Το 2021, μουσεία της Βιέννης ξεκίνησαν μια πολύ έξυπνη εκστρατεία στην προσπάθειά τους να διαμαρτυρηθούν κατά της λογοκρισίας της τέχνης στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης: Άνοιξαν λογαριασμό στο OnlyFans, τη μοναδική πλατφόρμα που επιτρέπει απεικονίσεις του γυμνού σώματος, ώστε να μπορούν να εκθέτουν τα έργα τους χωρίς τα τους «μπλοκάρουν».

Εκείνη τη χρονιά, ένα σύντομο βίντεο με τον πίνακα “Liebespaar” του 1914 του Koloman Moser, που αναπαριστά δύο γυμνούς εραστές να αγκαλιάζονται και έγινε για να τιμήσει την 20ή επέτειο από την ίδρυση του Μουσείου Leopold – απορρίφθηκε από το Facebook και το Instagram ως «δυνητικά πορνογραφικό».

Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.

Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από το χρήστη Leopold Museum-Privatstiftung (@leopold_museum)

Τρία χρόνια αργότερα, το Μουσείο Leopold ξεκινά μία νέα καμπάνια κατά της Meta, της μητρικής εταιρείας του Instagram και του Facebook. Αυτή τη φορά μπαίνει κατευθείαν στο ψητό: «Πιστεύετε ότι αυτό το έργο τέχνης πρέπει να λογοκριθεί;», ρωτά σε μια ανάρτηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης παρουσιάζοντας έργα των Egon Schiele και Christian Schad. «Το Meta το κάνει!», απαντά.

Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.

Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από το χρήστη Leopold Museum-Privatstiftung (@leopold_museum)

Καλλιτεχνικό ή πορνογραφικό περιεχόμενο;

Το Μουσείο Leopold χρησιμοποίησε τους δικούς του λογαριασμούς στο Instagram και το Facebook για να ξεκινήσει τη σταυροφορία του κατά της λογοκρισίας της Meta. Πολλές φορές έχουν γίνει αναφορές για αναρτήσεις που φέρουν εικόνες υποτίθεται «σεξουαλικού περιεχομένου», λέει η υπεύθυνη των μέσων κοινωνικής δικτύωσης του μουσείου, Pia Semorad.

«Τις περισσότερες φορές, έργα τέχνης με γυναικείο γυμνό και ομοφυλοφιλικό περιεχόμενο – όχι ανδρικό γυμνό – υποβάλλονται σε περίοδο εξέτασης περίπου 24 ωρών. Κατά τη διαδικασία αυτή, οι εικόνες ‘μπλοκάρονται’ προσωρινά και δεν κοινοποιούνται σε μη ακόλουθους», προσθέτει η Semorad.

Επιπλέον, ο λογαριασμός εμφανίζεται λιγότερο συχνά στην τροφοδοσία των followers, ενώ σε ακραίες περιπτώσεις, δεν μπορεί να βρεθεί πληκτρολογώντας το όνομα στη μηχανή αναζήτησης.

Παρόλο που η Meta αναφέρει στις οδηγίες της κοινότητας, ότι «το γυμνό σε φωτογραφίες πινάκων και γλυπτών είναι αποδεκτό, ο αριθμός των καλλιτεχνών του Μουσείου Leopold που έχουν λογοκριθεί συνεχίζει να αυξάνεται.

Διαβασε ακομα

Τα social media λογοκρίνουν το γυναικείο στήθος ως πορνό και αυτό είναι πρόβλημα

Η «νέα γυναίκα» του 1920 λογοκρίνεται τον 21ο αιώνα

Το 2021, το Instagram απαγόρευσε την αφίσα της ταινίας «Παράλληλες Μητέρες» του Pedro Almodóvar, επειδή τη θεώρησε «ερωτικού ή πορνογραφικού περιεχομένου». Σχεδιασμένη από τον Javier Jaén, η αφίσα δείχνει μια θηλή με μια σταγόνα μητρικού γάλακτος.

«Το πρόβλημα έγκειται στο αυτοματοποιημένο σύστημα που χρησιμοποιείται για τον εντοπισμό και την εξέταση του περιεχομένου», λέει η Semorad. «Η τεχνολογία αδυνατεί να διακρίνει μεταξύ καλλιτεχνικού γυμνού και πραγματικών φωτογραφιών και οι εικόνες μπλοκάρονται συνεχώς, καθιστώντας τον λογαριασμό μας μη αναζητήσιμο. Αυτό ισοδυναμεί με λογοκρισία στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ακόμη και αν δεν παραβιάζουμε τους κανόνες».

Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.

Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από το χρήστη SB (@cinemartlover78)

Είναι ειρωνικό το γεγονός ότι ένα από τα πιο διάσημα μουσεία της Ευρώπης φιλοξενεί μια έκθεση όπως το “Splendor and Misery” – η οποία διερευνά την αναζήτηση της σεξουαλικής απελευθέρωσης, την αναγνώριση των σχέσεων του ίδιου φύλου, το σπάσιμο των ταμπού και τη «νέα γυναίκα» που αναδύθηκε στην ταραχώδη κοινωνία του Βερολίνου της δεκαετίας του 1920, πριν από εκατό και πλέον χρόνια – και λογοκρίνεται από μια τεχνολογική εταιρεία του 21ου αιώνα.

Γιατί η τεχνολογία λογοκρίνει την τέχνη

Γιατί όμως το Instagram λογοκρίνει την τέχνη; Και πώς η Meta δεν έχει αναπτύξει μια τεχνολογία για να το αποτρέψει αυτό; «Επειδή οι μεγάλες εταιρείες μέσων κοινωνικής δικτύωσης είναι αμερικανικές, [τα social media] υπόκεινται στη νομοθεσία τους και στα ηθικά τους πρότυπα, τα οποία είναι πιο πουριτανικά από τα ευρωπαϊκά», λέει η Delia Rodríguez, συγγραφέας που ειδικεύεται στη σχέση μεταξύ τεχνολογίας, μέσων ενημέρωσης και κοινωνίας.

«Καθώς οι δραστηριότητές της [Meta] είναι επίσης παγκόσμιες και πολλές χώρες είναι ακόμη πιο συντηρητικές, θα κλίνει πάντα προς έναν περιοριστικό χαμηλότερο κοινό παρονομαστή. Υπάρχουν συχνές αντιπαραθέσεις, επειδή είναι δύσκολο να μετριάσεις σωστά τόσο πολύ περιεχόμενο. Πρέπει να εφαρμόσεις την κοινή λογική και να εξετάζεις κάθε περίπτωση λεπτομερώς, και αυτό είναι κοστοβόρο», λέει η Rodríguez.

Διαβασε ακομα

Η Σεξουαλική Εκπαίδευση στα social media πάσχει από λογοκρισία

Η Meta «τα ‘βαλε» και με τον Ρούμπενς

Η ψηφιακή λογοκρισία έχει πλήξει και άλλα μουσεία στη Βιέννη. Το 2019, το Instagram διαπίστωσε ότι η Helena Fourment με γούνινη ρόμπα – μια ελαιογραφία του 1638 του Ρούμπενς που εκτίθεται στο Μουσείο Ιστορίας της Τέχνης – παραβίαζε τις οδηγίες της κοινότητάς του.

Έναν χρόνο νωρίτερα, μια φωτογραφία της Αφροδίτης του Βίλεντορφ (Willendorf) – ένα γλυπτό ηλικίας άνω των 29.500 ετών που το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας της Βιέννης (NHM) αποκαλεί «το σημαντικότερο αντικείμενο» σε ολόκληρη τη συλλογή του και «ένα από τα πιο διάσημα αρχαιολογικά ευρήματα στον κόσμο» – μπλοκαρίστηκε επίσης από το Facebook.

Εν τω μεταξύ, το Μουσείο Albertina στη Βιέννη, δέχθηκε «επίθεση» από το TikTok: Η πλατφόρμα ανέστειλε τον λογαριασμό του επειδή έδειξε ένα έργο του Ιάπωνα φωτογράφου Nobuyoshi Araki στο οποίο φαινόταν ένα γυναικείο στήθος.

Διαβασε ακομα

Είναι αυτός ο πίνακας του 19ου αιώνα η πρώτη ερωτική selfie όλων των εποχών;

Τον τελευταίο καιρό, οι εταιρείες τεχνολογίας έχουν σταματήσει να επενδύουν σε ανθρώπινο δυναμικό και έχουν επικεντρωθεί στην Τεχνητή Νοημοσύνη, «η οποία δεν είναι πολύ αποτελεσματική στη στάθμιση των ηθικών και πολιτισμικών κανόνων», λέει η Rodríguez.

Τα συστήματα αυτά κάνουν πολλά λάθη στη διάκριση αποχρώσεων, όπως το τι είναι τέχνη και τι πορνό. Επιπλέον, οι κατευθυντήριες γραμμές που δίνονται πλέον από τις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης δεν είναι ξεκάθαρες.

«Πρέπει να υπήρξε πρόσφατη αλλαγή στον τρόπο εφαρμογής των κανόνων», λέει η Semorad. «Δεν είχαμε αυτά τα επίμονα προβλήματα μέχρι το τέλος του 2023». Ωστόσο, η ίδια επιμένει ότι η μάχη με τη λογοκρισία δεν πρέπει να κάμψει το ηθικό τους: «Δεν θέλουμε να αφαιρέσουμε τα έργα μας ούτε να υποκύψουμε στους περιορισμούς της Meta», καταλήγει.

Με πληροφορίες από El Pais