Νευροεπιστήμονες έχουν αναπτύξει διεπαφές εγκεφάλου-υπολογιστή (BCI – Brain-Computer Interfaces) που χρησιμοποιούν Τεχνητή Νοημοσύνη (AI-Artificial Intelligence) για να «διαβάζουν μυαλά» και να ανιχνεύουν τις σκέψεις των ανθρώπων.

Αν και η τεχνολογία είναι ακόμη πολύ καινούργια, έχει κάνει πολλούς να αναρωτιούνται σχετικά με τις νομικές δικλείδες ασφαλείας που θα χρειαστούν οι άνθρωποι για να προστατεύσουν τις σκέψεις τους από τις αντι-ΛΟΑΤΚΙ+ κυβερνήσεις, αλλά και από τις ασυνείδητες εταιρείες.

Πώς λειτουργεί η τεχνολογία

Οι ερευνητές εγκαθιστούν συσκευές ηλεκτροδίων ή χρησιμοποιούν άλλα όργανα για να ανιχνεύσουν και να παρατηρήσουν την εγκεφαλική δραστηριότητα ενός ατόμου όταν μιλάει, ακούει, σκέφτεται ή κάνει κάποια σωματική δραστηριότητα.

Στη συνέχεια, ένα πρόγραμμα υπολογιστή με Τεχνητή Νοημοσύνη ανιχνεύει μοτίβα μεταξύ αυτών των ενεργειών και της αντίστοιχης εγκεφαλικής δραστηριότητας. Ταυτόχρονα, μία διεπαφή υπολογιστή εξαγάγει τα αποτελέσματα σε μία συσκευή που είτε αναδημιουργεί τις σκέψεις του ατόμου σε λέξεις είτε σε ενέργειες που εκτελούν κινητά βιονικά άκρα.

Η μετατροπή των σκέψεων σε λέξεις

Παλαιότερες περιπτώσεις αυτής της τεχνολογίας χρησιμοποιήθηκαν για τη δημιουργία βοηθητικών συσκευών για άτομα με αναπηρίες.

Παρόμοιες τεχνολογίες έχουν βοηθήσει παράλυτα άτομα να χειρίζονται υπολογιστές και να μετακινούν αναπηρικά αμαξίδια χρησιμοποιώντας τη σκέψη τους

Για παράδειγμα, ένα BCI που ανιχνεύει τα ηλεκτρικά σήματα του εγκεφάλου τα οποία συνδέονται με την κίνηση των χειλιών, της γλώσσας και του σαγονιού βοήθησε άτομα με νευρολογικές παθήσεις να δημιουργήσουν φωνητικούς ήχους και ομιλία, αυξάνοντας τις εκφραστικές τους ικανότητες.

Άλλες παρόμοιες τεχνολογίες έχουν βοηθήσει παράλυτα άτομα να χειρίζονται υπολογιστές, να γράφουν μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και να μετακινούν αναπηρικά αμαξίδια χρησιμοποιώντας απλώς τη σκέψη τους.

Παρόλο που οι προηγούμενες συσκευές BCI απαιτούσαν επεμβατικές χειρουργικές διαδικασίες στον εγκέφαλο, η νέα τεχνολογία κινείται προς μη επεμβατικές σαρώσεις του εγκεφάλου, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης της λειτουργικής απεικόνισης μαγνητικού συντονισμού (fMRI).

Ο προσδιορισμός των λέξεων

Τα fMRI είναι μεγάλα μηχανήματα αξίας πολλών εκατομμυρίων δολαρίων, τα οποία μετρούν τη ροή του αίματος σε διάφορα μέρη του εγκεφάλου.

Μία πρόσφατη μελέτη τοποθέτησε τους συμμετέχοντες σε ένα μηχάνημα fMRI, ενώ τους έβαλε να ακούσουν 16 ώρες podcast με ιστορίες.

Στη συνέχεια, η μαγνητική τομογραφία παρακολούθησε τις αντιδράσεις που είχε ο εγκέφαλος των ανθρώπων στο άκουσμα συγκεκριμένων λέξεων και φράσεων. Έπειτα, ζητήθηκε από τους ασθενείς να φανταστούν να λένε μία ιστορία, ενώ βρίσκονταν στο μηχάνημα fMRI.

Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν τις εγκεφαλικές σαρώσεις για να προσδιορίσουν ποιες λέξεις μπορεί να σκέφτεται το άτομο. Χρησιμοποίησαν επίσης ένα μοντέλο Τεχνητής Νοημοσύνης, το οποίο τροφοδοτείται από το δημοφιλές λογισμικό ChatGPT, και βοηθά στον προσδιορισμό των πιο πιθανών λέξεων.

Τα αποτελέσματα αποκάλυψαν μία κατά προσέγγιση «αποκωδικοποιημένη» εκδοχή των σκέψεων ενός ατόμου.

Η επικίνδυνη «ανάγνωση του μυαλού»

Παρόλο που η αποκωδικοποίηση ήταν κάπως πρόχειρη ή άτσαλη – στην καλύτερη περίπτωση – παρ’ όλα αυτά, οι επιπτώσεις της μελέτης στην «ανάγνωση του μυαλού» ήταν εντυπωσιακές.

Μάλιστα, σύμφωνα με μία ελβετική μελέτη του 2023, οι ερευνητές ισχυρίστηκαν ότι ανέπτυξαν ένα μοντέλο Τεχνητής Νοημοσύνης που χρησιμοποιούσε σαρώσεις της ηλεκτρικής εγκεφαλικής δραστηριότητας για να ανιχνεύσει με ακρίβεια 83% αν οι άνδρες ήταν ομοφυλόφιλοι ή ετεροφυλόφιλοι.

Οι επικριτές, ωστόσο, της μελέτης κατηγόρησαν τους ερευνητές ότι απέκλεισαν τους αμφιφυλόφιλους, υποβάθμισαν τον προσωπικό σεξουαλικό προσανατολισμό και την ταυτότητα των ανθρώπων σε ηλεκτρικά ερεθίσματα του εγκεφάλου και δημιούργησαν τεχνολογία που «μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως εργαλείο παρακολούθησης και καταστολής σε μέρη του κόσμου όπου η έκφραση των ΛΟΑΤΚΙ+ τιμωρείται».

Διαβασε ακομα

Η Τεχνητή Νοημοσύνη παίζει μπάλα και παίρνει τη δουλειά των σκάουτ στο ποδόσφαιρο

Η προκατειλημμένη τεχνολογία

Η Τεχνητή Νοημοσύνη έχει θεμελιώδη ελαττώματα όταν πρόκειται να αναγνωρίσει και να κατηγοριοποιήσει τα ανθρώπινα όντα σε όλη τους την ποικιλομορφία.

Τα συστήματα αυτά χρησιμοποιούνται από κυβερνήσεις ή εταιρείες για να βάλουν τους ανθρώπους σε κουτάκια και να τους υποβάλλουν σε διακρίσεις ή διώξεις

«Βλέπουμε ξανά και ξανά πώς οι εφαρμογές βαθιάς μάθησης ενισχύουν τα ξεπερασμένα στερεότυπα σχετικά με το φύλο και τον σεξουαλικό προσανατολισμό, επειδή είναι ουσιαστικά μία αντανάκλαση του πραγματικού κόσμου με όλες τις προκαταλήψεις του», δήλωσε ο Mathias Wasik, διευθυντής προγραμμάτων της All Out, μίας παγκόσμιας οργάνωσης για τα ανθρώπινα δικαιώματα των ΛΟΑΤΚΙ+.

«Εκεί που γίνεται επικίνδυνο είναι όταν αυτά τα συστήματα χρησιμοποιούνται από κυβερνήσεις ή εταιρείες για να βάλουν τους ανθρώπους σε κουτάκια και να τους υποβάλουν σε διακρίσεις ή διώξεις», πρόσθεσε ο Wasik.

Επιπλέον, ο συγγραφέας τεχνολογίας Sigal Samuel σημειώνει ότι, καθώς οι συσκευές BCI με Τεχνητή Νοημοσύνη είναι περισσότερο διαθέσιμες στους καταναλωτές, γίνεται όλο και πιο απίθανο να προωθηθούν στην αγορά ως ιατρικές συσκευές.

Ως εκ τούτου, δεν θα υπόκεινται σε ομοσπονδιακούς κανονισμούς, αφήνοντας τις εταιρείες ελεύθερες να συλλέγουν και να πωλούν τα δεδομένα των πελατών τους και τις αυταρχικές κυβερνήσεις να παρακολουθούν τα δεδομένα μέσα από τις πιο μύχιες σκέψεις των πολιτών.

Νομοσχέδιο για την προστασία των σκέψεων

Τον Φεβρουάριο του 2024, η Βουλή των Αντιπροσώπων του Κολοράντο ψήφισε νομοθεσία για την προστασία των νευρωνικών δεδομένων των ανθρώπων. Η Μινεσότα εξετάζει επίσης τη θέσπιση νόμου για την «προστασία της ψυχικής ιδιωτικής ζωής» και την επιβολή κυρώσεων στις εταιρείες που δεν το πράττουν.

Η Morningside Group, μία ομάδα νευροεπιστημόνων, δημοσίευσε πρόσφατα ένα είδος «Νομοσχεδίου για τα Νευροδικαιώματα» (Bill of Neurorights) το οποίο ελπίζουν ότι θα οδηγήσει σε μία παγκόσμια συνθήκη για την αποτροπή σοβαρών παραβιάσεων του δικαιώματος στην ιδιωτική σκέψη.

Αυτό το το νομοσχέδιο, λέει ο Samuel, περιέχει τις ακόλουθες πέντε συστάσεις πολιτικής:

• Νοητική ιδιωτικότητα: Θα πρέπει οι άνθρωποι να έχουν το δικαίωμα να απομονώνουν τα δεδομένα του εγκεφάλου τους, ώστε να μην αποθηκεύονται ή πωλούνται χωρίς τη συγκατάθεσή τους.
• Προσωπική ταυτότητα: Θα πρέπει να έχουν το δικαίωμα να προστατεύονται από μεταβολές της αίσθησης που έχουν για τον εαυτό τους, που δεν έχουν εγκρίνει.
• Ελεύθερη βούληση: Θα πρέπει να διατηρούν τον απόλυτο έλεγχο των αποφάσεών τους, χωρίς χειραγώγηση από τις νευροτεχνολογίες.
• Δίκαιη πρόσβαση στη νοητική επαύξηση: Θα πρέπει να απολαμβάνουν ισότιμη πρόσβαση όσον αφορά στη νοητική ενίσχυση, ώστε η νευροτεχνολογία να μην ωφελεί μόνο τους πλούσιους.
• Προστασία από προκαταλήψεις: Θα πρέπει οι αλγόριθμοι της νευροτεχνολογίας να σχεδιάζονται με τρόπους που δεν διαιωνίζουν την προκατάληψη έναντι συγκεκριμένων ομάδων.

Με πληροφορίες από LGBTQ Nation