icon zoom-in

Μεγέθυνση κειμένου

Α Α Α

Η κατανόηση των σκοτεινών κομητών θα μπορούσε να ρίξει φως στο αν αυτά τα αντικείμενα συνέβαλαν στην πρώιμη εξέλιξη της Γης, συγκρουόμενα με αυτήν ενώ ο πλανήτης διαμορφωνόταν

Οι αστρονόμοι ανακάλυψαν επτά νέες περιπτώσεις ενός κοσμικού φαινομένου γνωστού ως σκοτεινοί κομήτες, οι οποίοι θα μπορούσαν να βοηθήσουν τους επιστήμονες να προσδιορίσουν αν τα ουράνια σώματα βοήθησαν στην παράδοση ζωτικών στοιχείων, όπως το νερό, στη Γη κατά τις πρώτες φάσεις της ιστορίας του πλανήτη μας.

Η ανακάλυψη αυτή διπλασιάζει τον γνωστό αριθμό αυτών των μυστηριωδών ουράνιων αντικειμένων στο ηλιακό μας σύστημα που μοιάζουν με αστεροειδείς, αλλά κινούνται στο διάστημα σαν κομήτες, αν και χωρίς την «ουρά», που είναι γνωστή στους κομήτες.

Η νέα έρευνα, που δημοσιεύθηκε στις 9 Δεκεμβρίου στο περιοδικό Proceedings of the National Academy of Sciences, δείχνει επίσης ότι υπάρχουν δύο διαφορετικοί πληθυσμοί αυτών των αντικειμένων.

Η ανακάλυψη περισσότερων σκοτεινών κομητών βοήθησε τους αστρονόμους να συνειδητοποιήσουν, ότι αυτά τα αντικείμενα δεν είναι τόσο σπάνια όσο πιστευόταν προηγουμένως.

«Ένας από τους πιο σημαντικούς λόγους για τους οποίους μελετάμε τα μικρά σώματα, όπως οι αστεροειδείς και οι κομήτες, είναι επειδή μας λένε για το πώς μεταφέρεται η ύλη στο ηλιακό μας σύστημα», ανέφερε σε δήλωσή του ο κύριος συγγραφέας της μελέτης Darryl Seligman, μεταδιδακτορικός ερευνητής φυσικής και αστρονομίας στο Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν, East Lansing.

«Οι σκοτεινοί κομήτες είναι μια νέα κατηγορία αντικειμένων κοντά στη Γη που μπορεί να περιέχουν νερό, οπότε είναι μια νέα πιθανή πηγή για την παράδοση υλικών στη Γη, που ήταν απαραίτητα για την ανάπτυξη της ζωής. Όσο περισσότερα μάθουμε για αυτούς, τόσο καλύτερα θα κατανοήσουμε τον ρόλο τους στην προέλευση του πλανήτη μας», πρόσθεσε.

Η αποκάλυψη ενός διαστρικού επισκέπτη

Οι αστρονόμοι που μελετούσαν αυτό που πίστευαν ότι ήταν ένας αστεροειδής με την ονομασία 2003 RM, πριν από δύο δεκαετίες, παρατήρησαν ότι το αντικείμενο είχε μετατοπιστεί ελαφρώς από την αναμενόμενη τροχιά του.

Η κίνηση αυτή δεν μπορούσε να εξηγηθεί από επιταχύνσεις που είναι τυπικές για τους αστεροειδείς, όπως το φαινόμενο Yarkovsky, κατά το οποίο οι διαστημικοί βράχοι απορροφούν θερμότητα από τον Ήλιο και στη συνέχεια την εκπέμπουν ως υπέρυθρη ακτινοβολία, γεγονός που μπορεί να προκαλέσει μια μικρή ποσότητα ώσης στον αστεροειδή.

Αντίθετα, ο 2003 RM κινούνταν περισσότερο σαν κομήτης. Ο Ήλιος προκαλεί τη μετατροπή υλικών, όπως ο πάγος στους κομήτες, σε αέριο μέσω μιας διαδικασίας που ονομάζεται εξάτμιση. Αυτή η εξάτμιση παρέχει ώθηση στους κομήτες. Η ώθηση είναι εμφανής στην ουρά που βλέπουμε πίσω από τους κομήτες, η οποία αποτελείται από το εξατμισμένο υλικό.

«Αλλά παρόλο που προσπαθήσαμε, δεν μπορέσαμε να βρούμε κανένα σημάδι από την ουρά του κομήτη. Έμοιαζε με οποιονδήποτε άλλο αστεροειδή, απλά μια κουκκίδα φωτός. Έτσι, για λίγο, είχαμε αυτό το παράξενο ουράνιο αντικείμενο, που δεν μπορούσαμε να καταλάβουμε πλήρως», ανέφερε σε δήλωσή του ο συν-συγγραφέας της μελέτης Davide Farnocchia, μηχανικός πλοήγησης στο Εργαστήριο Πλανητικών Ερευνών της NASA στην Πασαντίνα της Καλιφόρνια. «Αυτό είναι ένας γρίφος που προκαλεί την κλασικοποιημένη αντίληψη μας για τα αντικείμενα ως αστεροειδείς ή κομήτες».

Στη συνέχεια, οι αστρονόμοι παρατήρησαν το Oumuamua το 2017. Ήταν το πρώτο παρατηρηθέν αντικείμενο στο ηλιακό μας σύστημα που προήλθε από το εξωτερικό του.

Οι επιστήμονες παρατήρησαν το Oumuamua με τηλεσκόπια πριν ο διαστρικός επισκέπτης ολοκληρώσει την γρήγορη πορεία του μέσα από το ηλιακό μας σύστημα, πυροδοτώντας πλήθος υποθέσεων για τη φύση του, συμπεριλαμβανομένης της πιθανότητας ότι μπορεί να ήταν ένα εξωγήινο σκάφος.

Οι παρατηρήσεις από τα τηλεσκόπια έδειξαν ότι το Oumuamua φαινόταν σαν μια ενιαία κουκκίδα φωτός, παρόμοια με έναν αστεροειδή, αλλά η τροχιά του μετατοπιζόταν σαν να αποβάλλει υλικό, όπως οι κομήτες, κάτι που καθιστούσε δύσκολο να προσδιοριστεί αν ήταν αστεροειδής ή κομήτης.

«Το Oumuamua ήταν εκπληκτικό με αρκετούς τρόπους», είπε ο Farnocchia. «Το γεγονός ότι το πρώτο αντικείμενο που ανακαλύψαμε από το διαστρικό διάστημα παρουσίασε παρόμοιες συμπεριφορές με τον 2003 RM έκανε τον 2003 RM ακόμα πιο ενδιαφέρον».

Ο Farnocchia και ο Seligman δημοσίευσαν το 2023 έρευνες που περιέγραφαν συνολικά επτά αντικείμενα που παρατηρήθηκαν στο ηλιακό μας σύστημα με ασυνήθιστα χαρακτηριστικά, παρόμοια με το Oumuamua, τα οποία θόλωναν τα όρια μεταξύ αστεροειδών και κομητών. Οι επιστήμονες ονόμασαν αυτή τη νέα κατηγορία αντικειμένων σκοτεινούς κομήτες.

Τώρα, με την ανακάλυψη άλλων επτά σκοτεινών κομητών, οι ερευνητές έχουν καταφέρει να διακρίνουν διαφορές μεταξύ των πληθυσμών τους.

«Είχαμε έναν αρκετά μεγάλο αριθμό σκοτεινών κομητών που μπορέσαμε να αρχίσουμε να αναρωτιόμαστε αν υπήρχε κάτι που τους διαφοροποιούσε», είπε ο Seligman. «Αναλύοντας την ανακλαστικότητα και τις τροχιές, βρήκαμε ότι το ηλιακό μας σύστημα περιέχει δύο διαφορετικούς τύπους σκοτεινών κομητών».

Οι εσωτερικοί σκοτεινοί κομήτες μπορούν να βρεθούν στο εσωτερικό ηλιακό σύστημα, που περιλαμβάνει τους πλανήτες Γη, Αφροδίτη, Άρη και Ερμή, και κινούνται σε σχεδόν κυκλικές τροχιές γύρω από τον Ήλιο. Τα ουράνια αντικείμενα είναι μικροσκοπικά, φτάνοντας μέχρι και δεκάδες μέτρα σε διάμετρο, και μπορεί να προήλθαν από τη ζώνη των αστεροειδών, η οποία βρίσκεται μεταξύ των τροχιών του Άρη και του Δία.

Αντίθετα, οι εξωτερικοί σκοτεινοί κομήτες, οι οποίοι μπορεί να προήλθαν από τις εξωτερικές περιοχές του ηλιακού μας συστήματος κοντά στον Δία και πιο πέρα, έχουν χαρακτηριστικές ελλειπτικές τροχιές και μπορεί να φτάνουν τα εκατοντάδες μέτρα ή και περισσότερα.

Εξερεύνηση της προέλευσης του νερού

Τώρα που οι αστρονόμοι έχουν βρει πληθυσμούς σκοτεινών κομητών, θέλουν να προσδιορίσουν αν τα αντικείμενα περιέχουν πάγο, τι προκαλεί την επιτάχυνσή τους και από πού προέρχονται. Η κατανόηση των σκοτεινών κομητών θα μπορούσε να ρίξει φως στο αν αυτά τα αντικείμενα συνέβαλαν στην πρώιμη εξέλιξη της Γης, συγκρουόμενα με αυτήν ενώ ο πλανήτης διαμορφωνόταν.

«Αυτό που πολλοί άνθρωποι ίσως δεν σκέφτονται καθημερινά είναι ότι το ηλιακό σύστημα είναι ένα χαοτικό μέρος», είπε ο Seligman. «Δεν ξέρουμε από πού προέρχονται τα πράγματα, αλλά με τους 14 σκοτεινούς κομήτες που γνωρίζουμε τώρα και που περιφέρονται στο ηλιακό μας σύστημα, υπάρχουν παράθυρα ευκαιριών τα επόμενα χρόνια για να συλλέξουμε περισσότερα δεδομένα και ελπίζουμε να ανακαλύψουμε απαντήσεις για τη δημιουργία του πλανήτη μας».

Προηγούμενες έρευνες έχουν υποδείξει ότι έως και το 60% των αντικειμένων κοντά στη Γη μπορεί να είναι σκοτεινοί κομήτες.

Ενώ οι αστεροειδείς δεν περιέχουν πάγο επειδή κινούνται πιο κοντά στον Ήλιο, οι κομήτες είναι παγωμένα σώματα που μοιάζουν με βρόμικα παγάκια με πιο απομακρυσμένες τροχιές, είπε το Aster Taylor, συν-συγγραφέας της νέας μελέτης και κύριος συγγραφέας μιας μελέτης που δημοσιεύθηκε online στο περιοδικό Icarus τον Ιούλιο για τους σκοτεινούς κομήτες. Το Taylor είναι διδακτορικός φοιτητής αστρονομίας στο Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν.

Αλλά οι σκοτεινοί κομήτες που είναι κοντά στη Γη μπορεί να βρίσκονται στη ζώνη των αστεροειδών, μεταξύ των τροχιών του Άρη και του Δία, και ενδέχεται να περιέχουν πάγο. Και αν ο πάγος είναι κοινός σε μικρά σώματα όπως οι σκοτεινοί κομήτες στο περιβάλλον κοντά στη Γη, μπορεί να ήταν υπεύθυνοι για την παράδοση νερού στη Γη.

Οι αστρονόμοι προσπαθούν επίσης να προσδιορίσουν γιατί οι σκοτεινοί κομήτες είναι τόσο μικροί και περιστρέφονται τόσο γρήγορα, είπε το Taylor.

«Είναι αρκετά πιθανό ότι η δραστηριότητα των αντικειμένων στην εσωτερική ζώνη αστεροειδών ενεργοποιήθηκε από κάποια φυσική αλλαγή, όπως η καταστροφή του αντικειμένου, κάτι που υποδεικνύεται από τα μικρά μεγέθη και τις γρήγορες ταχύτητες περιστροφής των εσωτερικών σκοτεινών κομητών», είπε το Taylor. «Ωστόσο, αυτές είναι υποθέσεις, και ενώ είναι συμβατές με όλα τα δεδομένα μας, χρειάζεται περισσότερη δουλειά για να επιβεβαιώσουμε ή να διαψεύσουμε αυτές τις ιδέες».

Ευτυχώς, το διαστημικό σκάφος Hayabusa2 της Ιαπωνικής Υπηρεσίας Διαστημικών Ερευνών αναμένεται να συναντήσει έναν από τους σκοτεινούς κομήτες, τον 1998 KY26, το 2031, στο πλαίσιο της επέκτασης της αποστολής του, κάτι που θα μπορούσε να αποκαλύψει περισσότερα από τα μοναδικά χαρακτηριστικά αυτών των ουράνιων αντικειμένων, είπε το Taylor.

Με πληροφορίες από CNN