icon zoom-in

Μεγέθυνση κειμένου

Α Α Α

Κατέβασε λίγο τα στάνταρ σου, δεν χρειάζεται το αγγούρι να είναι αλφάδι για να τρώγεται, λένε με λίγα λόγια οι αγρότες στους καταναλωτές

Τα λαχανικά όλο και ασχημαίνουν στην Ολλανδία. Ο λόγος; Φυσικά η κλιματική κρίση. Όταν ο 31χρονος Ολλανδός αγρότης Bastiaan Blok έδρεψε την τελευταία του σοδειά, οι καιρικές συνθήκες είχαν επιφέρει καταστροφικά αποτελέσματα.

«Είχαμε μια πολύ υγρή άνοιξη και ένα ξηρό, ζεστό καλοκαίρι, οπότε τα φυτά έκαναν πολύ μικρές ρίζες», δήλωσε ο Blok, ο οποίος καλλιεργεί 90 εκτάρια στο Swifterbant, στην επαρχία Flevoland.

«Οι μισές από αυτές ήταν μικρότερες από 40 χιλιοστά και κανονικά σε αυτό το μέγεθος δεν επεξεργάζονται καν. Πιθανότατα θα τα είχαμε πουλήσει πολύ φθηνά για βιομάζα ή ίσως στην Πολωνία για κρεμμυδέλαιο. Είναι είτε πολύ υγρό και κρύο, είτε πολύ ζεστό και ξηρό, και δεν υπάρχει κανονική περίοδος ανάπτυξης στο ενδιάμεσο».

Ο Blok είναι ένας από τους αγρότες του μεγαλύτερου εξαγωγέα γεωργικών προϊόντων της Ευρώπης που συνδέουν την κλιματική κρίση με τα ολοένα και πιο «ατελή» φρούτα και λαχανικά, τα οποία απορρίπτονται από ένα σύστημα τροφίμων που βασίζεται στην τυποποίηση και την αισθητική εμφάνιση.

Τον περασμένο μήνα, ένα πρόγραμμα crowdfunding για να τον βοηθήσει ξεκίνησε από την κοινωνική επιχείρηση No Waste Army, η οποία διαχειρίζεται ένα τριμηνιαίο πρόγραμμα κουτιών τροφίμων, με σούπες, σάλτσες, ζυμαρικά, ποτά και μαρμελάδες που παρασκευάζονται από διασωθέντα φρούτα και λαχανικά. Χάρη στην προμήθειά της, τις δωρεές του κοινού -κάποιοι έστειλαν κρεμμύδια σε τράπεζες τροφίμων- και μια παραγγελία για τουρσί από τον «βασιλιά των αγγουριών» του Άμστερνταμ, Oos Kesbeke, οι αποθήκες του Blok είναι επιτέλους άδειες και η δουλειά ενός έτους δεν πήγε χαμένη.

Ωστόσο, ο Thibaud van der Steen, συνιδρυτής του No Waste Army, δήλωσε ότι οι αγρότες υποφέρουν από τις ακραίες καιρικές συνθήκες, που συνδέονται με την κλιματική κρίση και καθιστούν όλο και πιο δύσκολο να ανταποκριθούν στα σύγχρονα πρότυπα τελειότητας.

«Ένας από τους ιδρυτές μας, ο Stijn Markusse, συνεργαζόταν επί 12 χρόνια με αγρότες με την ιδέα ενός κουτιού γεύματος και εξεπλάγη από το γεγονός ότι τόσα πολλά λαχανικά και φρούτα έμεναν στο έδαφος ή πετιόντουσαν επειδή δεν ταίριαζαν στα ιδανικά ομορφιάς», δήλωσε ο Van der Steen.

«Ο μέσος καταναλωτής έχει συνηθίσει τα αγγούρια να είναι τόσο ίσια όσο και τα κεριά. Όποιος όμως έχει ένα χωράφι με λαχανικά ξέρει ότι για κάθε 10 αγγούρια, δύο ή τρία θα είναι ίσια και όλα τα υπόλοιπα θα έχουν όλων των ειδών τα σχήματα. Οι αγρότες λένε ότι ο καιρός γίνεται όλο και πιο ακραίος και αυτό δεν βοηθάει: για να καλλιεργήσεις ιδανικά λαχανικά, χρειάζεσαι ιδανικές συνθήκες».

Το υγρότερο φθινόπωρο, χειμώνας και άνοιξη που έχει καταγραφεί ποτέ, έχουν απειλήσει τις καλλιέργειες σπανακιού και πατάτας, οδηγώντας σε κοινοβουλευτικές ερωτήσεις και προειδοποιήσεις από το αγροτικό συνδικάτο LTO.

Η Evelien Drenth, ειδικός σε θέματα γεωργίας του LTO, δήλωσε ότι το 61% των Ολλανδών γεωργών αναφέρουν απώλεια αποδόσεων λόγω των ακραίων καιρικών συνθηκών, οι ασθένειες έχουν αυξηθεί και η σπορά αργεί ή μερικές φορές παραλείπεται. «Οι καταναλωτές και τα σούπερ μάρκετ θα πρέπει να συνηθίσουν σε άδεια ράφια μερικές φορές για καλλιέργειες βραχείας περιόδου όπως το σπανάκι … αλλά και τα λαχανάκια Βρυξελλών και το μπρόκολο ακανόνιστου μεγέθους», πρόσθεσε.

Αν τα φυτά είναι στρεσαρισμένα, το ίδιο και οι αγρότες, σύμφωνα με τον Jaap Fris, από το κοινοτικό αγρόκτημα Erve Kiekebos, στο Empe, Gelderland. «Είναι αλήθεια ότι τα πράγματα γίνονται πιο δύσκολα λόγω του κλίματος», δήλωσε. «Αλλά μερικές φορές πρέπει να αμφισβητήσω τη δική μου αντίληψη ότι τα πράγματα πρέπει να είναι τέλεια, όταν ξέρω ότι ακόμη και αν φαίνεται λιγότερο καλό, είναι εξίσου νόστιμο».

«Όπως και οι άνθρωποι, όλα φαίνονται διαφορετικά», είπε. «Δεν είναι και τόσο όμορφα… αλλά μπορείς και πάλι απλά να τα φας».