Μεγέθυνση κειμένου
Οι επιστήμονες μελετούν τα μικρόβια που «κάνουν πάρτι» πάνω στο νεκρό σώμα ενός ανθρώπου σε μία προσπάθεια να απαντήσουν σε μερικά δύσκολα ερωτήματα, από τον χρόνο θανάτου μέχρι το πού είναι θαμμένο κάποιο πτώμα
Το σώμα μας περιέχει περίπου τόσα μικρόβια όσα και ανθρώπινα κύτταρα. Αρκετά από αυτά περιμένουν την ώρα και τη στιγμή που θα «φύγουμε από τον μάταιο τούτο κόσμο» για να πιάσουν δουλειά και να αρχίζουν να μας αποσυνθέτουν. Ωστόσο, οι μικροοργανισμοί αυτοί μπορούν να κάνουν κι άλλα πράγματα, όπως να προσφέρουν ιδιαίτερα σημαντικές πληροφορίες στους ιατροδικαστές, για παράδειγμα, την ακριβή ώρα θανάτου ενός πτώματος.
Το πράγμα έχει πάνω-κάτω ως εξής: Μέσα σε περίπου τέσσερα λεπτά από τον θάνατό κάποιου ανθρώπου, τα ένζυμα του σώματός του αρχίζουν να διασπούν τα κύτταρά, τα οποία – με τη σειρά τους – ανοίγουν σαν «μπουκάλια σαμπάνιας» με τις ορδές των διψασμένων βακτηρίων που περιμένουν κρυμμένα μέσα στο έντερο να πέφτουν να τα κατασπαράξουν.
Εν τω μεταξύ, τα βακτήρια στο δέρμα ξεκινούν να δουλεύουν το σώμα από έξω προς τα μέσα. Πρόκειται για το πρώτο στάδιο της αποσύνθεσης, με ό,τι αυτό συνεπάγεται, όπως έχουμε μάθει από τις αστυνομικές ταινίες και το binge-watching του CSI: Νεκρική ακαμψία, η οποία σκληραίνει τους μύες καθώς οι πρωτεΐνες που στερούνται ενέργειας κλειδώνουν μεταξύ τους, και φυσικά αυτό το υπέροχο «εκρού του νεκρού» χρώμα με τα μελανιασμένα χείλη.
Και γίνεσαι σαν μπαλόνι
Κάπου εκεί, να ξέρεις, τα βακτήρια στο έντερο αρχίζουν να πολλαπλασιάζονται ανεξέλεγκτα, μέχρι που ξεφεύγουν από τα όριά τους και ξεχύνονται στο υπόλοιπο σώμα, εξαντλώντας το οξυγόνο των ιστών.
Αμέσως μετά, τα μικρόβια που μπορούν να ανεχθούν συνθήκες χαμηλού οξυγόνου πολλαπλασιάζονται – κυρίως τα βακτήρια που είναι γνωστά ως Clostridium – παράγοντας τα αέρια που προκαλούν το φούσκωμα του σώματος.
Μετά από περίπου δύο ημέρες, τα βακτήρια είναι τόσα πολλά που αυτή η φάση είναι γνωστή ως «μεταθανάτια ανάπτυξη του Clostridium».
Η ετερόκλητη κοινότητα του Clostridium και άλλων μικροβίων που αναλαμβάνουν δράση μετά τον θάνατο ενός ανθρώπου, ονομάζεται νεκροβίωμα και αποτελεί μια θανατηφόρα εκδοχή των μικροβίων που κατοικούν στο σώμα μας όσο είμαστε ζωντανοί.
Μία αδιάκοπη πάλη με τα βακτήρια
Τι εμποδίζει, όμως, όλα αυτά τα βακτήρια να μας αποσυνθέσουν όσο είμαστε ζωντανοί; Για αυτό, μπορείς να ευχαριστήσεις το ανοσοποιητικό σου σύστημα. Όσο ο άνθρωπος είναι ζωντανός, αποκρούει – όπως μπορεί – τις συνεχείς επιθέσεις που δέχεται από βακτήρια, μύκητες και ιούς που θα ήθελαν πολύ να τον καταστρέψουν και να καταναλώσουν τη νόστιμη οργανική του ύλη ώστε να αναπαραχθούν σαν να μην υπάρχει αύριο.
Όταν δε, το ανοσοποιητικό σύστημα δεν είναι και στην καλύτερή του κατάσταση, τα μικρόβια κάνουν κατάληψη στα κύτταρά σου για να πολλαπλασιαστούν ή παράγουν τοξικά απόβλητα, προκαλώντας διάφορες μολύνσεις.
Δηλητηριάζοντας τα κακά βακτήρια
Το ανοσοποιητικό σύστημα είναι σε ετοιμότητα 24 ώρες το 24ωρο για να καταπολεμήσει αυτούς τους εισβολείς, ενώ δίνει διέξοδο στα καλά βακτήρια, όπως αυτά στο έντερό σου, που σε βοηθούν να χωνέψεις την τροφή.
Όταν τα επιβλαβή μικρόβια, ωστόσο, καταφέρουν να «σπάσουν» την άμυνα του ανοσοποιητικού συστήματος, οι γιατροί πάνε στο plan B, χορηγώντας σου αντιβιοτικά, ώστε να τα δηλητηριάσεις!
Όταν η μάχη με τα μικρόβια χαθεί, σημαίνει ότι το άτομο έχει πεθάνει, με τις ομάδες καλών μικροβίων να δίνουν τη θέση τους σε εκείνες που το ανοσοποιητικό σύστημα θα είχε – διαφορετικά – καταπολεμήσει.
Παρόλο που οι περισσότεροι άνθρωποι προτιμούν να μην σκέφτονται την ενδεχόμενη αποσύνθεσή τους με λεπτομέρειες, οι ιατροδικαστές δεν έχουν τέτοια προβλήματα: Για εκείνους είναι εξαιρετικά χρήσιμο να καταγράφουν ακριβώς ποια βακτήρια τρώνε ένα νεκρό σώμα και πότε.
Η ακριβής ώρα θανάτου και άλλα σοιχεία
Το 2013, η βιολόγος Jessica Metcalf από το Colorado State University και οι συνεργάτες της ήταν οι πρώτοι που ανέφεραν ότι τα μικρόβια που αναπτύσσονται σε νεκρά ποντίκια αλλάζουν με σταθερό μοτίβο με την πάροδο του χρόνου. Αυτό σήμαινε ότι αυτά τα μικρόβια θα μπορούσαν πράγματι να αποτελέσουν ένα χρήσιμο εργαλείο για τη διερεύνηση θανάτων.
Εάν υπάρχει ένα μοτίβο στους τύπους μικροβίων που αναπτύσσονται σε ένα νεκρό σώμα, τότε οι επιστήμονες θα μπορούσαν να καταλάβουν πότε πέθανε ένα άτομο. Ο προσδιορισμός του χρόνου θανάτου, όμως, δεν είναι η μόνη πιθανή χρήση του νεκροβιώματος. Ερευνητές ελπίζουν ότι οι ιατροδικαστές θα παίρνουν κάποια ημέρα δείγματα από τις μικροβιακές κοινότητες των πτωμάτων για να μάθουν περισσότερα για τους ανθρώπους που έχασαν τη ζωή τους, όπως αν υπέφεραν από κάποια αρρώστια, ενώ θεωρούν ότι το νεκροβίωμα θα μπορούσε ενδεχομένως να οδηγήσει τις Αρχές στο σημεία όπου είναι θαμμένα πτώματα.
Στο Πανεπιστήμιο του Τενεσί στο Νόξβιλ (University of Tennessee in Knoxville), οι επιστήμονες μελετούν τι συμβαίνει στο έδαφος καθώς ένα πτώμα αποσυντίθεται και πώς τα θρεπτικά συστατικά και οι ουσίες που απελευθερώνονται στη συνέχεια, επηρεάζουν τα φυτά. Έτσι, χρησιμοποιώντας εικόνες από μη επανδρωμένα αεροσκάφη η αστυνομία θα είναι σε θέση να εντοπίζει τα αποκαλυπτικά σημάδια ενός θαμμένου πτώματος.
Όπως και να ‘χει, με την ταχεία ανάλυση του DNA και την αλληλούχιση του γονιδιώματος να εξελίσσονται ημέρα με την ημέρα, η Pechal είναι αισιόδοξη πως, μαζί με την άντληση πληροφοριών από τη χρήση του νεκροβιώματος, ξεκινά μία άκρως συναρπαστική εποχή για την ιατροδικαστική επιστήμη.
Με πληροφορίες από National Geographic
Ακολουθήστε το pride.gr στο Google News και ενημερωθείτε πρώτοι
