icon zoom-in

Μεγέθυνση κειμένου

Α Α Α

Σε μια ανησυχητική παγκόσμια τάση, τα νέα κρούσματα καρκίνου στους νέους αυξάνονται ραγδαία. Τι μπορείς να κάνεις για να ενισχύσεις την πρόληψη

Οι καρκίνοι πρώιμης έναρξης, που ορίζονται ως περιπτώσεις καρκίνου που διαγιγνώσκονται σε άτομα κάτω των 50 ετών, αυξήθηκαν παγκοσμίως κατά ένα εντυπωσιακό ποσοστό της τάξης του 79%. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, η Αμερικανική Αντικαρκινική Εταιρεία ανέφερε ότι τα δημογραφικά στοιχεία των ασθενών με καρκίνο μετατοπίζονται όλο και περισσότερο από τα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας στα άτομα μέσης ηλικίας.

Ενώ οι ενήλικες ηλικίας άνω των 50 ετών παρουσίασαν πτώση στα συνολικά περιστατικά καρκίνου από το 1995 έως το 2020, υπήρξε αξιοσημείωτη αύξηση στα άτομα ηλικίας κάτω των 50 ετών.

Αυτά τα στοιχεία γεννούν κάποια ερωτήματα: Γιατί οι νέοι παθαίνουν καρκίνο σε υψηλότερα ποσοστά; Οι άνθρωποι θα πρέπει να αρχίσουν να κάνουν προληπτικό έλεγχο για καρκίνο σε νεότερες ηλικίες; Υπάρχουν κάποιοι που πρέπει να ανησυχούν περισσότερο; Ποια προληπτικά μέτρα θα πρέπει να λάβουν τα νεότερα άτομα;

Η Dr. Leana Wen, ειδικός ευεξίας του CNN, γιατρός επειγόντων περιστατικών και αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο George Washington και πρώην επίτροπος υγείας της Βαλτιμόρης, δίνει χρήσιμες απαντήσεις και συμβουλές.

Ποιοι είναι οι πιο θανατηφόροι καρκίνοι στους νεότερους ανθρώπους;

Οι τύποι καρκίνου πρώιμης έναρξης που προκαλούν τον υψηλότερο θανατηφόρο απολογισμό και την υψηλότερη επιβάρυνση παγκοσμίως είναι ο καρκίνος του μαστού, ο καρκίνος της τραχείας, των βρόγχων και των πνευμόνων και ο καρκίνος του στομάχου και του παχέος εντέρου, σύμφωνα με μελέτη του 2023 που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό BMJ Oncology.

Πρόκειται για παρόμοια στατιστικά στοιχεία με αυτά για τους ηλικιωμένους πληθυσμούς. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, ο καρκίνος του πνεύμονα, ο καρκίνος του παχέος εντέρου, ο καρκίνος του παγκρέατος και ο καρκίνος του μαστού είναι οι τέσσερις κύριες αιτίες θανάτου από καρκίνο.

Μια έκθεση της Αμερικανικής Αντικαρκινικής Εταιρείας τόνισε ιδιαίτερα τον καρκίνο του παχέος εντέρου, ο οποίος είναι πλέον η κύρια αιτία θανάτου από καρκίνο στους άνδρες κάτω των 50 ετών και η δεύτερη στις γυναίκες κάτω των 50 ετών.

Γιατί αυξάνονται τα κρούσματα καρκίνου σε άτομα κάτω των 50 ετών;

Ορισμένοι ερευνητές επισημαίνουν την κλιμάκωση των ποσοστών παχυσαρκίας τις τελευταίες δεκαετίες, η οποία συνδέεται με τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου σε πρώιμο στάδιο.

Σε μια σχετική σημείωση, η αλλαγή των διατροφικών συνηθειών, συγκεκριμένα η αύξηση της κατανάλωσης εξαιρετικά επεξεργασμένων τροφίμων, και η καθιστική ζωή συνδέονται επίσης με υψηλότερα ποσοστά καρκίνου.

Άλλοι εικάζουν ότι μπορεί να παίζουν ρόλο περιβαλλοντικοί παράγοντες, όπως οι καρκινογόνες ουσίες που απελευθερώνονται στον αέρα, το νερό και τις προμήθειες τροφίμων.

Οι άνθρωποι πρέπει να κάνουν προληπτικό έλεγχο για καρκίνο σε μικρότερες ηλικίες;

Οι κατευθυντήριες γραμμές των μεγάλων ιατρικών οργανισμών και των ομοσπονδιακών φορέων χάραξης πολιτικής, βασίζονται σε αυτά που συνιστώνται για άτομα με μέσο κίνδυνο. Οι περισσότεροι άνθρωποι θα πρέπει να ακολουθούν αυτές τις κατευθυντήριες γραμμές, που καθορίζονται ή αναθεωρούνται με βάση τα δημογραφικά στοιχεία και την αποτελεσματικότητα των εργαλείων διάγνωσης.

Για παράδειγμα, στις Ηνωμένες Πολιτείες, η Ομάδα Εργασίας Προληπτικών Υπηρεσιών των ΗΠΑ συνιστά να ξεκινούν οι άνθρωποι τον προληπτικό έλεγχο για τον καρκίνο του παχέος εντέρου στην ηλικία των 45 ετών. Η ειδική ομάδα εξέδωσε επίσης ένα σχέδιο σύστασης ότι οι γυναίκες πρέπει να ξεκινούν τις μαστογραφίες στην ηλικία των 40 ετών.

Τα άτομα που διατρέχουν μέσο κίνδυνο θα πρέπει να ακολουθούν τις υπάρχουσες κατευθυντήριες γραμμές. Αυτός είναι ένας λόγος για τον οποίο θα πρέπει να φροντίζουν να κάνουν ετήσιο έλεγχο με τον γιατρό τους, με τον οποίο πρέπει να συζητούν εάν η προσωπική τους ιατρική κατάσταση τους τούς θέτει σε υψηλότερο κίνδυνο σε σύγκριση με τον μέσο όρο, παράγοντας που θα καθορίσει αν θα πρέπει να αρχίσουν τις εξετάσεις σε μικρότερη ηλικία από τις γενικές κατευθυντήριες γραμμές.

Για παράδειγμα, εάν μια γυναίκα έχει αδελφή, μητέρα ή άλλο συγγενή πρώτου βαθμού με καρκίνο του μαστού, η ίδια έχει διπλάσιο μέσο κίνδυνο καρκίνου του μαστού.

Κάποια που έχει δύο συγγενείς πρώτου βαθμού έχει πενταπλάσια συχνότητα εμφάνισης καρκίνου του μαστού σε σύγκριση με τον μέσο όρο.

Είναι ζωτικής σημασίας για τους ανθρώπους να γνωρίζουν το οικογενειακό τους ιστορικό, επειδή ο γιατρός τους μπορεί να συστήσει πρόσθετα επόμενα βήματα, όπως γενετικές εξετάσεις. Μπορεί επίσης να χρειαστεί να ξεκινήσουν μαστογραφίες ή άλλες εξετάσεις προσυμπτωματικού ελέγχου σε μικρότερη ηλικία.

Ομοίως, κάποιος που έχει συγγενή πρώτου βαθμού με ιστορικό καρκίνου του παχέος εντέρου θα πρέπει επίσης να μιλήσει με τον γιατρό του για την έναρξη των προληπτικών εξετάσεων για τον καρκίνο του παχέος εντέρου νωρίτερα από τη γενική συνιστώμενη ηλικία.

Άλλοι που μπορεί να χρειάζονται κολονοσκόπηση νωρίτερα είναι όσοι πάσχουν από φλεγμονώδη νόσο του εντέρου, όπως η νόσος του Crohn, ή από ορισμένες κληρονομικές γενετικές παθήσεις.

Πρέπει όλοι να μιλούν κάθε χρόνο με τον γιατρό τους για τις εξετάσεις για τον καρκίνο;

Ναι, και θα πρέπει να φροντίζουν να κάνουν τις προληπτικές εξετάσεις που συνιστώνται. Σύμφωνα με την Αμερικανική Αντικαρκινική Εταιρεία, ένας στους τρεις ανθρώπους που είναι δικαιούχοι για προληπτικές εξετάσεις για τον καρκίνο του παχέος εντέρου δεν έχει κάνει ποτέ καμία εξέταση. Και το 59% των γυναικών παραλείπουν την ετήσια μαστογραφία τους, σύμφωνα με ορισμένες έρευνες.

Οι άνθρωποι μπορεί να παραλείπουν αυτές τις εξετάσεις για διάφορους λόγους. Μπορεί να είναι απασχολημένοι με την εργασία και τις ευθύνες φροντίδας, ή μπορεί να σκέφτονται το οικονομικό κόστος ή μπορεί να πιστεύουν ότι δεν χρειάζονται αυτές τις εξετάσεις επειδή είναι νέοι, υγιείς και αισθάνονται μια χαρά.

Όμως, τα εντυπωσιακά στατιστικά στοιχεία σχετικά με την αύξηση του καρκίνου στους νεότερους θα πρέπει να αποτελέσουν έκκληση για δράση. Πολλοί καρκίνοι είναι ασυμπτωματικοί σε πρώιμα στάδια. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο χρειάζεται ο προσυμπτωματικός έλεγχος: Για να ανιχνεύονται αυτοί οι καρκίνοι πριν εξαπλωθούν. Η θεραπεία μπορεί να είναι αποτελεσματική εάν οι καρκίνοι ανιχνεύονται νωρίς.

Τι πρέπει να κάνουν οι νεότεροι άνθρωποι

Είναι σημαντικό να γνωρίζουν οι άνθρωποι τους κινδύνους τους. Συγκεκριμένα, πρέπει να γνωρίζουν ποιο είναι το οικογενειακό τους ιστορικό και αν έχουν άλλες ιατρικές παθήσεις ή παράγοντες του τρόπου ζωής που αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου σε πρώιμο στάδιο.

Ο καθένας πρέπει να προσπαθήσει να μάθει το οικογενειακό ιστορικό του καρκίνου. Επίσης, να ρωτούν τον γιατρό τους εάν μια συγκεκριμένη πάθηση μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο καρκίνου.

Ακόμα, πρέπει να αναφέρουν όλους τους παράγοντες του τρόπου ζωής, συμπεριλαμβανομένου του καπνίσματος, της κατανάλωσης αλκοόλ, των διατροφικών συνηθειών και της σωματικής δραστηριότητας.

Πώς μπορεί να μειωθεί ο κίνδυνος καρκίνου;

Το κάπνισμα και η μεγάλη κατανάλωση αλκοόλ είναι σημαντικοί παράγοντες κινδύνου. Η διακοπή του καπνίσματος και η μείωση της κατανάλωσης αλκοόλ είναι σημαντικά βήματα.

Μόλις ένα ή δύο λεπτά έντονης άσκησης την ημέρα μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο καρκίνου, όπως και η μείωση των εξαιρετικά επεξεργασμένων τροφίμων.

Είναι επίσης σημαντικό να σημειωθεί ότι αυτές οι αλλαγές στον τρόπο ζωής όχι μόνο μειώνουν τον κίνδυνο καρκίνου, αλλά είναι οι ίδιες που μειώνουν την πιθανότητα καρδιακών παθήσεων και πρόωρου θανάτου.

Με πληροφορίες από CNN