Έχετε αναρωτηθεί ποτέ γιατί μετά από μια μεγάλη και δύσκολη μέρα μαθαίνοντας νέα πράγματα, ξυπνάτε ανανεωμένοι, έτοιμοι να «ρουφήξετε» περισσότερα; Υπάρχει ένα μυστικό που εξηγεί αυτή την κατάσταση και βρίσκεται στον ύπνο. Συγκεκριμένα, στον καλό ύπνο.

Αυτό γιατί ο ύπνος δεν έχει να κάνει μόνο με την επαναφόρτιση της ενέργειάς του ανθρώπου, καθώς παίζει επίσης καθοριστικό ρόλο στην επαναφορά μιας από τις πιο ζωτικές λειτουργίες του σώματός μας: τη δημιουργία αναμνήσεων.

Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο Κορνέλ έχουν στοιχεία που υποστηρίζουν αυτόν τον ισχυρισμό. Επικεφαλής της ομάδας ήταν η Azahara Oliva, επίκουρη καθηγήτρια νευροβιολογίας και συμπεριφοράς.

Η ερευνητική ομάδα μελέτησε τον τρόπο με τον οποίο ο εγκέφαλός μας χειρίζεται τη μνήμη και έκανε μερικές απίστευτες ανακαλύψεις.

Ο θαυματουργός ιππόκαμπος

Υπάρχει μια συγκεκριμένη περιοχή στον εγκέφαλό μας, γνωστή ως ιππόκαμπος, η οποία λειτουργεί σαν μια δύναμη μνήμης, ιδιαίτερα ενεργή όταν μαθαίνουμε ή όταν βιώνουμε νέα πράγματα.

Τη στιγμή που ασχολείστε με κάτι στον κήπο, για παράδειγμα, οι ίδιοι νευρώνες επαναλαμβάνουν τις δραστηριότητες της ημέρας, παγιώνοντας τις αναμνήσεις σε μια ευρύτερη περιοχή του εγκεφάλου, γνωστή ως φλοιός.

Διαβασε ακομα

Τη Δευτέρα serial killer και την Τρίτη χορευτής: Τι συμβαίνει στα όνειρά μας;

Βέβαια, εδώ υπάρχει μια παγίδα, αφού ο εγκέφαλος έχει μια απίστευτη ικανότητα να απορροφά μια ολόκληρη ζωή μάθησης χωρίς να εξαντλούνται οι νευρωνικοί του πόροι.

Επίδραση του ύπνου στις αναμνήσεις

Η μελέτη της Oliva, “A Hippocampal Circuit Mechanism to Balance Memory Reactivation During Sleep”, αποκαλύπτει ότι όσο ο άνθρωπος κοιμάται βαθιά, τμήματα του ιππόκαμπου ησυχάζουν, αφήνοντας τους νευρώνες να πατήσουν το κουμπί επαναφοράς.

«Αυτός ο μηχανισμός θα μπορούσε να επιτρέψει στον εγκέφαλο να επαναχρησιμοποιήσει τους ίδιους πόρους, τους ίδιους νευρώνες, για νέα μάθηση την επόμενη μέρα», δήλωσε ο Oliva.

Ο ιππόκαμπος χωρίζεται σε τρία μέρη – CA1, CA2 και CA3. Αυτή η περιοχή του εγκεφάλου παίζει ζωτικό ρόλο στην κωδικοποίηση διαφόρων τύπων αναμνήσεων.

Ενώ η CA1 και η CA3 είναι υπεύθυνες για τις μεμβράνες που σχετίζονται με το χρόνο και το χώρο, ο ρόλος της CA2 δεν ήταν αρκετά κατανοητός μέχρι τώρα. Η μελέτη της Oliva διαπίστωσε ότι η CA2 διαδραματίζει κρίσιμο ρόλο στην αποσιώπηση και την επαναφορά του ιππόκαμπου κατά τη διάρκεια του ύπνου.

Ύπνος, νευρώνες και μνήμες

Για να το κατανοήσουν αυτό, οι ερευνητές εμφύτευσαν ηλεκτρόδια στον ιππόκαμπο ποντικιών, τα οποία επέτρεψαν την καταγραφή της νευρωνικής δραστηριότητας κατά τη διάρκεια της μάθησης και του ύπνου.

Παρατήρησαν ότι κατά τη διάρκεια του ύπνου, οι νευρώνες στους τομείς CA1 και CA3 αναπαράγουν τα ίδια νευρωνικά μοτίβα που αναπτύχθηκαν κατά τη διάρκεια της ημερήσιας μάθησης. Αλλά υπάρχει μια στιγμή στον ύπνο όπου όλα σιωπούν και η μνήμη «επαναφέρεται», χάρη στον ήρωά μας, CA2.

Διαβασε ακομα

Ο εγκέφαλος φτιάχνει τρία αντίγραφα από κάθε ανάμνηση

Και η πλοκή πυκνώνει: Μεταξύ των νευρώνων μας, υπάρχουν δύο τύποι, οι πυραμιδικοί, οι οποίοι είναι ενεργοί κατά τη διάρκεια λειτουργικών σκοπών όπως η μάθηση, και οι ενδονευρώνες που έχουν διαφορετικούς υπότυπους.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι ο εγκέφαλος διαθέτει παράλληλα κυκλώματα που ρυθμίζονται από αυτούς τους ενδονευρώνες: ένα για τη ρύθμιση της μνήμης, ένα άλλο για την επαναφορά της μνήμης.

Με πληροφορίες από Earth.com