Μια τεράστια πόλη των Μάγια ανακαλύφθηκε αιώνες μετά την εξαφάνισή της κάτω από τον θόλο της ζούγκλας στο Μεξικό. Οι αρχαιολόγοι βρήκαν πυραμίδες, γήπεδα άθλησης, δρόμους που συνδέουν συνοικίες και αμφιθέατρα στη νοτιοανατολική πολιτεία Campeche.

Αποκάλυψαν το κρυμμένο συγκρότημα – το οποίο ονόμασαν Valeriana – χρησιμοποιώντας το Lidar, ένα είδος έρευνας με λέιζερ που χαρτογραφεί δομές θαμμένες κάτω από τη βλάστηση.

Πιστεύουν ότι είναι το δεύτερο σε πυκνότητα μετά το Calakmul, που θεωρείται η μεγαλύτερη τοποθεσία των Μάγια στην αρχαία Λατινική Αμερική.

Η ομάδα βρήκε συνολικά τρεις τοποθεσίες, οι οποίες έχουν το μέγεθος της πρωτεύουσας της Σκωτίας Εδιμβούργου, «τυχαία» όταν ένας αρχαιολόγος περιηγήθηκε σε δεδομένα στο Διαδίκτυο. «Βρισκόμουν περίπου στη σελίδα 16 της αναζήτησης στο Google και βρήκα μια έρευνα με λέιζερ που έγινε από έναν μεξικανικό οργανισμό για την παρακολούθηση του περιβάλλοντος», εξηγεί ο Luke Auld-Thomas, διδακτορικός φοιτητής στο πανεπιστήμιο Tulane των ΗΠΑ. Επρόκειτο για μια έρευνα Lidar, μια τεχνική τηλεπισκόπησης που εκτοξεύει χιλιάδες παλμούς λέιζερ από ένα αεροπλάνο και χαρτογραφεί τα αντικείμενα που βρίσκονται από κάτω χρησιμοποιώντας το χρόνο που χρειάζεται το σήμα για να επιστρέψει.

Αλλά όταν ο Auld-Thomas επεξεργάστηκε τα δεδομένα με μεθόδους που χρησιμοποιούν οι αρχαιολόγοι, είδε αυτό που οι άλλοι είχαν χάσει – μια τεράστια αρχαία πόλη που μπορεί να φιλοξενούσε 30.000-50.000 ανθρώπους στην ακμή της από το 750 έως το 850 μ.Χ. Πρόκειται για αριθμό ανθρώπων πολύ μεγαλύτερο από αυτόν που ζουν σήμερα στην περιοχή, λένε οι ερευνητές.

Ο Auld-Thomas και οι συνάδελφοί του ονόμασαν την πόλη Valeriana από μια κοντινή λιμνοθάλασσα. Το εύρημα δείχνει ότι αυτό το μέρος του κόσμου φιλοξενούσε πλούσιους και πολύπλοκους πολιτισμούς.

Δεν μπορούμε να είμαστε σίγουροι για το τι οδήγησε στην παρακμή και την τελική εγκατάλειψη της πόλης, αλλά οι αρχαιολόγοι λένε ότι η κλιματική αλλαγή ήταν ένας σημαντικός παράγοντας.

Μια πόλη-πρωτεύουσα

Η Valeriana έχει τα «χαρακτηριστικά μιας πρωτεύουσας» και ήταν δεύτερη σε πυκνότητα κτηρίων μετά την εντυπωσιακή τοποθεσία Calakmul, περίπου 100 χιλιόμετρα μακριά (62 μίλια).

Είναι «κρυμμένη σε κοινή θέα», λένε οι αρχαιολόγοι, καθώς απέχει μόλις 15 λεπτά πεζοπορίας από έναν κεντρικό δρόμο κοντά στο Xpujil, όπου σήμερα ζουν κυρίως άνθρωποι των Μάγια. Δεν υπάρχουν γνωστές φωτογραφίες της χαμένης πόλης επειδή «κανείς δεν έχει πάει ποτέ εκεί», λένε οι ερευνητές, αν και οι ντόπιοι μπορεί να υποπτεύονταν ότι υπήρχαν ερείπια κάτω από τους λόφους.

Η πόλη, η οποία ήταν περίπου 16,6 τετραγωνικά χιλιόμετρα, είχε δύο μεγάλα κέντρα με μεγάλα κτήρια σε απόσταση περίπου 2 χιλιομέτρων μεταξύ τους, που συνδέονταν με σπίτια και δρόμους. Έχει δύο πλατείες με πυραμίδες ναών, όπου οι Μάγια θα έκρυβαν θησαυρούς και θα έθαβαν τους νεκρούς τους. Είχε επίσης ένα γήπεδο όπου οι άνθρωποι θα έπαιζαν ένα αρχαίο παιχνίδι με μπάλα. Υπήρχαν επίσης ενδείξεις για μια δεξαμενή, γεγονός που δείχνει ότι οι άνθρωποι χρησιμοποιούσαν το τοπίο για να συντηρήσουν έναν μεγάλο πληθυσμό.

Συνολικά, ο Auld-Thomas και ο καθηγητής Canuto εξέτασαν τρεις διαφορετικές τοποθεσίες στη ζούγκλα. Βρήκαν 6.764 κτήρια διαφόρων μεγεθών.

Διαβασε ακομα

Οι χαμένες πόλεις στον Δρόμο του Μεταξιού

Η έρευνα υποδηλώνει επίσης ότι όταν οι πολιτισμοί των Μάγια κατέρρευσαν από το 800 μ.Χ. και μετά και ότι αυτό συνέβη εν μέρει επειδή ήταν τόσο πυκνοκατοικημένοι και δεν μπορούσαν να επιβιώσουν από τα κλιματικά προβλήματα.

«Υποδηλώνει ότι το τοπίο ήταν απλώς γεμάτο από ανθρώπους κατά την έναρξη των συνθηκών ξηρασίας. Και έτσι ίσως ολόκληρο το σύστημα ουσιαστικά να διαλύθηκε καθώς οι άνθρωποι απομακρύνονταν σταδιακά», λέει ο Auld-Thomas.

Οι πόλεμοι και η κατάκτηση της περιοχής από τους Ισπανούς εισβολείς τον 16ο αιώνα συνέβαλαν επίσης στην εξάλειψη των πόλεων-κρατών των Μάγια.

Προς ανακάλυψη νέων πολέων

Η τεχνολογία Lidar έχει φέρει επανάσταση στον τρόπο με τον οποίο οι αρχαιολόγοι ερευνούν περιοχές που καλύπτονται από βλάστηση, όπως οι τροπικές περιοχές, ανοίγοντας έναν κόσμο χαμένων πολιτισμών, εξηγεί ο καθηγητής Canuto.

Στα πρώτα χρόνια της καριέρας του, οι έρευνες γίνονταν με τα πόδια και τα χέρια, χρησιμοποιώντας απλά όργανα για να ελέγξουν το έδαφος σπιθαμή προς σπιθαμή.

Αλλά στη δεκαετία από τότε που χρησιμοποιήθηκε το Lidar στην περιοχή της Μεσοαμερικής, λέει ότι έχει χαρτογραφηθεί περίπου 10 φορές η έκταση που κατάφεραν οι αρχαιολόγοι σε περίπου έναν αιώνα δουλειάς. Ο Auld-Thomas λέει ότι το έργο του υποδηλώνει ότι υπάρχουν πολλές τοποθεσίες εκεί έξω για τις οποίες οι αρχαιολόγοι δεν έχουν ιδέα και πρέπει να ανακαλύψουν.

Με πληροφορίες από BBC