Τα μέλη της κολεκτίβας ψηφιακής τέχνης PleasrDAO είναι πολύ δυσαρεστημένα με τον Martin Shkreli. Η PleasrDAO ξόδεψε 4,75 εκατομμύρια δολάρια για να αγοράσει το Once Upon a Time in Shaolin, το θρυλικό πια μουσικό άλμπουμ της χιπ-χοπ που δημιούργησε ο de facto ηγέτης των Wu-Tang Clan, RZA, και ο συνεργάτης του γκρουπ, Cilvaringz, το οποίο έχει παραχθεί σε ένα μόνο αντίτυπο.

Το άλμπουμ ανήκε κάποτε στον διαβόητο επενδυτή, επιχειρηματία και στέλεχος φαρμακευτικών, Martin Shkreli, ο οποίος το αγόρασε απευθείας από τους Wu-Tang Clan έναντι 2 εκατομμυρίων δολαρίων το 2015, καθιστώντας το, εκείνη την εποχή, το πιο ακριβό μουσικό άλμπουμ που πουλήθηκε ποτέ. Ανέβασε, μάλιστα, αποσπάσματα της μουσικής στο YouTube για να γιορτάσει τη νίκη του Ντόναλντ Τραμπ στις εκλογές του 2016.

Αλλά οι ομοσπονδιακές αρχές των ΗΠΑ το κατάσχεσαν το 2017, όταν ο Shkreli είχε μπλεξίματα με τον νόμο καθώς έγινε το ‘poster boy’ της Pharma Bro για την αύξηση των τιμών στον τομέα των φαρμάκων και κατέληξε με ποινή φυλάκισης επτά ετών για απάτη, εξαπάτηση επενδυτών και συνωμοσία. Το άλμπουμ στη συνέχεια πωλήθηκε στην κολεκτίβα ψηφιακής τέχνης Pleasr.

Μοναδικό στο είδος του

Το άλμπουμ ήταν πραγματικά «μοναδικό στο είδος του» – μια διαμαρτυρία ενάντια στην απαξίωση της μουσικής στην ψηφιακή εποχή και το είδος του συναρπαστικού κειμηλίου που έκανε τους κατόχους του ξεχωριστούς.

Το άλμπουμ κυκλοφόρησε σε σετ δύο CD μέσα σε ένα κουτί από νικέλιο και ασήμι με το λογότυπο των Wu-Tang, ενώ το πλήρες πακέτο περιελάμβανε ένα ζευγάρι προσαρμοσμένων ηχείων ήχου και ένα δερμάτινο βιβλίο 174 σελίδων με στίχους και «ανέκδοτα σχετικά με την παραγωγή».

Σε μια περίπλοκη συναλλαγή, η PleasrDAO αγόρασε το άλμπουμ από έναν ανώνυμο μεσάζοντα, ο οποίος το είχε αγοράσει πρώτα από την κυβέρνηση. Στο πλαίσιο αυτής της συναλλαγής, η PleasrDAO δημιούργησε ένα NFT για να υποδηλώσει την ιδιοκτησία του άλμπουμ.

Διαβασε ακομα

Θα την ακούσεις με το σπανιότερο άλμπουμ στον κόσμο

Οι New York Times έχουν μια καλή περιγραφή του τι συνεπαγόταν αυτό:

Για να συνδεθεί το «Once Upon a Time» με την ψηφιακή σφαίρα, δημιουργήθηκε ένα NFT που θα αποτελούσε την πράξη ιδιοκτησίας για το φυσικό άλμπουμ, δήλωσε ο Peter Scoolidge, ένας δικηγόρος που ειδικεύεται σε συμφωνίες κρυπτονομισμάτων και NFT, και ο οποίος συμμετείχε στη συναλλαγή. Τα 74 μέλη της PleasrDAO μοιράζονται τη συλλογική ιδιοκτησία της πράξης NFT και, επομένως, τους ανήκει το άλμπουμ.

Τα περίφημα αντίτυπα

Όμως μετά την αγορά του άλμπουμ και το μοίρασμα της συλλογικής ιδιοκτησίας του NFT, η PleasrDAO ανακάλυψε ότι το «μοναδικό στο είδος του» αντικείμενο δεν ήταν τόσο αποκλειστικό όσο νόμιζε.

Ο Shkreli είχε, στην πραγματικότητα, δημιουργήσει αντίγραφα της μουσικής. Πολλά αντίγραφα. Στις 30 Ιουνίου 2022, η PleasrDAO δήλωσε ότι ο Shkreli έπαιξε μουσική από το άλμπουμ στο κανάλι του στο YouTube και δήλωσε:

«Φυσικά και έκανα αντίγραφα MP3, είναι σαν να είναι κρυμμένα σε χρηματοκιβώτια σε όλο τον κόσμο. Δεν είμαι ηλίθιος. Δεν αγοράζω κάτι για 2 εκατομμύρια δολάρια μόνο και μόνο για να κρατήσω ένα αντίγραφο».

Ο Shkreli άρχισε να κοροϊδεύει τα μέλη της PleasrDAO σχετικά με το άλμπουμ, λέγοντας σε έναν από αυτούς: «Το παίζω κυριολεκτικά στο Discord μου όλη την ώρα, είσαι ηλίθιος» και ισχυριζόμενος ότι η PleasrDAO ανησυχούσε για ένα άλμπουμ που το έχουν λιγότεροι από 5.000 άνθρωποι. Ο Shkreli ισχυρίστηκε σε ένα podcast του 2024 ότι «έκαψε το άλμπουμ και το έστειλε σε περίπου 50 διαφορετικές γκόμενες» – και ότι αυτό ήταν εξαιρετικά καλό για τη σεξουαλική του ζωή.

Ο Shkreli προσφέρθηκε ακόμη και να στείλει αντίγραφα του άλμπουμ σε τυχαίους σχολιαστές στο Διαδίκτυο, αν του έστελναν απλώς το «email addy» τους. Είπε επίσης στους ανθρώπους να «αναζητήσουν ένα torrent» και διοργάνωσε πάρτι ακρόασης για το άλμπουμ στο λογαριασμό του στο X, τα οποία έφτασαν σε «δυνητικά πάνω από 4.900 ακροατές».

Διαβασε ακομα

Το σπανιότερο άλμπουμ στον κόσμο βγήκε σε ένα μόνο αντίτυπο. Μπορείς να το ακούσεις για πρώτη φορά, αλλά υπάρχει ένα σοβαρό πρόβλημα

Γνωρίζουμε όλες αυτές τις λεπτομέρειες επειδή η PleasrDAO έχει μηνύσει τον Shkreli, υποστηρίζοντας ότι ενεργεί κατά παράβαση της εντολής κατάσχεσης περιουσιακών στοιχείων και ότι καταχράστηκε «εμπορικά μυστικά» σύμφωνα με το δίκαιο της Νέας Υόρκης.

Ο Shkreli «γνώριζε ότι με τη διανομή αντιγράφων των δεδομένων και των αρχείων του άλμπουμ ή με τη δημόσια αναπαραγωγή του, οι ενέργειές του θα μείωναν την εμπορευσιμότητα και την αξία του άλμπουμ», δήλωσε η PleasrDAO. Ζήτησαν από έναν ομοσπονδιακό δικαστή να σταματήσει τον Shkreli και να τους δώσει μια λίστα με όλους όσους έχει διανείμει το άλμπουμ.

Δεν είναι μυστικό, λέει ο Shkreli

Η απάντηση του Shkreli σε όλα αυτά είναι, στην ουσία, «ποιο είναι λοιπόν το πρόβλημα;».

Όταν αγόρασε το άλμπουμ για 2 εκατομμύρια δολάρια το 2015, απέκτησε επίσης το 50% των πνευματικών δικαιωμάτων. Πριν το άλμπουμ κατασχεθεί από την κυβέρνηση, ο Shkreli λέει ότι εκμεταλλεύτηκε την κυριότητα των πνευματικών δικαιωμάτων του για να κάνει αντίγραφα, όπως «του επιτρεπόταν να κάνει σύμφωνα με την αρχική συμφωνία αγοράς του». Η κυβέρνηση, λέει, κατέσχεσε μόνο το φυσικό αντίγραφο του άλμπουμ και ο Shkreli είχε το δικαίωμα να διατηρήσει τα αντίγραφα που είχε ήδη κάνει.

Όσον αφορά τα εμπορικά μυστικά, λοιπόν, ένα εμπορικό μυστικό πρέπει στην πραγματικότητα να είναι «μυστικό». Χάρη στις δικές του ενέργειες, ο Shkreli έχει εξασφαλίσει ότι το άλμπουμ δεν είναι μυστικό. «Επειδή ο εναγόμενος αγόρασε και μοιράστηκε νόμιμα το έργο πριν από την εντολή κατάσχεσης και τη συμφωνία αγοράς περιουσιακών στοιχείων, το έργο δεν αποτελεί πλέον εμπορικό μυστικό», έγραψαν οι δικηγόροι του στην υπεράσπισή του.

Η δικαστική διαμάχη

Στις 26 Αυγούστου 2024, ομοσπονδιακός δικαστής στο Μπρούκλιν εξέδωσε προσωρινή διαταγή για την υπόθεση, καθώς τα δύο μέρη ετοιμάζονται να δώσουν μάχη στο δικαστήριο. Η προσωρινή διαταγή εμποδίζει τον Shkreli να «κατέχει, να χρησιμοποιεί, να διαδίδει ή να πωλεί οποιοδήποτε συμφέρον στο άλμπουμ των Wu-Tang Clan συμπεριλαμβανομένων των δεδομένων και των αρχείων του ή του περιεχομένου του άλμπουμ».

Διαβασε ακομα

Το άλμπουμ της Τέιλορ Σουίφτ κατέρριψε νέο ρεκόρ με πάνω από 1 δισ. streams στο Spotify

Επιπλέον, ο Shkreli πρέπει να παραδώσει «όλα τα αντίγραφά του, σε οποιαδήποτε μορφή, του άλμπουμ ή του περιεχομένου του στον συνήγορο υπεράσπισης». Πρέπει επίσης να καταθέσει ένορκη βεβαίωση με την οποία να ορκίζεται ότι «δεν κατέχει πλέον αντίγραφα, σε οποιαδήποτε μορφή, του άλμπουμ ή του περιεχομένου του».

Η ιστορία ενός άλμπουμ – έργο τέχνης

Οι Wu-Tang Clan ανακοίνωσαν για πρώτη φορά τον Μάρτιο του 2014 ότι θα δημιουργούσαν ένα μόλις αντίγραφο του Once Upon a Time in Shaolin για να πωληθεί σε πλειοδότη.

Το άλμπουμ ήρθε σε ένα χειροποίητο σκαλισμένο κουτί από νικέλιο, με ένα δερματόδετο χειρόγραφο από περγαμηνή που περιέχει τους στίχους, το πιστοποιητικό αυθεντικότητας και ένα νομικό έγγραφο, σύμφωνα με το οποίο ο ιδιοκτήτης απαγορεύεται να δώσει στη δημοσιότητα τα 31 κομμάτια πριν περάσουν 88 χρόνια.

Κυκλοφορώντας μόνο ένα αντίγραφο του άλμπουμ, το συγκρότημα ήθελε «να βγάλει ένα έργο τέχνης που κανένας άλλος δεν έχει κάνει στην ιστορία της (μοντέρνας) μουσικής» είπε στο Forbes το 2014 το μέλος των Wu-Tang , Robert «RZA» Diggs .

Το άλμπουμ δημιουργήθηκε επίσης σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την υποτίμηση της μουσικής ως μορφής τέχνης στην ψηφιακή εποχή, είπε ο RZA στη συνέντευξη. Παρομοίασε, επίσης, το άλμπουμ με ένα έργο τέχνης του Πικάσο ή με ένα αρχαίο αιγυπτιακό δημιούργημα.

Από τότε, το άλμπουμ έχει μια ιστορία σχεδόν εξίσου ασυνήθιστη με την κυκλοφορία του.

Με πληροφορίες από The Wired