Το περασμένο έτος ήταν το θερμότερο που έχει καταγραφεί ποτέ, οι θάλασσες έβρασαν, οι παγετώνες έλιωσαν με ανησυχητικούς ρυθμούς και οι επιστήμονες προσπαθούν να καταλάβουν το γιατί ακριβώς συνέβη αυτό.

Γνωρίζουν ότι η εξαιρετική ζέστη τροφοδοτήθηκε από διάφορους παράγοντες, κυρίως από τη ρύπανση που θερμαίνει τον πλανήτη από την καύση ορυκτών καυσίμων και από το φυσικό κλιματικό μοτίβο Ελ Νίνιο. Όμως αυτά από μόνα τους δεν εξηγούν την ασυνήθιστα γρήγορη αύξηση της θερμοκρασίας.

Τώρα μια νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε την Πέμπτη (05/12) στο περιοδικό Science αναφέρει ότι εντόπισε το κομμάτι του παζλ που λείπει: Τα σύννεφα.

Για να γίνουμε πιο συγκεκριμένοι, η ταχεία αύξηση της θερμοκρασίας ενισχύθηκε από την έλλειψη χαμηλών νεφών πάνω από τις θάλασσες, σύμφωνα με την έρευνα – ευρήματα που μπορεί να έχουν ανησυχητικές συνέπειες για τη μελλοντική αύξηση της θερμοκρασίας.

Με απλά λόγια, λιγότερα φωτεινά, χαμηλά σύννεφα σημαίνουν ότι ο πλανήτης «έχει σκοτεινιάσει», επιτρέποντάς του να απορροφήσει περισσότερο ηλιακό φως, δήλωσε ο Helge Goessling, συγγραφέας της έκθεσης και κλιματικός φυσικός στο Ινστιτούτο Alfred Wegener στη Γερμανία.

Το φαινόμενο αυτό ονομάζεται «albedo» και αναφέρεται στην ικανότητα των επιφανειών να αντανακλούν την ενέργεια του ήλιου πίσω στο διάστημα.

Το albedo της Γης μειώνεται από τη δεκαετία του 1970, σύμφωνα με την έκθεση, εν μέρει λόγω του λιωσίματος του ανοιχτόχρωμου χιονιού και των θαλάσσιων πάγων, εκθέτοντας πιο σκούρα εδάφη και νερά, τα οποία απορροφούν περισσότερη από την ενέργεια του ήλιου, θερμαίνοντας τον πλανήτη.

Διαβασε ακομα

Κλιματική κρίση ώρα μηδέν: Παραβίασε ο πλανήτης τη Συμφωνία του Παρισιού;

Τα χαμηλά σύννεφα συμβάλλουν επίσης σε αυτό το φαινόμενο, καθώς αντανακλούν το ηλιακό φως.

Οι επιστήμονες εξέτασαν δορυφορικά δεδομένα της NASA, μετεωρολογικά δεδομένα και κλιματικά μοντέλα και διαπίστωσαν ότι η μείωση των χαμηλών νεφών μείωσε το albedo του πλανήτη σε χαμηλά επίπεδα ρεκόρ πέρυσι. Σύμφωνα με τη μελέτη, περιοχές όπως τμήματα του Βόρειου Ατλαντικού Ωκεανού παρουσίασαν ιδιαίτερα σημαντική πτώση.

Το περασμένο έτος εντάσσεται σε μια δεκαετή μείωση της χαμηλής νεφοκάλυψης, δήλωσε ο Goessling στο CNN.

Αυτό που η μελέτη δεν μπορεί ακόμη να εξηγήσει με βεβαιότητα είναι γιατί συμβαίνει αυτό. «Πρόκειται για ένα τόσο πολύπλοκο θηρίο που είναι τόσο δύσκολο να διαχωριστεί», δήλωσε ο Goessling.

Πιστεύει ότι είναι πιθανό να είναι το αποτέλεσμα ενός συνδυασμού παραγόντων. Ο πρώτος είναι η μείωση της ρύπανσης από τη ναυτιλία λόγω των κανονισμών που αποσκοπούν στη μείωση των επιβλαβών εκπομπών θείου της βιομηχανίας. Ενώ αυτό ήταν ένα κέρδος για την ανθρώπινη υγεία, αυτός ο τύπος ρύπανσης βοηθούσε επίσης στην ψύξη του πλανήτη, φωτίζοντας τα σύννεφα.

Οι φυσικές διακυμάνσεις του κλίματος, συμπεριλαμβανομένων των μεταβαλλόμενων ωκεάνιων προτύπων, μπορεί επίσης να συνέβαλαν. Αλλά ο Goessling επισημαίνει έναν τρίτο, πιο ανησυχητικό παράγοντα: Την ίδια την υπερθέρμανση του πλανήτη.

Διαβασε ακομα

Στην Ανταρκτική πλέον δεν κάνει τόσο κρύο. Και αυτό είναι πρόβλημα

Τα σύννεφα χαμηλού επιπέδου τείνουν να ευδοκιμούν σε μια δροσερή και υγρή κατώτερη ατμόσφαιρα. Καθώς η επιφάνεια του πλανήτη θερμαίνεται, αυτό μπορεί να τα κάνει να αραιώσουν ή να διαλυθούν εντελώς, δημιουργώντας έναν περίπλοκο βρόχο ανατροφοδότησης όπου τα χαμηλά σύννεφα εξαφανίζονται λόγω της υπερθέρμανσης του πλανήτη και η εξαφάνισή τους οδηγεί σε περαιτέρω αύξηση της θερμοκρασίας.

Αν συμβαίνει αυτό, οι προβλέψεις για τη μελλοντική αύξηση της θερμοκρασίας μπορεί να είναι υποτιμημένες και «θα πρέπει να περιμένουμε μάλλον έντονη αύξηση της θερμοκρασίας στο μέλλον», δήλωσε ο Goessling.

Ο Mark Zalinka, ατμοσφαιρικός επιστήμονας στο Εθνικό Εργαστήριο Lawrence Livermore, ο οποίος δεν συμμετείχε στη μελέτη, δήλωσε ότι «το γεγονός ότι τα σύννεφα παίζουν βασικό ρόλο στην ιστορία είναι λογικό, καθώς ουσιαστικά λειτουργούν ως αντηλιακό της Γης».

Μικρές αλλαγές στη νεφοκάλυψη μπορούν να «αλλάξουν δραστικά το albedo της Γης», δήλωσε στο CNN.

Διαβασε ακομα

Η κλιματική αλλαγή προετοιμάζει ένα πολύ ακραίο μέλλον για τον πλανήτη

Ο Tapio Schneider, κλιματολόγος στο Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Καλιφόρνιας, δήλωσε ότι η ανησυχητική επίπτωση της έρευνας είναι ότι αν η υπερθέρμανση του πλανήτη ευθύνεται για ένα σημαντικό ποσό αλλαγής της νεφοκάλυψης, «μπορεί να δούμε ισχυρότερη υπερθέρμανση του πλανήτη από ό,τι είχε προβλεφθεί προηγουμένως».

Τα σύννεφα μπορεί να φαίνονται απλά, ακόμη και τετριμμένα, αλλά είναι ατελείωτα πολύπλοκα και οι επιστήμονες απέχουν πολύ από το να ξεδιαλύνουν τον τρόπο με τον οποίο συμπεριφέρονται. Αποτελούν «έναν από τους μεγαλύτερους πονοκεφάλους» στην επιστήμη του κλίματος, δήλωσε ο Goessling.

Αλλά το να καταλάβουμε πώς τα σύννεφα θα ανταποκριθούν στην υπερθέρμανση του πλανήτη είναι το κλειδί, δήλωσε ο Zalkina. «Καθορίζει κυριολεκτικά το πόσο μεγάλη θα είναι η μελλοντική αύξηση της θερμοκρασίας».