Περίπου 238.000 θάνατοι από την ατμοσφαιρική ρύπανση θα μπορούσαν να αποφευχθούν κάθε χρόνο εάν οι χώρες της ΕΕ των 27 τηρούσαν τις κατευθυντήριες γραμμές του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για την ατμοσφαιρική ρύπανση, σύμφωνα με στοιχεία του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος.

Ταυτόχρονα, περισσότεροι από 400.000 θάνατοι θα μπορούσαν να αποφευχθούν εάν η ατμοσφαιρική ρύπανση από σωματίδια μπορούσε να αποφευχθεί εντελώς.

Στις 20 Φεβρουαρίου, το Συμβούλιο της ΕΕ συμφώνησε νέα νομοθεσία για καθαρότερο αέρα από το 2030 και μετά. Καθώς οι χώρες της ΕΕ εργάζονται για την επίτευξη αυτών των νέων νομικών ορίων, μία νέα μελέτη εκτίμησε τα οφέλη που θα μπορούσαν να προκύψουν άμεσα με τη μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης από την κυκλοφορία των οχημάτων και τη θέρμανση των σπιτιών.

Σημαντικό όφελος από τη μείωση των υπερβολικών θανάτων

Οι ακαδημαϊκοί εξέτασαν 41 ευρωπαϊκές χώρες. Διαπίστωσαν ότι μία μείωση της ρύπανσης από την οδική κυκλοφορία κατά 20% θα μπορούσε να περιορίσει σημαντικά τους ετήσιους υπερβολικούς θανάτους σε ολόκληρη την Ευρώπη κατά περίπου 7.000 άτομα ετησίως, μέσω της μείωσης της ρύπανσης από σωματίδια.

Μία μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης από τη θέρμανση των σπιτιών κατά 20%  θα είχε ως αποτέλεσμα περίπου 13.000 λιγότερους θανάτους κάθε χρόνο

Η Γερμανία βρίσκεται στην κορυφή του πίνακα, με πιθανή μείωση άνω των 1.000 θανάτων ετησίως. Στο Ηνωμένο Βασίλειο και την Ιταλία, το όφελος θα ήταν περισσότεροι από 500 θάνατοι.

Σημειώνεται πως οι εκτιμήσεις αυτές βασίζονται σε στατιστικά στοιχεία για την ατμοσφαιρική ρύπανση και την υγεία από το 2015.

Μία μείωση της τάξεως του 20% της ατμοσφαιρικής ρύπανσης από τη θέρμανση των σπιτιών θα είχε ως αποτέλεσμα περίπου 13.000 λιγότερους θανάτους κάθε χρόνο. Η Ανατολική και η Κεντρική Ευρώπη θα επωφελούνταν περισσότερο, λόγω της μεγάλης χρήσης στερεών καυσίμων για θέρμανση.

Στη Γερμανία, την Ιταλία, την Πολωνία, την Ουκρανία και την Τουρκία θα είχαν πάνω από 1.000 λιγότερους θανάτους η καθεμία, ενώ στο Ηνωμένο Βασίλειο το όφελος θα ήταν περίπου 650 λιγότεροι θάνατοι.

Λιγότερες παθήσεις που συνδέονται με θανάτους

Συγκεκριμένα, η μελέτη διευκρίνισε πως θα σημειώνονταν λιγότεροι θάνατοι από καρδιακές προσβολές, εγκεφαλικά επεισόδια και διαβήτη τύπου 2, καθώς και από καρκίνο των πνευμόνων.

«Από τους υπερβολικούς θανάτους στην Ευρώπη που αποδίδονται σε μακροχρόνια έκθεση σε σωματιδιακή ρύπανση, το 26% και το 12% αυτών μπορούν να αποφευχθούν εάν καταργηθούν σταδιακά οι οικιακές καύσεις και οι εκπομπές από τις οδικές μεταφορές, αντίστοιχα. Χώρες όπως η Τσεχική Δημοκρατία, η Βουλγαρία, η Εσθονία, η Ουγγαρία και η Πολωνία θα μπορούσαν να βιώσουν μεγαλύτερα οφέλη από τη σταδιακή κατάργηση, δεδομένου ότι οι δύο αυτοί τομείς συμβάλλουν μαζί σχεδόν στο 50% της θνησιμότητας από σωματιδιακή ρύπανση στις χώρες αυτές», ανέφερε η Δρ Νίκη Παΐζη, από το Κέντρο Έρευνας για το Κλίμα και την Ατμόσφαιρα του Ινστιτούτου Κύπρου, ηοποία συμμετείχε στη μελέτη.

Άλλες πηγές σωματιδιακής ρύπανσης;

Μία άλλη μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2023 από το ερευνητικό ινστιτούτο ISGlobal της Βαρκελώνης ρίχνει φως στο ζήτημα των θανάτων που προέρχονται από άλλες πηγές σωματιδιακής ρύπανσης και μπορεί να βοηθήσει τις εθνικές κυβερνήσεις, και ιδίως τις κυβερνήσεις των πόλεων, να κατανοήσουν σε ποιους ρυπογόνους τομείς θα πρέπει να δώσουν προτεραιότητα.

«Οι πόλεις εξακολουθούν να αποτελούν εστίες ατμοσφαιρικής ρύπανσης και πρόωρων θανάτων. Απαιτείται επείγουσα δράση. Αυτό απαιτεί μία ολιστική προσέγγιση που να συγκεντρώνει πολλούς διαφορετικούς τομείς, όπως η ενέργεια, οι μεταφορές, η βιομηχανία και η γεωργία», υποστήριξε ο καθηγητής Mark Nieuwenhuijsen από το ISGlobal.

Η ομάδα του Nieuwenhuijsen δημιούργησε ένα διαδικτυακό εργαλείο που επιτρέπει στο κοινό, στις αρχές των πόλεων και στις κυβερνήσεις να διερευνήσουν τη βάση δεδομένων της έρευνας και να απεικονίσουν τη βλάβη από τις διάφορες πηγές ρύπανσης στην περιοχή τους.

Με πληροφορίες από The Guardian