icon zoom-in

Μεγέθυνση κειμένου

Α Α Α

Ένας επιστήμονας πληροφορικής πιστεύει ότι πρέπει να αγκαλιάσουμε τις σχέσεις ανθρώπου-μηχανής, ωστόσο άλλοι ειδικοί είναι πιο επιφυλακτικοί

Μπορεί το Χόλιγουντ να έχει προειδοποιήσει για τους κινδύνους που εγκυμονεί η ανάπτυξη σχέσεων με την Τεχνητή Νοημοσύνη, αλλά ένας επιστήμονας πληροφορικής λέει ότι μπορεί να χάσουμε ένα καλό αν δεν αγκαλιάσουμε τα θετικά που έχουν να προσφέρουν οι σχέσεις ανθρώπου-μηχανής.

Παρά τα δεινά του εσωστρεφούς πρωταγωνιστή Joaquin Phoenix στην ταινία Her του 2013, ένας καθηγητής λέει ότι πρέπει να είμαστε ανοιχτοί στις ανέσεις που μπορούν να προσφέρουν τα chatbots.

Ο Tony Prescott, καθηγητής γνωστικής ρομποτικής στο Πανεπιστήμιο του Sheffield, υποστηρίζει ότι η Τεχνητή Νοημοσύνη έχει σημαντικό ρόλο να διαδραματίσει στην πρόληψη της ανθρώπινης μοναξιάς.

Όπως ακριβώς αναπτύσσουμε ουσιαστικούς δεσμούς με τα κατοικίδια ζώα και δεν έχουμε ενδοιασμούς όταν τα παιδιά παίζουν με κούκλες, έτσι θα πρέπει να είμαστε ανοιχτοί στην αξία της Τεχνητής Νοημοσύνης για τους ενήλικες, λέει.

«Σε μια εποχή που πολλοί άνθρωποι περιγράφουν τη ζωή τους ως μοναχική, μπορεί να έχει αξία η συντροφιά της Τεχνητής Νοημοσύνης ως μια μορφή αμοιβαίας κοινωνικής αλληλεπίδρασης που είναι διεγερτική και εξατομικευμένη», γράφει ο Prescott σε ένα νέο βιβλίο, με τίτλο The Psychology of Artificial Intelligence (Η Ψυχολογία της Τεχνητής Νοημοσύνης).

Ο Prescott πιστεύει ότι η Τεχνητή Νοημοσύνη θα μπορούσε να γίνει ένα πολύτιμο εργαλείο για τους ανθρώπους που βρίσκονται στα πρόθυρα της κοινωνικής απομόνωσης, ώστε να βελτιώσουν τις κοινωνικές τους δεξιότητες, εξασκώντας συζητήσεις και άλλες αλληλεπιδράσεις.

Οι ασκήσεις θα βοηθούσαν στην οικοδόμηση αυτοπεποίθησης, προτείνει, και έτσι θα μειωνόταν ο κίνδυνος να αποσυρθούν οι άνθρωποι εντελώς από την κοινωνία.

«Η ανθρώπινη μοναξιά συχνά χαρακτηρίζεται από μία καθοδική πορεία, στην οποία η απομόνωση οδηγεί σε χαμηλότερη αυτοεκτίμηση, που αποθαρρύνει την περαιτέρω αλληλεπίδραση με τους ανθρώπους», γράφει ο Prescott.

«Μπορεί να υπάρχουν τρόποι με τους οποίους η συντροφικότητα της Τεχνητής Νοημοσύνης θα μπορούσε να βοηθήσει να σπάσει αυτός ο κύκλος, ενισχύοντας τα αισθήματα αυτοεκτίμησης και βοηθώντας στη διατήρηση ή τη βελτίωση των κοινωνικών δεξιοτήτων. Αν είναι έτσι, οι σχέσεις με Τεχνητή Νοημοσύνη θα μπορούσαν να υποστηρίξουν τους ανθρώπους να βρουν συντροφικότητα με άλλους ανθρώπους, αλλά και με τεχνητούς φίλους».

Το μέγεθος του προβλήματος της μοναξιάς έχει γίνει σαφές τα τελευταία χρόνια. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, πάνω από το 7%, ή σχεδόν τέσσερα εκατομμύρια άνθρωποι, είναι γνωστό ότι βιώνουν χρόνια μοναξιά, δηλαδή αισθάνονται συχνά ή πάντα μόνοι.

Σύμφωνα με μια μελέτη του Χάρβαρντ από το 2021, πάνω από το ένα τρίτο των Αμερικανών αισθάνονται «σοβαρή μοναξιά», και μερικοί από αυτούς που πλήττονται περισσότερο είναι οι νέοι ενήλικες και οι μητέρες με μικρά παιδιά.

Οι αλυσιδωτές επιπτώσεις στο επίπεδο ευεξίας είναι επίσης καλύτερα κατανοητές. Πέρυσι, ο γενικός χειρουργός των ΗΠΑ, Vivek Murthy, περιέγραψε μια «επιδημία μοναξιάς και απομόνωσης» και τις βαθιές επιπτώσεις της στη δημόσια υγεία.

Η μοναξιά συνδέεται με περισσότερες καρδιακές παθήσεις, άνοια, εγκεφαλικό επεισόδιο, κατάθλιψη, άγχος και πρόωρο θάνατο, με αντίκτυπο στη θνησιμότητα ισοδύναμο με το κάπνισμα έως και 15 τσιγάρων την ημέρα, είπε. Η αποτυχία αντιμετώπισης του προβλήματος, πρόσθεσε, θα δει τις ΗΠΑ «να συνεχίζουν να διασπώνται και να διχάζονται μέχρι να μην μπορούμε πλέον να σταθούμε ως κοινότητα ή ως χώρα».

Πρόκειται, λοιπόν, για μια πολύ πιο ανάμεικτη εικόνα από εκείνη που απεικονίζεται στην ταινία Her, όπου ο Phoenix βρίσκει την αγάπη στο πιο απίθανο μέρος: Στην Τεχνητή Νοημοσύνη με τη φωνή της Scarlett Johansson.

Το αν η Τεχνητή Νοημοσύνη μπορεί ή πρέπει να αποτελέσει μέρος της λύσης δεν είναι μια νέα συζήτηση. Η Sherry Turkle, καθηγήτρια κοινωνικών επιστημών στο ΜΙΤ, έχει προειδοποιήσει ότι η δημιουργία σχέσεων με μηχανές θα μπορούσε να γυρίσει μπούμερανγκ και να οδηγήσει τους ανθρώπους να έχουν λιγότερες ασφαλείς και ικανοποιητικές ανθρώπινες σχέσεις.

Η Christina Victor, καθηγήτρια γεροντολογίας και δημόσιας υγείας στο Πανεπιστήμιο Brunel, έχει παρόμοιες ανησυχίες. «Αμφιβάλλω αν [η Τεχνητή Νοημοσύνη] θα αντιμετώπιζε τη μοναξιά και θα αμφισβητούσα αν οι σχέσεις μέσω της Τεχνητής Νοημοσύνης μπορούν ποτέ να έχουν νόημα, καθώς οι κοινωνικές μας σχέσεις συχνά πλαισιώνονται από αμοιβαιότητα και δίνουν στους ηλικιωμένους την ευκαιρία να συνεισφέρουν, αλλά και να λαμβάνουν», δήλωσε η ίδια.

Ο Murali Doraiswamy, καθηγητής ψυχιατρικής και ιατρικής στο Πανεπιστήμιο Duke της Βόρειας Καρολίνας, δήλωσε: «Αυτή τη στιγμή, όλα τα στοιχεία δείχνουν ότι η ύπαρξη ενός στενού ανθρώπινου φίλου αποτελεί την καλύτερη λύση για τη μοναξιά. Αλλά μέχρι η κοινωνία να δώσει προτεραιότητα στην κοινωνική σύνδεση, τα ρομπότ αποτελούν λύση για τα εκατομμύρια των ανθρώπων που δεν έχουν φίλους. Πρέπει να είμαστε προσεκτικοί ώστε να ενσωματώσουμε κανόνες που να διασφαλίζουν ότι είναι ηθικά και αξιόπιστα και ότι προστατεύεται η ιδιωτική ζωή».

Αλλά ο Prescott υποστηρίζει ότι οι κίνδυνοι πρέπει να σταθμιστούν έναντι των πιθανών οφελών. «Αν και η Τεχνητή Νοημοσύνη δεν μπορεί να προσφέρει φιλία με τον ίδιο τρόπο όπως οι άλλοι άνθρωποι, δεν είναι συμμετρικές όλες οι σχέσεις που θεωρούμε πολύτιμες», γράφει.

Οι ερευνητές μπορεί σύντομα να μάθουν αν οι άνθρωποι στρέφονται στην Τεχνητή Νοημοσύνη για παρέα. Οι τεχνολογικές εταιρείες κατασκευάζουν chatbots για να είναι όλο και πιο εύγλωττα και να ανταποκρίνονται στα συναισθήματα.

Την περασμένη εβδομάδα έγινε γνωστό ότι η OpenAI ζήτησε από την Johansson να γίνει η φωνή του τελευταίου της chatbot, του GPT-4o, για να «βοηθήσει τους καταναλωτές να αισθάνονται άνετα».

Η Johansson αρνήθηκε, αλλά το chatbot κυκλοφόρησε με μια φωνή που οι φίλοι και η οικογένειά της νόμιζαν ότι ήταν δική της. Από τότε η OpenAI ανέστειλε την επιλογή της φωνής «από σεβασμό προς την Johansson».

Με πληροφορίες από Guardian