icon zoom-in

Μεγέθυνση κειμένου

Α Α Α

Πώς το βιολογικό και το κοινωνικό φύλο αφήνουν ένα μοναδικό αποτύπωμα στον εγκέφαλο

Το βιολογικό φύλο και το κοινωνικό φύλο συχνά συγχέονται ή εξισώνονται στις καθημερινές συζητήσεις, ενώ οι περισσότεροι Αμερικανοί ενήλικες πιστεύουν ότι το κοινωνικό φύλο ενός ατόμου καθορίζεται από το βιολογικό φύλο που του αποδίδεται κατά τη γέννηση.

Όμως, μια νέα μελέτη, σε σχεδόν 5.000 παιδιά ηλικίας 9 και 10 ετών, διαπίστωσε ότι το βιολογικό και το κοινωνικό το φύλο αντιστοιχούν, σε μεγάλο βαθμό, σε διαφορετικά μέρη του εγκεφάλου.

Η έρευνα δίνει μια πρώτη εικόνα για το πώς το βιολογικό φύλο και το κοινωνικό φύλο μπορεί να έχουν «μετρήσιμες και μοναδικές επιρροές» στον εγκέφαλο, δήλωσαν οι συγγραφείς της μελέτης, όπως ακριβώς συμβαίνει και με άλλες εμπειρίες που έχει αποδειχθεί ότι διαμορφώνουν τον εγκέφαλο.

«Προχωρώντας προς τα εμπρός, πρέπει πραγματικά να εξετάζουμε ξεχωριστά και τα δύο φύλα, αν θέλουμε να κατανοήσουμε καλύτερα τον εγκέφαλο», δήλωσε η Elvisha Dhamala, επίκουρη καθηγήτρια ψυχιατρικής στο Ινστιτούτο Ιατρικής Έρευνας Feinstein και στο νοσοκομείο Zucker Hillside στο Glen Oaks της Καλιφόρνια και συν-συγγραφέας της μελέτης, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Science Advances.

Ποιες είναι οι διαφορές;

Οι ερευνητές όρισαν το βιολογικό φύλο ως αυτό που αποδόθηκε στο παιδί κατά τη γέννηση. Στις ΗΠΑ, οι κλινικοί γιατροί κάνουν αυτήν την ανάθεση με βάση τα γεννητικά όργανα. Σύμφωνα με την έρευνα, οι περισσότεροι άνθρωποι αντιστοιχίζονται είτε σε γυναίκες είτε σε άνδρες- οι υπόλοιποι είναι ίντερσεξ, δηλαδή άτομα των οποίων η σεξουαλική ή αναπαραγωγική ανατομία δεν ταιριάζει σε αυτό το δυαδικό σύστημα αρσενικού/θηλυκού.

Οι ερευνητές όρισαν το κοινωνικό φύλο ως τη στάση, τα συναισθήματα και τις συμπεριφορές ενός ατόμου, καθώς και τους κοινωνικά κατασκευασμένους ρόλους. Σημείωσαν συγκεκριμένα ότι το κοινωνικό φύλο δεν είναι δυαδικό, που σημαίνει ότι δεν ταυτίζονται όλοι οι άνθρωποι είτε ως γυναίκες είτε ως άνδρες.

Τόσο το ένα, όσο και το άλλο φύλο αποτελούν βασικό μέρος της ανθρώπινης εμπειρίας. Είναι το κλειδί για το πώς οι άνθρωποι αντιλαμβάνονται τους άλλους και πώς κατανοούν τον εαυτό τους. Και τα δύο μπορούν να επηρεάσουν τη συμπεριφορά καθώς και την υγεία, λένε οι συγγραφείς της μελέτης.

Οι ερευνητές εξέτασαν δεδομένα απεικόνισης του εγκεφάλου από 4.757 παιδιά στις Ηνωμένες Πολιτείες, 2.315 που είχαν χαρακτηριστεί γυναίκες κατά τη γέννηση και 2.442 που είχαν χαρακτηριστεί άνδρες κατά τη γέννηση, τα οποία ήταν ηλικίας 9 και 10 ετών και αποτελούσαν υποσύνολο της μελέτης Adolescent Brain Cognitive Development (ABCD), της μεγαλύτερης μακροπρόθεσμης μελέτης για την ανάπτυξη του εγκεφάλου και την υγεία των παιδιών στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Για τουλάχιστον 10 χρόνια, τα παιδιά της μελέτης ABCD υποβλήθηκαν σε ολοκληρωμένες νευροαπεικονιστικές, συμπεριφορικές, αναπτυξιακές και ψυχιατρικές αξιολογήσεις.

Πέρα από εξετάσεις όπως οι μαγνητικές τομογραφίες, οι επιστήμονες έκαναν έρευνες στα παιδιά και τους γονείς τους που επικεντρώνονταν στο κοινωνικό φύλο, τόσο στην αρχή της έρευνας, όσο κι ένα χρόνο αργότερα. Τα παιδιά ρωτήθηκαν για το πώς εξέφραζαν το κοινωνικό τους φύλο και πώς αισθάνονταν γι’ αυτό.

Οι γονείς ρωτήθηκαν σχετικά με τη συμπεριφορά του παιδιού με βάση το φύλο κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού κι αν το παιδί είχε δυσφορία φύλου – έναν όρο που χρησιμοποιούν οι επαγγελματίες ψυχικής υγείας για να περιγράψουν κλινικά τη σημαντική δυσφορία που αισθάνεται επειδή η αίσθηση του κοινωνικού φύλου ενός ατόμου δεν ταιριάζει με το φύλο που του αποδόθηκε κατά τη γέννηση.

Οι γονείς αποτέλεσαν βασικό μέρος της μελέτης, δήλωσε ο συν-συγγραφέας της μελέτης Dr. Dani S. Bassett, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνια με θητεία στα Τμήματα Βιομηχανικής, Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Συστημάτων, Φυσικής και Αστρονομίας, Νευρολογίας και Ψυχιατρικής.

«Όταν τα παιδιά έχουν ένα συγκεκριμένο είδος συμπεριφοράς ή έκφρασης φύλου, αυτό θα επηρεάσει τον τρόπο με τον οποίο οι γονείς τους, αλλά και άλλοι φροντιστές, φίλοι και συγγενείς, αλληλεπιδρούν μαζί τους», δήλωσε η Bassett. Οι πληροφορίες σχετικά με την αντίληψη των γονέων για το φύλο του παιδιού δίνουν στους ερευνητές μια καλύτερη αίσθηση του κοινωνικού περιβάλλοντος του παιδιού και πώς αυτό μπορεί να επηρεάσει την ανάπτυξη του εγκεφάλου του.

Οι συγγραφείς χρησιμοποίησαν ένα είδος Τεχνητής Νοημοσύνης που ονομάζεται μηχανική μάθηση και το οποίο δημιούργησε ένα μοντέλο που θα μπορούσε να προβλέψει το βιολογικό φύλο και το αναφερόμενο κοινωνικό φύλο ενός παιδιού από τη σάρωση του εγκεφάλου του.

Όταν οι ερευνητές εξέτασαν τις εγκεφαλικές σαρώσεις των παιδιών, τα αποτελέσματα φάνηκε να δείχνουν ότι το βιολογικό φύλο επηρέαζε διάφορες περιοχές του εγκεφάλου που εμπλέκονται στην οπτική επεξεργασία, την αισθητηριακή επεξεργασία και τον κινητικό έλεγχο και ορισμένες περιοχές που εμπλέκονται στην εκτελεστική λειτουργία, η οποία επιτρέπει στο άτομο να οργανώνει και να ενσωματώνει πληροφορίες σε βάθος χρόνου.

Το κοινωνικό φύλο φαίνεται να επηρεάζει ορισμένα από τα πιο ειδικά για τις αισθήσεις δίκτυα που σχετίζονται με το βιολογικό φύλο, αλλά φαίνεται επίσης να έχει ευρύτερη επιρροή και μπορεί να ανιχνευθεί σε διάφορα δίκτυα του εγκεφάλου που εμπλέκονται στην εκτελεστική λειτουργία, δηλαδή την προσοχή, την κοινωνική νόηση και τη συναισθηματική επεξεργασία.

«Το γεγονός ότι είμαστε σε θέση να καταγράψουμε τον τρόπο με τον οποίο το κοινωνικό φύλο χαρτογραφείται στον εγκέφαλο, ουσιαστικά μας λέει ότι επηρεάζει τον εγκέφαλό μας» δήλωσε η Dhamala.

Αυτό που δεν μπορεί να κάνει η νέα μελέτη είναι να προβλέψει με ποιο κοινωνικό φύλο μπορεί να ταυτιστεί ένα άτομο πέρα από ένα περιορισμένο στιγμιότυπο στον χρόνο που αποτυπώνεται από τις σαρώσεις και τις έρευνες. Το φύλο, σημειώνουν οι συγγραφείς, δεν είναι κάτι που είναι απαραίτητα στατικό και η αντίληψη ενός ατόμου για το φύλο του μπορεί να αλλάξει κατά τη διάρκεια της ζωής του.

Με πληροφορίες από CNN