icon zoom-in

Μεγέθυνση κειμένου

Α Α Α

Είναι πολύ δύσκολο να αλλάξει ένας άνθρωπος με ναρκισσιστική διαταραχή, σύμφωνα με μελέτη

Ο δρόμος προς την αλλαγή για κάποιον που έχει ναρκισσιστική διαταραχή είναι πιο «στενός» απ’ ότι είχε γίνει προηγουμένως αντιληπτό, σύμφωνα με νέα έρευνα που δημοσιεύθηκε στο Psychological Bulletin.

Οι ερευνητές ανέλυσαν 51 μελέτες με περισσότερους από 37.000 συμμετέχοντες για να δουν πώς μεταβάλλονται οι ναρκισσιστικές τάσεις κατά τη διάρκεια της ζωής. Διαπίστωσαν έτσι, ότι κατά τη διάρκεια δεκαετιών, ο ναρκισσισμός όντως μειώθηκε, αλλά μόνο λίγο. Το πολύ-πολύ, δηλαδή, οι ερευνητές να είδαν μια μέτρια μείωση.

Τα ναρκισσιστικά χαρακτηριστικά της προσωπικότητας περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων την έλλειψη ενσυναίσθησης, την ανάγκη για θαυμασμό και μια μεγαλοπρεπή αίσθηση αυτοπεποίθησης.

Η δρ. Ramani Durvasula, κλινική ψυχολόγος στο Λος Άντζελες που επικεντρώνεται στους ναρκισσιστικούς και ανταγωνιστικούς τύπους προσωπικότητας, έχει θεραπεύσει περίπου 50 ναρκισσιστές και λέει ότι τα ευρήματα αυτά αντικατοπτρίζουν τις δικές της εμπειρίες.

«Για μεγάλο χρονικό διάστημα θεωρούταν ηττοπαθής η θέση ότι οι άνθρωποι με ναρκισσιστική διαταραχή προσωπικότητας δεν αλλάζουν», λέει. «Αλλά ξέρω ότι αυτό δεν αλλάζει. Δεν πρόκειται να αλλάξει».

Η Durvasula έχει μια νέα εκπομπή, Reality Check, στη διαδραστική πλατφόρμα ροής Fireside, όπου συζητά διάφορα θέματα ψυχικής υγείας. Συχνά, λέει, οι άνθρωποι παρηγορούνται με την ιδέα ότι ο καθένας μπορεί να βελτιωθεί ανά πάσα στιγμή. Αλλά, στην πραγματικότητα, αυτή είναι μια ιδεαλιστική και δυνητικά επιβλαβής προοπτική.

Ο ναρκισσισμός χαρακτηρίζεται από έλλειψη αυτο-αναστοχασμού

Κάποιος με αυτή τη διαταραχή, εξ ορισμού, δεν πιστεύει ότι κάτι δεν πάει καλά με αυτόν.

«Όσο πιο δυσπροσαρμοστική είναι μια προσωπικότητα, τόσο λιγότερο πιθανό είναι να αλλάξει», λέει η Durvasula. «Συν τοις άλλοις, ο ναρκισσισμός χαρακτηρίζεται από έλλειψη αυτοαναστοχασμού».

Οι περισσότεροι ναρκισσιστές προέρχονται από δύο τύπους ανατροφής: από τη μία όπου οι γονείς τους ήταν αμελείς και πιθανώς κακοποιητικοί και από την άλλη όπου ήταν κακομαθημένοι.

Αν ένα άτομο μεγάλωσε με τον πρώτο τύπο παιδικής ηλικίας, μπορεί να είναι πιο δεκτικό στην αλλαγή, εξηγεί η ειδικός. Στη δεύτερη περίπτωση τα πράγματα είναι πιο περίπλοκα, καθώς με αυτούς που μεγάλωσαν κακομαθημένοι δεν έχει δει καμία επιτυχία.

«Με το κακομαθημένο παιδί-ναρκισσιστή, ξεχάστε το», λέει. «Αυτό είναι διαπαιδαγωγημένο. Οι άνθρωποι λένε στα παιδιά τους ότι είναι τα πιο ξεχωριστά και ότι αξίζουν τα πάντα. Όχι, δεν τα αξίζετε. Δεν έχω δει ποτέ τύχη με αυτούς τους θεραπευόμενους».

Οι ναρκισσιστές μοιάζει να έχουν ενσυναίσθηση

Οι ναρκισσιστές μπορεί να παρουσιάζονται ως καλά προσαρμοσμένοι και στοχαστικοί, γι’ αυτό και πολλοί άνθρωποι μπορούν εν αγνοία τους να έχουν σχέσεις με έναν από αυτούς για χρόνια.

«Μπορούν να διατηρήσουν τη συνοχή τους όταν οι ανάγκες τους είναι καλά καλυμμένες», λέει η Durvasula. «Όταν παίρνουν όλο τον έπαινο που θέλουν, όλη τη λατρεία που θέλουν, ο σύντροφός τους προλαβαίνει τις ανάγκες τους, όλα πάνε καλά σαν ψυχολογικό ρολόι, ένας ναρκισσιστής μπορεί να φαίνεται σαν ένα ενσυναισθητικό άτομο».

Ωστόσο, είναι μη ρεαλιστικό να περιμένετε ότι μπορείτε να καλύπτετε τις ανάγκες κάποιου ανά πάσα στιγμή.

«Είναι σχεδόν σαν να κάνει κάποιος δίαιτα», περιγράφει. «Αν μπορείς να δομήσεις τη ζωή σου ακριβώς έτσι και να έχεις τη σωστή ποσότητα δραστηριότητας και να είσαι γενετικά αρκετά τυχερός, μπορείς να χάσεις αυτό το βάρος και να το διατηρήσεις, αλλά συνήθως δεν γίνεται έτσι, επειδή δεν γίνεται έτσι στη ζωή».

Αντί να περιμένουν από έναν ναρκισσιστή να αλλάξει, η Durvasula συμβουλεύει όσους έχουν σχέσεις μαζί του να αναζητήσουν επαγγελματική βοήθεια. «Πρέπει να βοηθήσουμε τους ανθρώπους να επεξεργαστούν το πένθος μιας σχέσης που δεν εξελίσσεται με τρόπο που να αισθάνονται ψυχολογικά ασφαλείς», λέει.

Με πληροφορίες από CNBC Make It