σαν οι άνθρωποι να έχουν βάλει το κεφάλι τους στην άμμο», είπε. «Υπάρχουν τόσα πολλά άλλα θέματα που τραβούν την προσοχή, που αυτό είναι κατά κάποιο τρόπο ύπουλο και μας πλησιάζει και οι περισσότεροι άνθρωποι δεν το σκέφτονται πολύ. Αυτό είναι που κάνει πολύ τρομακτικό το πόσο μακριά βρισκόμαστε από την επίτευξη των στόχων του ΟΗΕ για την πείνα.

«Υπάρχει μεγάλη ανησυχία για τον ρυθμό με τον οποίο εξελίσσεται η κλιματική αλλαγή, και στη συνέχεια αυτή η δευτερεύουσα αντίληψη, ότι στην πορεία τα τρόφιμα θα αποτελέσουν πρόβλημα», είπε.

Ο Χότιν επεσήμανε την ήδη στάσιμη ή και μειωμένη παραγωγή ρυζιού και σιταριού σε όλο τον κόσμο, τη στιγμή που η παραγωγή τροφίμων θα έπρεπε να αυξηθεί κατά 50% έως 70% τις επόμενες δύο δεκαετίες.

«Είναι πολύ εύκολο να αναβάλουμε την αντιμετώπισή του, αλλά αν περιμένουμε μέχρι να υπάρξει πραγματικά μια μαζική επισιτιστική κρίση, τότε θα έχουμε 10 έως 15 [χρόνια] για να ζήσουμε μέσα σε αυτή την κρίση. Δεν μπορείς να λύσεις αυτού του είδους το πρόβλημα από τη μια μέρα στην άλλη. Από τη στιγμή που ξεκινάς ένα ερευνητικό πρόγραμμα μέχρι τη στιγμή που μπορεί να έχει σημαντικό αντίκτυπο στην παραγωγή, μιλάμε για 10-15 χρόνια.

«Απαιτείται πολιτική βούληση, διεθνής πολιτική βούληση. Χρειάζεται πραγματικά την εστιασμένη προσοχή των διεθνών οργανισμών. Υπάρχουν πολλές γνώσεις, χρειάζονται πολύ περισσότερες. Αν κοιτάξετε τις δυνατότητες, είναι πολύ ενθαρρυντικές, αν κοιτάξετε τη βούληση να πραγματοποιηθούν ορισμένες από αυτές τις δυνατότητες, είναι πολύ λιγότερο ενθαρρυντικές», είπε.

Διαβασε ακομα

Το μεγάλο σκάνδαλο με τη μεγάλη σπατάλη τροφίμων

Ο κόσμος «δεν είναι καν κοντά» στην κάλυψη των μελλοντικών αναγκών, αναφέρεται στην επιστολή, προβλέποντας ότι η ανθρωπότητα θα βρεθεί αντιμέτωπη με έναν «ακόμη πιο επισιτιστικό και ασταθή κόσμο» μέχρι τα μέσα του αιώνα, εκτός αν αυξηθεί διεθνώς η υποστήριξη της καινοτομίας.

«Όλα τα στοιχεία δείχνουν μια κλιμακούμενη μείωση της παραγωγικότητας των τροφίμων, αν ο κόσμος συνεχίσει να λειτουργεί ως συνήθως», δήλωσε ο Φάουλερ. «Με 700 εκατομμύρια ανθρώπους σε επισιτιστική ανασφάλεια σήμερα και με τον παγκόσμιο πληθυσμό να αναμένεται να αυξηθεί κατά 1,5 δισεκατομμύριο μέχρι το 2050, αυτό αφήνει την ανθρωπότητα αντιμέτωπη με έναν εξαιρετικά άνισο και ασταθή κόσμο. Πρέπει να διοχετεύσουμε τις καλύτερες επιστημονικές μας προσπάθειες στην αντιστροφή της σημερινής μας πορείας, αλλιώς η σημερινή κρίση θα γίνει η αυριανή καταστροφή».

Στην επιστολή των βραβευθέντων περιγράφεται η κλιματική απειλή, ιδίως στην Αφρική, όπου ο πληθυσμός αυξάνεται, αλλά οι αποδόσεις του βασικού αραβοσίτου προβλέπεται να μειωθούν.

Οι παράγοντες που υπονομεύουν την παραγωγικότητα περιλαμβάνουν τη διάβρωση του εδάφους, την υποβάθμιση της γης, την απώλεια βιοποικιλότητας, την έλλειψη νερού, τις συγκρούσεις και τις κυβερνητικές πολιτικές που συγκρατούν τη γεωργική καινοτομία.

Διαβασε ακομα

Σουδάν, μία από τις χειρότερες ανθρωπιστικές καταστροφές στην πρόσφατη ιστορία

«Οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής μειώνουν ήδη την παραγωγή τροφίμων σε όλο τον κόσμο, ιδίως στην Αφρική, η οποία φέρει μικρή ιστορική ευθύνη για τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, αλλά βλέπει τις θερμοκρασίες να αυξάνονται ταχύτερα από ό,τι αλλού», δήλωσε ο Αντεσίνα, ο οποίος έλαβε το Παγκόσμιο Βραβείο Τροφίμων το 2017.

«Η άνοδος της θερμοκρασίας αναμένεται να είναι πιο ακραία σε χώρες με ήδη χαμηλή παραγωγικότητα, επιτείνοντας τα υφιστάμενα επίπεδα επισιτιστικής ανασφάλειας. Σε χώρες με χαμηλό εισόδημα, όπου η παραγωγικότητα πρέπει να διπλασιαστεί σχεδόν μέχρι το 2050 σε σύγκριση με το 1990, η σκληρή πραγματικότητα είναι ότι είναι πιθανό να αυξηθεί κατά λιγότερο από το ήμισυ. Έχουμε μόλις 25 χρόνια για να το αλλάξουμε αυτό».

Στην επιστολή αναφέρονται οι πιο ελπιδοφόρες επιστημονικές ανακαλύψεις και οι αναδυόμενοι τομείς έρευνας που θα μπορούσαν να αποτελέσουν προτεραιότητα ως στόχοι «moonshot». Σε αυτούς περιλαμβάνονται η βελτίωση της φωτοσύνθεσης για το σιτάρι και το ρύζι και η ανάπτυξη δημητριακών που μπορούν να αντλούν άζωτο βιολογικά και να αναπτύσσονται χωρίς λιπάσματα- παράλληλα με την ενίσχυση της έρευνας για τις αυτόχθονες καλλιέργειες που αντέχουν σε ακραίες καιρικές συνθήκες, τη μείωση της σπατάλης τροφίμων με τη βελτίωση της διάρκειας ζωής των φρούτων και των λαχανικών και τη δημιουργία τροφίμων από μικροοργανισμούς και μύκητες.

Διαβασε ακομα

Αν θες να φθάνουν τα τρόφιμα για όλους, λιγότερα ζώα να τρως

Η Μασάλ Χουσέιν, νέα πρόεδρος του Ιδρύματος για το Παγκόσμιο Βραβείο Τροφίμων, δήλωσε: «Αυτή είναι μια στιγμή Άβολης Αλήθειας για την παγκόσμια πείνα. Το γεγονός ότι τα μεγαλύτερα μυαλά του κόσμου ενώνονται πίσω από αυτή την επείγουσα έκκληση αφύπνισης πρέπει να εμπνεύσει ελπίδα και δράση. Αν μπορούμε να στείλουμε έναν άνθρωπο στο φεγγάρι, σίγουρα μπορούμε να συγκεντρώσουμε τη χρηματοδότηση, τους πόρους και τη συνεργασία που απαιτούνται για να βάλουμε αρκετό φαγητό στα πιάτα εδώ στη Γη».

Η επιστολή, σύμφωνα με τον Guardian, πρόκειται να συζητηθεί σε εκδήλωση της Επιτροπής Γεωργίας, Διατροφής και Δασών της Γερουσίας στην Ουάσινγκτον την Τρίτη (14/01), ενώ θα ακολουθήσει διαδικτυακό σεμινάριο την Πέμπτη (16/01).

Η Ρόζενσβαϊγκ, βραβευμένη με το Παγκόσμιο Βραβείο Τροφίμων του 2022, δήλωσε ότι πρόκειται για μια έγκαιρη έκκληση: «Πολλές, αν όχι οι περισσότερες περιοχές παραγωγής τροφίμων βιώνουν συχνότερα ακραία φαινόμενα, που βλάπτουν όχι μόνο τις αποδόσεις, αλλά και τα μέσα διαβίωσης των αγροτών. Πρέπει να δρομολογήσουμε σήμερα μακροπρόθεσμες δράσεις επιστημονικά τεκμηριωμένες, προκειμένου να επιτύχουμε έναν κόσμο χωρίς πείνα».