icon zoom-in

Μεγέθυνση κειμένου

Α Α Α

Πώς η τεχνολογία και η τεχνητή νοημοσύνη μπορούν να συμβάλλουν στην επιβράδυνση της διαδικασίας γήρανσης του εγκεφάλου μας, σύμφωνα με τους ειδικούς

Είναι από καιρό γνωστό ότι ο τρόπος ζωής μας μπορεί να μας βοηθήσει να παραμείνουμε υγιείς για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Τώρα οι επιστήμονες αναρωτιούνται αν η νέα τεχνολογία μπορεί επίσης να βοηθήσει στην επιβράδυνση της διαδικασίας γήρανσης του εγκεφάλου μας, παρακολουθώντας τι συμβαίνει καθώς μεγαλώνουμε.

Σύμφωνα με τους ειδικούς, σήμερα είναι πλέον δυνατό να εντοπιστεί ποιανού ο εγκέφαλος γερνάει γρηγορότερα από ό,τι θα έπρεπε, ώστε να μπορεί να παρακολουθείται και στο μέλλον ενδεχομένως να αντιμετωπίζεται προληπτικά.

Η επιστήμη ακολουθεί πλέον πιο εξατομικευμένα, προγνωστικά και προληπτικά μοντέλα υγειονομικής περίθαλψης. Επομένως η έγκαιρη διάγνωση θα είναι ζωτικής σημασίας σε όλους τους τομείς της υγείας – με τη βοήθεια των απίστευτων δυνατοτήτων της τεχνητής νοημοσύνης και των μεγάλων δεδομένων (big data).

Υπολογιστικά μοντέλα που αξιολογούν τον τρόπο με τον οποίο γερνάει ο εγκέφαλός μας, προβλέπουν και την παρακμή του εγκεφάλου, σύμφωνα με τον Andrei Irimia, αναπληρωτή καθηγητή Γεροντολογίας και Υπολογιστικής Βιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Καλιφόρνιας.

Τα μοντέλα αυτά τα είχε δημιουργήσει χρησιμοποιώντας μαγνητικές τομογραφίες – πρόκειται για δεδομένα από 15.000 εγκεφάλους και τη δύναμη της τεχνητής νοημοσύνης που χρησιμοποίησε για να κατανοήσει την πορεία τόσο των εγκεφάλων που γερνούν υγιώς όσο κι εκείνων στους οποίους υπάρχει μια διαδικασία ασθένειας, όπως η άνοια.

«Είναι ένας πολύ εξελιγμένος τρόπος για να εξετάσουμε μοτίβα που δεν γνωρίζουμε απαραίτητα ως άνθρωποι, αλλά ο αλγόριθμος της τεχνητής νοημοσύνης είναι σε θέση να τα εντοπίσει» δήλωσε.

Ιδιωτικές εταιρείες αρχίζουν να εμπορεύονται επίσης αυτήν την τεχνολογία. Μια εταιρεία, η Brainkey, προσφέρει την υπηρεσία σε διάφορες κλινικές σε όλο τον κόσμο. Ο ιδρυτής της, Owen Philips, υπογραμμίζει ότι η λήψη μαγνητικής τομογραφίας θα πρέπει να γίνεται ευκολότερα στο μέλλον. «Είναι πολύ πιο προσιτό στους ανθρώπους να κάνουν πλέον μαγνητική τομογραφία και οι εικόνες που προκύπτουν είναι όλο και καλύτερες», είπε.

«Δεν θέλω να είμαι σπασίκλας. Αλλά η τεχνολογία φτάνει σε σημείο που είμαστε σε θέση να βλέπουμε τα πράγματα πολύ νωρίτερα από ό,τι στο παρελθόν. Και αυτό σημαίνει ότι μπορούμε να καταλάβουμε ακριβώς τι συμβαίνει στον εγκέφαλο ενός ασθενούς. Με την τεχνητή νοημοσύνη, μπορούμε να το υποστηρίξουμε αυτό».

Ο στόχος δεν είναι μόνο μια πιο ακριβής προσέγγιση της θεραπείας, αλλά και η δυνατότητα ποσοτικοποίησης της αποτελεσματικότητας των παρεμβάσεων.

Η δραματική αύξηση του προσδόκιμου ζωής κατά τα τελευταία 200 χρόνια έχει οδηγήσει στην εμφάνιση μιας σειράς ασθενειών που σχετίζονται με την ηλικία. Σύμφωνα με τον καθηγητή Irimia, ο στόχος, για παράδειγμα, θα ήταν να βρεθεί ένας τρόπος να συνεχίσουμε να σπρώχνουμε την άνοια «προς τα πίσω», ελπίζοντας ότι θα ξεπεράσουμε το προσδόκιμο ζωής μας.

Όλα αυτά μας οδηγούν πίσω στο ίδιο σημείο. Επιστήμονες και γιατροί λένε ότι ο τρόπος ζωής είναι το κλειδί. Η καλή διατροφή, η διατήρηση της δραστηριότητας, της πνευματικής διέγερσης και της ευτυχίας είναι ζωτικής σημασίας για το πώς γερνάει ο εγκέφαλός μας.

Τα οφέλη του ύπνου στον εγκέφαλο

Υπάρχει όμως κι ένας άλλος σημαντικός παράγοντας, σύμφωνα με τον Matthew Walker, καθηγητή νευροεπιστήμης και ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Μπέρκλεϊ και συγγραφέα του μπεστ σέλερ Why We Sleep.

«Ο ύπνος είναι το πιο αποτελεσματικό πράγμα που μπορείτε να κάνετε κάθε μέρα για να επαναφέρετε την υγεία του εγκεφάλου και του σώματός σας» αναφέρει. «Δεν υπάρχει λειτουργία του μυαλού σας που να μην ενισχύεται θαυμάσια όταν κοιμάστε ή να μην εξασθενεί αποδεδειγμένα όταν δεν κοιμάστε αρκετά».

Γιόγκα

Μίλησε επίσης για το σύστημα καθαρισμού του εγκεφάλου μας, το οποίο λειτουργεί κατά τη διάρκεια του ύπνου μας «ξεπλένοντας» το βήτα-αμυλοειδές και την πρωτεΐνη Ταυ – αυτά τα δύο είναι «από τους κύριους ενόχους που υποκρύπτουν τη νόσο Αλτσχάιμερ».

Οι αλλαγές στα πρότυπα του ύπνου συνδέονται επίσης με την άνοια. Ο καθηγητής Walker περιέγραψε πως αυτό δεν το βλέπουμε μόνο στα 60 ή στα 70 μας χρόνια – μπορεί να ξεκινήσει κατά τη διάρκεια της δεκαετίας των 30. Έτσι, ο εντοπισμός αυτών των αλλαγών μέσω της παρακολούθησης του ύπνου θα μπορούσε ενδεχομένως να μετατραπεί σε ένα «μοντέλο πρόληψης της μέσης ηλικίας».

Η μη θεραπευμένη κατάθλιψη έχει επίσης αποδειχθεί ότι αυξάνει τον κίνδυνο άνοιας. Η καθηγήτρια Leanne Williams του Πανεπιστημίου του Στάνφορντ έχει εντοπίσει μια μέθοδο «απεικόνισης» ορισμένων μορφών κατάθλιψης στον εγκέφαλο με τη χρήση μαγνητικής τομογραφίας, και έτσι μπορεί να διαπιστωθεί αν η θεραπεία έχει αποδώσει.

Αυτό μπορεί να βοηθήσει τους επιστήμονες να κατανοήσουν καλύτερα τα βαθύτερα αίτια των καταστάσεων ψυχικής υγείας, όπως η κατάθλιψη, καθώς και να παρέχει έναν τρόπο ποσοτικοποίησης της θεραπείας ενός ασθενούς.

Με πληροφορίες από BBC