icon zoom-in

Μεγέθυνση κειμένου

Α Α Α

Από τον Ted Bundy που δολοφόνησε 36 γυναίκες στις ΗΠΑ στα 70s μέχρι τον Zodiac Killer, που έδρασε στην Καλιφόρνια στα μέσα των 60s, οι serial killers έχουν από καιρό αιχμαλωτίσει τη φαντασία του κοινού

Εκατομμύρια τηλεθεατές και ακροατές συντονίζονται σε ντοκιμαντέρ και podcasts αληθινών εγκλημάτων, ενώ ορισμένοι άνθρωποι έχουν ακόμη και αγαπημένες ιστορίες κατά συρροή δολοφόνων.

Τώρα, σε μια νέα δημοσίευση στο περιοδικό New Media & Society, οι ερευνητές προσπάθησαν να εξηγήσουν το φαινόμενο σε σχέση με το διαδραστικό ψηφιακό περιβάλλον.

Σύμφωνα με τη μελέτη, μέρος της εμμονής με τους serial killers μπορεί να προέρχεται από την ικανότητα των μέσων κοινωνικής δικτύωσης να επιτρέπουν στους ανθρώπους να συζητούν αυτά τα εγκλήματα εκτός των παραδοσιακών μέσων ενημέρωσης, γεγονός που τους επιτρέπει να σκεφτούν και να ανακαλύψουν τη δική τους ανθρωπιά.

«Σε περιβάλλοντα κοινωνικής δικτύωσης, όπως το Reddit ή το YouTube, ο καθένας μπορεί να αλληλεπιδράσει σε αυτό το περιεχόμενο», ανέφερε σε δήλωσή της η συν-συγγραφέας της μελέτης Laura Glitsos, ερευνήτρια μέσων ενημέρωσης και πολιτισμού στο Πανεπιστήμιο Edith Cowan της Αυστραλίας.

«Η λειτουργία του gatekeeping από τα παραδοσιακά Μέσα αφαιρείται, δίνοντας σε οποιονδήποτε διαθέτει μια συσκευή την ευκαιρία να συμμετάσχει στην αφήγηση, να βοηθήσει στη διαμόρφωση της συζήτησης», πρόσθεσε.

«Ένα από τα πιο ενδιαφέροντα πράγματα που προέκυψαν από αυτή την έρευνα είναι ότι οι άνθρωποι θέλουν πραγματικά να μπορούν να εκφράζονται και να συμμετέχουν σε μια κοινότητα που δεν αφήνει πίσω της την ανθρωπιά της και που παίρνει θέση απέναντι στα καταπιεστικά συναισθήματα γύρω από το αλλόκοτο, το οποίο αντιπροσωπεύεται, όπως υποστηρίζουμε στην έρευνά μας, από το φαινόμενο των serial killers».

Η έρευνα αποκαλύπτει ότι οι αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης σχετικά με τους κατά συρροή δολοφόνους και τα σχόλια κάτω από αυτές τείνουν να μην εξυμνούν τις πράξεις των δολοφόνων, αλλά μάλλον προσπαθούν να συνδεθούν με τη φρίκη του θέματος και να νιώσουν συμπάθεια για τους ανθρώπους που πλήττονται από τα εγκλήματα.

Η έννοια του αλλόκοτου – το αίσθημα ανησυχίας ή δυσφορίας που προκύπτει όταν κάτι οικείο αντιμετωπίζεται με έναν ενοχλητικό ή παράξενο τρόπο – έχει καθοριστική σημασία για την κατανόηση της γοητείας των serial killers στην ψηφιακή κουλτούρα, εξηγεί το έγγραφο.

Οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι οι κατά συρροή δολοφόνοι αντιπροσωπεύουν μια τερατώδη αλλά και οικεία φιγούρα που διαταράσσει την κανονικότητα της καθημερινής ζωής, οδηγώντας τους χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης να εξερευνούν και να κατανοούν αυτή την ανησυχητική δυαδικότητα μέσω των ψηφιακών μέσων.

«Ο κατά συρροήν δολοφόνος, ξανά και ξανά, αποδεικνύεται μια αινιγματική φιγούρα, που αναπαράγεται ιδιαίτερα από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης της εποχής του, διαθέσιμη για εμάς για να δράσουμε και να αντιμετωπίσουμε τις ανησυχίες μας για το τι σημαίνει να είσαι άνθρωπος, αλλά και να μας αναπαράγει ως απάνθρωπα γρανάζια της μηχανής της μαζικής κοινωνίας, της βιομηχανίας και του πολιτισμού», δήλωσε η Glitsos.

Η μελέτη υπογραμμίζει πώς τα ψηφιακά μέσα παρέχουν ένα χώρο για να προβληματιστούν και να επανερμηνεύσουν τις σχεδόν μυθικές φιγούρες των serial killers, επιτρέποντας στους χρήστες να ασχοληθούν με τους φόβους και τις περιέργειές τους τόσο για τους δολοφόνους, όσο και για τον κόσμο γενικότερα σε ένα ελεγχόμενο περιβάλλον, συμβάλλοντας έτσι στη συνεχιζόμενη γοητεία των κατά συρροή δολοφόνων στη δημοφιλή κουλτούρα.

«Μπορείς να σκεφτείς τον τρόπο με τον οποίο η σύγχρονη ζωή μπορεί να μοιάζει τόσο συνδεδεμένη, αλλά και τόσο αποκομμένη ταυτόχρονα. Και είναι πραγματικά συναρπαστικό και αλληγορικό το γεγονός ότι μπορούμε να πάρουμε αυτή την “απάνθρωπη” εμπειρία και να τη διερευνήσουμε χρησιμοποιώντας τον κατά συρροή δολοφόνο ως αφήγηση», δήλωσε η Glitsos.

«Οι κατά συρροήν δολοφονίες ως θέμα στα δημοφιλή μέσα ενημέρωσης εμφανίζονται τόσο διαδεδομένες, πράγμα παράδοξο γιατί είναι κάτι τόσο απαίσιο. Αλλά ως άτομα στον κόσμο, προσπαθούμε συνεχώς να κατανοήσουμε τη θέση μας σε αυτόν, και ο κατά συρροή δολοφόνος γίνεται τοτέμ αυτού του παράδοξου», πρόσθεσε η ίδια.

«Είναι ταυτόχρονα ανθρώπινοι και απάνθρωποι, κάτι που μοιάζει λίγο με το να ζούμε σε αυτό το σύγχρονο τοπίο όπου ασχολούμαστε με πράγματα όπως η Τεχνητή Νοημοσύνη, η οποία φαίνεται τόσο ανθρώπινη, αλλά προφανώς δεν είναι».

Οι ερευνητές παρατήρησαν ότι οι χρήστες διαφορετικών πλατφορμών κοινωνικής δικτύωσης είχαν αρκετά διαφορετικές προσεγγίσεις στις συζητήσεις σχετικά με τους κατά συρροή δολοφόνους.

«Οι πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης που έχουν οπτικό χαρακτήρα, όπως το TikTok, είναι συχνά σύντομες και επομένως μπορούν να δώσουν λιγότερες πληροφορίες και λιγότερο βάθος στην ιστορία, ενώ το Reddit έχει μικρότερο virality επειδή μια ανάρτηση δεν θα έχει απαραίτητα οπτικό στοιχείο για να την συνοδεύσει, αλλά αυτό που έχει είναι πραγματικά μεγάλες και περίπλοκες εξερευνήσεις», δήλωσε η Glitsos.

Οι πλατφόρμες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης έχουν επίσης διαφορετικές κατευθυντήριες γραμμές όταν αναρτούν για αυτά τα θέματα, με κοινότητες όπως το Reddit να αυτορυθμίζονται στην πραγματικότητα όταν πρόκειται για αυτό το θέμα. Γίνεται πολλή δουλειά για να διασφαλιστεί ότι οι κατά συρροή δολοφόνοι δεν δοξάζονται σε ορισμένες από αυτές τις κοινότητες.

«Έτσι, παρόλο που οι άνθρωποι ασχολούνται περισσότερο με το θέμα των κατά συρροή δολοφόνων, αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι εξυμνούν αυτούς τους ανθρώπους. Νομίζω ότι αυτό που πραγματικά σημαίνει είναι ότι οι άνθρωποι επεξεργάζονται τις σύνθετες ιδέες περισσότερο ως κοινωνική διαδικασία».

Με πληροφορίες από Newsweek