icon zoom-in

Μεγέθυνση κειμένου

Α Α Α

Η υγιεινή διατροφή μας προστατεύει από μια σειρά χρόνιων ασθενειών, όπως οι καρδιακές παθήσεις, ο διαβήτης και ο καρκίνος

Από την πρώιμη παιδική ηλικία, λαμβάνουμε πληθώρα πληροφοριών σχετικά με το πώς πρέπει να τρώμε για να είμαστε υγιείς και να μειώνουμε τον κίνδυνο εμφάνισης ασθενειών. Αναμφισβήτητα οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν μια ευρεία αντίληψη για το πώς μοιάζει η υγιεινή διατροφή. Αλλά αυτή η γνώση δεν οδηγεί πάντα σε αυτή την επιλογή.

Στη νέα έρευνα που διεξήγαγε το The Conversation, οι ειδικοί θέλησαν να καταλάβουν γιατί οι άνθρωποι τρώνε με τον τρόπο που τρώνε – και τι τους εμποδίζει να τρώνε καλύτερα. Η έλλειψη χρόνου ήταν -μεταξύ άλλων- ένα σημαντικό εμπόδιο στο μαγείρεμα και την κατανάλωση πιο υγιεινών τροφών.

Πώς επιλέγουμε τι θα φάμε;

Οι ειδικοί ρώτησαν τους συμμετέχοντες για το πώς αποφασίζουν τι φαγητό θα φάνε, πότε και πόσο, και τι τους εμπόδισε να κάνουν πιο υγιεινές επιλογές.

Στην έρευνα συμμετείχαν νεαρές γυναίκες ηλικίας 18–24 ετών χωρίς παιδιά, γυναίκες ηλικίας 35–45 ετών με παιδιά δημοτικού, άνδρες ηλικίας 35–50 ετών που ζουν με σύντροφο και με παιδιά προσχολικής ή πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης.

Προηγούμενες έρευνες έχουν διαπιστώσει ότι οι νεότερες γυναίκες τείνουν να ενδιαφέρονται ιδιαίτερα για την εμφάνιση και όχι για την υγιεινή διατροφή, ενώ οι γυναίκες με παιδιά συχνά μετατοπίζουν την προσοχή τους στην παροχή φροντίδας για την οικογένειά τους. Οι άνδρες τείνουν να ενδιαφέρονται λιγότερο για το τι τρώνε.

Δεν έχει να κάνει μόνο με τη γεύση

Τα ευρήματα της έρευνας έδειξαν ότι παρόλο που οι αποφάσεις αυτές καθορίζονται εν μέρει από τις γευστικές προτιμήσεις και τους λόγους υγείας, επηρεάζονται σε μεγάλο βαθμό από μια σειρά άλλων παραγόντων, πολλοί από τους οποίους βρίσκονται εκτός του ελέγχου του ατόμου. Σε αυτούς περιλαμβάνονται οι διατροφικές προτιμήσεις άλλων μελών του νοικοκυριού, οι οικογενειακές δραστηριότητες, ο χώρος εργασίας και οι χρονικοί περιορισμοί, η ευκολία και η τιμή.

Υγιεινή διατροφή σημαίνει κατανάλωση μιας ισορροπημένης διατροφής πλούσιας σε θρεπτικά συστατικά, που περιλαμβάνει ποικιλία φρούτων, λαχανικών, δημητριακών ολικής αλέσεως, άπαχων πρωτεϊνών και υγιεινών λιπαρών, ενώ περιορίζει τα επεξεργασμένα τρόφιμα, τα πρόσθετα σάκχαρα και το υπερβολικό αλάτι.

Η υγιεινή διατροφή περιλαμβάνει επίσης τον τρόπο που τρώμε και τον τρόπο που σκεφτόμαστε για τα τρόφιμα και το φαγητό, όπως το να έχουμε μια θετική σχέση με το φαγητό.

Μια γυναίκα ηλικίας 35-45 ετών, για παράδειγμα, δήλωσε ότι οι χρονικοί περιορισμοί και οι οικογενειακές προτιμήσεις καθιστούσαν δύσκολη την προετοιμασία πιο υγιεινών τροφίμων.

Ένας από τους άνδρες ηλικίας 35 έως 50 ετών σημείωσε επίσης το βαθμό στον οποίο οι οικογενειακές δραστηριότητες και οι προτιμήσεις των παιδιών για το φαγητό υπαγορεύουν τις επιλογές των γευμάτων.

Οι έρευνες δείχνουν επίσης ότι τα παιδιά είναι συχνά πιο δεκτικά σε νέα τρόφιμα από ό,τι νομίζουν οι γονείς τους. Ωστόσο, η εισαγωγή νέων πιάτων απαιτεί επιπλέον χρόνο και προγραμματισμό.

Μια γυναίκα 18-24 ετών συζήτησε το ρόλο των χρονικών περιορισμών, των δραστηριοτήτων του συντρόφου της και της τιμής στο τι και πότε τρώει.

Παρά τις δημοφιλείς αντιλήψεις, οι υγιεινές δίαιτες δεν είναι πιο ακριβές από τις ανθυγιεινές. Μια μελέτη που σύγκρινε τις τρέχουσες (ανθυγιεινές) δίαιτες με αυτό που συνιστούν οι Αυστραλιανές Διατροφικές Οδηγίες για τους ανθρώπους, διαπίστωσε ότι η υγιεινή διατροφή ήταν κατά 12-15% φθηνότερη από την ανθυγιεινή διατροφή για μια οικογένεια δύο ενηλίκων και δύο παιδιών.

Ωστόσο, η εκμάθηση και ο σχεδιασμός για την προετοιμασία νέων τύπων γευμάτων απαιτεί προσπάθεια και χρόνο.

Η απλή εκπαίδευση των ανθρώπων σχετικά με το τι πρέπει να τρώνε δεν θα οδηγήσει απαραίτητα σε πιο υγιεινή διατροφή. Οι άνθρωποι θέλουν να τρώνε πιο υγιεινά, ή τουλάχιστον γνωρίζουν ότι πρέπει να τρώνε πιο υγιεινά, αλλά πολλά άλλα πράγματα μπαίνουν στη μέση.

Το κλειδί για τη βελτίωση της διατροφικής συμπεριφοράς των ανθρώπων είναι να γίνει εύκολη η υγιεινή διατροφή.

Οι αλλαγές πολιτικής για να γίνει ευκολότερη η υγιεινή διατροφή θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν την επιδότηση υγιεινών τροφίμων, όπως τα φρέσκα προϊόντα, την παροχή κινήτρων στους λιανοπωλητές για να προσφέρουν υγιεινές επιλογές και την εξασφάλιση πρόσβασης σε θρεπτικά γεύματα στα σχολεία και στους χώρους εργασίας.

Πώς μπορείτε να αρχίσετε να επιλέγετε υγιεινά τρόφιμα

Ακολουθούν πέντε συμβουλές για να κάνετε ευκολότερες τις υγιεινές επιλογές στο νοικοκυριό σας:

  • Εάν ορισμένες ημέρες της εβδομάδας είστε ιδιαίτερα πολυάσχολοι, με ελάχιστο χρόνο για την προετοιμασία φρέσκων τροφίμων, προγραμματίστε να μαγειρεύετε τις ημέρες που έχετε περισσότερο χρόνο. Αποθηκεύστε τα επιπλέον τρόφιμα στο ψυγείο ή την κατάψυξη για γρήγορη προετοιμασία.
  • Αν συχνά σας πιέζει ο χρόνος κατά τη διάρκεια της ημέρας και απλά αρπάζετε ό,τι φαγητό είναι πρόχειρο, επιλέξτε υγιεινά σνακ εύκολα διαθέσιμα και προσβάσιμα. Αυτό μπορεί να σημαίνει ένα μπολ με φρούτα στη μέση του πάγκου της κουζίνας ή κράκερς ολικής άλεσης και ανάλατους ξηρούς καρπούς σε κοντινή απόσταση.
  • Αν συχνά δεν έχετε χρόνο κατά τη διάρκεια της ημέρας και αρπάζετε ό,τι φαγητό είναι πρόχειρο, να έχετε υγιεινά σνακ εύκολα διαθέσιμα και προσβάσιμα. Αυτό μπορεί να σημαίνει ένα μπολ με φρούτα στη μέση του πάγκου της κουζίνας ή κράκερς ολικής άλεσης και ανάλατους ξηρούς καρπούς σε κοντινή απόσταση.
  • Συζητήστε τις διατροφικές προτιμήσεις με την οικογένειά σας και βρείτε μερικά υγιεινά γεύματα που αρέσουν σε όλους. Για τα μικρότερα παιδιά, δοκιμάστε να σερβίρετε μόνο μια μικρή ποσότητα του νέου τροφίμου και σερβίρετε τα νέα τρόφιμα μαζί με τρόφιμα που τους αρέσει ήδη να τρώνε και με τα οποία είναι εξοικειωμένα.
  • Αν βασίζεστε πολύ σε γεύματα που παίρνετε από έξω ή σε υπηρεσίες παράδοσης γευμάτων, δοκιμάστε να φτιάξετε εκ των προτέρων μια λίστα με εστιατόρια και γεύματα που σας αρέσουν και είναι πιο υγιεινά. Μπορείτε να σκεφτείτε να επιλέξετε άπαχο κρέας, κοτόπουλο ή ψάρι που έχει ψηθεί στη σχάρα, στο φούρνο ή στο ποσέ (αντί για τηγανητό) και να αναζητήσετε γεύματα με πολλά λαχανικά ή σαλάτα.
  • Να θυμάστε ότι τα φρούτα και τα λαχανικά έχουν καλύτερη γεύση και είναι συχνά φθηνότερα όταν είναι στην εποχή τους. Τα κατεψυγμένα ή κονσερβοποιημένα λαχανικά είναι μια υγιεινή και γρήγορη εναλλακτική λύση.

Με πληροφορίες από The Conversation