Μεγέθυνση κειμένου
Πώς οι δραστηριότητες του ανθρώπου οδήγησαν στην εξαφάνιση των μεγάλων ζώων του πλανήτη
Οι επιστήμονες ερίζουν εδώ και καιρό για το τι προκάλεσε την εξαφάνιση πολλών μεγάλων ειδών ζώων τα τελευταία 50.000 χρόνια – ο άνθρωπος ή η κλιματική αλλαγή. Πρόσφατη έρευνα από το Κέντρο ECONOVO του Πανεπιστημίου Aarhus καταλήγει στο συμπέρασμα ότι το ανθρώπινο κυνήγι έπαιξε σημαντικό ρόλο στην εξαφάνιση των μεγαθηρίων.
Δεκαετίες αντιπαράθεσης για την εξαφάνιση της μεγαπανίδας
«Κατά τα τελευταία ~50.000 χρόνια (την ύστερη τεταρτογενή περίοδο) οι χερσαίες σπονδυλωτές πανίδες έχουν υποστεί σοβαρές απώλειες μεγάλων ειδών (μεγαπανίδας), με τις περισσότερες εξαφανίσεις να συμβαίνουν κατά το Ύστερο Πλειστόκαινο και το Πρώιμο έως Μέσο Ολόκαινο. Η συζήτηση σχετικά με τα αίτια συνεχίζεται εδώ και πάνω από 200 χρόνια και εντείνεται από τη δεκαετία του 1960 και μετά», γράφουν οι συγγραφείς της μελέτης.
Εξετάζοντας πεδία όπως ο χρόνος εξαφάνισης, οι διατροφικές προτιμήσεις, οι κλιματικές απαιτήσεις, οι γενετικές εκτιμήσεις πληθυσμών και τα στοιχεία κυνηγιού, οι ερευνητές εντόπισαν την ανθρώπινη δραστηριότητα ως πρωταρχικό παράγοντα.
Οι ανθρώπινες πιέσεις ήταν ο βασικός παράγοντας
«Η ανασκόπησή μας δείχνει ότι υπάρχει ελάχιστη υποστήριξη για οποιαδήποτε σημαντική επίδραση του κλίματος, είτε σε παγκόσμια πρότυπα εξαφάνισης, είτε σε λεπτής κλίμακας χωροχρονικά και μηχανιστικά στοιχεία”, δήλωσαν οι ερευνητές.
«Αντίθετα, υπάρχει ισχυρή και αυξανόμενη υποστήριξη για τις ανθρώπινες πιέσεις ως τον βασικό παράγοντα αυτών των εξαφανίσεων, με αναδυόμενες ενδείξεις για μια αρχική έναρξη που συνδέεται με τους προ-σάπιενς ανθρωποειδείς πριν από το Ύστερο Πλειστόκαινο».
Η κλιματική αλλαγή είχε μικρότερο αντίκτυπο
Οι κλιματικές αλλαγές του Ύστερου Πλειστόκαινου επηρέασαν διάφορα είδη, αλλά οι πιο δραματικές εξαφανίσεις αφορούσαν κυρίως τα μεγάλα ζώα.
«Η μεγάλη και πολύ επιλεκτική απώλεια της μεγαλοπανίδας τα τελευταία 50.000 χρόνια είναι μοναδική για τα τελευταία 66 εκατομμύρια χρόνια», δήλωσε ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης Jens-Christian Svenning, μακροοικολόγος στο Aarhus.
Την περίοδο αυτή δεν παρατηρήθηκαν παρόμοιες επιλεκτικές εξαφανίσεις μεγάλης κλίμακας που να οφείλονται μόνο στο κλίμα, γεγονός που δείχνει ότι η ανθρώπινη επιρροή ήταν σημαντική.
Ευρεία εξαφάνιση της μεγαπανίδας
Τα στοιχεία δείχνουν ότι οι πρώιμοι σύγχρονοι άνθρωποι ήταν αποτελεσματικοί κυνηγοί μεγάλων ζώων, οδηγώντας σε εξαφανίσεις μαμούθ και γιγάντιων βραδύποδων παγκοσμίως.
Αυτές οι εξαφανίσεις συνέβησαν με διαφορετικούς ρυθμούς και χρόνους, αλλά ακολούθησαν σταθερά την άφιξη των σύγχρονων ανθρώπων ή σημαντικές πολιτιστικές εξελίξεις.
Οι εξαφανίσεις συνέβησαν σε όλες τις ηπείρους εκτός από την Ανταρκτική και σε διάφορα οικοσυστήματα, από τροπικά δάση έως αρκτικά περιβάλλοντα.
«Πολλά από τα εξαφανισμένα είδη μπορούσαν να ευδοκιμήσουν σε διάφορους τύπους περιβαλλόντων. Ως εκ τούτου, η εξαφάνισή τους δεν μπορεί να εξηγηθεί από κλιματικές αλλαγές που προκάλεσαν την εξαφάνιση συγκεκριμένων τύπων οικοσυστημάτων», σημείωσε ο Svenning.
Οικολογικές συνέπειες της εξαφάνισης της μεγαπανίδας
Η απώλεια της μεγαπανίδας είχε σημαντικές οικολογικές συνέπειες, καθώς άλλαξε τις δομές της βλάστησης, τη διασπορά των σπόρων και τον κύκλο των θρεπτικών στοιχείων.
Τα μεγάλα ζώα διαδραματίζουν κεντρικό ρόλο στα οικοσυστήματα και η εξαφάνισή τους έχει οδηγήσει σε βαθιές αλλαγές στις δομές και τις λειτουργίες των οικοσυστημάτων.
«Τα αποτελέσματά μας υπογραμμίζουν την ανάγκη για ενεργές προσπάθειες διατήρησης και αποκατάστασης. Με την επανεισαγωγή μεγάλων θηλαστικών, μπορούμε να βοηθήσουμε στην αποκατάσταση των οικολογικών ισορροπιών και να υποστηρίξουμε τη βιοποικιλότητα, η οποία εξελίχθηκε σε οικοσυστήματα πλούσια σε μεγαλοπανίδα», δήλωσε ο Svenning.
Αυτή η προσέγγιση θα μπορούσε να μετριάσει τις αλλαγές που προκλήθηκαν από την εξαφάνιση αυτών των μεγάλων ειδών και να υποστηρίξει την αποκατάσταση των οικολογικών ισορροπιών.
Η έρευνα ενσωμάτωσε διάφορες μελέτες για να παρουσιάσει μια ολοκληρωμένη άποψη των εξαφανίσεων, αξιοποιώντας τομείς όπως η ιστορία του κλίματος, η ιστορία της βλάστησης, η εξέλιξη της πανίδας και αρχαιολογικά δεδομένα σχετικά με την ανθρώπινη ανάπτυξη και τον τρόπο ζωής.
Αυτή η διεπιστημονική προσέγγιση παρείχε μια ευρύτερη κατανόηση των παραγόντων που συμβάλλουν στην απώλεια της μεγαπανίδας.
Προληπτικά μέτρα για την προστασία των μεγάλων ειδών
Η μελέτη υπογραμμίζει τη σημασία της εξέτασης των ανθρώπινων επιπτώσεων σε αυτές τις εξαφανίσεις και την ανάγκη για προληπτικά μέτρα για την προστασία των εναπομεινάντων μεγάλων ειδών και την αποκατάσταση της οικολογικής υγείας.
«Ένα ευρύ φάσμα στοιχείων δείχνει ότι οι εξαφανίσεις της μεγαπανίδας προκάλεσαν βαθιές αλλαγές στη δομή και τη λειτουργία των οικοσυστημάτων», σημείωσαν οι ερευνητές.
«Οι εξαφανίσεις της μεγαπανίδας στα τέλη του Τεταρτογενούς αντιπροσωπεύουν έτσι έναν πρώιμο, μεγάλης κλίμακας περιβαλλοντικό μετασχηματισμό που καθοδηγείται από τον άνθρωπο, αποτελώντας έναν πρόγονο του Ανθρωποκαίνου, όπου ο άνθρωπος είναι πλέον σημαντικός παράγοντας στη λειτουργία του πλανήτη».
«Τέλος, καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι η αποκατάσταση της μεγαλοπανίδας μέσω της τροφικής αναδημιουργίας αναμένεται να έχει θετικές επιπτώσεις στη βιοποικιλότητα σε ποικίλα ανθρωπόκαινα περιβάλλοντα».
Με πληροφορίες από Earth.com
Ακολουθήστε το pride.gr στο Google News και ενημερωθείτε πρώτοι
